BLMSEL ARATIRMA ve YAZIM TEKNKLER Yrd Do Dr
BİLİMSEL ARAŞTIRMA ve YAZIM TEKNİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ, İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi
Bilimsel Çalışmanın Basamakları Problem Tespiti Veri Toplama Hipotez Kurma Tahminler Yapma Kontrollü Deneyler Teori Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Konu Belirlenmesi : • Araştırmak istediğiniz konuyu belirleyin. (Hipotezinizi Oluşturun) Hipotez hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde doğrulanırsa, evrensel gerçek haline gelir. Buna KANUN(YASA) denir. §Hipotez kısmen doğrulanır, tamamen reddedilmezse ve yeni bulgularla desteklenirse TEORİ(KURAM) haline gelir. §Hipotez doğrulanmazsa, Hipotez değiştirilir ve kalan basamaklar yeniden uygulanır. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Konu Belirlenmesi : • Belirlediğiniz konuyla ilgili daha önce yazılmış olan kaynakları bulun. • Bulduğunuz kaynaklar yazacağımız çalışmanın “kaynakça” dizinini oluşturacaktır. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Kaynak Taraması: • Web üzerinden bir çok kütüphane kataloglarına, veritabanlarına erişilebilirsiniz. Örneğin: -Scientific Literature Digital Library http: //citeseer. ist. psu. edu/ -Milli Kütüphane http: //www. mkutup. gov. tr -EBSCO Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Literatür okuma : • Okuduklarınızdan ufak notlar alın. • Elinizde fotokopi olarak notlar varsa, fosforlu kalemlerle önemli yerleri işaretleyin. • Konunuzu ilgilendiren, önemli bulduğunuz referansları da araştırın. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Konunun gözden geçirilmesi : • Yapacağınız çalışmanın basılmış başka bir metnin aynısı olmamasına özen gösterin. • Konunuzu fazla derine inmeden detaylandırın. • Değişik bir bakış açısı getirmeye çalışın. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Yapacağınız Çalışmayı planlayın : • Ana başlıkları ve alt başlıkları çıkartın. • Bunların sunumunun hangi sırada daha iyi olabileceğini düşünün. • Konular arasında bir bütünlük oluşturmaya çalışın. • Çalışmanızın “outline”nını sonuçlandırın Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Okunan Makalelerden notlar çıkartma : • Her alt başlık için bir boş sayfa ayarlayın. • Kafanızdaki taslakla ilgili olan makaleleri tekrar gözden geçirin. • Önemli noktalar hakkında kaynağı ile beraber not düşün. • Bu adımlar araştırmanızın konularının birbiriyle bağlantısını görmek üzere diyagramlar ve akış şemaları oluşturmanızı sağlar. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Okunan Makalelerden notlar çıkartma : • Zihninizde bir resim oluşturduğunuza emin olun (açık olmayan fulu noktalar varsa daha fazla okuyun). • Hipotezler için deneysel kanıtı not alıp almadığınıza emin olun. • Çelişen bilgileri netleştirmeye çalışın (fakat sonuçta ortaya doğru bir cevap çıkmayabileceğini göz önünde bulundurun. ) Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Yazmaya başlama : • Kısa notlarınızı kullanın. • Giriş ve diğer bölümleri sıra ile yazmanız gerekli değildir. • Yazdıkça referansları dahil edin. • Sizin alanınızda uzmanlığı olmayanlar için bir resim oluşturmaya çalışıyorsunuz, bu yüzden yazınıza yeteri kadar açıklama ekleyin. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Yazmaya başlama : Aristo gibi düşünüp ninenize anlatır gibi anlatın. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Giriş Kısmı: • Çalışmada çözümlenmesi amaçlanan sorun/sorunsal etraflıca tanımlanmalı bilimsel Kullanılan • Kavramsal çerçeve • Yöntem • Teknik ve -eğer varsa- paradigmalar da yeterince açıklanmalıdır. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Gelişme/Tartışma Kısmı: • Gerek duyulan ayrıntı düzeyine bağlı olarak çalışmayı sonuca götürecek bilgi ve açıklamaları, uygun düşünce silsilesi içinde ortaya koyun. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Sonuç Kısmı: • Girişte açıklanan çalışmanın amacı ve/veya hipotezinden başlayarak • Çalışmanın yöntemi • Tekniği • Sınırlılıkları çerçevesinde çalışmada ulaşılan çözüm • Çalışmanın çeşitli bölümlerinde varılan sonuçlardan da yararlanarak açıklanır. Bu açıklamalar mümkünse veya gerek varsa daha sonraki çalışmalara ışık tutacak çeşitli önerilerle desteklenir. • Ayrıca, yapılan araştırmada çözümlenemeyen sorunlar varsa, bunların gelecekte hangi tür veya konudaki araştırmalarla çözümlenebileceğine ilişkin bilgiler de verilir Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Anlatım : • Açık ve yalın, üçüncü tekil şahıs ağzından, edilgen (pasif) biçimde yapılır. • Yazım kuralları konusunda kararsız kaldığınızda kaynak olarak Türk Dil Kurumu İmla Kılavuzu ve kurumun internet adresini http: //www. tdk. gov. tr/imla kullanınız. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Anlatım : • Bilimsel bir çalışmada duygusal, senli benli ifadelerden kaçınılır. • Metni bilimsel yapan nesnel yani objektif olmasıdır. • Subjektif ifadeler çalışmanın bilimselliğine gölge düşürür. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Bilimsel Yazım ile ilgili Temel İlkeler • Çalışma metninde kullanılan terimlerde birlik sağlanmalıdır. (Örneğin, çalışma metninde ‘kanun’/ ‘yasa’, ‘tabiat’/’doğa’, ‘teori’/’kuram’ gibi aynı anlama gelen terimlerin hangisi tercih edilecekse, o terim kullanılmalıdır. Başka kaynaklardan aynen yapılan aktarmalar, bu kuralın dışındadır. ) Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Bilimsel Yazım ile ilgili Temel İlkeler - Üslûp birliği sağlanmalıdır. - Bir veya birden fazla kaynaktan yapılan aktarma veya alıntılar, birbiri ardı sıra bir sayfa veya daha fazla yer tutacak şekilde verilmemelidir. Bunun yerine, ya alıntı/aktarmalar arasında, çalışmayı hazırlayanın eleştiri, yorum veya açıklamaları da yer almalı veya bu tür uzun aktarmalar, Ekler’ kısmında gösterilmelidir. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Bilimsel Yazım ile ilgili Temel İlkeler - Üslûp birliği sağlanmalıdır. - Bir veya birden fazla kaynaktan yapılan aktarma veya alıntılar, birbiri ardı sıra bir sayfa veya daha fazla yer tutacak şekilde verilmemelidir. Bunun yerine, ya alıntı/aktarmalar arasında, çalışmayı hazırlayanın eleştiri, yorum veya açıklamaları da yer almalı veya bu tür uzun aktarmalar, Ekler’ kısmında gösterilmelidir. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Yazıların Font ve Puntoları: Fontlar: • Times New Roman (Türkçe), Arial Tur, Courier Tur karakterler kullanılabilir. Puntolar: • Tez metni 12 punto • Çizelgeler 12 punto (duruma göre 8’e kadar düşürülebilinir. ) • Alıntılar (münkünse italik tercih edilmelidir) 10 punto • Dipnotlar, şekil altı ve resim altı yazılar 10 punto Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Atıflar: - Kaynaktan aynen alınan bilgiler (quotation), çift tırnak içinde gösterilirler. Ör: “Her bilimin konusu ‘buluşlar’ yapmaktır. ") - Çalışmayı hazırlayanın, kaynaktaki bilginin özünü değil, biçimini değiştirerek yaptığı alıntılar ise, çift tırnak arasına alınmadan gösterilirler. - Her iki alıntı türünde de, ilgili kaynağa mutlaka atıf yapılır ve atıfların her birine, birini izleyen numaralar verilir. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Atıflar: - Herhangi bir kaynağın muhtelif yerlerinden aynen yapılan atıfların önüne üç nokta (. . . ) konur. - Kaynaklardan aynen yapılan alıntılar, bir cümleyi aşmayacak uzunluktaysa, çalışma metni içinde verilirler. - Daha uzun alıntılarda, alıntının ilk ve son satırları ile çalışma metni arasında en az çift aralıklı boşluk bırakılarak, alıntı ile metnin ayırt edilmesi sağlanır. Bu tür alıntılar için, çalışma metninde kullanılan puntodan daha küçük punto kullanılır. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar ile ilgili kurallar: - Bibliyografik Bilgiler Uluslararası Türkçe Bakınız V. Bkz. : Karşılaştırınız Cf. Karşı görüş vs. k. g. Aynı eser/yer Ibid. a. e. Adı geçen eser op. cit a. g. e. Yazara ait son zikredilen yer loc. cit a. y. Eserin kendi içinde yukarıya atıf supra bkz. : yuk. Eserin kendi içinde aşağıya atıf infra bkz. : aş. Eserin bütününe atıf passim b. a. Basım yeri yok w. place y. y. Basım tarihi yok w. date t. y. Çok yazarlı eserlerde ilk yazardan sonrakiler et. al. v. d. Sayfa/sayfalar p. / pp. s. Editör/yayına hazırlayan Ed. Çeviren Trans. by Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri by Ed. veya Haz. Çev. Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Kitaba atıf: Giovanni Sartori, Demokrasi Kuramı, Çev. Deniz Baykal, Ankara, Siyasi İlimler Türk Derneği Yayınları, t. y. , s. 11. Talcott Parsons, The Social System, London, Routledge and Kegan Paul, 1964, pp. 3 -23. Bülent Tanör, Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, 3. bs. , İstanbul, BDS, t. y. , s. 43. Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, Der, 1992, s. 25. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Giovanni Sartori, Demokrasi Kuramı, Çev. Deniz Baykal, Ankara, Siyasi İlimler Türk Derneği Yayınları, t. y. , s. 11. Aynı esere izleyen şekilde ikinci kez referans: Ibid. veya A. e. Aynı esere, fakat farklı sayfasına referans: Ibid. , s. 40. veya A. e. , s. 40. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Araya başka referanslar girildiğinde, Sartori’nin kitabına yeniden referans: Sartori, Demokrasi Kuramı, s. 22. (Birden fazla eseri kullanılmışsa) veya Sartori, op. cit. , s. 22. ya da, Sartori, a. g. e. , s. 22. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Edite edilmiş kitapta makaleye referans: George C. Homans, “Socia l Behavior as Exchange”, Small Groups, Ed. by. A. Paul Hare, Edgar R. Bogotta, Robert F. Bales, New York, Alfred A. Knopf, 1962, p. 175. Aynı esere izleyen referans: Ibid. , p. 170. veya A. e. , s. 170. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Süreli yayında makaleye atıf: Ernst E. Hirsch, “İktidar ve Hukuk, ” Çev. Hayrettin Ökçesiz, Hukuk Araştırmaları, C. II, No: 3 , Eylül-Aralık 1987, s. 44. İbrahim Ö. Kaboğlu, “Düşünce Özgürlüğü: Avrupa Ölçütleri ve Türkiye, ” İnsan Hakları Yıllığı, C. XV , 1993, s. 50. Yukarıda Homans’ın makalesinin aynı sayfasına tekrar atıf: Homans, loc. cit. veya Homans, a. y. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Dipnotlar: Elektronik kaynağa atıf: John N. Berry , "Educate Library Leaders, ” Library Journal, February 15, 1998 , (Çevrimiçi) http//www. epnet. com/ehost, 3 Nisan 2000. veya Bill Crowley-Bill Brace, "A Choice of Futures: Is It Libraries Versus Information? ”, (Çevrimiçi) http//www. epnet. com/ehost, 30 Mart 2000. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Bibliyografya / Kaynakça Parsons, Talcott: The Social System, London, Routledge and Kegan Paul, 1964. Sartori, Giovanni: Demokrasi Kuramı, Çev. Deniz Baykal, Ankara, Siyasi İlimler Türk Derneği Yayınları, t. y. Berry, John N. : "Educate Library Leaders, ” Library Journal, February 15, 1998, (Çevrimiçi) http//www. epnet. com/ehost, 3 Nisan 2000. Bohannan, Paul: “Law and Legal Institutions, ” International Encyclopedia of Social Sciences, Vol. IX, Ed. by. , David L. Shils, w. Place, Mc. Millan and Free Press, © 1968, pp. 73 -77. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Bibliyografya / Kaynakça Hirsch, Ernst, E. : “İktidar ve Hukuk, ” Çev. Hayrettin Ökçesiz, Hukuk Araştırmaları, C. II, No: 3, Eylül-Aralık 1987, s. 40 -49. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
Diğer Atıf ve Kaynakça Şekilleri : - Örnek a) Arı soyadlı bir yazarın kitabına yapılan atıf; (Arı, 2004: 68) Bütününe atıf yapılırsa sayfa numarası yazılmaz. -Örnek b) Magee soyadlı bir yazarın, yayın tarihi belirsiz kitabına yapılan atıf; (Magee, t. y. : 39 -40) Kaynakça şekli: Arı, Tayyar. (2004), Uluslararası İlişkiler Teorileri : Çatışma, Hegemonya, İşbirliği. 3. Baskı. İstanbul: Alfa. Mouffe, Chantal. (1985), “Demokrasi ve Yeni Sağ, ” Kriz Noeliberalizm ve Reagan Dosyası. Ragıp Zarakolu (der. ) İstanbul: Alan Yayınları. Bilimsel Araştırma ve Yazım Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Kenan Dağcı KOÜ
- Slides: 33