BLGSAYAR ALARI VE VER HABERLEMES 2 10 2020
BİLGİSAYAR AĞLARI VE VERİ HABERLEŞMESİ 2. 10. 2020 1
VERİ İLETİŞİM TEKNİKLERİ Veri iletişimi, sayısal olarak kodlanmış bir bilginin iki cihaz arasında aktarılmasıdır.
PARALEL/ SERİ AKTARIM Bir veriyi iki nokta arasında aktarmanın paralel ve seri olmak üzere iki temel yöntemi vardır. Paralel İletim Gönderici 0 1 1 0 0 0 1 Seri İletim Alıcı 0 1 1 Gönderici 0 0 0 1 0110001 0 1 1 0 0 0 1 Alıcı 7 (N) bit aynı anda gönderilir. 2. 10. 2020 3
PARALEL/ SERİ AKTARIM 2. 10. 2020 4
PARALEL İLETİM Paralel iletimde, her bit ayrı bir telden aynı zamanda iletilir. Bu yüzden paralel iletim daha hızlıdır. Bilgisayarın merkezi işlem birimi ile belleği arasında veri iletimi paralel yollardan olur.
SERİ İLETİM Seri iletimde veriler bit tek bir tel üzerinden sırayla iletilir. Seri iletim, kendi içinde asenkron, senkron ve isenkron iletim olarak ayrılır.
VERİ İLETİŞİM TEKNİKLERİ Veri iletişimi, sayısal olarak kodlanmış bir bilginin iki cihaz arasında aktarılmasıdır.
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Asenkron iletimin kullanımı kolaydır fakat verimli bir iletim yolu değildir. Çünkü her gönderilen karakterin başında ve sonunda ilave bitlerin kullanılmasını gerektirir. Bu formatta gönderilen her karakter (byte) bir senkronizasyon işareti ile başlar ve sonlanır. Bu senkronizasyon işaretlerine START BIT ve STOP BIT adları verilir. Her bir byte arasında aralıklar olabilir. Bu bitlerin amacı alıcıyı gelen bir karakter hakkında bilgilendirmek ve karakter bitleri bitince uyarmaktır. Böylece, arkadan gelen bitler başka bir karaktere aittirler.
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Hattan veri gönderilmediği sürece, sürekli olarak '1' seviyesindedir. Bir karakterin başladığı, bir '0' biti gönderilerek bildirilir. Başlangıç bitinin hemen arkasından gelen 7 veri biti, yollanan karakteri temsil eder. Karakter verisinin son biti, parite biti olur. Bu bit yollanan veride tek bitlik hata olup olmadığının anlaşılması için kullanılır. Eğer iletişim içinde tek parite seçilmiş ise bu bit yardımı ile yollanan bitlerin sayısının tek olması sağlanır. Eğer çift parite seçilmiş ise birlerin sayısı çift sayı yapılır. Parite bitinin ardından 1 veya 2 adet "Stop" biti gelir. Stop bitlerinin seviyesi 1'dir. Hat, yeni bir veri yollanana kadar 1 seviyesinde kalır.
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Sender 1 0110001 0 1 1001100 0 1 0011101 0 1 1011100 0 Receiver
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Örnekleme zamanlaması?
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM Alıcı saat frekansı yavaş ise Alıcı saat frekansı hızlı ise
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM
ASENKRON (EŞZAMANSIZ) İLETİM
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM İletişimin sürekli ve hızlı olması gerektiği durumlarda senkron iletişim kullanılır. Senkron iletimde bitler, START-STOP bitleri ve aralıklar olmadan gönderilir.
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM Senkron iletimde, alıcı ile verici arasında saat (clock) bilgisi de taşınır. Bu bilgi senkronizasyonu sağlar. Alıcı ve verici aktarım süresince aynı tempoda çalışmalıdır. Senkron aktarım için üç temel yöntem kullanılır: 1. Saat bilgisinin işarete kodlanması ve tekrar elde edilmesi, 1. İki kutuplu kodlama (Bipolar Encoding) 2. Manchester kodlaması 3. Ayrımsal (Differential) Manchester kodlaması 2. Farklı bir saat kablosu kullanarak
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM 17
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM 18
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM
SENKRON (EŞZAMANLI) İLETİM Senkron iletim metodu pahalı ve uygulaması daha zor bir iletişim metodudur. Yüksek hızlarda iletişim gerektiği zaman kullanılır. Ağ teknolojileri Ethernet, Arc. Net, Token Ring etc bu iletişim yöntemini kullanmaktadırlar.
HATA SAPTAMA YÖNTEMLERİ İleri hata denetimi (forward error control) yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisine ek hata saptama ve düzeltme bilgileri eklenir. Eğer hata saptanırsa bu hatalı bitler düzeltilir, eğer düzeltilemeyecek kadar çok bozulma varsa çerçeve veya karakterin tekrar gönderilmesi istenir. Geri beslemeli hata denetimi (feedback error control) yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisine sadece hatayı saptayabilecek kadar ek kontrol bitleri eklenir. Eğer hata saptanırsa bu çerçeve veya karakterin tekrar gönderilmesi istenir. 2. 10. 2020 21
EŞLİK BİTİ DENETİMİ Tek Eşlik yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisinde bitlerin içindeki birlerin sayısının eşlik bitinin kendisi de dahil olmak üzere tek olmasıdır. Çift Eşlik yaklaşımında gönderilen her karakter veya çerçeve bilgisinde bitlerin içindeki birlerin sayısının eşlik bitinin kendisi de dahil olmak üzere çift olmasıdır. 10010010 2. 10. 2020 1 0 Çift Eşlik Tek Eşlik Sonuç: 10010011 Sonuç: 22
İKİ BOYUTLU EŞLİK BİTİ DENETİMİ 2. 10. 2020 23
İKİ BOYUTLU EŞLİK BİTİ DENETİMİ 2. 10. 2020 24
DİĞER HATA DÜZELTME TEKNİKLERİ v. DÖNÜŞÜMLÜ FAZLALIK SINAMA KODU (CRC) v. HAMMING KODLAMASI 2. 10. 2020 25
OTOMATİK TEKRAR İSTEM (ARQ: AUTOMATİC REPEAT REQEST) v. Hatalı gelen paketleri tekrar isteme 2. 10. 2020 26
BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ 2. 10. 2020 27
BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ 2. 10. 2020 28
BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ 2. 10. 2020 29
BEKLEMELİ TEKRAR İSTEME : IDLE RQ 2. 10. 2020 30
SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ 2. 10. 2020 31
SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ 2. 10. 2020 32
SÜREKLİ TEKRAR İSTEME : CONTINUOUS RQ 2. 10. 2020 33
İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 1. TEK YÖNLÜ (Simplex): Bir gönderici ve alıcının olduğu sistemlerdir. İletişim sadece göndericinin yayın yapmasına izin verir. Alıcı göndericiden gelen bilgileri dinleyebilir. Alıcı göndericiye mesaj gönderemez. 34
İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 2. YARI DUPLEKS (Half Duplex): Hattı ilk olarak gönderici kullanır. Cevap istendiği zaman karşı taraf yani alıcı hattı kullanır. Örneğin telsiz uygulamaları. 35
İLETİM YÖNLERİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 3. ÇİFT YÖNLÜ (Full Duplex): Bir yandan hatta veriler gönderilirken bir yandan da hattan cevap niteliğini taşıyan veriler alınabilir. Mesela telefon görüşmeleri, aynı hat hem alıcı hem de verici tarafından aynı anda kullanılabilir. 36
RS 232 SERİ HABERLEŞME PORTU Konektör Cinsleri § 9 pin DB-9 § 25 pin DB-25 DB-9 2. 10. 2020 37
Hız ve Mesafe Kapasitif etkiler mesafeyi etkiliyor (gürültü) 2500 p. F limit veri hızı Maksimum mesafe (bps) (metre) (feet) 19200 15 45 9600 25 76 4800 50 152 2400 100 304 1200 608 600 400 1216
Lecture 1 EIA/RS-232 Standard Waveform of ‘+’, 2 B or 0101101 Device A Device B • Karakterler yedi yada sekiz bit olarak transfer edilir. • Voltaj seviyesi: 0 +15 v ve 1 -15 v • 0 (+3 v, +15 v) ve 1 (-3 v, -15 v) aralığında olmalı • Her karakter için başlama biti (0) and durma biti (1) dir. • Toplamda 9/10 bits • Gönderen hiçbir zaman hattı 0 v seviyesinde bırakmaz. • Transfer olmadığı zaman hat -15 V yani 1 seviyesinde tutulur.
- Slides: 39