BLM 14 KARYER GELM MDAHALELERNDE ETK SORUNLAR AHLAK

BÖLÜM 14 KARİYER GELİŞİMİ MÜDAHALELERİNDE ETİK SORUNLAR

AHLAKİ OLARAK BAŞTAN ÇIKARICILARA KARŞIN ETİK İKİLEMLER Kariyer uzmanları açısından etik ikilemin oldukça karmaşık bir konu olduğu açıktır. Ancak etik veya uygun davranış ögelerini içeren her durumun da “ikilem” olduğunu söylemenin doğru olmayacağı akıldan çıkarılmaması gereken bir noktadır. Kidder etik ikilemin ancak iyi seçeneklerin yarıştığı veya “kötülerin iyisi”nin tayin edilmesi istendiği durumlarda oluştuğunu iddia etmiştir. Kinder, doğru ve yanlış arasındaki rekabetteki mücadele durumlarına ise “ikilem” yerine “ahlaki baştan çıkarıcılar” kavramını kullanmıştır. Ne yazık ki bazı kariyer uzmanları ahlaki baştan çıkarıcılarla başa çıkmaya çalışırken, bir çok uzmanın etik bulmayacağı yönde çözümlere gidebilmektedir.

KARİYER GELİŞİMİ MÜDAHALELERİNİ AÇIKLAMADA DEĞERLERİN ROLÜ Değerlere ilişkin varsayımlar kariyer gelişimi müdahalelerindeki etik davranışla ilgili tüm sorulara (ve yanıtlara) değinir. Değerlere ilişkin varsayımlar kısmen kariyer psikolojik danışmanının ve danışanın, kariyer psikolojik danışmanlığı ilişkisinden ne anladıkları ve bu ilişkiyi nasıl tanımladıklarıyla ilgilidir. Bergin “değerlerin, danışan için neyin iyi olduğuna ve bu iyiye nasıl ulaşabileceğine ilişkin inançları yönlendirdiğini” ileri sürer. Böylece, değerler kariyer gelişimine müdahale sürecinin içine işler. Bireylerin yaşamına veya yaşam tarzına yapılan her müdahale değerlerden izler taşır. Uygulayıcıların kendi değerlerini net bir şekilde anlamaları, kariyer hizmetlerinin sunulması için gereken bir başlangıç noktasıdır ve kariyer hizmetlerindeki etik konulardan biridir. Değerlerden bağımsız müdahaleler olmadığı için uygulayıcıların kendi değerlerinin danışanlarıyla çalışmalarını nasıl etkilediğinin farkında olmalar gerekmektedir.

BÖLÜM A: PROFESYONEL İLİŞKİ Kariyer profesyonelleri, danışanların çıkar ve iyiliğini besleyecek ve sağlıklı ilişkiler oluşmasını sağlayacak bir şekilde onların büyüme ve gelişimini destekler. Kariyer profesyonelleri hizmet verdikleri bireylerin farklı kültürlerden geldiklerini anlamak için etkin bir çaba gösterirler. Kariyer profesyonelleri ayrıca kendi kültürel kimliklerini, bir kişinin kültürel kimliğinin onun çalışma ilişkileriyle ilgili değer ve inançlarını nasıl etkilediğini de keşfeder. Kariyer profesyonelleri, profesyonel etkinliklerinin bir kısmını maddi dönüşü çok az olan ya da hiç olmayan hizmetlere (kamu yararına) adayarak topluma katkıda bulunmaları yönünde teşvik edilirler.

BÖLÜM B: GİZLİLİK, AYRICALIKLI İLETİŞİM VE MAHREMİYET Kariyer profesyonelleri, güvenin mesleki ilişkide önemli bir kilometre taşı olduğunu kabul ederler. Kariyer profesyonelleri, devam eden bir ortaklık yaratarak, uygun sınırları çizip onları koruyarak ve gizliliği devam ettirerek danışanlarının güvenin kazanmak için çalışır. Kariyer profesyonelleri, gizliliğin parametrelerini danışanlarına kültürel olarak uygun olan bir tarzda iletirler.

BÖLÜM C: PROFESYONEL SORUMLULUK Kariyer profesyonelleri, toplum ve diğer profesyonellerle olan ilişkilerinde açık, dürüst ve doğru bir iletişim kullanır. Çalışmalarında profesyonel ve bireysel yeterlik sınırları içerisinde ayrımcı olmayan bir tarzla çalışırlar ve NCDA Etik Kodlarına uyma sorumluluğuna sahiptirler. Kariyer profesyonelleri, kariyer hizmetlerinin sunulmasının geliştirilmesi ve iyileştirilmesine katkı sağlayan yerel, bölgesel ve ulusal derneklerde aktif bir şekilde yer alır. Kariyer profesyonelleri, birey ve grupların yaşam kalitesini iyileştiren birey, grup, kurum ve toplumsal seviyelerdeki değişiklikleri destekler ve sunulmakta olan hizmetlerden uygun olanlarına erişilmesi ya da bu hizmetlerin verilmesi önündeki potansiyel engelleri yok eder. Kariyer profesyonelleri, etik davranmak konusunda topluma karşı bir sorumluluk taşırlar. Buna ek olarak, kariyer profesyonelleri profesyonel sorumluluklarını en iyi şekilde yerine getirebilmek için kendi duygusal, bedensel, zihinsel ve ruhsal sağlıklarını devam ettirecek ve iyileştirecek öz-bakım etkinliklerini ihmal etmezler.

BÖLÜM D: DİĞER PROFESYONELLERLE İLİŞKİLER Kariyer profesyonelleri, meslektaşları ile olan ilişkilerinin kalitesinin danışanlara sağlanan hizmetlerin kalitesini etkileyebileceğini bilirler. Meslek içi ve dışından iş arkadaşları hakkında bilgi sahibi olmak için çalışırlar. Kariyer profesyonelleri, meslektaşları ile olumlu çalışma ilişkileri geliştirir ve ayrıca danışanlara verilen hizmetleri iyileştirmek için onlarla iletişim sistemleri oluşturur.

BÖLÜM E: DEĞERLENDİRME VE YORUMLAMA Kariyer profesyonelleri, değerlendirme araçlarını danışanın bireysel ve kültürel durumunu göz önünde bulundurarak kariyer hizmet sürecinin bir bileşeni olarak kullanır. Kariyer profesyonelleri, uygun olan kariyer, eğitim ve psikolojik değerlendirme araçları geliştirerek ve bunları kullanarak tek danışanların ya da danışan gruplarının iyiliğini artırmaya çaba gösterir.

BÖLÜM F: KARİYER HİZMETLERİNDE İNTERNETİN KULLANIMI Kariyer profesyonelleri, danışanlara hizmet ederken yeni teknolojilerin kullanımı konusunda her zaman en önde yer almışlardır. Teknoloji (ve özellikle de İnternet) kariyer profesyonelleri tarafından sunulan hizmetleri desteklemek ve/veya bu hizmetleri sunmak için her gün daha fazla kullanılmaktadır. Ancak, genel olarak İnternetin, kariyer hizmet sürecinin sadece bir bileşeni olması ve kullanımının danışanın kişisel ve kültürel durumuna bağlı olarak değerlendirmeye alınması gerekmektedir. Herşeyden önemlisi, kariyer profesyonellerinin etik değerlere bağlı kalarak çalışması ve sürekli olarak tek danışanların ya da danışan gruplarının refahını artırması beklenmektedir.

BÖLÜM G: SÜPERVİZYON, EĞİTİM VE ÖĞRETME Kariyer profesyonelleri, kendilerinden süpervizyon alanlar ve öğrenciler ile aralarında anlamlı ve saygılı profesyonel ilişkiler geliştirir ve onlarla aralarında olması gereken sınırları korur. Kariyer profesyonelleri, çalışmaları için kuramsal ve pedagojik temellere sahiptir ve öğrencileri değerlendirirken adil, doğru ve dürüst olmayı hedefler.

BÖLÜM H: ARAŞTIRMA VE YAYIN Araştırma yapan kariyer profesyonellerinin mesleğe ait bilgi bankasına katkıda bulunması ve insanları daha sağlıklı ve daha adil bir topluma götürecek olan koşulların daha iyi anlaşılması için katkıda bulunması beklenir. Kariyer profesyonelleri, mümkün olan her fırsatta tam ve istekli bir şekilde katılım sağlayarak araştırmacıların çabalarına destek olur. Kariyer profesyonelleri araştırma programlarının tasarım aşamasında ve uygulanması sırasında ön yargı ve saygı konusundaki farklılıkları en aza indirir.

KISIM I: ETİK SORUNLARI ÇÖZME Kariyer profesyonelleri, mesleki çalışmaların yürütülmesi sırasında yasal, etik ve ahlaki bir şekilde davranır. Bu meslekte, danışanın korunmasının ve güvenin üst düzey bir mesleki tavra bağlı olduğunun farkındadırlar. Diğer kariyer profesyonellerinin de aynı standartlara uymasını sağlar ve bu standartlara bağlı kalınmasını sağlamak için gerekenleri yapmaya isteklidirler. Kariyer profesyonelleri, konuyla ilgili tüm taraflar arasında açık ve doğrudan bir iletişim kurarak etik çıkmazların çözümü için çalışır ve bunun için gerektiğinde meslektaşlarına ve süpervizörlere danışırlar. Kariyer profesyonelleri günlük çalışmalarında etik uygulamaları kullanırlar. Meslekteki etik ve yasal sorunlarla ilgili güncel konular hakkında sürekli bir öğrenme ve gelişme sürecindedirler.