BIREYSEL GELIIMI FARKLI OLAN OCUKLAR Bireysel geliimi farkl
BIREYSEL GELIŞIMI FARKLI OLAN ÇOCUKLAR
Bireysel gelişimi farklı olan çocuklar ◦ DİKKAT EKSİKLİĞİ ◦ HİPERAKTİVİTE ◦ ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜKLERİ
Dikkat eksikliği nedir? Aşırı hareketlilik, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu, dürtüsellik şeklinde açığa çıkan psikiyatrik sorunlardan biridir. DEHB, kişiyi ömür boyu takip edebilecek bir hastalık olduğu gibi çocuklarda daha sık gözlemlenir ve yaş ilerledikçe -genellikle- belirtilerini kaybeder. Çocuk yaşlarda başlayan dikkat eksikliği çocuğun ömür boyu yaşam kalitesini etkileyebilecek güçte bir problemdir ve muhakkak teşhis/tedavi edilmesi gerekmektedir.
Dikkat eksikliği belirtileri �� Dış seslerden veya önemsiz faktörlerden etkilenip asıl meşgul olunan işten kopmak �� Sık sık hata yapmak ve dalgınlık şeklinde gözlemlenen sakarlıklar yapmak �� Konsantrasyon gerektiren oyun veya aktivitelerde başarısız olmak
�� Oyun ve işler arasında hızlı geçişler yapmak; biri bitmeden diğerine atlamak �� Sohbet esnasında başka şeyler hayal edip karşıdakini adeta duymamak, anlatılanları akılda tutamamak �� Unutkanlı �� Görev ve sorumlulukları sürekli ertelemek
Dikkat eksikliği etkinlikleri
Oyun şeklinde tasarlanmış dikkat ve konsantrasyon egzersizleri sayesinde çocuğunuza ısrar etmek zorunda kalmadan dikkatini güçlendirebilirsiniz. Çocuğunuz tablet, telefon veya bilgisayar ile oyun oynadığını düşünürken aslında dikkat ve konsantrasyon egzersizleri ile meşgul olur. Hem eğlenir hem gelişir.
Hiperaktivite Nedir? Hiperaktif çocuklar çoğunlukla yerlerinde duramaz, yaptıkları işi uzun süre devam ettiremezler. Sinirli, hırçın ve kaygılıdırlar. Kendilerini mutlu etmekte güçlük çekerler. Çocuğun okula başlamasıyla birlikte arkadaşları ve öğretmenleriyle problemler başlar. Ortaya çıkan anlaşmazlıkları, sinirlilik ve hırçınlıkla çözmeye çalışan hiperaktif çocuklar, inatçı, sabırsız ve duymazdan gelen bir tavır sergileyebilir.
Hiperaktivite probleminin çözümü için ailelerin üzerine büyük sorumluluk düşer. Çocuğun bu davranışlarının sebebinin yaramazlık ya da şımarıklıktan kaynaklanmadığının anlaşılması ve rahatsızlığın giderilmesi için çocuk psikiyatristlerine başvurmaları son derece önemlidir. Hekim, bazı ölçümler yaparak ve farklı testler uygulayarak hiperaktivitenin varlığını araştırdıktan sonra aileyi konu hakkında ayrıntılı olarak bilgilendirir.
Özel öğrenme güçlükleri kendi içinde beş ana başlığa ayrılır. Bunlar: ◦Disleksi okuma güçlüğü ◦Garden variety ◦Disgrafi yazma güçlüğü ◦Diskalkuli matematik güçlüğü ◦Hafıza bellek güçlükleri
Disleksi (okuma güçlüğü) Disleksi ne demek denildiği zaman kimi bilim insanlarınca "kelime körlüğü" olarak nitelendirildiği görülür. Disleksili bireyler genelde zeki ve çalışkan olmalarıyla ön plana çıkar. Ancak disleksi problemi olan hastaların beyni kelimeleri farklı işlediği için, bu durum kelimelerin çözümlenmesini, hecelenmesini ve tanınmasını güçleştirir.
Geçmişe bakıldığı zaman, birçok dahinin disleksi hastası olduğu görülmektedir. Örneğin Albert Einstein, Walt Disney, Leonardo Da Vinci, günümüz dünyasının en zengin ve en zeki insanlarından birisi olan Bill Gates disleksi hastalarına birkaç örnek olarak verilebilir.
Garden variety Garden Variety Poor Reader ifadesi ilk kez Gound and Tunmer tarafından 1986 yılında okuması zayıf olan çocukları tanılamak amacıyla kullanılmıştır. Bu zayıf okuyucuların diğer okuma sorunu olan çocuklardan farkı; dinleme, dil, soyut sözcükleri anlama, ifade etme, tanıma gibi becerilere göre ortaya atılmıştır.
Dislektik çocuklardan farkı; Dislektik çocuklar okurken kelimeleri deşifre etmekte zorlanırken, Garden Variety Okuma Güçlüğü olan çocuklar hem kelime deşifresinde zorlanır hem de dinleme ve anlama eksikliği mevcuttur
Disgrafi (yazma güçlüğü) Disgrafi – Yazım güçlüğü tamamen beyinle bağlantılı bir problemdir. Başlangıçta genel olarak ilgi eksikliği, yazma ve okumayı kavramadaki zayıflıktan dolayı tembel olduğunu düşünürsünüz. Çocuğunuzun kalemi doğru tutmak ve defter satırında harfleri satıra yazma gibi basit şeyleri yapmada zorlukları olabilir. Çocuğun kendisinin dahi okumakta zorlanacağı dağınık el yazısı vardır.
Disgrafi belirtileri nelerdir? ◦ Yanlış kalem tutuş. ◦ Yazı yazarken vücut, kol ve bileği tuhaf pozisyonlara sokmak. ◦ Yazı yazarken fazla hata yapmak ve çok silgi kullanma. ◦ Harflerin bazısının diğerlerinden daha küçük ya da büyük boyutta yazılması ◦ Büyük olması gereken harfleri küçük, küçük olması gereken harfleri büyük yazmak. ◦ Bir kitaptan/tahtadan bakıp yazarken kitaba/tahtaya sık dönmek.
Diskalkuli (matematik güçlüğü) Ortada zihinsel bir problem olmadığı halde sayı ve sembolleri kavrama, matematiksel işlemleri gerçekleştirme ve ilişkilendirmede güçlük yaşatan özel öğrenme bozukluğudur. Yukarıdaki tanımda vurgulandığı gibi, diskalkulinin kesinlikle zeka geriliği olmadığını hatırlatalım. Aksine, matematik öğrenme bozukluğu olan birçok kişinin özel yetenekli olduğu gözlemlenmektedir. Hatta disleksi veya diskalkuli gibi özgül öğrenme bozukluklarına “Einstein hastalığı” da denilmektedir
Matematik öğrenme bozukluğu belirtileri genellikle çocuk yaşlarda ortaya çıkar. Özellikle okula başlayan diskalkulik çocuklarda veya okul öncesi eğitimi alan diskalkulik çocuklarda anında belirgin davranışlarla kendini gösterir.
Hafıza (bellek) güçlükleri Yaşlılık sürecinde halk dilinde bunama da denilen demans sendromu gibi hastalıkların ilk belirtilerinden birisi unutkanlık olabilir. Bellek (hafıza) beynimizin en önemli bilişsel işlevidir ki öğrenmemizi, birikimlerimizin depolanmasını ve gereğinde geri çağrılmasını sağlar. Bu süreç nöron denilen beyin hücreleri, hücreler arası bağlantılar olan sinapslar ve bir sürü karmaşık mekanizmalar ile gerçekleştirilir.
Unutkanlık pek çok farklı nedene bağlı olabilir Unutkanlık ile ilgili yapılan nöropsikiyatrik testler, hastalığın teşhisi konusunda önemli ipuçları verir. Beyindavranış ilişkisi temeline yapılan bu testlerle unutkanlığın nedeni belirlenir. Bazen beyinden kaynaklanan unutkanlık, çoğu zamanda hormon yetersizlikleri ve vitamin eksikliğinin bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.
Unutkanlık sadece yaşlılıkla bağdaştırılmamalıdır.
Kaynakça ° Gelişim psikolojisi Yrd. Doç. Dr. Hatice Ergin - Doç. Dr. Armağan Köseoğlu (Nobel yayınları, 8. basım) ° Mentalup. net ° Medicalpark. net
- Slides: 26