Bilimsel Bilginin ktisad Temel Kavramlar Altu Yalnta Ankara

Bilimsel Bilginin İktisadı: Temel Kavramlar Altuğ Yalçıntaş, Ankara Üniversitesi altug. yalcintas@politics. ankara. edu. tr Bilimsel Bilginin İktisadı Fikri Mülkiyet YL Programı, 2020 -2021 Akademik Yılı

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Okuyucular Yazarlar Yayınevleri

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Üketiciler Okuyucular, izleyiciler, öğrenciler. . . Müellifler Yazarlar, müzisyenler, tasarımcılar. . . Tüccarlar / Aracılar Yayınevleri, müzik yapımcıları. . .

Üketim (Prosumption) • Üretim (production) • Mübadele (exchange, market transactions) • Tüketim (consumption) Geleneksel anlamda işleyen ekonomilere içkin süreçler ya da aktiviteler (örnek: 19. YY Sanayileşmiş Britanya ekonomisi • Üketim: bir metanın miktarının ve faydasının, o metanın tüketimi sonucunda azalmadığı süreçler ya da aktiviteler • Üketici: bir metanın miktarını ve faydasını tüketerek arttıran kişi. Ekonominin geleneksel iki alanının (üretim + tüketim) füzyonu ve bu füzyon neticesinde yeni bir iktisadi sürecin ya da aktivitenin zuhur etmesi.

Müellif • Bir eserin ilk yaratıcısı (ilk üreticisi) • Yaratıcı emek (“somut emek”) sahibi fert • Eser üzerinde doğal hak sahibi • Eğer yaratıcısı biliniyorsa ya da varsa, hiçbir eser müellifinden ayrı düşünülemez. • İstisnalar: anonim türküler, Web 2. 0 teknolojilerine konu olan bilgi (çoğunlukla büyük veri) • Ülfet, müellif ve telif aynı kökten gelir. • Ülfet, çoğunlukla, ferdi bir faaliyettir.

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Üketiciler Okuyucular, izleyiciler, öğrenciler. . . Müellifler Yazarlar, müzisyenler, tasarımcılar. . . Tüccarlar / Aracılar Yayınevleri, müzik yapımcıları. . .

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Müellifler Üketiciler Görselin yayınlandığı kaynak: Altuğ Yalçıntaş. 2019. Bırakınız Kopyalasınlar, Bırakınız Paylaşsınlar: Dijitalleşme ve İnternet Çağında Fikri Mülkiyet İlişkileri. İkinci Edisyon. AÜ SBF Yayınları: 15.

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri TEFEKKÜR (SCHOLARSHIP) Üketiciler Okuyucular, izleyiciler, öğrenciler. . . Müellifler Kitap yazarları, müzisyenler, tasarımcılar. . . Tüccarlar / Aracılar Yayınevleri, müzik yapımcıları. . .

Tefekkür (=üketim+ülfet) • Fikir üretme uğraşı • Bilimlerde, çoğunlukla, hakikati arama (“truth seeking”) • Sanatta, çoğunlukla, hakikate ilişkin doğrudan bir kaygı yoktur. • Örnekler: hyper-realizm, enhanced reality, bilim kurgu romanları, Orhan Veli’nin şiirleri • Fikir, tefekkür ve mütefekkir aynı kökten gelir. • Tefekkür, çoğunlukla, kolektif bir faaliyettir

Müellif, üketici ve mütefekkir • Mütefekkirler = Müellifler + üketiciler • Hiçbir eser, müellifinden ayrı düşünülemez. • Her müellif belli bir mütefekkir gurubuna hitap eder. • Her müellif bir mütefekkirdir ama her mütefekkir bir müellif olmak zorunda değildir.

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri AKADEMİK KAPİTALİZM* Üketiciler Okuyucular, izleyiciler, öğrenciler. . . Müellifler Yazarlar, müzisyenler, tasarımcılar. . . Tüccarlar / Aracılar Yayınevleri, müzik yapımcıları. . . * Sheila Slaughter and Gary Rhoades. 1997. Academic Capitalism and the New Economy: Markets, State, and Higher Education. Johns Hopkins University Press.

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Müellifler Fikirlerin Tüccarları Üketiciler Görselin yayınlandığı kaynak: Altuğ Yalçıntaş. 2019. Bırakınız Kopyalasınlar, Bırakınız Paylaşsınlar: Dijitalleşme ve İnternet Çağında Fikri Mülkiyet İlişkileri. İkinci Edisyon. AÜ SBF Yayınları: 15.

Fikri ekonomilerin tarafları / bileşenleri Üketiciler Okuyucular, izleyiciler, öğrenciler. . . Müellifler Yazarlar, müzisyenler, tasarımcılar. . . Tüccarlar / Aracılar Yayınevleri, müzik yapımcıları. . .