BI 23 PHONG TRO T Y SN V
BÀI 23:
PHONG TRÀO T Y SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỈ XVIII PHONG TRÀO T Y SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC CUỐI THẾ KỈ XVIII CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỈ XVIII VƯƠNG TRIỀU T Y SƠN ĐÁNH GIÁ ĐƯỢC CÔNG LAO CỦA PHONG TRÀO T Y SƠN VỚI LỊCH SỬ D N TỘC
KN Nguyễn Danh Phương (1740 - 1751) Sơn Tây, Tam Đảo VUA LÊ CHÚA TRỊNH KN Hoàng Công Chất (1739 - 1769) Sơn Nam, Hưng Hóa KN Nguyễn Hữu Cầu (1741 - 1751) Vân Đồn, Đồ Sơn KN Lê Duy Mật (1738 - 1770) Thanh Hoá, Nghệ An CHÚA NGUYỄN GHI CHÚ LƯỢC ĐỒ VIỆT NAM GIỮA TK XVIII Đàng Ngoài Đàng Trong Ranh giới Trịnh – Nguyễn
Ai vào Bình Định mà nghe Nghe thơ chàng Lía, hát vè Quảng Nam Chiều chiều én liệng Truông Mây Cảm thương chú Lía bị vây trong thành VUA LÊ CHÚA TRỊNH KN Lý Văn Quang (1747) Gia Định LƯỢC ĐỒ VIỆT NAM GIỮA TK XVIII KN Chàng Lía Quy Nhơn CHÚA NGUYỄN GHI CHÚ Đàng Ngoài Đàng Trong Ranh giới Trịnh – Nguyễn
1786 - 1788 LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO T Y SƠN Ba lãnh tụ PT Tây Sơn 1777 Tây Sơn GHI CHÚ Đàng Ngoài Đàng Trong Tây Sơn làm chủ Tây Sơn Khởi nghĩa Tây Sơn
Phong trào Tây Sơn (1771 – 1788) đã có công lao gì đối với đất nước? Phong trào Tây Sơn (1771 -1788) Tiêu diệt thế lực phong kiến họ Nguyễn ở Đàng Trong ( 1786) Tiêu diệt thế lực phong kiến Lê-Trịnh ở Đàng Ngoài (1788) Bước đầu thống nhất được đất nước
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỷ XVIII: Tên cuộc k/c Chống Xiêm Nguyên nhân Thời gian Nguyễn Ánh cầu 1785 viện quân Xiêm Chống Lê Chiêu Thanh Thống cầu 1789 cứu nhà Thanh Lực Thắng lợi lượng quyết định địch Diễn biến 5 vạn 29 vạn Ý nghĩa -Là trận thủy chiến lớn. Trận Rạch -Đập tan quân Gầm – Xoài xâm lược Xiêm Mút -Thể hiện tài cầm quân của Nguyễn Huệ.
Tên cuộc k/c Chống Xiêm Chống Thanh Nguyên nhân Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm Lê Chiêu Thống cầu cứu nhà Thanh Thời gian 1785 1789 Lực lượng địch 5 vạn 29 vạn Thắng lợi quyết định Diễn biến Ý nghĩa - Là trận thủy chiến lớn. Trận Rạch -Đập tan quân Gầm – Xoài xâm lược Xiêm. Mút - Thể hiện tài cầm quân của Nguyễn Huệ. - Bảo vệ độc Trận Ngọc lập dân tộc. Hồi – Đống - Hoàn thành Đa thống nhất đất nước.
THẢO LUẬN NHÓM -Nhận xét sự giống nhau và khác nhau giữa hai cuộc kháng chiến chống quân Xiêm và Thanh? - Trong hai cuộc kháng chiến chống Xiêm và Thanh. Quang Trung (Nguyễn Huệ) đã sử dụng chiến lược và chiến thuật gì? Chứng minh?
Giống nhau: - Cả Xiêm và Thanh đều lấy cớ cầu viện để vào xâm lược nước ta - Đều do Quang Trung - Nguyễn Huệ lãnh đạo. Khác nhau: - Trận Rạch Gầm – Xoài Mút: là trận thuỷ chiến, dùng lối đánh nhử quân, mai phục - Trận Ngọc Hồi - Đống Đa là trận bộ, dùng lối đánh thần tốc, táo bạo, bất ngờ.
• Chieán löôïc: Đánh nhanh thắng nhanh - Tiêu diệt 5 vạn quân Xiêm chỉ trong 1 ngày (19/1/1785) - 29 vạn quân Thanh trong 5 ngày ( từ 30 tháng chạp năm Mậu Thân đến ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu) * Chieán thuaät: Linh hoạt, bất ngờ, táo bạo. - Đánh quân Xiêm bằng chiến thuật phục kích - Đánh quân Thanh bằng chiến thuật đánh đồn, bất ngờ, táo bạo.
III. Vương triều Tây Sơn - Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi (niên hiệu là Quang Trung)
* Chính sách của vương triều Tây Sơn Lĩnh vực Chính trị Kinh tế - xã hội Giáo dục Nội dung Thành lập chính quyền các cấp từ trung ương đến địa phương Ban chiếu kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất, lập hộ khẩu Tổ chức lại thi cử, đưa chữ Nôm làm văn tự chính thức Quân sự Tổ chức quy củ và trang bị vũ khí đầy đủ Đối ngoại Quan hệ tốt đẹp đối với nhà Thanh cũng như các nước Lào và Chân Lạp
III. Vương triều Tây Sơn - Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi (niên hiệu là Quang Trung) - Năm 1792, vua Quang Trung đột ngột qua đời. - Năm 1802, trước sự tấn công của Nguyễn Ánh, vương triều Tây Sơn sụp đổ. => Những việc làm của vua Quang Trung mang tính chất tiến bộ, thể hiện ý tưởng mới của 1 ông vua muốn thực hiện những chính sách cải cách.
Khó vượt thiên cung níu áo rồng Suối vàng chín khúc, dạ hoài mong (Ngô Thì Nhậm) Sầu sầu, thảm xiết bao Sầu đầy giạt bể, thảm cao ngất trời (Ngọc Hân công chúa)
ĐÓNG GÓP CỦA PHONG TRÀO T Y SƠN VỚI LỊCH SỬ D N TỘC Thống nhất đất nước Đánh đổ Chúa Nguyễn Bảo vệ độc lập Lật đổ Vua Lê Chúa Trịnh Đánh tan 5 vạn Quân Xiêm Ổn định đất nước Đánh tan 29 vạn Quân Thanh Xây dựng Vương triều với chính sách tiến bộ
DẶN DÒ VỀ NHÀ -Học bài cũ, trả lời các câu hỏi: + Vì sao phong trào Tây Sơn bùng nổ? Phong trào nông dân Tây Sơn có vai trò ntn trong lịch sử dân tộc? + Vai trò của vị anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ. -Chuẩn bị trước bài 24: “Tình hình văn hóa ở các thế kỉ XVI - XVIII”. + Lập bảng thống kê các loại hình nghệ thuật tiêu biểu. + Sưu tầm một số tranh ảnh về kiến trúc, điêu khắc. + Nêu một vài làn điệu dân ca ở địa phương mà em biết. + Lưu ý: Tại sao trong thời kỳ này lại ít chú ý phát triển khoa học – kĩ thuật.
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785): CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM – XOÀI MÚT Cù la o Tân MĨ THO TRÀ T N Thới Sơn Phon g
Quân Xiêm bị đánh tan tành Tượng đài kỷ niệm chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút. “Ngæåìi Xiãm sau tráûn thua nàm Giaïp Thçn, ngoaìi miãûng tuy noïi khoaïc, nhæng trong buûng thç såü quán Táy Sån nhæ såü coüp”. ( aûi Nam thæûc luûc)
“Đánh cho để dài tóc Đánh cho để đen răng Hành quân thần tốc Đánh cho nó chích luân bất phản Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ”. (Bài hiểu dụ của vua Quang Trung)
CHIẾN THẮNG NGỌC HỒI - ĐỐNG ĐA THĂNG LONG T Y LONG NG NG TRU Đ QUA ĐỐNG ĐA ONG CL Ô ĐỐ VĂN ĐIỂN Đ O NGỌC HỒI NG RU GT AN QU ĐÔ ỐC BẢ HÀ HỒI
Trưa mồng 5 (30 -1 -1789) , vua Quang trung dẫn đầu đoàn quân tiến vào Thăng Long trong sự vui mừng của nhân dân “Mây tạnh mù tan trời lại sáng Đầy thành già trẻ mặt như hoa Chung vai sát cánh cùng nhau nói Cố đô vẫn thuộc núi sông ta”. Ngô Ngọc Du
- Slides: 24