Bireylerle sosyal hizmet uygulamasnn temel ilkeleri I 6
Bireylerle sosyal hizmet uygulamasının temel ilkeleri I (6) Prof. Dr. Gülsüm ÇAMUR
SHUzmanı ve müracaatçı arasındaki mesleki ilişkiye dair bazı prensipler: • • • • Bireyselleştirme prensibi Anlamlı ilişki prensibi Kabul etme prensibi İletişim prensibi Duyguların ifade edilmesi prensibi Kontrollü duygusal katılım prensibi Yargılayıcı olmayan tavır prensibi Müracaatçının özerkliği prensibi Uzmanın öz farkındalığı prensibi Sosyal işlevsellik prensibi Davranışları Akort Etme prensibi Sosyal öğrenme prensibi Gizlilik prensibi
• 1) Bireyselleştirme Prensibi • her müracaatçı ayrı birer varlık olarak ele alınmalı ve sorunlarının kökten çözmek amacıyla ilişki kurmak için tam ve kapsamlı bilgi edinilmesi gerekli
• 2) Anlamlı İlişki Kurma Prensibi • Anlamlı ilişki, müracaatçıya ilgi göstererek kurulur. • Kişi, uzmanın birey olarak samimiyetine ve kendisine saygı ve ilgi duyduğuna ikna olmalıdır. • Sh Uzman da müracaatçının kendi tarafsızlığına güvenmesine ve kendisini değerli birey olarak hissetmesine yardımcı olur.
• 3)Kabul Etme Prensibi • Uzman, müracaatçısını olduğu gibi ve sınırlılıkları ile birlikte kabul etmelidir. • Uzman, kabul etmenin tüm yardımların dönüm noktası olduğuna inanır. • müracaatçının davranışları kabul edilebilir olmasa bile ona karşı düşmanca ve ayıplayan bir bakış açısı ile bakamaz. Kişinin davranışlarını adım değiştirmeye çalışır.
• 4) İletişim Prensibi • İletişim iki yönlü bir süreçtir. Uzman ve müracaatçı arasında birbirlerini daha iyi anlayabilmek için etkili bir iletişim olmalıdır. Bu iletişim, müracaatçının sorununun tanımlanabilmesi için bir yoldur. Uzmanın temel işlevi, müracaatçının duygularını ifade ederken rahat hissetmesini sağlayacak bir ortam yaratmaktır.
• 5) Duyguların İfade Edilmesi Prensibi • Duyguların amaçlı ifade edilmesi; müracaatçının özellikle olumsuz duygularını özgürce ifade edebilmesi ihtiyacının farkında olunması anlamına gelir. • Uzman, ifade edilen duyguları teşvik etmeden veya eleştirmeden amaca odaklı olarak dinler. Uzman; ifadelerin terapötik olduğu durumlarda ise bazen teşvik edici, bazen de tetikleyici olabilir. •
Yararlanılan kaynaklar • • • • Duyan, Veli. Sosyal Hizmet. SHUD Yayını; Yayın No: 20, 2012, Ankara. Duyan, V. , Özgür Sayar, Ö. ve Özbulut, M. (2008) Sosyal Hizmeti Tanımak ve Anlamak. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayın No: 11. Ankara Sosyal Hizmet Kuramı I ve II. (2016). Açıköğretim Fakültesi Yayınları Toplum ve sosyal hizmet dergileri (Konulara göre ialn edilecek) Turan, Nihal. Birey Ve Ailelerle Sosyal Hizmet. 2010. Aydınlar Matbaacılık. Çamur Duyan, Gülsüm. (2001). “İnsancıl Kuram”. İnsani Gelişme ve Sosyal Hizmet. (Edt: Kasım Karataş ve Çiğdem Arıkan), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayın No: 009. Ankara. ss: 101– 110. Çamur Duyan, Gülsüm. (2001). “Bir Sosyal Kişisel Çalışma Örneği”. Sosyal Hizmette Yeni Yaklaşımlar ve Sorun Alanları. (Edt. : Veli Duyan ve Aliye Mavili Aktaş). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayın No: 008. Ankara. ss: 196 -202. Shefor ve Horejsi, (2014) Sosyal Hizmet Uygulaması Temel Teknikler ve İlkeler: Nika Yayınevi Üstün Dökmen (2010) İletişim Çatışmaları ve Empati: Remzi Kitabevi, 43. basımı Neil Thompson, (2014) Kuram Ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak. Ankara: Dipnot Yayınevi 4. Bölüm Beceriler Sheafor, Bradford W. , Charles R. Horejsi. (2014) Sosyal Hizmet Uygulaması: Temel Teknikler ve Uygulamalar. Ankara: Nika s. S. 1 -155 Teater, B. (2015). Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri. Ankara: Nika Yayınları Murdock, N. L. (2013). Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Kuramları. Ankara: Nobel Yayınevi. Nichols, M. (2013). Aile Terapisi. İstanbul: Kaknüs Yayıncılık
Yardımcı kaynaklar • • • Bradford Sheafo, Charles Horejsi. Sosyal Hizmet Uygulaması, (2017). Edt. D. Baran Çiftci. Nika yayınları. Duyan, V. (2001) “Sosyal Kişisel Çalışma Uygulamalarında Bilişsel Davranışçı Yaklaşım”. Sosyal Hizmette Yeni Yaklaşımlar ve Sorun Alanları. (Ed. Veli Duyan ve Aliye Mavili Aktaş). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayın No: 008. Ankara Baykara Acar, Y. ve H. Acar "Sistem Yaklaşımı, Eko-Sistem Yaklaşımı ve Sosyal Hizmet. ", . , Toplum ve Sosyal Hizmet, 29 -35, , (2002) Kut, S. (1988) Sosyal Hizmet Mesleği, Nitelikleri, Temel Unsurları ve Müdahale Yöntemleri, Ankara. Sosyal Hizmette Yeni Yaklaşımlar ve Sorun Alanları. (Doç. Dr. Aliye Mavili Aktaş ile birlikte). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayın No: 008. Ankara. Duyan, V. (2001) “Sözlü ve Sözsüz iletişim”. (Ed. Nejat Basım). Etkili Yönetim için iletişim. KKK KHO Komutanlığı. KHO Basımevi. Ankara. İl, S. “Bir Alkoliğin Aile İlişkileri: Vaka İncelemesi” H. Ü. Sosyal Hizmetler Y. O. Dergisi. 4, 2 -3, 179 -195 1986 Duyan, V. (2001) “Kendini ve Başkalarını Anlama”. (Ed. Nejat Basım). Etkili Yönetim için iletişim. KKK KHO Komutanlığı. KHO Basımevi. Ankara. Duyan, V. (2001) “Grupla iletişim ve Etkileşim”. (Ed. Nejat Basım). Etkili Yönetim için iletişim. KKK KHO Komutanlığı. KHO Basımevi. Ankara.
- Slides: 9