Bir devlet in arha temenndan usandk Bir vasl
Bir devlet içün çarha temennâdan usandık Bir vasl içün ağyâra müdârâdan usandık
Kelimeler: Devlet: Mutluluk, talih, mevki Çerh: Felek, talih, kader Temennâ: Arzu, istek, hürmet, âşinalık göstermek, eğilerek selamlamak, minnettar olmak Vasl: Ulaşma, birleşme, sevdiğine kavuşma Ağyar: Dost olmayanlar, yabancı kimseler, başkaları, rakipler Müdârâ: Yüze gülmek, dost gibi görünmek, anlaşamadığı insanlarla iyi geçinmeye çalışmak, gönül borcu, minnet
Nesre Çeviri: a)Bir devlet için çerhe temennâdan usandık. Bir vasl içün ağyâra müdâradan usandık. b)Bir mutluluk, bir makam için feleğe yalvarmaktan usandık; bir sevgili için rakiplerin yüzüne gülmekten ve onlara minnet etmekten usandık.
I. Aşama: Nabi; bu beytinde devlet diyerek aslında şairlerin hükümdara ulaşıp, eserlerini beğendirme çabasını vurgulamaktadır. Hükümdara gelene kadar diğer devlet yöneticileriyle de muhatap olmak zorunda kaldıkları için ve bunun bir gelenek haline gelmesi durumuna atıfta bulunmuştur. Devlet kelimesi ile hükümdarı kastetmiştir, hükümdara ulaşabilmek için ağyâra yani başkalarına yalvarmaktan ve müdaradan yani minnet etmekten geçer. O dönemlerde itibar sahibi olmak için şiirlerin öncelikle hükümdarın beğenmesi gerekir. Bundan dolayı da şair bu beyitinde hükümdara ulaşabilmek için ne zorluklar çektiğini söylemektedir.
II. Aşama: Aşk açısından değerlendirirsek de aşık ile sevgilinin kavuşması akıllara gelmektedir. Burada devlet diyerek aşkını aslında yüceltmiştir. Aşkı engelleyen başkaları veya rakipler olabilir, aşka kavuşmak için yaşanan zorluklara da değinilmiştir. Makam ve mertebe için kadere yalvarmak, sevgiliye kavuşmak için başkalarının yüzüne gülmek gibi mecburiyetlerden usanmış bir anlatı vardır. Burada hayatın zorlukları ve hiçbir şeyin kolay olmadığı vurgulanmaktadır. ’’vasl’’ ve ‘’ağyâr’’ kelimeleriyle tenasüp oluşturularak kavuşmaların, başkaları yüzünden engel olunabileceği veya başkaları yardımıyla desteklenmesi usanılacak duruma gelmiştir.
III. AŞAMA: Nabi; bu beyitte aslında yaşam tecrübesine dayalı dünya görüşü, toplumda nasıl bir değerler sistemi olduğunu göstermektedir. Okuyucuyu uyarma ve yol gösterme çabası vardır. Bu da hikemi şiirin göstergesidir. İnsanları, olayları ve dönemi işleyen Nabi bu şiirde de dönemin durumundan dolayı bıkkınlığı dile getirmektedir. Çünkü bir şeyi başarmak için hep birilerine minnet etme ve onların yardımı olmadan başarılı olunamayacakmış gibi olan bu durumu bir nevi eleştirmiştir.
Esinlenilen Kaynakça Ayşe DALYAN: Çağımızdan görünen orta eserler Huriye ÜNAL
- Slides: 7