BLNL TEKNOLOJ KULLANIMI REHBERLK SERVS HAYAT TARZIMIZ DET
BİLİNÇLİ TEKNOLOJİ KULLANIMI REHBERLİK SERVİSİ
HAYAT TARZIMIZ DEĞİŞTİ
EĞİTİM SİSTEMİMİZ DEĞİŞTİ
AİLELERİN BEKLENTİLERİ DEĞİŞTİ
ÇOCUKLAR DA DEĞİŞTİ
DAHA YALNİZ
HAYVANLARI GÖRMEDEN,
DOĞAYI SEVMEDEN BÜYÜYORLAR
İLGİLERİ FARKLI
Teknoloji Kullanımı = İlerleme Teknoloji Bağımlılığı = Gerileme
BAĞIMLILIK NEDİR? Kişinin kullandığı bir nesne yada yaptığı bir eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır. TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI NEDİR? Kontrolsüzce ve aşırı kullanmanın önüne geçilemeyen, teknolojik araçların bırakılması halinde kalan hayatın önemini yitirdiği, kullanma bırakıldığında bireyde sıkıntı verici durumlara neden olan , ailevi ve toplumsal uyumu bozan bir davranışsal bağımlılık türüdür.
Bilinçli Teknoloji Kullanımı Nedir? Günümüzde nerdeyse artık tüm evlerde bulunan bilgisayar, akıllı telefon ve televizyon çağımız gereğince gerekli araçlardır. Bu teknolojik araçların temel amacı insanlara kolaylık sağlamasıdır. Teknolojinin yaşamı kolaylaştırmak amacıyla gereğinde kullanılması ve hayatın diğer bölümlerini (aile ilişkileri, çalışma, sosyal ilişkiler, oyun, uyku, yemek vb. ) olumsuz etkilememesi bilinçli teknoloji kullanımı olarak tanımlanabilir. Bu tanımdan yola çıkarak teknolojinin yararları üzerinde durmamız gerektiğini düşünebiliriz fakat bilinçli kullanılmadığı durumlarda teknolojinin zararları ile karşıya kalıyoruz.
ERGENLERİN SANAL ORTAMI ÇEKİCİ BULMALARININ SEBEPLERİ Øİletişim kurmada kolaylık sağlaması ØSosyal ortam sunması Øİnsanlarla daha yakın ilişkiler kurulmasını sağlaması ØÇocuğun ya da ergenin olmak istediği kişi gibi davranması ØUcuz uzun süre ve bir çok kişiyle aynı anda iletişim imkanı sunması ØGerçeklerden kaçmayı sağlaması
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Çocuk ve Gençlere Sunduğu Fırsatlar v Çocuklar ve gençler internette doğru ve güvenilir bilgi kaynaklarına ulaşım konusunda bilgilendirildiği taktirde internet üzerinden yaptığı faydalı araştırmalar sayesinde kişisel gelişimlerine katkı sağlayıp pek çok bilgi edinebilirler. (Yurt içi ve dışında anlık gelişme ve haberler erişim, Bir çok bilimsel bilgiyi görsellerle anlatan , yabancı dil eğitimi veren vb. birçok videoya ulaşabilirler) vİnternet ve teknoloji, yaratıcılığa da özendirmektedir. Gördüklerinden veya okuduklarından etkilenen bilgi edinildiğinde, kendileri de bir şeyler yapmak istemektedirler. vİnternet gençlerin özgür biçimde kendilerini ifade edebilecekleri ve kendi kimliklerini oluşturmalarına fırsat veren ortamlar sunar.
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Çocuk ve Gençlere Sunduğu Fırsatlar v Normal koşullarda ulaşılması zor olan bir insanla iletişim kurulabilmekte ve paylaşımda bulunma imkanı bulunmaktadır. ( Örneğin bir öğrenci bu sayede bir kitabın yazarına aklına takılan bir soruyu sorabilmektedir. ) v İnternet sesli ve görüntülü olarak dünyanın bir ucundan diğer ucuna erişim sağlayabilme imkanı sunar. ( Bu sayede dünyanın bir ucundaki başka bir sınıfla iletişim kurup, ortak ders alma veya tartışma yapma şansı olur)
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Riskler Nasıl ki normal koşullarda bir ebeveynin çocuğuyla birlikte değilken, onun evin dışında kiminle olduğunu bilmesi gerekiyorsa; dijital aletlerin başında da kontrolsüz bir şekilde başıboş bırakılması çok sayıda riske karşı onları korumasız bırakmak demektir. İnternet ortamında karşılaşabilecekleri riskleri şu şekilde sıralamak mümkündür;
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Riskler v Fikren hazır olmadıkları bazı içeriklere maruz kalabilirler. (İnternette şiddet, alkol, madde kullanımı ve cinsellik başta olmak üzere bir çok kötü örnek teşkil edecek içerikler mevcuttur. ) v İnternet ortamında denetimsiz bırakılan çocukların, aşırı şiddet içeren resim, görüntü, video vb. içeriklere erişme ihtimalleri oldukça yüksektir. (Özellikle ergenlik döneminde sağlık ve cinsellikle ilgili yalan yanlış bilgiler edinilmekte ayrıca şiddet içerikli oyunlar ve görseller sonucu şiddet eğilimleri artabilmektedir. )
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Riskler v Çocukların internet ortamında oynadıkları sohbet etme imkanı sunan oyunlar veya sosyal paylaşım siteleri, yanlış arkadaşlıklar geliştirilmesine, kötü niyetli kişiler tarafından kandırılma, dolandırılma, aileleri ile ilgili özel bilgilerin sızdırılması, istismar, taciz edilme, kaçırılma gibi telafisi güç durumlara sebep olabilir v Çocuklar ya da gençler ebeveynlerinin kredi kartları ile haber vermeden alışveriş yapabilirler. Bu durum çok ciddi boyutlara ulaşabilir. v Irkçı/nefret söylemi bazı aktivitelere katılım sağlayabilirler; kumar ve birtakım finansal suçlara karışabilirler.
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Riskler v İndirilen oyun programlarında virüs, casus yazılım gibi zararlı yazılımlar bilgisayara bulaşabilir. Bu yazılımlar bilgisayara ve kullanıcılara zarar verebilir. v. Asosyal bir kişilik gelişimine neden olabilmektedirler. v. Fiziksel, zihinsel, sosyal ve psikolojik gelişim alanlarında ciddi problemlerin görülmesine neden olabilmektedirler. v Siber zorbalığa maruz kalabilir ya da siber zorbalık yapabilirler.
Çocuklarımız elektronik araçlara bağımlı olur mu diye korkmalı mıyız? • bağımlı olmamaları için dikkatli olmalıyız ve çocuklarımızı çok iyi izlemeliyiz. Çünkü; • - boş zamanlarda neler yapıyor? • Dijital araç gereçleri hangi amaçla kullanıyor? • Bunların başında ne kadar zaman geçiriyor? • Kimlerle mesajlaşıyor? Bu soruların cevaplarını araştırmak çok önemli!
Çocuğunuzun elektronik araçlara bağımlı olması ne demektir? • Gece gündüz uzun süreler bu araçların başında vakit geçiriyorsa, • Sokağa çıkmak, arkadaşlarıyla buluşmak istemiyorsa, • Aile bireyleriyle sohbet etmeyi, birlikte yemek yemeyi reddediyorsa, • Geçmişte yapmış olduğu etkinlikleri sonlandırmışsa, • Hiçbir etkinlikten zevk almıyorsa, • Bunlara harcadığı süreyi sınırlandırdığınızda sinirleniyor, kızıyor, öfkeleniyorsa, kendini frenleyemiyorsa, • EVET BAĞIMLI OLMUŞ DEMEKTİR!!!!
KENDİNİZ VE ÇOCUKLARINIZ İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?
TEKNOLOJİYİ ALIRKEN KILIFINI HAZIRLAYIN İnterneti alır almaz bilgisayarınıza zararlı sitelerden koruma programlarını yükleyin. Bu tür programlar Türkçe olarak birçok siteden ücretsiz ya da cüzi ücretlerle indirilebiliyor. Bunun yanında arama motorlarında problem yaşamamanız için belli arama motorlarını kullanın ve onların ayarlarını güvenli arama olarak düzenleyin.
TEKNOLOJİ DİLİNİ ÖĞRENİN
TEKNOLOJİ EVİNİZİN BAŞ KÖŞESİNDE OLSUN Teknolojik aletlerin evin/okulun ortak kullanım alanlarında olmasına dikkat edin. Çocukların odasında televizyon, bilgisayar ya da en azından internet olması sizin kontrolünüzü zorlaştıracak belki imkânsız kılacaktır.
TEKNOLOJİNİN DE KURALLARI OLDUĞUNU BİLİN & BİLDİRİN
Tamamen bilgisayarı ortadan kaldırmak sorunu çözmeyeceği gibi, çocuğun ailesine karşı tavır almasına ve derslerine olan ilgisini kaybetmesine sebep olabilir.
ZAMAN SINIRLAMASI ŞART
TEKNOLOJİ İLE NE KADAR ZAMAN GEÇİRİLMELİ? Okul Öncesi Yaş grubu günde 30 dakika İlköğretimin İlk dört yılında günde 45 dakika İlköğretimin İkinci dört yılında günde 1 saat Lise Çağında Günde 2 saat
TEKNOLOJİYİ PAYLAŞIN İnternete zaman beraber girin ya da o girdiğinde gidip yanına oturarak onunla internet ilgisini paylaşın. Bilmediğiniz program, site ya da yenilikleri sorun ve öğrenin. Teknoloji sohbetleri yapın.
ORTAK VAKİTLERİ ÇOĞALTIN Aile olarak geçirdiğiniz ortak vakitlerin olmasına ve bu vakitlerde herkesin birlikte olmasına özen gösterin. Özellikle kahvaltı ve akşam yemeklerin beraberce yemeğe dikkat edin.
ARADA TOPLUCA ARA VERİN
ALTERNATİF OLUŞTURUN Çocukların internette çok vakit geçirmemesi için evde/okulda ya da ev/okul dışında severek yapabileceği alternatifler bulun. Bu bir spor ya da hobi çalışmasına katılmak da olabilir, okulda sınıfça ya da evde ailece oyunlar oynamak ya da sohbet etmek de olabilir. Dikkat etmeniz gereken nokta yaptığınız faaliyetten çocukların da zevk alması ya da onun sevdiği faaliyetleri yapmanızdır.
HEP OTURMAK OLMAZ
SİZİN ALTERNATİFLERİNİZ NELER? Çocuklarımıza teknolojiye karşı alternatif faaliyetler tavsiye ederken kendimiz için de mutlaka alternatif faaliyetler oluşturmamız gereklidir. Çünkü özellikle çocuklar için davranış sözün önündedir ve davranışın etkisi sözden fazladır. Bu nedenle siz çocuğunuza alternatif faaliyetler konusunda örnek olmazsanız söylediğiniz veya uyguladığınız hiçbir şeyin kalıcı etkisi olmayacaktır. Çünkü çocukları zararlı teknoloji kullanımından korumanın en önemli adımı iyi bir model olmaktır.
BAŞA GELMEDEN BAŞTAN BAŞLAYIN Söz konusu bütün öneriler hiç şüphesiz teknoloji bağımlılığı ile karşılaşmadan/karşılaşmamak için yapılması gereken hazırlıklardır. Şayet bir bağımlılık durumu geliştiyse mutlak surette bütün önerilerin yanında bir uzman desteği almak şarttır.
ANNE-BABALARA TAVSİYELER çocuğunuzun arkadaşlarını ve onların ebeveynlerini tanıyın ve arkadaşlıklar kurun. boş zamanlarında spor veya sanatla uğraşmasını teşvik edin onun sorumluluklarını onun adına yüklenmeyin problemlerini paylaşmaya ve onu dinlemeye istekli olun. Çocuğunuzla güçlü ve pozitif bir bağ kurun. Aile içi kurallar belirleyin ve bu kurallara herkesin uymasını sağlayın. Bağımlılık yapan şeylerin kullanımıyla ilgili çocuğunuzu doğru bilgilendirin. Bilgisayarınıza zararlı sitelerden koruma programı yükleyin. Teknoloji defteri tutun. birey olarak fikirlerine saygı duyun kurallarınızda tutarlı olun Ortak vakitlerinizi çoğaltın. Özellikle kahvaltı ve akşam yemeklerini beraberce yemeye özen gösterin.
SİBER ZORBALIK NEDİR? v Siber zorbalık, dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilen zorbalıktır. Bu tür zorbalıklar sosyal medyada, mesajlaşma platformlarında, oyun platformlarında ve cep telefonlarında görülebilir. Hedef seçilen kişileri korkutmaya, kızdırmaya ya da utandırmaya yönelik olarak tekrarlanan bir davranıştır. • sosyal medyada bir kişi hakkında yalanlar yaymak ya da utandırıcı fotoğraflar yayınlamak • mesajlaşma platformlarından incitici mesajlar ya da tehditler yollamak * başka birinin kimliğiyle başkalarına kötü mesajlar göndermek
SİBER ZORBALIĞIN ÖNÜNE GEÇEBİLMEK İÇİN; v Çocuğunuza siber zorbalığın ne olduğunu ve karşılaştığında neler yapabileceğini anlatın v Çocuğunuzla yeterince kaliteli zaman geçirin. v Çocuğunuzun empati, şefkat, merhamet gibi kavramları öğrenmesini sağlayacak davranışlarda bulunun. v İnternetin doğru ve güvenli kullanım yöntemlerini çocuğunuza öğretin ve bu konuda doğru model olun. v Çocuğunuzun şiddet içerikli oyunlar ve filmler izlemelerine müsaade etmeyin.
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Risklere Karşı Neler Yapılabilir? vÖncelikler en az çocuklarınız kadar internet ve dijital aletler hakkında bilgi sahibi olmalısınız v İnternet ortamında her zaman insanların kendilerini tanıttıklarından farklı olabileceği unutulmamalı, bu konuda çocuğunuz bilinçlendirilmelidir. v Çocuğunuzla birlikte makul kuralların olduğu bir liste hazırlanmalıdır. v Çocuğunuzun yaşı ve gelişim düzeyi dikkate alınarak, makul süre sınırlamalarının konması ve kullanımının sınırlandırılması şarttır. (Tamamen yasaklamak sağlıklı bir yöntem olmadığı gibi daha cazip hale getirebilir. Bunun yerine faydalı kullanım yollarını göstermek, kullanım saatlerini sınırlamak, zararsız sitelere ilgilerini çekmek gerekir. )
Bilgisayar ve İnternet Teknolojisinin Barındırdığı Olası Risklere Karşı Neler Yapılabilir? v Çocuğunuzun fotoğrafını hiçbir internet sitesinde veya haber grubunda paylaşmayınız. v İnternet kullanımı çocuğunuzun gündelik yaşamını ciddi anlamda olumsuz etkiliyorsa bir uzmana başvurunuz v Çocuğunuza yapmaması gereken şeyleri sebepleri ile söyleyin. v Aile dışından birinin kontrolünüz olmadan bilgisayarı kullanmasına ve internette gezinmesine izin vermeyin.
Güvenli İnternet ve Filtre Hizmetleri Çocuğunuzun internette şiddete, pornografiye veya benzer olumsuz uyaranlara maruz kalmaması için, öncelikle Güvenli internet Hizmetlerini kullanmalı ve bu sayede çocuğunuzun kendine uygun yaş aralığındaki sitelere girdiğinden emin olmalısınız. Ailenizi ve çocuklarınızı internetin istemediğiniz içeriklerinden koruyabileceğiniz, aile profili ve çocuk profili gibi seçenekler sunan filtreleme hizmetlerini internet sağlayıcınız iletişime geçerek kullanabilirsiniz.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
- Slides: 46