BOE NARODZENIE TRADYCJE I ZWYCZAJE wity Mikoaj posta
BOŻE NARODZENIE TRADYCJE I ZWYCZAJE
Święty Mikołaj postać starszego mężczyzny z białą brodą ubranego w czerwony strój, który wedle różnych legend i baśni w okresie świąt Bożego Narodzenia. Rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. Według różnych wersji zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię lub biegun północny. Święty Mikołaj, biskup Miry, ze względu na przypisywane mu legendą uczynki (m. in. cały majątek rozdał biednym), został pierwowzorem postaci rozdającej prezenty dzieciom. 6 grudnia (w rocznicę śmierci świętego Mikołaja) grzecznym dzieciom przynosi prezenty (zwykle słodycze), a niegrzecznym (na ostrzeżenie) rózgę.
POTRAWY W zależności od regionu i tradycji rodzinnych zestaw wigilijnych potraw jest różny, ale zwyczajowo na wigilijnym stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi, a potraw powinno być dwanaście. Każdej należy spróbować, co ma zapewnić szczęście przez cały rok. Post wigilijny jest zwyczajem dość powszechnie przestrzeganym, mimo że w wielu wyznaniach chrześcijańskich nie jest nakazany. Biskupi łacińscy zachęcają do zachowania tego zwyczaju "ze względu na wyjątkowy charakter tego dnia w Polsce Zgodnie z polskim zwyczajem potrawy wigilijne powinny być postne, czyli bezmięsne i bez użycia tłuszczów zwierzęcych.
Wierzenia i przesądy wigilijne Do niedawna wierzono, że na wieczerzy wigilijnej pojawiają się dusze zmarłych. Dla takiego „przybysza z zaświatów” zostawiano nawet wolne miejsce przy stole – zwyczaj ten przypuszczalnie przetrwał do dzisiaj jako wolne miejsce pozostawione dla niespodziewanego przybysza. Wolne miejsce przy stole
Ryba Karp jest symbolem biednej Polski. Dlatego tak często karpia przynosiło się niehumanitarnie w siatce, później trzymało w wannie by tuż przed wigilią wymierzyć mu ostateczny cios. I do dziś starsze roczniki nie wyobrażają sobie Świąt bez tej tradycji. Tradycji biednej, komunistycznej Polski.
Sianko, które zwyczajowo kładzie się pod obrusem , ma symbolizować ubóstwo, w jakim narodził się Jezus Chrystus oraz skromność. Sianko Jednym z reliktów pogańskich obchodów przesilenia zimowego wśród tradycji wigilijnych jest sianko pod obrusem. Dawniej rozścielano je na całej podłodze, by zapewnić urodzaj zboża, a także zapewnić duchom wygodne dojście do stołu. Teraz traktowany jest jako pamiątka narodzin Jezusa w stajence. Sianko pod obrusem symbolizuje ubóstwo, w jakim narodził się Jezus, a biały obrus nawiązuje do jego szatek. Sianko jest symbolem skromności, lecz ma sprowadzić również dobrobyt na domowników. W niektórych rejonach Polski wyciąga się źdźbła siana spod obrusa. -
Choinka – ustrojone drzewko świerku lub jodły (rzadziej sosny), naturalne lub sztuczne, pierwotnie wiązane z przedchrześcijańską tradycją ludową i kultem wiecznie zielonego drzewka, a obecnie będące nieodłączną ozdobą w czasie świąt Bożego Narodzenia. Autor: Emil Jędrzejaszek Ozdoby Dawnymi tradycyjnymi zdobieniami choinkowymi były ciastka, pierniczki, orzechy, małe czerwone tzw. rajskie jabłuszka, własnoręcznie wykonywane w czasie adwentu ozdoby z bibuły, kolorowych papierów, piórek, wydmuszek, słomy i źdźbeł traw, kłosów zbóż itp. Na gałązkach w wieczór wigilijny zapalano świeczki i tzw. zimne ognie. Współcześnie, w zależności od kraju, ubiera się je nieco inaczej. Dekoruje się choinkę bombkami, cukierkami, papierowymi ozdobami (jak dawniej), srebrnymi i złotymi włosami anielskimi. W większości krajów drzewko ubiera wspólnie cała rodzina w dzień wigilijny. W krajach znajdujących się pod wpływem tradycji angielskiej i amerykańskiej drzewko ubiera się wcześniej.
Pismo Święte Ewangelia na Wigilię. Fragment Pisma Świętego na Wigilię Powinnością chrześcijanina jest codzienne czytanie Pisma Świętego, ale Ewangelia na Wigilię, która jest czytana w setkach domów 24 grudnia to konkretny fragment: Łk 2, 114. Modlitwę na Wigilię zgodnie ze zwyczajem powinien zacząć ojciec rodziny lub najstarszy jej członek. Modlitwa wigilijna rozpisana w punktach wyglądałaby tak: 1. Znak krzyża (W imię Ojca, i Syna i Ducha Świętego. Amen. ) 2. Ojciec lub matka zapala świecę na stole i mówi: Światło Chrystusa, a zgromadzeni odpowiadają: Bogu niech będą dzięki 3. Odczytanie Ewangelii na Wigilię – powinno to robić dziecko 4. Na końcu czytania, czytający mówi: Oto Słowo Boże, a zgromadzeni odpowiadają: Chwała Tobie, Chryste 5. Teraz można zaśpiewać kolędę, np. Bóg się rodzi 6. Pora na modlitwę: można modlić się własnymi słowami, skorzystać z gotowej modlitwy lub zanosić do Boga prośby 7. Modlitwa Ojcze nasz 8. Łamanie się opłatkiem 9. Modlitwa po wieczerzy
OPŁATEK Opłatek wigilijny jest symbolem pojednania i przebaczenia, znakiem przyjaźni i miłości. Dzielenie się nim na początku wieczerzy wigilijnej wyraża chęć bycia razem. Ma swoją symbolikę w wymiarze nie tylko duchowym: sama materia opłatka: , , chleb", podkreśla również doczesny charakter życzeń.
Kolędy pierwotnie radosna pieśń noworoczna, która współcześnie przyjęła powszechnie formę pieśni bożonarodzeniowej.
Pasterka – uroczysta msza odprawiana w nocy (najczęściej o północy lub w godzinach wieczornych) z 24 na 25 grudnia, jako druga z liturgicznej uroczystości Bożego Narodzenia. Pasterka upamiętnia oczekiwanie i modlitwę pasterzy zmierzających do Betlejem. W Polsce jest jedną z najważniejszych świątecznych Tradycji
Gwiazda Betlejemska pochodzi z Meksyku i Gwatemali. Na całym świecie jest kojarzony ze Świętami Bożego Narodzenia. Kwiatem tym przyozdabia się domy, kościoły, sklepy, urzędy. Co ciekawe, również hinduskie świątynie stroi się poinsecją. Kształt płatków poinsecji symbolizuje biblijną Gwiazdę Betlejemską, czyli jasny obiekt na niebie, który doprowadził Mędrców ze Wschodu do miejsca narodzin Chrystusa. Dlatego na stole wigilijnym stawiamy ten właśnie kwiat. Kolor czerwony ma symbolizować krew Chrystusa.
Żłóbek znany też jako szopka bożonarodzeniowa jest to makieta, która przedstawia miejsce narodzin Jezusa Chrystusa, gdzie się znajduje też Maryja, św. Józef, Trzej Królowie, pastuszkowie, aniołowie oraz zwierzęta. Tradycja ta wywodzi się od teatrzyków kukiełkowych i przedstawianych jasełek, które zostały zapoczątkowane w średniowieczu. Budowę pierwszej szopki przypisuje się św. Franciszkowi z Asyżu w 1223 roku.
Życzenia Bożonarodzeniowe: Życzenia to gatunek wypowiedzi użytkowej, okolicznościowej. Składane są z różnych okazji, najczęściej wiążą się z urodzinami, imieninami oraz świętami. Są wyrazem pamięci i serdeczności. Historycznie składanie życzeń spełniało wiele funkcji. Początkowo dotyczyło jedynie członków rodziny i sąsiadów, dopiero później do życia weszły wersje firmowe czy szkolne. Ich celem jest przede wszystkim dowartościowanie osoby, z którą rozmawiamy. Po to jej mówimy miłe słowa, żeby poczuła się lepiej ze sobą i była doceniona. Podczas składania życzeń, w które wierzymy, uruchamiamy też element magiczny. Mówiąc z pełnym przekonaniem możemy sprawić, że osoba do której te słowa kierujemy sama zacznie chcieć ich spełnienia. To bardzo ważne dla rozwoju osobistego. Życzenia służą też podtrzymaniu relacji. Kiedy spotykamy się podczas świąt, to zwykle spędzamy ze sobą trochę więcej czasu. Mamy okazję do porozmawiania o swoich przeżyciach i planach. Oznacza to, że okazja do składania życzeń jest jednocześnie sytuacją do odnowienia znajomości
- Slides: 14