Bootloader program rozruchowy 1 Program rozruchowy ang boot

Bootloader – program rozruchowy 1

Program rozruchowy (ang. boot loader) to program uruchamiany jako pierwszy po wykonaniu początkowego programu BIOS-u. Służy do załadowania systemu operacyjnego do pamięci operacyjnej. Wiele programów rozruchowych ma także funkcje menedżera uruchamiania (pozwala wybrać system do uruchomienia). 2

Program rozruchowy może być umieszczony: § w pierwszym 446 -bajtowym fragmencie sektora MBR dysku twardego. § w sektorze rozruchowym aktywnej partycji 3

Program rozruchowy oraz cały system operacyjny może być pobierany także z innych urządzeń takich jak stacja dyskietek, napęd CDROM, dyski USB a nawet spoza komputera, z serwera w sieci lokalnej. 4

Przykłady: § NT OS Loader (NTLDR) - bootloader stosowany w Windows NT § GRUB - projekt GNU § LILO - Linux Loader, towarzyszy rozwojowi tegoż systemu od jego narodzin 5

NT OS LOADER § NT OS Loader (NTLDR New Technology Loader) to program rozruchowy służący przede wszystkim do ładowania systemów Microsoft Windows NT, 2000, XP lub Server 2003. Kod umieszczony w sektorze rozruchowym pierwszej partycji (nie w MBR-ze) wczytuje do pamięci program NTLDR, który po odczytaniu pliku BOOT. INI wyświetla menu wyboru systemu lub od razu uruchamia Windows. Zależy to od liczby wpisów w BOOT. INI. § NT OS Loader potrafi również odczytać bootsektor z pliku. Dzięki temu można załadować inny program rozruchowy (np. LILO) lub system operacyjny. 6

GRUB § GRUB (z ang. GRand Unified Bootloader) to program rozruchowy. Za jego pomocą można uruchomić wiele systemów operacyjnych (np. Linux, Free. BSD, Windows NT, DOS, i innych). GRUB potrafi odczytywać bardzo wiele systemów plików między innymi: ext 2, FAT. § GRUB obsługuje zabezpieczenia hasłem uruchamiania dowolnego systemu operacyjnego. 7

LILO § LILO (LInux LOader) to program rozruchowy Linuksa. § LILO nie jest zależne od żadnego systemu plików, potrafi załadować jądro systemu operacyjnego Linux zarówno z dyskietki jak i z dysku twardego. § LILO może zostać zainstalowany jako główny program rozruchowy w MBR lub w boot sektorze aktywnej partycji. § LILO był kiedyś najbardziej rozpowszechnionym programem rozruchowym Linuksa, ale ostatnio jego popularność maleje. Znaczna część użytkowników wybiera GRUB-a doceniając jego ogromne możliwości. 8

Plik boot. ini - przykład [boot loader] timeout=30 default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)WINDOWS [operating systems] multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)WINDOWS="Microsoft Windows XP Professional" /fastdetect multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(4)WINDOWS="Windows Server 2003" /fastdetect 9

Plik boot. ini - opis § time - liczba sekund określająca czas, w którym użytkownik musi wybrać system operacyjny na ekranie modułu ładującego rozruchu przed załadowaniem ustawień domyślnych przez program NTLDR. § default - Określa wpis systemu operacyjnego, który zostanie wyznaczony jako domyślny. 10

Plik lilo. conf - przykład • • • • # LILO configuration file # # Start LILO global section boot = /dev/hda prompt timeout = 50 # VESA framebuffer at 1024 x 768 x 256 vga = 773 # End LILO global section # Linux root partition section image = /boot/vmlinuz root = /dev/hda 2 label = Kate_OS initrd = /boot/initrd read-only # End root Linux partition section 11

Plik lilo. conf - opis § # - komentarze § boot - określa dysk, z którego ma się bootować np. /dev/hda – primary master /dev/hdb – primary slave /dev/hda – secondary master /dev/hdb – secondary slave § prompt - włącza tryb interaktywny § timeout - czas oczekiwania na naszą reakcję 10 = 1 sekunda § default -jak łatwo się domyślić, domyślnie startowane jądro § image - nazwa obrazu jądra Linuxa, znajdującego się w /boot § label -nazwa wyświetlana dla tego jądra § initrd - wskazuje obraz /boot/initrd. img § read-only - wymusza start w trybie tylko do odczytu § vga -rozdzielczość 12

Plik lilo. conf – vga możliwości § § § § § 1024 x 768 x 64 k vga = 791 1024 x 768 x 32 k vga=790 1024 x 768 x 256 vga=773 800 x 64 k vga=788 800 x 600 x 32 k vga=787 800 x 600 x 256 vga=771 640 x 480 x 64 k vga=785 640 x 480 x 32 k vga=784 640 x 480 x 256 vga=769 13