BIBLIYOTERAPI NEDIR BIBLIYOTERAPI NEDIR Bibliyoterapi ok ksa bir

BIBLIYOTERAPI NEDIR?

BIBLIYOTERAPI NEDIR? • Bibliyoterapi, çok kısa bir tanımla, kitapla tedavi anlamına gelmektedir. • Diğer bir tanımla; bibliyoterapi, doğru zamanda, doğru bireyle, doğru kitabı buluşturarak kişinin duygusal sorunların anlaşılabilmesinde, yaşama uyum sorunlarının ele alınmasında ve kişinin içinde bulunduğu gelişim dönemlerine özgü gereksinimlerini tanıyabilmelerinde kullanılan bir tedavi yöntemidir.

• Bibliyoterapi terimi yunan dilinden gelmektedir. Bu terim: “biblion” (kitap) ve ”therapeo” (iyileşme) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelir. Anlam bilim açısından bakıldığında bu kelimenin anlamı “kitap yoluyla iyileşme” dir. İnsanların kitapları potansiyel iyileştirici araçlar olarak kullanabileceğini ilk olarak antik yunanlılar fark etmiştir. Antik Yunan şehri Teb’deki kütüphanede bulunan bir yazıtta “ruhun şifa yeri” yazmaktadır. (rubin, 1978, s. 13). • Günümüzde bibliyoterapi, kitaplar aracılığı ile bireyin sorunlarını çözebilmesine yönelik bir yardım tekniği olarak kabul edilmiştir. Aslında karmaşık ve iddialı gibi görünmesine karşın “bibliyoterapi” oldukça yalın bir süreci ifade eder. Edebi eserle okuyucunun kişiliği arasındaki dinamik bir ilişkinin kurulmasıdır. Bu ilişki bir ruh sağlığı profesyonelinin denetiminde kurulabildiğinde, okuyucu, duygusal sorunlarıyla yüze gelebilir ve olumlu değişimler yaşayabilir.

BIBLIYOTERAPI HANGI AMAÇLA KULLANILIR? • Kendini tanıma, kendini keşfetme ve kendini kabul etme • Daha olumlu bir benlik algısı geliştirme • Kendi sorunlarına benzer sorunları başkalarının da yaşadığını görerek yalnız olmadığını duyumsama • Kendine ve başkalarına ilişkin farkındalık sağlama • Bir sorunun farklı çözüm yolları olduğunu görme • Yeni değerler ve tutumlar geliştirme • Yaşamda anlamlar bulma, rol modelleri seçme

BIBLIYOTERAPI SÜRECI A. Hazırlık • Bu tekniği kullanacak olan uygulayıcının öncelikle, kişilik kuramlarını, insan gelişimini ve gelişim sürecine özgü özellikleri ve sorunlara yaklaşım yöntemlerini iyi bilmesi gereklidir. Birlikte çalıştığı bireyin gelişim görevlerini ve gereksinimlerini doğru değerlendirebilmesi, bu tekniği doğru uygulayabilmesinin ön koşullarından biridir. • Bireysel ya da grupla danışmada ya da grup rehberliği çalışmalarında kullanılacaksa, bireyin ya da grubun yapısı, özellikleri, ortak gereksinimleri dikkate alınmalı ve bibliyoterapi yönteminin ne derece uygun olduğu iyi değerlendirilmelidir. Kuşkusuz bu aşamada bibliyoterapinin hangi amaç/amaçlarla kullanılacağı belirlenmiş olmalıdır.

BIBLIYOTERAPI SÜRECI B. Kitap Seçimi • Bibliyoterapi sürecinin başarıyla işlemesinde bir diğer ön koşul psikolojik danışmanın uygun kitap seçimi konusunda yeterli olmasıdır. Kitap seçiminde göz önünde bulundurulması gerekli bazı ölçütler söz konusudur: • Seçilen kitap bireyin/grubun gelişim düzeyine, • Okuma düzeyine, • İlgi düzeyine uygun olmalıdır. • Düzeylerinin üstünde bir kitabı kavramaları ve yararlanmaları güç olacağı gibi; düzeylerin altında bir kitabın seçilmesi ise, bireylerin ilgilerinin kopmasına ya da kendilerini aşağılanmış hissetmelerine yol açabilir. • Kitap, amaca uygun olmalıdır. Bibliyoterapi’de ulaşılmak istenen hedefe göre kitap seçilmelidir.

BIBLIYOTERAPI SÜRECI C. Uygulama Bibliyoterapi süreci, gerçekte “bireyi doğru kitapla doğru zamanda buluşturmak” la başlar. Bir diğer deyişle birey, seçilen kitabı okumaya başladığında terapi süreci başlamış olur. Özellikle çocuklarda ve gençlerde bu teknik kullanıldığında uygulama süreci şu biçimde gerçekleştirilebilir: 1 -) Danışman, danışana seçilen öyküyü/ masalı okur ve gerektiğinde belli aralarla onun duygularını ifade etmesine yönelik fırsatlar verir ( soru, yorum vb. ) 2 -) Birey / grup kitabı yalnız başlarına okuyup danışma oturumuna gelir ve öykü terapi sürecinde ele alınır. 3 -) Öykünün bir kısmı birlikte okunur kalan bölümünü birey / bireyler kendileri okumayı sürdürürler.

OKUMA SÜRECI BAŞLADIĞINDA BIBLIYOTERAPI SÜRECI ÜÇ EVREDEN GEÇEREK TANIMLANIR. 1. EVRE: ÖZDEŞLEŞME VE YANSITMA Kitapla birey buluşturulurken, birinci evre, okuyucunun öyküdeki kahramanın sorununu tanıyarak, kendi yaşamakta olduğu sorunla benzer ve farklı yönlerini bulup, onunla özdeşim kurabilmesinin sağlanmasıdır. Bu noktada danışmanın rolü, öykü kahramanının kişilik özelliklerinin tanınması ve kişilik dinamiklerinin işleyişi ile ilgili yorumlar yapabilmesinde bireye yardımcı olacak açıklamalar sunmasıdır. Ayrıca bireyin öyküdeki iletişim ağını tanımasına ve ilişkileri yorumlayabilmesine yardımcı olmaktır. Okuyucunun öyküden çıkardığı anlamı, kendi yaşamakta olduğu soruna uygulayabilmesi ve sorununa ilişkin farklı bir görüş kazanabilmesi için danışman bireye yardım eder, ipuçları verir, yönlendirir. Özetle bibliyoterapinin birinci evresi “özdeşleşme ve yansıtma” işlevinin sağlandığı evredir. Bu evre başarıldığı zaman, yani okuyucu öykü kahramanı ile özdeşim kurabildiği ve kendi sorunuyla ilgili bir yansıtma yapabildiği zaman, danışman yavaş bireyin kendi duygularını ortaya koyması için onu cesaretlendirir ve arınma evresine hazırlanmasına yardımcı olur.

OKUMA SÜRECI BAŞLADIĞINDA BIBLIYOTERAPI SÜRECI ÜÇ EVREDEN GEÇEREK TANIMLANIR. 2. EVRE: ARINMA (KATARSIS) • Okur (danışan) hazır olduğunda, duygular ortaya çıkarılmaya çalışılarak onu rahatsız eden, bastırılan yaşantılarının ifade edilmesi, duygusal boşalmayla birlikte arınma ( katarsis) ile belirli bir rahatlamanın yaşanmasına yardımcı olunur. Birey yaşadığı bu rahatlama duygularını, bazen sözel olarak ifade edebilir, bazen de kendi içinde yaşayabilir. Bu evre, bibliyoterapiyi normal okuma sürecinden farklı kılar. Hem öykü kahramanının, hem de kendi duygularını tanımaya başlayıp adlandırmasıyla, birey unuttuğu, bastırdığı, tanıyamadığı, bir anlam veremediği birçok duyguyu yakalamaya, yaşamaya ve anlamaya başlar. • Duyguların ortaya çıkarılması ve arınma evresinde, bireyin öykü kahramanının hangi kişilik özellikleriyle özdeşim kurduğu ve bununla ilgili duygularının neler olduğu da ele alınmalıdır. Öykü kahramanının sorunu ve onun sorununa bakış açısı ile bireyin kendi sorununa yaklaşımını karşılaştırarak, bunlara eşlik eden duygular tanınmaya ve değerlendirilmeye çalışılmalıdır.

OKUMA SÜRECI BAŞLADIĞINDA BIBLIYOTERAPI SÜRECI ÜÇ EVREDEN GEÇEREK TANIMLANIR. 3. EVRE: İÇGÖRÜ VE BÜTÜNLEŞME İlk iki evrenin ne kadar süreceği bireyin ve sorunun yapısına, danışma sürecinin dinamiklerine bağlı olarak değişir. Ancak, birey (danışan) sorunlarını kabul etme ve onlar üzerinde çalışıp nedenlerini anlamaya başladığında 3. evreye girilmiş olur. Bu evre, bibliyoterapinin son evresidir; bireyin kendi özelliklerine, yaşadıklarına, sorunlarına ilişkin bir içgörü kazanarak kendi içinde bir bütünlüğe ulaşabilmesi ile tamamlanır. Danışmanın yardımı ile içgörü kazanan birey, kendi yaratıcı gücünü kullanarak, öyküdekinden farklı, kendine uygun çözüm seçenekleri üretmeye başlar. Kendi iç güçlerini harekete geçirir, kendini algılayışı değişir, farkında olmadığı yönleri tanıyıp kabul etmesiyle bütünlük kazanır.

SONUÇ • Kişinin sorunlarını tanıyıp çözebilmesine bir yardım yaklaşımı olan bibliyoterapinin terapi sürecinde kullanım amacı; kitaplar aracılığı ile kişinin kendisini tanıyıp iç görü kazanabilmesine yardımcı olabilmektir. • Bu yolla, kişinin kendi kişiliğini tanıyabilmesine yardımcı olunarak, onun, gelişimine katkıda bulunulurken, aynı zamanda bu yolla, kişiler arasında farklı bir iletişim süreci de başlatılmış olmaktadır. Çünkü kişi duygusal sorunlarıyla yüze gelebilir ve olumlu değişimler yaşayabilir. Ayrıca kişi yaşamla ve yaşamda karşılan sorunlarla baş edebilmeyi öğrenirken, kazanılan farklı bakış açıları sayesinde kendi iç dünyasındaki zedelenmelerin nedenlerini bularak, yaşadığı zedelenmeleri kendine onarmaya, okuduğu kitapların rehberliğinde başlayabilir. Bazen de okunanlar, kişinin fark edemediği, adını koyamadığı, gereksinimlerin farkına varılmasını ve bunların karşılanabilmesinin yollarını keşfetmesine yardımcı da olabilir.

ÖĞRENCILER IÇIN BAZI BIBLIYOTERAPI KITAPLARI

"HOŞÇA GIT, " DEDI TILKI. "VERECEĞIM SIR ÇOK BASIT: İNSAN ANCAK YÜREĞIYLE BAKTIĞI ZAMAN DOĞRUYU GÖREBILIR. GERÇEĞIN MAYASI GÖZLE GÖRÜLMEZ. " KÜÇÜK PRENS UNUTMAMAK IÇIN TEKRARLADI: "GERÇEĞIN MAYASI GÖZLE GÖRÜLMEZ. "

KIŞ UYKUSUNDAKI AYI, BAHAR GELIP UYANDIĞINDA KENDINI DEVASA BIR FABRIKANIN ORTASINDA BULUR! AĞAÇLAR, ÇIMEN, ÇIÇEKLER, HEPSI GITMIŞ, YERINE HARIL ÇALIŞAN MAKINELER VE TAŞ YIĞINI BINALAR GELMIŞTIR. DAHA DA KÖTÜSÜ, HERKES ONA BIR AYI OLMADIĞINI SÖYLEYIP DURUR! AYI OLMAYAN AYI, KOMIK, ÇARPICI, BENZERSIZ BIR KLASIK. ÖYKÜSÜ, RESIMLERI VE UZUN KONUŞMAYI HAK EDIYOR.

DEĞIRMENLER VADISI'NDE BIRBIRINE BENZEYEN ERKEKLER, KADINLAR VE ÇOCUKLAR YAŞARMIŞ. BIR GÜN, HER ŞEYI EN IYI YAPAN "MAKINELER" GELMIŞ. İŞTE BU MAKINELER ORADA YAŞAYAN INSANLARIN DÜŞ KURMA YETENEKLERINI UNUTTURMUŞ ONLARA. OYSA ÖNCESINDE INSANLAR KURDUKLARI DÜŞLERI KENDILERI GERÇEKLEŞTIRMEYE ÇALIŞIRLARMIŞ. AMA ARTIK ÖYLESINE TEMBELLEŞMIŞLER KI DÜŞ KURAMAZ OLMUŞLAR. BU TEHLIKELI DURUMDAN NASIL KURTULACAKLAR KI ACABA? KIM ONLARA YENIDEN DÜŞ KURMAYI ARMAĞAN EDECEK KI?

BU KITAP BIR AVUÇ ELMA TOHUMUNUN, MILYONLARCA INSANIN HAYATINI NASIL DEĞIŞTIRDIĞININ HIKAYESINI ANLATIYOR.

BIR AKŞAM UYKUSU GELMEYEN HAROLD, AY IŞIĞINDA YÜRÜYÜŞE ÇIKMAK ISTEDI. AMA GÖKYÜZÜNDE AY GÖRÜNMÜYORDU. HAROLD DA TUTTU BIR AY ÇIZDI. NE DE OLSA SIHIRLI BIR TEBEŞIRI VARDI. SIHIRLI TEBEŞIRIYLE ÇIZDIĞI HER ŞEY GERÇEK OLUYORDU.

"EVREN HER ŞEYDIR, " DEDI KUMKURDU. "VAR OLAN HER ŞEY! BURADA VE ŞIMDI, O ZAMAN VE ORADA. AYDINLIK VE KARANLIK, GALAKSILER VE YILDIZLAR, GEZEGENLER, KUYRUKLU YILDIZLAR, TRAMPETLER VE KARTALLAR VE AYILAR VE BAZEN, BIR PANTOLONUN CEBINDE DURAN TOZLU, KIRMIZI ŞEKERLEMELER. "

KÜÇÜK ÖRDEK, BIR GÜN ÖLÜM’LE KARŞILAŞIR. ÖLÜM, ÖRDEK’I ALMAYA GELMIŞTIR. TANIŞIP SOHBET EDERLER. ÖRDEK ÖLÜM’ÜN KIM OLDUĞUNU, NELER YAPTIĞINI VE GITME ZAMANI GELDIĞINDE, ÖLÜM’ÜN ONU NEREYE GÖTÜRECEĞINI ANLAMAYA ÇALIŞIR.

DURGUN DENIZIN MINIK DALGACIKLARI ÜZERINDE, GÜNEŞIN ALTIN GIBI IŞILDADIĞI PIRIL BIR SABAHTI. SAHILDEN BIR MIL UZAKLIKTA, DENIZI KUCAKLARCASINA ILERLEYEN BIR BALIKÇI TEKNESI, MARTILARA KAHVALTI ZAMANININ GELDIĞINI HABER VERIYORDU. BINLERCE MARTI, BIR LOKMA YIYECEK IÇIN MÜCADELEYE GIRIŞMIŞTI BILE. İŞTE ZOR BIR GÜN DAHA BAŞLIYORDU

KAYNAKÇ A • öner uğur ‘’ bibliyoterapi’’, ‘’Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Journal of Arts and Sciences ‘’ say›: 7, may›s 2007 • admın ‘’ Bibliyoterapi Kitap Terapisi – richard bach – martı ‘’ http: //www. istanbulsinavmerkezi. com/course/bibliyoterapi-kitap-terapisi-richard-bach-marti/ , 09. 07. 18 • forum ‘’ Bibliyoterapi, kitapların terapi amaçlı kullanılması yöntemidir. ’’ http: //plazadandunyaya. com/category/bibliyoterapi/ , 09. 07. 18 • admın ‘’ Bibliyoterapi ve Değerler Eğitimi ’’ https: //sirazduvari. com/bibliyoterapi-ve-degerler-egitimibibliyoterapi-icin-kitap-onerileri/ , 09. 07. 18

TEŞEKKÜRLER