Bilimsel aratrmalarda sunum teknii Dr r yesi Ayem

Bilimsel araştırmalarda sunum tekniği Dr. Öğr. Üyesi Ayşem YANAR

• Bilimsel araştırmanın önemi ve özellikleri

Gerçek ve ilkeleri ortaya çıkarmak ya da koymak için bazı bilgi alanlarında yapılan dikkatli sistematik ve dayanıklı çalışma ve inceleme (Webster, 1984) Bilim ve sanatla ilgili olarak yapılan yöntemli çalışma (TDK, 2010) Araştırma Kısacası her araştırma bir sorunu çözmeye ya da bazı soruları cevaplamaya yöneliktir Araştırma, herhangi bir konu hakkında neden- sonuç ilişkisinin ortaya konması için ham verinin toplanarak, analiz edilerek ve rapor haline getirilerek bilginin üretilme sürecidir

Araştırma ihtiyacı ve amacı Araştırmaya olan ihtiyaç ve araştırmanın amacı, seçilen konu/sorun dahil çeşitli biçimlerde gruplandırılabilir. En genel gruplandırma , Yönetsel/yönetimsel araştırma Bilimsel/akademik araştırma

Bilimsel araştırma doğal olay ve olgular arasındaki ilişkiler sistemini ortaya koyar Bilimsel araştırma bir kurama ya da kuramlara dayalı araştırma ve inceleme sürecidir Bilimsel araştırma eleştiriye ve kendine yenilemeye açıktır Bilimsel araştırma, araştırmada ele alınan değişkenlerin ölçülebilir ve gözlenebilir olmasından dolayı tekrarlanabilir Bilimsel araştırma belirli aşamalardan oluşan sistematik bir süreçtir

• Araştırmalar temel aldıkları felsefe, bakış açısına göre nicel (quantitative) ve nitel (qualitative) araştırma olarak ikiye ayrılmaktadır. • Gerçekliği araştırmacıdan bağımsız gören kendi dışında olan gerçekliğin de nesnel olarak gözlenip ölçülüp analiz edilebileceğini kabul eden pozitivist görüş nicel araştırmaları tanımlamaktadır Boy uzunluğu, hava sıcaklığı, yaş, zeka düzeyi • Buna karşı araştırmacının bilgileri ve deneyimleri ile gerçekliğin bulunduğu bağlamda anlamlandırılmasını temel alan anti pozitivist yorumcu bakış açısı ise nitel araştırmaları ifade etmektedir Cinsiyet, milliyet, din, medeni durum, göz rengi

Araştırmalar veri toplama tekniklerine göre Görgül, Ampirik gözleme dayalı Anket, gözlem, görüşme gibi araçlarla veri toplayan çalışmalar Belgesel dokümanlara dayalı Programlar, yönetmelikler, kitaplar, gazeteler, raporlar gibi çeşitli yazılı ya da elektronik ortamda kayıtlı olan bireylerin analizine dayalı yürütülen çalışmalardır

Araştırmalar kullanılan verinin özelliğine göre İhtiyaç duyulan verilerin araştırma için araştırmacı tarafından toplanması ve birincil veriye dayalı çalışma Analizin daha önce derlenmiş ve kayıt altına alınmış verilerine dayalı yapılan ikincil verilere dayalı çalışma

Araştırmalar amaçlarına göre Temel araştırmalar, Bilgi, kuram üretmeye dönük çalışmalar. Yönetimsel analizlere dayalı çalışmalar, yani hipotez ve kuram üretmeye yönelik nitel araştırmalar Uygulamalı araştırmalar, Yaşanan bir sorunu çözmeye, bir durumu iyileştirmeye, geliştirmeye dönük çalışmalardır

Araştırmalar verilerin toplanma zamanına göre • Anlık, kesitsel ve boylamsal olarak sınıflandırılabilir • İhtiyaç duyulan verilerin bir aralıkta toplanması anlık, aynı gruptan çeşitli zaman aralıklarında toplanması boylamsal çalışmalar olarak tanımlanmaktadır • Aynı grup üzerinde boylamsal bir çalışmanın zaman maliyet ve kontrol güçlüğünden yapılamaması durumunda grubun zaman bağlı gelişimini temsilen alt grupların tek bir zamanda seçildiği verilerin toplanması ise kesitsel araştırmaları tanımlar

Araştırmalar gözlem birimi, denek (katılımcı) sayısına göre • Tek denekli ya da çok denekli olarak ikiye ayrılır

Bilim türleri Doğa bilimleri Fizik kimya biyoloji jeoloji vb. Sosyal bilimler İktisat sosyoloji tarih psikoloji işletme yönetimi vb.

Araştırma süreci Konu seçme ve literatür taraması Araştırma probleminin belirlenmesi Kaynakların okunması ve özetlenmesi Araştırma yöntemlerinin belirlenmesi Veri toplanması ve analizi Bulguların yorumlanması Araştırma raporunun hazırlanması

1. Aşama seçme ve tanımlama • Konu seçeme ve literatür taraması • Araştırma problemi • Amaç • Hipotez • Metot

2. Aşama verileri değerlendirme ve analiz etme • Veri toplama • Veri analizi ve yorumlama • Hipotezleri sınama • Sonucu yazma

3. Aşama iletişim kurma • Araştırmayı sunma • Akademik yayın yazma

Bilimsel araştırmalarda sözlü sunum HAZIRLANMA/PLANLAMA SUNUŞ/ETKILEŞIM ÖZETLEME/GERI BESLEME

Sunumun yazılı taslağının hazırlanması Sunumun cümleler olmayacak şekilde yazılı metnin oluşturulması Sunumun görsel işitsel araçlarla desteklenmesi Slayt hazırlığı Diyagramlar Tablolar/haritalar İstatistikler/ölçümler Posterler, resimler Nesneler

Slayt hazırlanırken • Sunum içeriği • Yazı karakteri • Yazı boyutu • Sözler

• Slayt düzeni • Slayt tasarımı • Slayt geçişleri • Slayt tasarımında renklerin kullanımı • Görsel malzemenin seçimi

Sunumu yapan bireyin kendini hazırlaması Ses perdesi Hız Tonlama telaffuz

Beden dili Dinleyici analizi Göz teması Duru yalın dil kullanımı

Özetleme ve geri besleme Konuşmayı düzenli ve tutarlı bir şekilde düzenleme Mutlaka prova etme Sunumu yapacak bireyin kendini tanıtması Görsellerin anlatımla uyumlu gitmesi Zaman kullanımı

• Kolay okunmayan görsel malzeme kullanmayın • Görsel malzemeyi çok fazla yazılı metinle veya çok renkli resimlerle doldurmayın • Dinleyicilere sırtınızı dönmeyin • Çok hızlı ve çok yavaş konuşmayın • Gösterilen slayttaki yazı ile birebir konuşmayın

• Kaynak • Saldamlı, A. , Can, İ. I. (2019) Bilimsel Araştırma ve Sunum Teknikleri. Detay yayıncılık, Ankara.