BIL 110 Bilgisayar Giri Teknoloji Bilgi ve Bilgisayarn

BIL 110 Bilgisayar Giriş Teknoloji, Bilgi ve Bilgisayarın Tarihi Öğrt. Gör. Dr. Ahmet Cengizhan Dirican Bilgisayar Müh. Böl.

Teknoloji (1/2) � İnsanlar; � Beslenmek � Barınmak, � Güvenliklerini sağlamak, � Sağlık, � gibi yaşamsal işlemlerini daha rahat ve güvenli bir biçimde gerçekleştirmek amacıyla teknoloji geliştirmektedirler. � Yani teknoloji insan gereksinimleri, istekleri ve amaçları ile şekillenmektedir. 2

Teknoloji (2/2) �İnsan doğduğu andan itibaren bir şeyler öğrenme çabası içindedir. �Bu durum, insanın yaşamını sürdürmesi için yapması gereken doğal ve zorunlu bir davranıştır. �İnsan bunu yaparken çevresindeki birçok nesneden, canlıdan ve doğa olaylarından etkilenmektedir. �Böylece insanlar yeni düşünceler ve yeni fikirler geliştirir. �Bu da yeni bilgilerin ve buna bağlı olarak yeni teknolojilerin doğmasına neden olur. �Bu teknolojilerden biride bilgisayar teknolojileridir. 3

Bilgisayarın Kısa Tarihi Bilgisayar, bilindiği gibi çağımızın –özellikle de 1970’li yıllardan sonra- en önemli ve en çok kullanılan teknolojik unsurlarından biridir. 4

Hesapmala İhtiyacı �Bilgisayarın tarihi günümüzden yaklaşık 5000 sene evveline dayanmaktadır. �Bilgisayar tarihi bilgi işleme, hesaplama ve depolama işlemleri üzerinde gelişme göstermiştir. �Bunun nedeni eski çağlardan beri, başka bir değişle insanların birbirleri ile olan ilişkilerinden itibaren sözü edilen işlemler de gelişme göstermiştir. �Bu ilişkilerin başında ticari ilişkiler gelmektedir. Üreticinin, ürün miktarı, üretim alanı, üretim maliyeti vb. , tüketicinin alım gücü gibi değişkenler, ticareti etkileyen en önemli noktalardır ve bilinmesi gereken önemli bilgilerdir. �Ancak bütün bu değişkenler sürekli olarak değişir. Bu nedenle de ticaretle uğraşanların bilgisayarın gelişiminde de önemli yere sahiptir. Bilgisayarlar ilk olarak hesaplama işlemi üzerine geliştirilmişlerdir. 5

İlkel Hesaplama Yaklaşımları � Bizim ilk hesap makinemiz ellerimizdi. Zamanla aynı dili konuşmayan Tüccarlar ve diğerleri arasında el-sayı dili gelişti. � Çakıl taşlarıyla sayıların belli gruplara ayrılmasına "Çakıl Taşı Yöntemi" dendi. Ama bu yöntemle işin çoğunu insan yapıyordu. � Bu sıralarda taşınabilir bir çakıl taşı aleti yapma düşüncesi ortaya çıktı. Bundan Abaküs geliştirildi. Çin, Eski Yunan ve Roma'da değişik tür abaküsler kullanıldı. � Günümüzde de Asya'nın birçok yöresinde Abaküs kullanılmaktadır. Çalışma mantığı olarak düşündüğümüzde ilk bilgisayar olarak nitelendirilebilecek olan araç abaküstür. 6

İlk Mekanik Hesaplayıcılar � 15. yy’dan itibaren dünyanın ticari, kültürel, politik ve askeri merkezi Avrupa’ya kaymaya başlamıştır. � Bilimsel çalışmalar Avrupa’da odaklanmaya ve yayılmaya başlamıştır. � Avrupalı bilim adamları çeşitli alanlardaki bilimsel çalışmalar için, giderek artan bir yoğunlukta aritmetik işlemler ile ilgileniyorlardır. � Örnek Mekanik Hesaplayıcılar; � Pascaline: 1642, Blaise Pascal, FR � Step Reckoner : 1671, Gottfried von Leibniz, D � Leibniz Wheel (+, -, *, /, karekök alma): 1673, Gottfried von Leibniz, D � Difference Engine (Bazı fonksiyonlar): 1830, Charles Babage, UK 7

1642 -1854: İlk Mekanik Hesaplayıcılar (2/2) Leibniz Wheel (+, -, *, /, karekök alma): Difference Engine (Bazı fonksiyonlar): 8

ENIAC (Tümüyle elektronik olarak çalışan ilk bilgisayar) � 1943’te yapımına başlanan ENIAC adlı bilgisayar 1946 yılında tamamlandı. � ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) mali kaynakları Pentagon tarafından karşılanan bir deneme çalışması olarak başlamıştır. � ENIAC, 30 ton ağırlığında, yaklaşık 18. 000 vakum tüpü, 1500 röle, 70. 000 direnç ve 10. 000 kondansatörden meydana gelen ve 10 x 15 m yani 150 metrekarelik bir alanı kaplayan dev bir makine idi. � ENIAC’ın çalışması için 700 KW’lık güce gereksinim vardı. � Bu makine on haneli 5000 sayıyı bir saniye içinde toplayabiliyordu. Mekanik hesap makinelerinden 1000 kat daha hızlıydı ve o güne kadar elde edilen en büyük işlem hızının (Mark-1) yaklaşık 20 katına sahipti. Tümüyle elektronik olarak çalışan ilk bilgisayar, ENIAC’tır. 9

UNIVAC (Ticari olarak üretilen ilk bilgisayar) � ENIAC’tan sonra benzer ilkelerle yapılan ilk bilgisayar UNIVAC-1 (Univesal Automatic Computer) olmuştur. � ENIAC’ın tasarımcıları tarafından yapılan UNIVAC-1, 1951’de tamamlandı ve ABD Sayım Bürosuna satıldı. 1952 ve 1953’te üç, 1954 ve 1955’te yedi, 1956’da onbeş ve 1958’de de bir adet üretildi ve satıldı. � Buradan da anlaşılacağı gibi UNIVAC-1 ticari olarak üretilen ilk bilgisayardır. Ayrıca 1954’te General Electric’e satılan Univac, iş dünyasına giren ilk bilgisayar olmuştur. Universal Automatic Computer UNIVAC-1 10

Vaküm Tüplerden Silikona � 1954’te bilgisayar üretiminde vakum tüpleri yerine silikon entegre devreler kullanılmaya başladı. Böylece bilgisayar boyutları ciddi oranda küçülürken buna karşın hızları artmaya başladı. 11

ilk kişisel bilgisayar � 1969’da IBM dünyanın ilk kişisel bilgisayarını geliştirme çalışmalarını başlattı. Bu bilgisayar SCAMP olarak adlandırıldı. � 1970’de birçok bilgisayar firması kendi sistemlerini piyasaya sürdü. Bunun yanı sıra farklı yazılım ve donanım üreticileri kendi geliştirmiş oldukları RAM, yazıcı ve mikro işlemcileri piyasaya sürmüşlerdir. � 1971’de Intel, ilk mikro işlemci olan Intel 4004’ ü geliştirdi. � 1971’de John Blankenbaker ilk kişisel bilgisayar (PC) olan Kenbak I geliştirdi. � 1971’de bir mikroçip üzerinde 15. 000 transistör bulunan ilk mikro işlemci Texas Instruments tarafından geliştirildi. � 1972’de C programlama dili geliştirildi. � 1972’de UCLA Üniversitesi’nde ilk kez bilgisayarlar arası iletişim gerçekleştirildi. 12

Microsoft, Apple, Commodore, … � 1975’te Bill Gates Microsoft’u kurdu ve İlk bilgisayar mağazası California Santa Monica’da açıldı. � 1977’de Apple bilgisayar kuruldu. (Apple Macintosh) � 1980’de Microsoft, UNIX işletim sisteminin lisansını alarak kendi XENIX işletim sistemini piyasaya sürmüştür. � 1980’de ABD’de kullanılan bilgisayar sayısı 1. 000 yükseldi. � 1981’de Commodore firması, 1 milyondan fazla satış yapan VIC-20 ev ve ofis bilgisayarını üretti. � 1981 de IBM ilk kişisel bilgisayarın ı üretti (IBM 5150). Böylece IBM uyumlu bilgisayar mimarisi ortaya çıktı. 13

İlk Taşınabilir Bilgisayar � 1981’de Adam Osborne ilk taşınabilir bilgisayarı geliştirdi. 1981 yılında piyasaya sürdüğü 11 kilo ağırlığındaki ilk taşınabilir bilgisayarla önemli bir ticari başarı elde eden Osborne’un adını taşıyan şirketi, aşırı ve disiplinsiz şekilde büyümesinin ardından 2 yıl sonra iflas etmişti. Osborne’un 1982’de ayda 10 binden fazla satan portatif dikiş makinesi büyüklüğündeki bilgisayarı o dönemde büyük beğeniyle karşılanmıştı. � 1986’da ABD’de bilgisayar kullanımı 30. 000 ulaştı. Osborne 1 14

İlk Cep Bilgisayarları � 1989’da Poqet firması MS-DOS ile çalışan ilk cep bilgisayarını tanıttı. � 1989’da bir bilgisayarın taşıması gereken tüm özellikleri barındıran ve pillerle çalışan notebook türü bilgisayarlar piyasaya sürüldü. � 1991’de ilk internet uygulaması gerçekleştirildi. � 1992 -3 PDA (Personel Dijital Assistant) türü bilgisayarlar üretilmeye başladı. Poqet Cep bilgisayarları 15

PDA’lar PDA Personel Dijital Assistant 16

Daha küçük, Taşınabilir, Dokunmatik, Hareket Algılayıcılı Bilgisayarlar 17

Bilgisayar Nesilleri Teknolojide olan gelişmeler belirli bilgiler birikmesi niteliğinde olduğundan bilgisayar tarihi eski tarihlerde yapılmış olanların üzerine son 62 yıl içerisinde hızlı gelişmeler göstermiştir. Bilgisayarların bu süreç içerisindeki gelişimi aşağıdaki gibi kuşaklara ayrılmıştır. 18

Birinci Kuşak Bilgisayarlar (1946 -1959) �İlk programlama dili makine dilinde yazılmaya başlandı ve bilgiler bellekte saklanıyordu. �Bu devrede geliştirilen bilgisayarların en büyük dezavantajı kaba, büyük ve hantal olan vakum tüpleridir. 19

İkinci Kuşak Bilgisayarlar (1959 -1964) �İlk dönemde kullanılan Vakum Tüplerinin yerine transistörler kullanılmaya başlandı. �Bununla beraber daha hızlı ve daha az elektrik harcamaktaydı. �ASSEMBLER makine dili kullanılmaktaydı. �Bu dönem bilgisayarlarına yazıcılar, tape birimleri, disk birimleri, işletim sistemi ve çeşitli programlar eklendi. 20

Üçüncü Kuşak Bilgisayarlar (1964 -1970) �Transistörler bir araya getirilerek Entegre Devreler yapıldı. �İlk Merkezi İşlem birimi CPU yapıldı. 21

Dördüncü Kuşak Bilgisayarlar (1970 - …) �İşlem ve kontrol birimlerinin tümünün bir arada bulunduğu chipler geliştirildi. �Boyutlat küçülürken fiyat düşütü. �İlk kişisel bilgisayar üretildi. �LAN (Local Area Networks) ve WAN (Wide Area Network) geliştirildi. �Çok küçük ve taşınabilir bilgisayarlar yapıldı. �Internet hayatın her alanına girdi ve yaygınlaştı. 22

Beşinci Kuşak Bilgisayarlar (…, ? ) �Yapay zeka yapma yönünde çalışmalar yapılmaktadır. �Yerel depolama ve işleme yerine global hizmet alımı (Cloud Computing) �Yeni etkileşim tekniklerinin yaygınlaşması �Dokunma �Konuşma �Hareket �Düşünerek iletişim �Bilgisayarların insanlara duyarlı ve uyumlu hale gelmesi. �Bilgisayarların insanlarla diyalog içinde tıpkı bir asistan veya iş arkadaşı şeklinde çalışması. �…. 23