BLP 4211 Ak Kaynak letim Sistemi Dr Asl
BLP 4211 Açık Kaynak İşletim Sistemi Dr. Aslı Ergün 1 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Temel Dosya Komutları • • • cp [file 1] [file 2] copy file mkdir [name] make directory rmdir [name] remove (empty) directory mv [file] [destination] move/rename file rm [file] remove (-r for recursive) cat [file] [file 2…] display file(s) touch [file] update modification time file [file] identify file type less [file] page through file head -n [file] display first n lines tail -n [file] display last n lines ln –s [file] [new] create symbolic link Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Dosya İzinleri Erişim Seviyesi: Kullanıcı - user Grup - group Diğerleri -others İzin Türleri Read (r) Write (w) Execute (x) 3 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
İzinleri Değiştirme • Dosya ve klasör izinleri 8 lik(octal) sayma sistemiyle ifade edilir. 4 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
chmod 5 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
chmod 6 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
İzinlerin harflerler değiştirilmesi cs 490 ns - cotter Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr 7
İzinlerin Rakamlarla Değiştirilmesi cs 490 ns - cotter Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr 8
Dosya Sahip ve Grubunun Değişmesi – chgrp <group> file – chown <user> file 9 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Çevre Değişkenleri Environmental Variables • printenv – Bütün değişkenleri listeler. • echo $PATH – Bir değişkenin değerini listeler. • set $PATH=“$PATH: /sbin” – Geçici olarak “/sbin” değişkenini patikaya ekler. • set – Bütün değişkenlerin son durumlarını gösterir. cs 490 ns - cotter 10 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr 10
Process-Çalışan Program- Yönetimi • ps – Butun proseslerin durumunu yazar. • ps aux – Aktif proseslerin durumunu yazar. • kill –s 9 PID – Proses numarası 9 olan prosesi öldürür. cs 490 ns - cotter 11 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr 11
diff ve patch – diff dosyalar arasındaki farkları gösterir. diff –u my_file. orig | less – patch farkları dosyaya uygular. diff –u my_file. orig > my_patch my_file < mypatch bu şekilde my_file ve my_file. orig aynı olur. 12 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Head ve Tail • • head -n 5 flavours. txt İlk 5 satırı yazar tail -n 5 flavours. txt Son 5 satırı yazar. 13 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Sort • • Sort file. txt Dosyayı sıralar. $ sort –t ", " -k 1, file. txt , ile ayrılan alanlardan 1. gore sırala. sort -u file. txt Sırala ve tekrarları sil sort -r file. txt Tersten sırala 14 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Wc (Word Count) • wc myfile. txt • 5 13 57 myfile. txt • 5 = Satır 13 = Kelime 57 = Karakter • ls -l | wc –l • Bulunan yerde dosya ve klasor satır sayısını verir. 15 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Df ve du • • • Df = Boş alanı gosterir df -h Du = Dosyaların tuttuğu yeri gosterir. du -s *. txt du -h /tmp 16 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
grep – patern aramak • grep <kelime> <DOSYA> • Özel Karakterler: – ^ - Satır başı $ - Satır sonu – Nokta (. ) herne karakter olursa olsun – [ ] Karakter sınıfı grubu: • [aeiou] – tek sesli harf • [a-z. A-z 0 -9] – tek harf veya sayı • [^0 -9] – Sayı olmayan herhangibir karakter 17 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Grep -devam – * anlamı “sıfır veya çok kere” – ? Means “sıfır veya bir kere” -i : harf duyuarlılığı olmadan ara. -n : satır numaraları yaz -v : uyusmayan satır numaralarını yaz -l : Sadece cıktısı yazılabilecek dosyaları listele. 18 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
grep örnekler • Boş satırları yaz: grep –v ’^$’ my_file. txt • my_function çağrıldığı satırları yaz: grep –n ’my_function *(’ my_code. c • Myfiles. txt dosyasında test yazan satırları yaz. grep –v ‘test’ myfiles. txt 19 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
find • find dosyalarını yerini bulmak için kullanılır. • find / -name foo Komutu foo dosyasını tüm dizinde arar. • find /home/david -name 'index*‘ İndex ile baslayan dosyaları gosterir. 20 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
find ornekler • Uzantısı*. c* ve *. h* yaz. find. –name ’*. [ch]*’ –a –print • *. c* dosyalarının ne kadar buyuk olduğunu bul? expr `find –name ’*. c*’ –printf ”%k + ”` 0 • GFG klasöründeki dosyaları bul ve izinle sil find. /GFG -name sample. txt -exec rm -i {} ; • Boş dosya ve klasörleri bul find. /GFG –empty • İzni olan dosyaları bul find. /GFG -perm 664 21 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Gzip Gunzip • • gzip file. txt gunzip file. txt. gz gzip -c file 1 file 2 > foo. gz cat file 1 file 2 | gzip > foo. gz 22 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Tar • tar -cvf file. tar file 1 file 2 file 3 • tar -cvf dir. tar dir 1 dir 2 • • tar -cvwf file. tar myfile. txt tar -cvwf home. tar home/ tar -xvwf myfile. tar -xvwzf myfile. tar. gz 23 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
I/O yönlendirme komutları ( pipes) • Linux komutları çıktı “standard output yani terminal ekranınadır. ‘|’ (pipe) karakteri program sonucunu başka bir programa yönlendirebilir. –w # show who’s logged on – w | less # pipe into the ‘less’ pager – w | grep ‘tuta’ # pipe into grep, which will print only lines containing ‘tuta’ – w | grep –v ‘tuta’ # print only lines not containing ‘tuta’ 24 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
More examples of I/O redirection • Try the following (use up arrow to avoid retyping each line): – – w | wc # count lines, words, and characters w | cut –d’ ‘ –f 1 | less # extract first column, page with ‘less’ w | cut –d’ ‘ –f 1 | sort # sort users (with duplicates) w | cut –d’ ‘ –f 1 | sort | uniq # eliminate duplicates • We can also redirect output into a file: – w | cut –d’ ‘ –f 1 | sort | uniq > users • Note that ‘awk’ can be used instead of ‘cut’: – w | awk ‘{print $1; }’ | sort | uniq > users • Quiz: – How might we count the number of distinct users currently logged in? For extra credit, how can we avoid over-counting by 2? (Hint: use ‘tail’. ) 25 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
Sembolik linkler • Windows sisteminde, “shortcut. ” ile aynı işlevi yapan, farklı lokasyondan dosya çağırabilme komutudur: – mkdir foo # make foo directory – touch foo/bar # create empty file – ln –s foo/bar. # create link in current dir. 26 Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi – DEUZEM – http: //deuzem. deu. edu. tr
- Slides: 26