Biurotyka telepraca Dr Magorzata Ganczar Pojcie telepracy kodeks

Biurotyka telepraca Dr Małgorzata Ganczar

Pojęcie telepracy – kodeks pracy Za podstawę telepracy przyjmuje się art. 128 k. p. , z którego wynika, że pracownik świadczący pracę powinien znajdować się w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Pracownik może więc wykonywać pracę w innym miejscu niż zakład pracy. Miejsce pracy wyznacza pracodawca (art. 22 par. 1 k. p. ). Zgodnie z Art. 675. § 1. k. p. praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca).

Pojęcie telepracy – kodeks pracy Nowy art. 675 wprowadza definicję telepracy jako pracy regularnie wykonywanej poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, a pracownika wykonującego taką pracę i przekazującego wyniki swojej pracy, w szczególności za pośrednictwem takiej komunikacji, określa jako telepracownika. Definicja ta dla uznania danej pracy jako telepracy, wymaga trzech elementów: 1) regularności pracy; 2) wykonywania jej poza zakładem pracy; 3) wykorzystywania przy jej wykonywaniu środków komunikacji elektronicznej i przekazywania jej wyników w szczególności, co trzeba rozumieć głównie, za ich pomocą.

Pojęcie telepracy – kodeks pracy Z definicji tej, jak też z tytułu rozdziału, wynika, że telepraca jest świadczona na podstawie stosunku pracy. Za środki komunikacji elektronicznej rozumie się środki określone w art. 2 pkt 5 ustawy z 18. 7. 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. środki komunikacji elektronicznej - rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną;

Pojęcie telepracy – kodeks pracy Telepraca w ujęciu Kodeksu pozostaje formą realizacji stosunku pracy. Wobec wymogu łącznego spełnienia trzech warunków niespełnienie choćby jednego z nich powoduje niemożność jej kwalifikowania jako telepracy. Dotyczy to różnych przypadków, np. gdy pracownik regularnie wykonuje swą pracę poza zakładem pracy za zgodą pracodawcy, jak to ma miejsce nie raz odnośnie do tłumaczy, redaktorów, plastyków, fotografików czy innych twórczych pracowników, których łączność z pracodawcą poza osobistym stawiennictwem (również ustalonych np. dyżurów obecności) sprowadza się do ew. komunikowania się telefonicznego w razie potrzeby. Natomiast praca w rodzaju telepracy w rozumieniu znowelizowanego KP może być, podobnie jak w wielu innych przypadkach, wykonywana nie w formie stosunku pracy, a na podstawie umowy zlecenia. Od telepracy w rozumieniu KP trzeba też odróżnić pracę nakładczą (chałupniczą) regulowaną rozp. RM z 31. 12. 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (Dz. U. z 1976 r. Nr 3, poz. 19 ze zm. ).

Pojęcie telepracy – kodeks pracy Powierzenie pracownikowi telepracy może nastąpić dwojako: przy zawieraniu umowy o pracę przez dodatkowe tego wskazanie w umowie w trakcie zatrudnienia na mocy porozumienia stron z inicjatywy jednej z nich, z tym że w przypadku inicjatywy pracownika pracodawca w miarę możliwości powinien uwzględnić jego wniosek. Natomiast przepis tego artykułu wyklucza powierzenie telepracy w trybie art. 42 § 4 pozwalającego na powierzenie w drodze wyjątku przez pracodawcę pracownikowi wykonywanie innej pracy niż umówiona pod określonymi warunkami w szczególnie uzasadnionych, nadzwyczajnych i nieprzewidywanych przypadkach, a jednocześnie nakładającego na pracownika obowiązek wykonywania takiej pracy. Kodeks pracy nie uzależnia telepracy od rodzaju umowy o pracę, a więc może mieć miejsce zarówno w stosunku do umowy na czas nieokreślony, na czas określony (również na zastępstwo), jak i na czas wykonywania określonej pracy czy na okres próbny.

ZAWODY DLA TELEPRACY W formie telepracy wykonuje się czynności, które nie wymagają częstych, nieplanowanych konsultacji i można je sprecyzować. Tę formę zatrudnienia wybierają często profesjonaliści i przedstawiciele tzw. wolnych zawodów, np. architekci, dziennikarze, tłumacze, pisarze, projektanci, programiści, a także pracownicy firm inwestycyjnych, maklerzy (dzięki telepracy mogą być dostępni 24 godziny na dobę), przedstawiciele handlowi, ubezpieczeniowi, księgowi, archiwiści, osoby zajmujące się usługami serwisowymi (naprawiający sprzęt mogą poprzez czy telefon dowiedzieć się, gdzie i jakie mają zlecenie). Ponadto telepraca może stanowić źródło dodatkowego dochodu dla osób, których podstawowy dochód pochodzi z działalności o bardziej tradycyjnym charakterze.

ZAWODY DLA TELEPRACY Czynności najczęściej wykonywane w ramach telepracy to tworzenie baz danych i przetwarzanie danych komputerowych, programowanie komputerowe, tłumaczenie tekstów, tworzenie i administrowanie stronami internetowymi, działalność edytorsko -redakcyjna i komputerowy skład tekstu, działalność marketingowa, zbieranie informacji na określony temat, przeprowadzanie badań ankietowych, projektowanie wspomagane komputerowo, redagowanie portali internetowych, badania telefoniczne rynku, praca nad bazami danych.

TELEPRACA Kodeks przewiduje możliwość wystąpienia każdej ze stron umowy w okresie trzech miesięcy od podjęcia telepracy, z wiążącym wnioskiem o przywrócenie poprzednich warunków z terminem realizacji do 30 dni. Okres trzech miesięcy KP traktuje jako specyficzny okres próbny. Określenie poprzednich warunków trzeba rozumieć szerzej poprzez wykonywanie tego rodzaju pracy w siedzibie zakładu pracy, choćby to przedtem nie miało miejsca. Ochrona pracownika została w tej mierze rozszerzona przez stwierdzenie w § 2, że w przypadku złożenia wniosku przez pracownika po terminie pracodawca powinien ten wniosek w miarę możliwości uwzględnić. W razie sporu możliwość taka pozostanie do oceny sądu. Natomiast w razie przekroczenia terminu przez pracodawcę potraktowany on ma zostać surowo poprzez nałożenia na niego zachowania trybu przewidzianego w art. 42 § 1– 3, jak przy wypowiedzeniu zmieniającym z wszelkimi tego konsekwencjami.

TELEPRACA Podjęcie telepracy oparte jest na zasadzie pełnej dobrowolności. Propozycja jej może następować na wniosek pracodawcy, jak i pracownika, może być odrzucona lub zmieniona. Z tej racji pracownik nie może być dotknięty jakimikolwiek niekorzystnymi dla niego konsekwencjami, w szczególności nie mogą stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę co wyraźnie stwierdza przepis tego artykułu. Telepraca nie zmienia charakteru zatrudniania.

Obowiązki pracodawcy Pracodawca obowiązany jest dostarczyć telepracownikowi sprzęt do wykonywania telepracy odpowiadający obowiązującym warunkom bezpieczeństwa i higieny pracy (Rozdział X KP), ubezpieczyć ten sprzęt od utraty lub zniszczenia w majątkowym ubezpieczeniu gospodarczym, pokrywać koszty związane ze sprzętem oraz zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i szkolenie w zakresie obsługi sprzętu. W odrębnej umowie, zgodnie z § 2 tego artykułu, strony umowy o pracę mogą inaczej uregulować te warunki. Umowę taką powinno zawrzeć się na piśmie dla uniknięcia nieporozumień. W szczególności umowa może przewidywać wykorzystywanie sprzętu należącego do pracownika i co za tym idzie zasad jego odpłatności i ubezpieczenia, trybu łączności z pracodawcą oraz jego kontroli realizacji obowiązku pracy.

TELEPRACA - kontrola Przepis tego artykułu wyraźnie stwierdza, że pracodawcy przysługuje prawo kontroli wykonywania pracy w miejscu jej wykonywania, to znaczy w miejscu poza zakładem pracy. Kontrola ta ulega ograniczeniu jedynie w przypadku, gdy telepraca ma miejsce w mieszkaniu telepracownika. Wówczas może dotyczyć tylko wykonywania pracy, sprzętu oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a odbywać się za uprzednią zgodą telepracownika wyrażoną na piśmie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość przy czym kontrola taka nie może naruszać prywatności telepracownika i jego rodziny oraz korzystania z pomieszczeń. Pierwsza kontrola w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odbywa się na wniosek telepracownika, a zakres jej ulega dalszemu ograniczeniu stosownie do art. 6717.

TELEPRACA - kontrola Telepracownik rozlicza się wobec pracodawcy, podobnie jak ma to miejsce przy zadaniowym czasie pracy czy akordzie, wynikami pracy. Organizacja czasu pracy należy do telepracownika. Decyduje on o rozkładzie czasu swej pracy, niemniej rozmiar przydzielonej mu pracy musi odpowiadać rozmiarowi, jaki można wykonać w ramach ustawowego czasu pracy. Telepracownik może być zatrudniony w rozmiarze odpowiadającym części wymiaru czasu pracy. Telepracownik wykonuje swą pracę osobiście, co ma szczególne znaczenie dla ochrony danych. Stawki wynagrodzenia muszą odpowiadać stawkom stosowanym przez pracodawcę przy pracowników w jego zakładzie.

W BIURZE CZY W DOMU? Istotą telepracy jest jej wykonywanie poza zakładem pracy, nie oznacza to jednak konieczności pracy w domu. Rodzaj telepracy często zależy od miejsca jej wykonywania. Telepraca może być wykonywana częściowo w biurze i częściowo w domu (jak również w innym miejscu, np. w samochodzie, poczekalni lotniska itd. ). Praca w domu gwarantuje największą elastyczność czasową. Firma może także tworzyć ośrodki zamiejscowe, np. w rejonach dużego bezrobocia czy tam, gdzie koszty pracy i wynajmowania lokali są niższe, a w pobliżu biura mieszka większość pracowników. Miejscem wykonywania telepracy mogą też być centra lokalne, centra elektroniczne. Są to pomieszczenia, wyposażone w środki telekomunikacji i inne biurowe, w których znajdują się pomieszczenia czy poszczególne stanowiska różnych firm.

W BIURZE CZY W DOMU? W zależności od miejsca pracy można wyróżnić następujące rodzaje telepracy: 1. Telehomeworking (telepraca domowa) praca całkowicie wykonywana w domu. Osoby mogą wykonywać taką pracę na własny rachunek i świadczyć usługi na rzecz kilku zleceniodawców. 2. Homebased teleworking - pracownicy wykonują większość pracy poza siedzibą pracodawcy, najczęściej w domu, np. pracują cztery dni w domu, a jeden w biurze. Łączność z firmą (z pracodawcą i pozostałym zespołem) zapewnia im poczta elektroniczna. 3. Ad hoc teleworking - obejmuje pracowników świadczących pracę w biurze firmy, którzy w wyjątkowych, sporadycznych, dokładnie określonych przypadkach mogą wykonywać pracę w domu.

W BIURZE CZY W DOMU? 4. Nomadic teleworking - dotyczy np. pracowników działów sprzedaży, inżynierów eksploatacyjnych, przedstawicieli ubezpieczeniowych. Pracownicy ci są zatrudnieni w klasyczny sposób, ale - z uwagi na niezbędną ze względu na charakter pracy swobodę, przy użyciu telefonu komórkowego, pagera czy laptopa - pozostają w kontakcie z firmą bez konieczności świadczenia pracy w biurze. Większość czasu pracują u klientów, w domu, w drodze. Praca może być wykonywana również w samochodzie, pociągu, samolocie, hotelu. Przy tej postaci telepracy koszt przygotowania stanowiska pracy jest najtańszy.

ZAKAZ DYSKRYMINACJI Telepracownik nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy, uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy w formie telepracy. Pracownik nie może być w jakikolwiek sposób dyskryminowany z powodu podjęcia pracy w formie telepracy, jak również odmowy podjęcia takiej pracy. Znajdują zastosowanie wszystkie zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Przykładowo telepracownicy nie mogą być dyskryminowani w zakresie wynagradzania i mają prawo do odszkodowania w razie naruszenia zasady równego traktowania, zgodnie z art. 183 d k. p.

TELEPRACA Wady Zalety • Znikają bariery pomiędzy życiem zawodowym i pozazawodowym, wytwarza się poczucie, że nigdy nie opuszcza się biura • Samotność • awarie techniczne sprzętu • Pracownik bez bieżącej kontroli może zaniedbywać się w pracy • Oszczędność kosztów, np. dojazdy do siedziby • Telepracownicy rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich i rzadziej są nieobecni w pracy z innych powodów. • Pracownicy mogą dowolnie, elastycznie gospodarować swoim czasem, decydować o godzinach pracy. • Warunki pracy kształtuje pracownik

TELEPRACA Jakie są inne wady i zalety pracy zdalnej? Zapraszam na czat na platformę moodle!