BLMSEL BLGNN DOASI Bilim nedir Tarafsz gzlem ve

BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI

Bilim nedir? • Tarafsız gözlem ve deneyler ile elde edilen düzenli bilgi birikimine bilim denir. • Kısaca bilim, bilgi üretme etkinliğidir.

Bilim insanının özellikleri -Önyargısız olmalı -Tarafsız olmalı -Bilimsel yöntem ile çalışmalı -Yeni fikirlere açık olmalı -Akılcı ve gerçekçi olmalı

Teknoloji nedir? • Sorunların çözümüne yönelik uygulanabilir teknik bilgiler bütününe denir. • Bilimsel bilgiye gözlem ve deneyle ile ulaşılır.

Subjektif Objektif • Olay veya varlıkların kişisel görüş açısına göre değerlendirilmesidir. • Olay veya varlıkların kişisel görüş açısından bağımsız olarak değerlendirilmesidir. • Örnek: Evde köpek beslemek iyidir. • Örnek: Canlılar doğar, büyür ve ölür.

Hipotez nedir? • Bir problemle ilgili geçici çözüm yoluna denir.

Teori ve Kanun Teori Kanun • Doğada gerçekleşen olayların neden meydana geldiğini açıklamaya çalışan görüşlere denir. • Doğada gerçekleşen olayların tanımlanmasına denir. Örnek: Hava sıcaklığının artması depreme sebep olur Örnek: Yeraltındaki fay hatlarının kırılması ile deprem olur

Teori ve Kanun arasındaki farklar Teori Kanun • Teori açıklamaya çalışır • Teori neden sorusunun cevabını arar • Teoriler değişebilir • Kanun tarif eder • Kanun nasıl sorusunun cevabını verir • Kanunlar değişmez TEORİLER KANUNLARA DÖNÜŞMEZ

Nitel gözlem Nicel gözlem • Duyu organlarına dayalı gözlemlerdir. • Ölçüm aletlerine dayalı gözlemdir.

Deney • Kontrollü deney: Her seferinde tek bir faktörün değiştirilmesi ile yapılan deneylerdir.

Kontrollü Deney Konu: Söğüt ağacının büyümesinde suyun etkisi nedir? Kavramlar • Kontrol gurubu: Normal şartlarda tutulan guruptur. • Deney gurubu: Araştırılan faktörlerin değiştirildiği guruptur. • Bağımsız değişken: Deneyde etkisini araştırdığımız faktöre denir. • Bağımlı değişken: Deneyde değiştirdiğimiz faktörden etkilenen sonuçtur. Örnekler • Kontrol gurubu: Saksı, söğüt, 1 kova su • Deney gurubu: Farklı miktarda su verilen saksılar • Bağımsız değişken: Su miktarı • Bağımlı değişken: Söğütün büyüme miktarı

Bilimsel yöntem nedir? Bilimsel yöntemin özellikleri • Bilimsel bilgiye ulaşmak için takip edilen basamaklardır. • Bilimsel gerçeklere dayanmalı • Deneyler ve deliller ile desteklenmeli • Mantıklı olmalı • Sorgulanabilir (sınanabilir) olmalıdır

Bilimsel yöntem basamakları 1)Problemin tespit edilmesi 2)Veri toplama (Gözlem yapılır) 3)Hipotez üretme (Geçici çözüm üretilir) 4)Tahmin yapma(Eğer…. . ise…. dır. ) 5)Kontrollü deney yapma (Deney grubu) 6)Sonuç (Çıkarım yapılır)

Bilimsel yöntem basamakları örneği 1)Problemi tespit et 2)Veri topla (Gözlem yap) 3)Hipotez üret (Geçici çözüm) 4)Tahmin yap (Eğer…. . ise…. dır. ) 5)Kontrollü deney yap 6)Sonuç (Çıkarım yap) 1) Konya’da söğüt ağacı yaygın değil 2) Söğüt ağacının çok olduğu bölgeleri araştır 3) Söğüt ağacının yetişmesi için su miktarı fazla olmalı 4) Eğer Konya’da sulak alanlar arttırılır ise söğüt ağacı sayısı artmalıdır. 5) Bahçelere farklı miktarlarda su ver 6) Konya’da söğüt ağacının yaygınlaşması için sulak alanların arttırılması gereklidir.

DİKKAT! Eğer deneylerin sonucu hipotezimizi doğrulamıyor ise hipotez değiştirilir.

Bir Bilim Olarak Biyoloji BİYO Canlı + LOJİ Bilim Canlıları inceleyen bilim dalı

Bilim insanları ve çalışmaları Aristo : İlk sınıflandırmayı yapmıştır İbni Sina : Tıp alanında kitap yazan Türk bilim insanıdır İbnün Nefis : Küçük kan dolaşımını tespit etmiştir Zacharias Jansen : İlk mikroskobu yapmıştır Robert Hook : Hücre kavramını kullanmıştır

Carlos Line : İlk bilimsel sınıflandırmayı yapmıştır Charles Darwin : Evrim teorisini oluşturmuştur Louis Pasteur : Kuduz aşısını bulmuştur Gregor Mendel : Kalıtımın temel kurallarını bulmuştur Schwann Schleiden : Hücre teorisini oluşturmuşlar Alexander Fleming : Penisilin ilacını bulmuştur Watson-Crick : DNA modelini oluşturmuşlar Ian Wilmut : İlk canlı klonlamayı başarmıştır

Biyoloji Biliminin İnsanlığa Katkıları

Islah Çalışmaları • • Islah nedir? İyileştirme veya kalitesini arttırma Islah çalışmalarının faydası nedir? Islah çalışmaları sayesinde var olan bitki ve hayvan türlerinin daha verimli olması sağlanmıştır.

Islah Çalışmaları

Islah Çalışmaları

Biyoteknolojinin İnsanlara Faydaları • • Tıbbi bitki üretimi (İlaç üretimi) Aşı üretimi Hormon üretimi Hayvanlardan antibiyotik üretilmesi

G. D. O. (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) • Bir diğer anlamı TRANS GENETİK’tir. • Yani gen transferi yapılmış canlı anlamına gelir. GDO’nun Amacı Nedir? • İstenilen bir özelliğin, bir canlı türünden, farklı türdeki bir canlıya aktarılmasıdır.

GDO örneği • Somon balığı 0ºC nin altındaki sularda yaşayabilir. • Çünkü somon balığının vücudu donmayı engelleyen doğal antifriz üretir. • Bu antifrizin üretilmesini sağlayan somon balığının DNA’sında bulunan bir gendir. Gb

GDO örneği • Hava sıcaklığının 0 derece veya altına düşmesi durumunda bitkilerin içindeki su donar. • Bu durumda bitki ölür. • Bu olaya “DON” denir. 0ºC

GDO örneği • Bilim insanları somon balığının donmasını engelleyen, yani doğal antifrizin üretilmesini sağlayan geni domates bitkisinin DNA’sına eklemeyi (transfer etmeyi) başarmıştır. 0ºC

Islah ile GDO arasındaki fark nedir? • Islah aynı tür canlılarda uygulanır. • GDO ise farklı tür canlılar arasında uygulanır.

İnsan genom projesi • Günümüzde pek çok hastalığın genler yoluyla, anne ve babadan çocuklarına geçtiği bilinmektedir. • Örnek: Şeker hastalığı, kalp krizi, Down sendromu, renk körlüğü • İnsan genom projesi ile hastalığa sebep olan genler, DNA üzerinde tespit edilerek yerine sağlıklı genlerin eklenmesi olayıdır.

Teşekkürler • Dilerim faydalı olmuştur.