Boeken beoordelen Hoe argumenteren met kinderen en jongeren
Boeken beoordelen Hoe argumenteren met kinderen en jongeren?
Even voorstellen… • Kyra Fastenau, educatief medewerker bij De Boekenkaravaan (Leesweb vzw) • Literair recensent: Mappalibri, De Leeswelp, De Leeswolf, De Leesfabriek, Literatuur zonder leeftijd • Blogger: jeugdliteratuur. org, kyrafastenau. wordpress. com
Wat gaan we doen? • Informatief deel ‘Boeken beoordelen’ • Interactief deel ‘Hoe argumenteren met kinderen? ’ • Ervaringen uitwisselen
Over smaak valt niet te twisten…
… of wel?
Een evenwichtig oordeel… • … houdt rekening met alle aspecten van het boek • … zegt niet alleen dat het boek goed of slecht is, maar legt ook uit waarom dat zo is.
Waarop moet je letten? • Inhoud (objectieve + thematische elementen) • Vorm (stilistische elementen) • Context (intertekstuele elementen)
Inhoud Objectieve elementen • Personages (wie? ) • Setting (waar, wanneer? ) • Plot (wat, hoe? ) Subjectieve elementen • Thematiek (waarom? )
Wie? • • • Hoofdpersonage(s) en bijpersonages Focalisator(s) en verteller(s) Round en flat characters Psychologische ontwikkeling Inlevingsvermogen: worden we ontroerd?
Waar en wanneer? • • • Tijd en ruimte Historische roman, sciencefiction… Bestaande plek, fantasiewereld… Meerdere tijdsperioden Bronnenonderzoek of fantasie? Geloofwaardigheid: zien we het verhaal voor ons?
Wat en hoe? • • Gebeurtenissen Flashbacks en flashforwards Verhaallijnen, kaderverhaal Spanning: willen we verder lezen?
Marita de Sterck: Valavond
Waarom? • Rode draad • Symboliek (allegorie, metafoor) • Interesse: spreekt het boek ons aan?
Bette Westera: Een vreemd feestje
Vorm • Tekst • Illustraties • Extratekstuele elementen
Tekst • • Persoon en tijd Vertelstem, taalgebruik, beeldspraak Dialoog en introspectie Lengte van de hoofdstukken Vertaling Stijlbreuk (Ver)taalfouten zijn te wijten aan de redactie!
Illustraties • • • Kleur- en materiaalgebruik Techniek Details, afwerking Interactie tekst en beeld Illustraties geven extra dimensie aan verhaal
Extratekstuele elementen • Cover • Lettertype en –grootte • Formaat en papiersoort
Leo Timmers: Franky
Carll Cneut: De gouden kooi
Context • Vergelijking met werk van dezelfde auteur/illustrator (oeuvre) • Vergelijking met werk van andere auteurs/illustratoren (genre, canon) • Houd rekening met beperkte leeservaring kinderen!
Argumenteren • ‘Ik vind dit boek goed omdat het spannend is. ’ • ‘Het was leuk om te lezen vanwege de grapjes. ’ • Wat een saai boek! Ik vond het maar stom. ’ Goed argumenteren = je mening ondersteunen met tekstuele voorbeelden!
Stel open vragen • ‘Wanneer kon je echt niet stoppen met lezen? ’ • ‘Bij welk mopje deed je het bijna in je broek? ’ • ‘Op welk moment viel je bijna in slaap? ’
En dan nu… aan jullie!
Rainbow Rowell: Eleanor & Park Nee, ’ zei Eleanor, en ze wreef in haar ogen. ‘Nee. Het is niet om ons. Ik bedoel…’ Ze staarde uit het raampje. ‘Waarom zoekt je stiefvader je? ’ ‘Omdat hij het weet. Omdat ik ben weggelopen. ’ ‘Waarom? ’ ‘Omdat hij het wéét. ’ Haar stem haperde. ‘Omdat hij het was. ’ ‘Wat was? ’ ‘O god, ik had hier nooit moeten komen, ’ zei ze. ‘Ik maakt het alleen maar erger. Sorry hoor. ’ Park wilde haar wel door elkaar rammelen om tot haar door te dringen; er was geen touw aan vast te knopen. Twee uur geleden was alles nog volmaakt geweest tussen hen, en nu… Parkl moest terug naar huis. Zijn moeder was nog wakker en zijn vader kon elk moment thuiskomen. Hij boog zich over het tafeltje en pakte Eleanor’s schouders vast. ‘Kunnen we bij het beginnen? ’ fluisterde hij. ‘Alsjeblieft? Ik heb geen idee wat er aan de hand is. ’ Eleanor deed haar ogen dicht en knikte mat. Ze begon bij het begin. Ze vertelde hem het hele verhaal. En Parks handen beefden al toen ze nog niet eens halverwege was.
Kathleen Vereecken: Ik heet Jan en ik ben niets bijzonders Ik kijk in de spiegel. Dat doe ik niet vaak, want veel is er niet te zien. Als ik mezelf niet was, zou ik niet eens onthouden hoe ik eruitzie. Ik ben niet klein en niet groot. Niet dik en niet dun. Mijn haar is niet blond en niet bruin. Mijn ogen zijn zo grijs als een lucht vol wolken. Ik ben gewoon. Zo gewoon, dat geloof je niet. Zo gewoon dat ik zin heb om het uit te schreeuwen! Het is genoeg geweest. Ik ben het zat. Vanaf morgen zal alles veranderen. Ik word bijzonder.
Marianne Dubuc: De leeuw en het vogeltje
- Slides: 27