Bir makale nasl deerlendirilir Soru Hakemlik neden bilimsel
Bir makale nasıl değerlendirilir
Soru • Hakemlik neden bilimsel yayıncılık sürecinin bir parçasıdır? 2
Amaçlar • Hakemliğin tarihi nedir ve neye hizmet eder? • Hakem olmayı neden düşünmeliyim? • Uygun ve tam bir değerlendirme nasıl yapılır? 3
Hakemliğin tarihi nedir ve neye hizmet eder?
Hakemliğin geçmişi • Bütün bilimsel yayın sisteminin temel taşıdır • Bilimin gelişmesinde bütünlük sağlar • 300 yıldan fazla bir geçmişe sahip, iyiyapılandırılmış süreçtir 5
Hakemlik Nedir? Hakemliğin temel iki fonksiyonu vardır: Hakemler Yayın gönderme öncesi 6 tin Editör Ür e ın Yay ası r Son • Sadece iyi araştırmaların yayınlanmasını sağlamak için bir filtre görevi görür. Geçerliliği, önemi ve orijinalliği belirlemeye yardımcı olur • Hakemler iyileştirme için öneriler sunarak yayın için sunulan Yazarlar Hakemlik Yayın
Hakemliğin Farklı Türleri YAYIN-SONRASI 1. “Tek körleme” hakemlik YAYIN-ÖNCESİ 2. “Çift körleme” hakemlik OSED NOT DISCL 3. Açık hakemlik Deneysel 1. Yayın-sonrası hakemlik Yorumlar: 2. Dinamik hakemlik “ Ve hakem… 1. “………” 5 yıldız ” 2. “………” 3. 5 yıldız www. naboj. com 7 Publishing Research Consortium Vb.
Hakemliği kim yönetir ve bunu neden yaparlar?
Kimler hakemlik yapar? • Belirli bir alan veya konuda bilimsel uzmanlar • Genç, yaşlı, ve kariyerinin ortasındakiler • Bir hakemin yılda ortalama değerlendirdiği makale sayısı 8’dir* * “Peer Review in Scholarly Journals – perspective on the scholarly 9 community: an international study”. M Ware and M Monkman. Publishing
Hakemler Neden Değerlendirme Yapar? 10 • Akademik bir ‘görevi’ yerine getirmek için • En son gelişmelerden haberdar olmak için • Kendi araştırmalarına yardımı olur • Prestijli dergi ve editörlerle ortaklık/işbirliği geliştirmek için • Yeni araştırmaların farkında olmak için • Kariyerinde ilerlemek için
Değerlendirme istendiğinde dikkatdaveti Örnek değerlendirme edilmesi gerekenler • Makaleyi değerlendirmek için uzmanlık / yeterlilik Değerlend – ir-meye davet ve– derginin– misyonu Gereken zaman Değerlendirme zaman alabilir Editörün istediği teslim tarihi çok yakın olabilir Çıkar Çatışması – Örnekler: • yazarlardan biriyle aynı bölüm veya kurumda çalışıyorsanız • yazarlardan biriyle daha önce bir makale üzerinde çalıştıysanız Öngörüle • makaleyle profesyonel veya mali olarak n son bir bağlantınız varsa 11 tarih Özel değerlendir -me şartları
Uygun ve tam bir değerlendirme nasıl yapılır?
Hakem Değerlendirme Sürecine Bakış Makale Gönderildi Makale Yayınevine gönderildi • Olası hakem önerileri Alındı Teyidi kontrol veya – Reddedildi çünkü kalitesi Düzeltmeyi yeterli değil Editörün İlk Kararı konu dışı Düzeltme alındı Ret Değerlendirme Düzeltme – Düzeltme gerekmeden kabul Hakemleri Atama Kabul Yazara Bilgi Gönderme kabulu – Kabul Hakemlerin fakat bir şekilde düzeltilmesi Düzelt Kabul gerekli : Değerlendirme Tamam • Küçük ölçekte • Büyük ölçekte Ret 13
Değerlendirme – Genel Noktalar Örnek Değerlendirme Formu Orijinalli • Sorularınız varsa Editörle iletişime geçin ği • Gizliliği sürdürün Değerlen • -dirme Önerileriniz Editörün son kararı vermesine yardımcı olur • Değerlendirme için geniş zaman ayırın • Yapıcı yorumlar yapın • Tipik değerlendirme kriterleri • 1. Orijinallik Ayrıntılı • 2. Yapı Yazının yorumlar yapı • 3. Önceki Araştırma - sınıeklenebil değerlen- • ir 4. Etik Konular dirme 14 Son Öneri
Değerlendirme - Orijinallik • Yayınlanmayı garantileyecek kadar orijinal ve ilginç mi? • Genel bilgiye katkı sağlar mı? • Önemli bir araştırma sorusunu cevaplıyor mu? • Derginin standartlarına uyuyor mu? • Bu alandaki yazıların top %25’ine giriyor mu? • İnceleme (review) makalelerinde literatür taraması yapma hakeme orijinalliği belirlemede yardımcı olabilir 15
Değerlendirme - Yapı Anahtar bölümler dahil edilmiş ve açık şekilde düzenlenmiş Başlık Abstrakt Giriş Yöntem Bulgular Tartışma/ Sonuç Referanslar 16 Başlık • Abstrakt Makaleyi açıkça tanımlıyor mu? • Giriş Ne yapıldığını ve temel bulguların neler olduğunu • yansıtıyor Araştırılan mu? problemi açıkça belirtiyor mu, yazarın ne başarmaya çalıştığını doğru şekilde tanımlıyor Yöntem • mu? Nasıl veri toplandığını doğru olarak açıklıyor mu? • Bulgular Normal birsoruya iki paragraf Yöntem olarak ortayagiriş atılan cevapuzunluğundadır. vermeye uygun • · mu? Bağlam sağlamak için ilgili araştırmayı özetliyor Açıkca ortaya konmuş mu ve mantıksal sırada mı? • • Tartışma / Sonuç mu? Araştırmanın aynısını yapmak için yeterince bilgi · Uygun analiz yapılmış mı? • • Bu bölümde sonuçlarlaaçıklıyor desteklenmiş Varsa başkalarının mu? mi, verilmiş mi? iddialarbulgularını · İstatistikler doğru mu? İstatistiklerden memnun edilebilir mi? Referanslar/Önceki Araştırma • kabul Makale izlenen prosedürleri belirtiyor bildirin. . mu? Bunlar değilseniz editöre bunu raporunuzda • • Yazar sonuçların beklentilerle ve önceki Eğer makale önceki bir araştırma anlamlı bir şekilde sıralanmış mı? üzerine · Bu bölüme herhangi bir yorum eklenmişse – açıklamış mı? kurulmuşsa, o ilgisini çalışmaya uygun şekilde atıfta mı? • araştırmalarla Yöntemler yeniyse, detaylı olarak açıklanmış olmaması gerekir • • Makale önceki bulunuyor mu? teorileri Örneklem uygun mu? destekliyor mu, yoksa çelişiyor mu? • Atlanan çalışmalar var mı? Ekipmanönemli ve materyal yeterince tanımlanmış mı? • • Sonuç bölümü yapılan araştırmanın bilimsel bilgiyi Referansları doğru mu? makalede açık Ne tür veri kaydedildiği mı; yazar nasıl ileri konusunda taşıdığını açıklıyor mu? ölçümler dikkatli olmuş
Değerlendirme – Tablolar ve Şekiller • • İlgi ve önemi Tutarlılığı Renk Fig. 3. FE-SEM images of RFP-50 at 1 Resim yazısının uzunluğu ve uygunluğu • Şekillerin veriyi doğru tanımlaması 17
Değerlendirme – Etik Konular • • Aşırmacılık/intihal Sahtekarlık Tıbbi Etik kaygılar BBC News 18
Değerlendirme Raporunuzu Editöre Gönderme • Son teslim tarihine uyun • Raporunuzun başında makaleyi özetleyin • Rapor kapsamlı olmalı • Düşüncelerinizi açıklayın ve destekleyin • Kendi fikirlerinizle veriye dayanan yorumlarınız arasındaki ayırımı ortaya koyun • Nazik ve yapıcı olun 19
Örnek Yazı S. Jacobs (Reviewer 1) J. Ritman (Reviewer 2) L. Smith (Editor in Chief) Author Decision Letter 20
Ayrıntılı Yorumlara Yazarın Cevapları Dear Dr. Smith and Reviewers, 21
Son Makale A. Jones, Y. Lee, R. Lopez Southern University, Main Road, UK Received 18 September 2006; accepted 14 March 2007 Available online 20 March 2007 22
Özet • Hakemliğin tarihi nedir ve hangi amaca hizmet eder? – Hakemlik, bilimsel yayın sürecinin temel taşıdır – İyi araştırmayı filtreler ve iyileştirir • Hakem olmayı neden düşünmeliyim? – Hakemlik kariyerinizi geliştiren bir aktivite olabilir, alanınızdaki en son araştırmalardan haberdar olursunuz • Uygun ve tam bir değerlendirmeyi nasıl yaparım – Makalenin orijinalliğini, yapısını ve etik olarak uygunluğunu inceleyin – Ayrıntılı, yapıcı yorumlar yapın ve Editörle açık bir şekilde iletişimde bulunun 23
- Slides: 23