BLMSEL MAKALE YAZIM TEKNKLER Balk makalenin vitrinidir Balk
BİLİMSEL MAKALE YAZIM TEKNİKLERİ Başlık; makalenin vitrinidir
• Başlık Nasıl Hazırlanır? • Başlık, makalenin yazımı bittikten sonra tasarlanmalıdır • Başlık, makalenin vitrinidir; Makalenin başlığı onun etiketidir, okuyucuyla ilk buluşma noktasıdır • İlk izlenimler güçlü izlenimlerdir; bu nedenle, başlık çok iyi tasarlanmalı, yazının içeriğini tam ve doğru olarak yansıtmalı, okuyucunun ilgisini çekmelidir
• BAŞLIGIN ÖNEMİ • Başlık binlerce kişi tarafından okunacaktır, makalenin en çok okunan kısmıdır • Belki çok az kişi makalenin tümüne ulaşabilir, fakat çok sayıda kişi ikincil servislerden başlığı okuyacaktır • Başlıktaki bütün kelimeler çok dikkatli seçilmeli, birbiri ile ilişkileri dikkatli kurulmalı, uygun bir şekilde sıralanmalıdır
• İyi bir başlık nasıl olur? • İyi bir başlık, makalenin içeriğini yeterli ölçüde ve en az sayıda kelime dizisi ile tanımlayan başlıktır • İyi bir başlık, kötü makaleyi satar; • Uygun başlığı olmayan bir makale, amaçladığı okuyucu kitlesine ulaşamadan kaybolabilir
• Bir derginin "içindekiler" kısmından veya ikincil kaynaklardan başlığı gören okuyucu için başlığın anlamı ve kelimelerin sıralaması çok önemlidir • Makale başlığı ne kadar açık, anlaşılır, etkileyici ve merak uyandırıcı olursa, o kadar fazla sayıda okuyucuyu kendisine çekecektir • Bunun tersi de geçerlidir; anlamsız kelimeler içeren bir başlığı gören okuyucu için makaleyi okumak hiç cazip değildir
• Makalenin başlığı bir etikettir. Bir cümle değildir • Başlık, özne, nesne, fiil, düzenlemesiyle oluşan bir cümle olmadığından cümleden daha basittir ve genellikle daha kısadır • Fakat başlıkta, kelimelerin sırası çok daha önemlidir • Başlıklardaki dilbilgisi hatalarının çoğu hatalı kelime sıralamasından kaynaklanır
• Başlık, makaleye eşlik eden ve onu en etkili bir şekilde tanımlayan etiket olarak işe yaramalı ve Abstract ve Index dizinine uygun formda olmalı • Abstract ve Index servisleri "anahtar kelime" sistemi ile çalışır. Bu nedenle yazarın, makaleyi etiketlerken doğru anahtar kelimeler temin etmesi çok önemlidir • Başlıktaki terimler, makalenin içeriğinin önemli kısmını anlaşılabilir ve kolayca ulaşılabilir şekilde veren kelimelerle sınırlı kalmalıdır
• “Başlık”: 1. Kolayca anlaşılır terimlerle, yazının hangi konuda yazılmış olduğunu, amacını ve içeriğini çok iyi yansıtmalıdır, 2. Olabildiğince kısa, açık, anlaşılır ve sade olmalıdır (10 -12 kelimeyi geçmemelidir), 3. Hedeflenen okur kitlesi dikkate alınarak ilgilerini çekecek şekilde yazılmış olmalıdır. 4. Başlık olabildiğince özel olmalıdır. Çok genel anlamda yazılmış olan bir başlık, çalışmanın içeriğini vurgulamaktan uzak kalabilir.
• Bazen başlıklar çok kısadır: “Hububat Pasları Üzerine Çalışmalar" • Çalışma "taksonomik" mi "genetik" mi, “biyolojik” mi, "biyokimyasal" mı veya “fizyolojik" midir? • Okuyucu hiç olmazsa bu kadarını bilmek ister. Açıktır ki, böyle bir başlık okuyucuya pek yardımcı olamaz. • Çok kısa olan başlıkların çoğu, özelden ziyade genel terimler içerdikleri için çok kısadır
• Çoğu zaman da başlıklar çok uzundur; uzun başlıklar kısalarından daha az anlamlıdır. • Geçmişte, başlıkların uzun ve özellik belirtmeyen türde olma eğilimi vardı • Çok uzun başlıkların çoğu, "israf edilmiş" kelimeler içerir; örneğin, "üzerine çalışmalar", "üzerine bir araştırma“, “Ekolojik şartlarında” • “Ordu Ekolojik Şartlarında Silajlık Olarak Yetiştirilen Mısır Bitkisinde Verim ve Verim Unsurları Yönünden En Uygun Azotlu Gübre Dozunun Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma“
• Örnek bir başlığı inceleyelim: • "Antibiyotiklerin Bakteriler Üzerine Etkileri" • Kısadır ve israf edilmiş kelimeler içermez • Açıktır ki, yukarıdaki başlıkla verilen çalışma, tüm antibiyotiklerin tüm bakteriler üzerindeki etkilerini denememiştir • Bu nedenle, başlık esas olarak anlamsızdır
• Sadece bir veya birkaç antibiyotik üzerinde çalışıldıysa, başlıkta tek verilmeliydi • Bir veya birkaç organizma denendiyse, başlıkta yine tek sıralanması gerekirdi • Eğer antibiyotik ve organizmalar başlıkta sıralanamayacak kadar çok sayıda ise, belki grup adı yazılabilirdi • “Üzerine Etkileri” yeterince açıklayıcı mı? • Ne üzerine, neyin, nasıl bir etkisi? Bu sorular hala cevaplanmayı beklemiyor mu?
• Daha kabul edilebilir başlık: • "Antibiyotiklerin Gram-Pozitif Bakteriler Üzerine Etkileri". • Bu başlık, ilkinden daha uygun olsa da, yine de çok genel olduğu için iyi örnek değildir. "Etkisi" ve “antibiyotikler” kolayca anlaşılabilse, anlam daha açıklayıcı olur • Daha açıklayıcı ve anlamlı başlık: • “Penicilin Türü Antibiyotiklerin Gram-Pozitif Bakterilerin Çoğalması Üzerine Etkisi”
• Bazı Soya Fasulyesi [Glycine max (L. ) Merill] Çeşitlerinin Bursa Koşullarına Adaptasyonu Konusunda Bir Çalışma • Harran Ovası koşullarında bazı bitki büyüme düzenleyici uygulamalarının ikinci ürün soyada (Glycine max Merrill. ) önemli tarımsal özellikler üzerine etkilerinin belirlenmesi • Gap Bölgesi Ekolojik Koşullarında Soyada Verim ve Verime Etkili Bazı Özelliklerin Korelasyonu ve Path Analizi
• Elazığ Şartlarında Soya Fasulyesinin (Glycine Max L) Tarımsal Özellikleri ve Tohum Verimi • Şeker Mısırda Ekim Zamanı ve Yetiştirme Tekniğinin Hasıl Verimi ve Bazı Özelliklere Etkisi • Bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin Erzurum Ovası koşullarına adaptasyonu • Mantar Kompostu Kullanımının Örtüaltı Domates Yetiştiriciliğinde Bitkinin Potasyum ile Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi • Tütünde … Bölgesi Dikim Koşullarında … • …. . ilinde 3 mısır çeşidi için en uygun ekim zamanı ve sıklığının belirlenmesi
• Arpa ve Fiğ Karışık Ekimlerinde Karışım Oranı ve Azotlu Gübrenin Ot Verimi ve Kalitesine Etkileri Üzerine Araştırmalar • …… Sulu Koşullarında …. Çeşitlerinde farklı Bitki Sıklıklarının verim ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi Üzerinde Bir Araştırma Sonuç: …. Sulu koşullarında …. için en uygun sıklık …. • İl-ilçe ve il-ilçe ekolojik şartlarında yetiştirilen … türlerin verim ve adaptasyonu üzerine bir araştırma – Sonuç: çeşitlerin …… arasında farklılık gözlenmiştir. Çeşitlerin ……. değerleri …. arasında değişmiştir.
• SÜREN BAŞLIK • Makale başlıklarının indekslerce kolay taranması ve bulunması amacıyla, "süren başlıklar, kullanım başlığı" (running title) dergilerde her sayfanın en üst kısmına basılır • Bazı dergilerde, derginin adı soldaki sayfaların en üstünde, süren başlık sağdaki sayfaların en üstünde verilir • Yerin sınırlı olması nedeniyle, süren başlık olarak genellikle başlığın kısa bir şekli yazılır • Makaleyi yayına sunarken, ana başlığa uygun bir "süren başlık" önermek akıllıca olur
• Fatty acid composition of hempseed oils from different locations in Turkey • Running title: Fatty acids in Turkish hempseeds • A title or abbreviated title that is repeated at the head or foot of each page.
• KISALTMALAR • Başlıklar; genel kabul görmeyen kısaltmalar, kimyasal formüller, patentli isimler ve benzerlerini içermemelidir • Makale sülfürik asidin etkisiyle ilgili ise, başlık “sülfürik asit" kelimelerini mi, yoksa çok bilinen ve çok daha kısa olan "H 2 SO 4" mi içermelidir? • Soru türünde yazılan makale başlıkları da anlamsızdır ve soru türü başlık kullanımı doğru değildir: What is ecosystem management?
• SERİ BAŞLIKLAR • Yıllar önce yaygın olan Ana başlık-alt başlık şeklinde yazım günümüzde uygun değildir • Her yayımlanan makale, "kendi içinde bütün ve bağımsız bir çalışmanın sonuçlarını sunmalıdır, • Seri makaleler, her makalede sadece belirli kısımlar vererek birbiriyle çok yakından ilgili olan birkaç makaleden oluşur • Ancak, bütün seri art arda okunmadıkça çok büyük ölçüde makale bütünlüğü eksik kalır
• Seri makale yazım sistemi, basımdaki gecikmeler nedeniyle önemli soruna yol açabilir • IV no. 'lu kabul edilip, III. no'lu reddedilir veya değerlendirmede takılırsa ne olacak? • Ayrıca, seri makaleler önemli ölçüde tekrar bilgiler içerir, ilk kısmı faydasız olacak kadar geneldir ve sonuçları çoğunlukla anlaşılmaz olabilir
- Slides: 22