Biologie op het mbo H 1 Evolutie Wikiwijs

Biologie op het mbo H 1: Evolutie Wikiwijs: 129070

Onderwerpen dit blok Les Onderwerpen Biologie volgend blok: - Natuurlijke leefomgeving in relatie tot gedrag 1 Evolutie - Gedragsbiologie 2 Survival of the fittest - Populatiedynamica 3 Domesticatie 4 Taxonomie en biodiversiteit 5 Biotopen, Ecosystemen, Kringlopen 6 Herhalen, leren voor toets 7 Toets

Leerdoelen deze les Kunnen uitleggen wat de evolutietheorie inhoud Verschillen tussen evolutie en schepping benoemen Weten wat de belangrijke elementen zijn in de evolutietheorie Weten wat Darwin, Linnaeus, Cuvier en Lamarck hebben betekent voor de evolutietheorie • Weten wat ‘survival of the fittest’ betekent • •

Evolutie • Wat is evolutie? • Evolutie is van het Latijnse werkwoord evolvere afgeleid • betekent letterlijk "zich ontrollen" of "los-" of "afwikkelen". • Figuurlijk betekent het "ontwikkeling". De betekenis "ontwikkeling" wordt het meest gebruikt en heeft in het taalgebruik een geheel eigen karakteristiek gekregen • Evolutie = ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen

Larmarckisme • Jean-Baptiste de Lamarck (1744 -1829) was één van de eersten die schreef over de ‘biologische evolutie’ • Zijn opvatting over de overerving van verworven eigenschappen is bekend als het: Lamarckisme • Het Lamarckisme verklaart evolutie dus door overerving van kenmerken die werden verkregen door aanpassing aan de omgeving of aan veranderde omstandigheden.

De evolutietheorie • De evolutietheorie is de natuurwetenschappelijke verklaring voor de evolutie van het leven (NIET OVER HET ONTSTAAN VAN LEVEN) en aan de verscheidenheid van de soorten op Aarde. • In 1859 publiceerde Charles Darwin zijn theorie in het boek: On the origin of species

Evolutie theorie Variatie Erfelijkheid Selectie

Evolutietheorie vs. schepping Waarom wordt de evolutietheorie niet door iedereen ondersteund?

Evolutietheorie: 1. Variatie in erfelijke eigenschappen binnen een soort 2. Natuurlijke selectie 1. Elk organisme krijgt veel nakomelingen 2. Organismen met gunstigste genen hebben grootste overlevingskans > kunnen meer en betere nakomelingen maken 3. Ontstaan van nieuwe soorten door isolatie 1. Populatie van dieren wordt door natuurlijke oorzaak in twee groepen gesplitst 2. In beide gebieden treedt natuurlijke selectie op waardoor de twee populaties zich aanpassen aan de daar heersende omstandigheden 3. Na verloop van tijd zijn twee populaties zo van elkaar gaan verschillen dat ze geen vruchtbare nakomelingen meer kunnen krijgen

1. Variatie in erfelijke eigenschappen

1. Variatie in erfelijke eigenschappen

1. Variatie in erfelijke eigenschappen • Geslachtelijke voortplanting • Nieuwe paren/combinaties van bestaande genen/eigenschappen • Mutaties • Plotselinge verandering van erfelijk materiaal door veranderingen aan een gen (DNA)

Mutaties

2. Natuurlijke selectie • Te veel nakomelingen

2. Natuurlijke selectie • Individuen die het beste aangepast zijn aan het milieu hebben grootste overlevingskans. Organismen produceren teveel nakomelingen (populaties blijven min of meer gelijk in grootte) • Survival of the fittest • Gunstige genen veel overlevende én zich voortplantende nakomelingen.

3. Ontstaan van nieuwe soorten

3. Nieuwe soorten 1. Individuen raken geïsoleerd 2. Individuen passen zich aan de nieuwe omstandigheden aan (adaptatie) 3. Nieuwe soort ontstaat

Isolatie • Dieren kunnen geïsoleerd raken van elkaar doordat: • • • de leefgebieden gescheiden worden (=geografische isolatie) voedsel op een andere plekken te vinden is (ecologische isolatie) individuen er anders uit gaan zien of gedragen andere voortplantingsperiode (=seizoensisolatie) geslachtcellen niet meer te combineren zijn nakomelingen onvruchtbaar zijn

Neo-Darwinisme • Evolutietheorie van Darwin gecombineerd met de huidige kennis over erfelijkheid • Gregor Mendel belangrijk voor de erfelijkheidsleer • Neo-Darwinisme = de combinatie van mutaties op het erfelijke materiaal en natuurlijke selectie zijn de drijvende krachter evolutie (geeft meer antwoord op de vraag: hoe ontstaat evolutie)

Filmpje Uitleg evolutietheorie Darwin

Huiswerk Lees de wikiwijs van dit hoofdstuk goed door en maak vervolgens de opdracht die bij deze les hoort.