Big Bang kaartspel Jef Colle Frans van Liempt
Big Bang kaartspel • Jef Colle • Frans van Liempt Hi. SPARC/NIKHEF 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 1
Nieuwe natuurkunde Cosmic rays >1910 Deeltjesfysica Botsings machines Standaardmodel Astro (particle) Physics 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 2
Standaardmodel Elementaire deeltjes: Quarks +⅔ -⅓ +⅓ -⅔ + Leptonen Interactie door het uitwisselen van deeltjes • Sterke wisselwerking • Elektromagnetische wisselwerking • Zwakke wisselwerking • Gravitatie 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 3
Nieuwe natuurkunde Uitwisseling en kracht uitwisseling van via kracht werkt op leidt tot kleur + energie gluonen sterke kernkracht kleur(lading) ‘witte’ hadronen energie fotonen elektromagnetische kracht elektrische lading creatie/annihilatie van (anti-)materie elektrische lading + energie W-bosonen Z-bosonen zwakke kernkracht elk type verandert het type gravitatie massa 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 4
Big Bang kaartspel 1 ‘kleur’ en sterke kernkracht 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 5
Big Bang kaartspel 1 Maak zoveel mogelijk hadronen (raadpleeg de lijst voor een bonus) Baryonen Mesonen 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 6
Big Bang kaartspel 1 voorbeelden van een quarkkaart +⅔ e -⅓ e 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie +⅓ e 7
Big Bang kaartspel 1 einde spel met extra bonus met een proton met een neutron -⅓ e +⅔ e -⅓ e 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 8
Big Bang kaartspel 1 de tafel 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 9
Big Bang kaartspel Kaarten en spelregels kun je downloaden op elo. hisparc. nl klik onderaan op ‘lesmateriaal’ Reacties s. v. p. naar: v. Liempt@nikhef. nl 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 10
Big Bang kaartspel 2 fotonen koppelen aan elektrische lading geladen leptonen (anti-)quarks +⅔ -⅓ +⅓ -⅔ 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 11
Big Bang kaartspel 2 kaarten van een positron en virtueel foton 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 12
Big Bang kaartspel 2 fotonen en creatie/annihilatie Voorwaarde: de deeltjes horen tot dezelfde generatie mits Σmna ≤ Σmvoor 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 13
Big Bang kaartspel 2 einde spel met extra bonus creatie van een paar van een lagere generatie Wel een bonus Geen bonus anti c anti G c G 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 14
Big Bang kaartspel downloaden: elo. hisparc. nl Klik onderaan op ‘lesmateriaal’ reacties: v. Liempt@nikhef. nl 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 15
Big Bang kaartspel 3 W-bosonen koppelen aan alle quarks en leptonen. W-bosonen dragen elektrische lading. Alle leptonen Alle (anti-)quarks +⅔ -⅓ +⅓ -⅔ 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 16
Big Bang kaartspel 3 + - kaarten van een virtueel W en W boson W+ W- +1 e 80 Ge. V/c 2 -1 e 80 Ge. V/c 2 OF OF W+ W- +1 e 80 Ge. V/c 2 -1 e 80 Ge. V/c 2 © 07 Fv. L ©v. L 07 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 17
Big Bang kaartspel 3 W-bosonen koppelen aan alle quarks en leptonen W+ draagt positieve elektrische lading W- draagt negatieve elektrische lading -⅓ e Generatie II 100 Me. V/c^2 +⅔ e Generatie II 1 Ge. V/c^2 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 18
Big Bang kaartspel 3 energiebehoud de som van de massa’s neemt niet toe 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 19
Big Bang kaartspel 3 einde spel met extra bonus verval van muon en d-quark 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 20
Big Bang kaartspel downloaden: elo. hisparc. nl Klik onderaan op ‘lesmateriaal’ reacties: v. Liempt@nikhef. nl 14 -15 december 2007 Woudschotenconferentie 21
- Slides: 21