Biogaz w Polsce niedocenione rdo energii PPUH EkoEnergia

Biogaz w Polsce – niedocenione źródło energii ? PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014

Definicje podstawowe PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 2

Biogaz – (biometan): q q q gaz bezbarwny, bezzapachowy zawartość 50 – 75% metanu wartość opałowa – 17 do 27 MJ/m 3 (GZ = 34 MJ/ m 3 ) lżejszy od powietrza rozpuszczalny w alkoholu i eterze należy do gazów powodujących efekt cieplarniany (21 - krotnie większy skutek niż CO 2) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 3

Biogaz rolniczy Gaz otrzymywany w procesie fermentacji metanowej substratów: q Surowców rolniczych (kukurydza, trawy, słoma, łodygi ziemniaków , buraków) q Produktów ubocznych (odpady z gastronomii, mleczarni, browarów, gorzelni, osady z oczyszczalni, odpady drzewne z tartaków, itp. ) q Odpadów i pozostałości produkcji rolniczej (gnojowice, obornik, odchody drobiu) q Surowców leśnych PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 4

Biogaz , , wysypiskowy”: Gaz otrzymywany w procesie fermentacji organicznych odpadów przemysłowych i konsumpcyjnych q 1 tona odpadów = 200 m 3 gazu (55% zawartości metanu) Biogaz z oczyszczalni ścieków Gaz otrzymywany w procesie fermentacji osadu czynnego w komnorach fermentacyjnych q 1 m 3 osadu (5% suchej masy) = 20 m 3 gazu (65% zawartości metanu) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 5

Certyfikaty energii (świadectwa pochodzenia): q q System wsparcia dla producentów energii. Prawa majątkowe wynikające ze świadectw są zbywalne i stanowią towar giełdowy Rodzaje świadectw: - Zielone – za produkcję energii ze źródeł odnawialnych - Żółte, czerwone, fioletowe – dodatkowe za produkcję w kogeneracji - Brązowe – za produkcja biogazu ze sprzedażą do sieci gazowej - Białe – za wymierne zwiększenie efektywności energetycznej PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 6

Dane podstawowe Energia z biogazu na świecie: Azja – Chiny, Indie, Korea, Japonia – ok. 8 mln małych, przydomowych instalacji o bardzo prostej konstrukcji i małej mocy USA – nieprzychylne nastawienie społeczeństwa po wypadku na Florydzie w latach 70. Europa – Niemcy (główny potentat – 80 % produkcji światowej), Dania, Austria, Szwajcaria PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 7

Niemcy – dynamika rozwoju biogazowni Bilans energetyki światowej PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 8

Niemiecka droga do sukcesu biogazowego 1. 2. 3. 4. 5. Korzystne regulacje prawne Klarowność kryteriów pomocy państwowej Stabilność warunków finansowych Udoskonalenie technologii pozyskiwania i uszlachetniania gazu (obniżka kosztów budowy i eksploatacji) Inwestowanie przez zorganizowane wspólnoty lokalne PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 9

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: Porównanie rynków NIEMCY Ludność: 82, 1 mln Powierzchnia: 357 100 km 2 Areał upraw: 11, 9 mln ha Potencjalna moc z upraw zielonych: 22 500 MW; • Potencjalna moc z odpadów organicznych: 1 750 MW; • Nominalna moc zainstalowana: około 2 200 MW (2012); • • PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 POLSKA Ludność: 38, 1 mln Powierzchnia: 312 700 km 2 Areał upraw: 10, 7 mln ha Potencjalna moc z upraw zielonych: 20 200 MW; • Potencjalna moc z odpadów organicznych: 1 375 MW; • Nominalna moc zainstalowana w biogazowniach rolniczych: około 48, 5 MW (2012); • •

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: Koszty zakupu energii wytworzonej z OZE. Kraj Cena EUR/k. Wh Anglia 0, 23 – 0, 25 Holandia 0, 12 Austria 0, 1130 – 0, 2495 Irlandia Min. 0, 07 Belgia 0, 156 – 0, 201 Niemcy O, 2567 Czechy 0, 120 – 0, 201 POLSKA (bez FIT) 0, 095 Dania 0, 01 Portugalia 0, 075 -0, 082 Estonia 0, 054 -0, 073 Słowacja 0, 087 -0, 143 Francja 0, 075 -0, 085 Szwajcaria Grecja 0, 073 -0, 0854 Węgry 0, 115 -0, 290 Hiszpania 0, 0777 -0, 1397 Włochy 0, 18 -0, 30 PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 Max. 0, 17

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: Działające biogazownie rolnicze (XII-2011) Lp. Lokalizacja biogazowni / Właściciel/Operator Moc nominalna MW Rozpoczęcie działalności 2, 1 MW (e) 2, 4 MW (h) 2009 1 LISZKOWO (koło Inowrocławia) ENERGA SA 2 KOCZAŁA (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 2, 126 MW (e) 2, 176 MW (h) 2009 / 2010 3 KUJANKI (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 0, 325 MW (e) 0, 330 MW (h) 2008 4 PLASZCZYCA (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 0, 625 MW (e) 0, 692 MW (h) 2008 5 PAWŁÓWEK (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 0, 725 MW (e) 0, 980 MW (h) 2005 6 NACŁAW (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 0, 625 MW (e) 0, 680 MW (h) 2009/2010 7 ŚWIELIN (koło Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 0, 625 MW (e) 0, 695 MW (h) 2010 8 SKRZATUSZ (koło Piły) BIO ZENERIS sp. z o. o. 0, 500 MW (e) 0, 600 MW (h) 2009 PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: Działające biogazownie rolnicze (2) Lp. Lokalizacja biogazowni / Właściciel / Operator Moc nominalna MW Rozpoczęcie działalności 9. Uniechówek (k. Wałcza, zachodniopomorskie) POLDANOR SA 1, 064 MW (e) 2010 10. KLĘPSK (woj. lubuskie) Prywatne gospodarstwo rolne (R. Maj) 1, 000 MW (e) 2011 11. KALSK (woj. lubuskie) Prywatne gospodarstwo rolne (G. Piantini) 1, 000 MW (e) 2011 12. GRZMIĄCA (woj. dolnośląskie) Prywatna spółka (deweloper) 1, 500 MW (e) 2011 PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014

Biogazownie w Polsce (początek 2013 r. ) Ilość elektrowni - 184 Łączna moc - 48, 5 MWe – rolnicze - 44, 9 MWe – przy oczyszczalniach Największa elektrownia – 3, 2 MWe (Szarlej – woj. kujawsko-pomorskie) Potencjał energetyczny (uprawy + odpady) – 5 mld m 3 /rok gazu (obecne zużycie gazu w gospodarstwach rolnych – 0, 5 mld m 3) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 14

Podstawowe technologie uzyskiwania biogazu PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 15

Biogazownia z substratem płynnym PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 16

Biogazownia z substratami mieszanymi PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 17

Przykładowe urządzenia instalacji biogazowej (GICON – Cottbus) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 18

Bioreaktor PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 19

Zbiornik biogazu Zbiornik fermentacyjny 1. 2. 1 PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 2 20

Komory fermentacyjne substratu stałego (kiszonki) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 21

Zużyty substrat stały PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 22

Agregat kogeneracyjny 700 k. W PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 23

Wykorzystanie dachu komór fermentacyjnych PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 24

Oferta Eko-Energii: biogazownia dla gminy Cichawa – 1 MWe (na bazie technologii niemieckiej firmy GICON) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 25

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: Szanse dla rynku biogazowego. • PROTOKÓŁ z KYOTO (zanieczyszczenie środowiska); • Polityka 20/20/20: ograniczenie emisji dwutlenku węgla, zwiększenie produkcji energii z OZE, zmniejszenie zużycia energii ogółem; • Program rządowy „Biogazownia w każdej gminie” (= 2000 instalacji biogazowych do wybudowania); • Narodowa strategia bezpieczeństwa energetycznego kraju; • Preferencje dla OZE (wiatr, woda, słońce, biogaz, biomasa) • Ryzyka energii jądrowej (Japonia, Ukraina); • Ceny naturalnych nośników energii (węgiel, ropa, gaz ziemny); PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014

RYNEK BIOGAZU W POLSCE: PODSUMOWANIE PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 27

Zalety energetyki biogazowej Ø Stabilność wydatku energii w czasie Ø Ø Ø Zagospodarowanie metanu z procesów rozkładu Zagospodarowanie odpadów rolniczych oraz odpadów z przetwórstwa surowców organicznych Możliwości rozwojowe produkcji rolniczej Odzyskiwanie przerobionego substratu w postaci łatwo przyswajalnego nawozu Możliwości rozwoju nowego nowych gałęzi produkcyjnych i usługowych dla tej branży PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 28

Wady energetyki biogazowej Ø Wysokie koszty jednostkowe inwestycji (3 x w stosunku do Ø Ø fotowoltaiki i 7 x w stosunku do energetyki wiatrowej) Wysokie ceny głównego surowca – kukurydzy Oddziaływanie na otoczenie (fetor) Ograniczone zasoby rolne do produkcji substratów Wzrost poziomu azotanów w glebie użyźnianej nawozem odpadowym z biogazowni (zagrożenie dla wód gruntowych) PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 29

Dziękuję za uwagę ! Jerzy Molenda PPUH Eko-Energia 10 czerwiec 2014 30