BEYNN YAPISI VE RENME STLLER ETM Byk kolej
BEYNİN YAPISI VE ÖĞRENME STİLLERİ EĞİTİMİ Büyük kolej pdr servisi UZM. PSK. DN. NERMİN ARSLANGİRAY
Beynin yapısı hakkında neler biliyoruz? Hayatımızın ana kumanda masasında neler oluyor?
SAĞ BEYİN Yaratıcı Zeka. . . Sağ beyin, bilgiyi bir bütün olarak ve resimle işler. Tasvir ve semboller kullanır; resimlere, şekillere ve renklere tepki verir. Sözel ifadeler dışında müziğe, vücut diline, dokunmaya tepki verir. Sezgicidir, önsezilerini ve hislerini takip eder.
SOL BEYİN Mantıksal Zeka. . . Sol beyin, konuşma ve dil merkezidir. Analitik (adım) düşünür. Mantıklı ve sistematiktir. Bilgiyi ardışık ve doğrusal işler. Ayrıntıcıdır. Sayısal işlemlerde üstündür. Sebep sonuç ilişkilerini kullanır. Ayrıca vücudun sağ tarafındaki duyu organlarını ve vücut hareketlerini kontrol eder.
SAĞ BEYİN SOL BEYİN 1. Vücudun sol tarafını kontrol eder, 2. Duygusaldır, 3. Dokunsal yollarla öğrenir, 4. Duyguları serbest bırakır, 5. Yüzleri hatırlar, 6. Kendiliğindendir, 7. Bütünseldir, 8. Problemleri bütüne bakarak çözer, 9. Çizimi ve nesneleri kullanmayı tercih eder, 10. Eşanlamlı biçimde düşünür, 11. Benzer nitelikleri arar, 12. Sezgiseldir, 13. Yazılı ya da görsel talimatlara uyar, 14. Daha fazla risk alır, daha az kontrollüdür, 1. Vücudun sağ tarafını kontrol eder, 2. Mantıksaldır, 3. İşitsel, görsel yollarla öğrenir, 4. Duyguları kontrol eder, 5. İsimleri hatırlar 6. Az risk alır (kontrollüdür) 7. Sözlü talimatlara uyar, 8. Problemleri parçalayarak çözer, 9. Yazmayı ve konuşmayı tercih eder, 10. Matematiksel biçimde düşünür, 11. Farklılıkları arar, 12. Rasyoneldir, 13. Devamlıdır, 14. Zihinsel ağırlıklıdır, 15. Yapısaldır, planlıdır
ÖĞRENME STİLLERİ
İnsanlar farklı öğrenme ve farklı bilgi işleme sistemlerine sahiptir. İyi veya kötü öğrenme stili yoktur! Herkesin kendine özgü ve değerli bir öğrenme stili vardır.
Bireyler sahip oldukları kişilik özelliklerine uygun öğrenme stillerini tercih ederler. Yapılan araştırmalara göre öğrenme stili ile zeka arasında doğrudan ilişki bulunmamıştır.
Öğrenme stillerini doğru belirlersek ne sağlayabiliriz? • Akademik başarılarını arttırabiliriz • Kendilerini iyi tanımalarını sağlayabiliriz • Meslek seçimlerinde doğru adımlar atabilmelerini sağlayabiliriz • Mutlu olabilmelerini sağlayabiliriz**
Farklı düşünme ve öğrenme biçimlerini belirlemek için öğrenmedeki işlemlere bakmak gerekir: Bireyin bilgi kazanma tekniği (cognition), Kavramsallaştırması (bilgi işleme), Motivasyonu, Karar verme stili, Değerleri ve duygusal tercihleri. . .
• Öğrenme stilini nasıl belirleyebiliriz? Guild ve Garger (1986) beş yol öneriyor: 1) Kendini rapor eden envanterler 2) Testler 3)Yapısal mülakatlar 4) Öğrencileri öğrenirken gözleme 5) Öğrenciler tarafından üretilen ürünleri değerlendirme.
DUNN&DUNN ÖĞRENME STİLİNE GÖRE FAKTÖRLER VE ELEMENTLER ÇEVRESEL DUYGUSAL FİZİKSEL SOSYOLOJİK PSİKOLOJİK
1. ÇEVRESEL UYARANLAR • Ses unsuru: Öğrenirken geri plandaki ses tercihi. Ders çalışırken veya konsantre olmak için sessizlik mi istiyor, müzik veya gürültü mü? Radyo mu televizyon mu başka bir ses kaynağı mı? (sessizlik ↔ ses) • Işık unsuru: Çalırken istenen ışık düzeyi. Çocuk çalışırken yumuşak ışık, loş ortam veya parlak bir ışık mı istiyor? (loşluk ↔ parlak ışık) • Sıcaklık unsuru: Çalışırken veya diğer öğrenme faaliyetleri sırasında nasıl bir sıcaklık istiyor? Oldukça sıcak ortamlardan serin ortamlara kadar farklı tercihler olabilir. (sıcak ↔ soğuk) • Oda düzeni (design) unsuru: Çocuğun öğrenme ortamı veya odasındaki düzen ve mobilya tercihi. Nasıl bir masa veya sandalyede oturmak istiyor, kanape, yatar koltuk, yastıklar, halı vs. (düzgün ↔ dağınık)
2. DUYGUSAL UYARANLAR
Motivasyon unsuru: Dışsal motivasyona sahip öğrenciler için öneriler • Zorlayıcı ama ulaşılabilir hedefler belirleyin • Çekingenlik yaşadığı konularda çocuğun küçük adımlarını ödüllendirin • Destekleyici ve cesaretlendirici geribildirimler verin İçsel motivasyona sahip öğrenciler için öneriler • Hedeflerini doğru belirlemede yardımcı olabilirsiniz • Çocuk kendini duygusal açıdan desteklediğinde başarılı olur fakat yine de başarılarını fark edip göstermeniz onun için önemlidir
Sorumluluk unsuru: Sorumluluk düzeyi düşük öğrenciye öneriler • Talimat verirken ‘neden’ yapması gerektiğini anlatmak • İlgi alanları ile öğreneci bilgi arasında bağlantı kurmak • Davranışlarının sonuçlarını yaşamasına fırsat vermek Sorumluluk düzeyi yüksek öğrenciye öneriler • Çabalarını ödüllendirmek • Ona fırsat vermek • Gerçekçi olmayan hedefler, benlik saygısını düşürebilir, unutmamak gerek
Azim unsuru: Düşük azimli öğrenciler için öneriler • Çalışmalarda küçük molalar vermek isteyecek, engellemeyin • Molalar, enerjisini toplamasını sağlayacaktır • Verimini arttırmak için ve bir görev tamamladığında cesaretlendirin Yüksek azimli öğrenciler için öneriler • Çocuğa tamamlaması için aynı zamanda birden fazla görev vermeyin • Daha iyi organize olabilmek ve düşünce akışını düzenlemek için gevşeme ve nefes egzersizlerinden faydalanabilirsiniz
Yapılandırma unsuru: Yapılandırmaya ihtiyaç duyan öğrencilere öneriler • Verilen görevlerde yapılacak işi çok açık ve net ifade edin • Verilen görevlere zaman sınırı koyun • Bir işe başlamadan önce kendi planını yapmasını sağlayın Yapılandırmaya ihtiyaç duymayan öğrencilere öneriler • Yaptığı işlerde seçtiği yol sorun yaratmıyorsa kendi yolunu kullanmasına izin verin • Başarılı insanların yaşam hikayelerini anlatın • Öneriler vermekten çekinmeyin
SOSYOLOJİK FAKTÖRLER v. YALNIZ ÇALIŞMAYI TERCİH EDEN ÖĞRENCİLER v. TAKIMLA BİRLİKTE ÇALIŞMAYI TERCİH EDENLER v. ANNE YA DA BABASIYLA ÇALIŞMAYI TERCİH EDENLER vÖĞRETMENİYLE ÇALIŞMAYI TERCİH EDEN ÖĞRENCİLER
4. FİZYOLOJİK FAKTÖRLER
ZAMAN HAREKETLİLİK YEME-İÇME ALGISAL
Zaman Günün hangi saatinde daha verimli çalışabiliyor? Yeme-İçme Ders çalışırken bir şeyler atıştırıyor mu? Hareketlilik Öğrenci yaptığı çalışmalarda konsantre olabilmek için harekete ihtiyaç duyuyor mu?
Algısal Faktörler
Görsel öğreniciler (gördüğüne inananlar - The Seeing-is-Believing Student): Doğal olduğu yerler Problem çözme yolları İyi giyinir Ayrıntıları ve renkleri hatırlar Okuma, yazma, kanıt okuma (proofreading) İnsanların yüzünü hatırlama (ama adlarını unutma) Yazılarda görülen isimleri hatırlama Zihinsel (görsel) imgeler yaratma Talimatları okuma, problemleri listeleme Düşünceleri düzenlemede grafiksel malzeme hazırlama Akış kartları kullanma Kağıt üzerinde grafiksel çalışmaları görme ve akıl gözünde canlandırma Değerleme ve test etme ihtiyacı En iyi öğrenme yolları Okuma/çalışma özellikleri Okuldaki güçlükleri Görsel/yazılı testler Araştırma raporları Yazılı raporlar Grafiksel gösterimler Not alma, liste yapma Öğrenilecek bilgileri okuma Kitaplar, video filmleri, filmler ve basılı malzemelerle öğrenme Bir gösteriyi izleme Eğlenme ve dinlenme için okuma Uzun süre çalışabilme Çalışma sırasında sessiz ortam Hızlı okuma Kelimelerin sesinden ziyade yazılı şeklini hatırlama Ne yapılacağını görmeden hareket etme Gürültülü ve hareketli bir çevrede çalışma Ses akort etme Görsel resim ve malzeme olmadan öğretmeni dinleme Öğretmenin görüntüsü ile ilgilenme Sıkıcı ve süslenmemiş sınıfta çalışma Konsantrasyonu bozan floresan ışığı altında çalışma
İşitsel Öğrenciler Doğal olduğu yerler Doğaçlama konuşma – ayaküstü düşünme Karşılaştığı insanların yüzlerini unutma adlarını hatırlama Kelimelerle ve dille çalışma Hafif sesli ortamlar Lehte- aleyhte konuşma Seçenekler hakkında konuşma Bir durumda ne yapılacağını o durumu yaşayanlara sorma Hedefi sözle ifade etme Sözlü tekrarlama Değerleme ve test etme ihtiyacı Yazılıdan ziyade sözlü Projelerini sözlü olarak sunma Proje olarak şiir okuma, şarkı söyleme Ne öğrendiğinin birileri tarafından sorulması En iyi öğrenme yolları Yüksek sesle konuşma Bir öğretmeni dinleme Küçük ve büyük grup tartışması yapma Çalışma yerinde fon olarak sözsüz müzik dinleme Diyalog ve oyunları (piyesleri) okuma Karşılaştırma için içten ve dıştan seslendirme Okurken, ne okuduğu hakkında kendine ve başkalarına konuşma Yeni kelimeleri seslendirmede başarı Hızlı okuma; görsel öğrenicilerden daha yavaş okuma Uzun sürede sessizce okuma Okuma yönlendirmeli; resimleri umursamama Okunması ve yazılması gereken zamana bağlı testler isteme Sessizleştirilmiş ortamda yaşama – konuşmayı beklememe Anlamlı ayrıntıları görme Problem çözme yolları Okuma/çalışma özellikleri Okuldaki güçlükleri
Kinestetik öğrenciler. Doğal olduğu yerler Problem çözme yolları Değerleme ve test etme ihtiyacı En iyi öğrenme yolları Okuma/çalışma özellikleri Spor, dans Macera, yarışma Koşmak, zıplamak, yuvarlanmak Kaba motor kaslarını kullanmak Plan yapmak yerine eyleme geçen Problemlere fiziksel olarak müdahale etme Problemleri bireysel olarak ya da küçük gruplar halinde çözmeyi tercih eder Deneme ve yanılma yolunu kullanır Performansa dayanır Proje odaklıdır Öğrendiklerini sergileme yoluyla gösterir Yaparak, yaşanan olaylardan Öğrenmede fiziksel katılım Bilgi edinmeye yönelik alan gezileri Küçük geup çalışmaları Zevk almak yerine anlam ve işleyişi çözmek için okur Hareket içeren kitapları ve oyunları tercih eder Kısa kitapları okumayı tercih eder Kısa süreli çalışıabilirler ve etrafta hareket etmeyi tercih ederler Çalışırken yere veya yatağa uzanır Yerlerinde durmakta sıkıntı çekerler 4 dakikadan uzun konuşmaları takip etmekte güçlük Heceleme Duyduğu ve gördüğünü hatırlamakta güçlük çeker fakat dokunarak ve hareket halinde öğrendiği her şeyi hatırlar Fiziksel hareket içermeyen duyguları göstermede yetersiz kalabilirler Uzun süreli yapılan aktiviteleri sürdürmekte problem Okuldaki güçlükleri
5. Psikolojik Faktörler
ANALİTİKLER Adım adım öğrenirler. Yalnız çalışırlar. Çalışma alanları düzenlidir. Aynı anda tek iş yaparlar. Detaylarla ilgilenirler. GLOBALLER Önce büyük resmi görmek isterler. Aynı anda birden çok iş yaparlar. Küçük grupla çalışmayı severler. Öğrendiklerini kişisel deneyimlerle ilişkilendirirler. • Post-it kullanarak ayrıntıları yapılandırmasını kolaylaştırın • Belirli talimatlar verin • Anahtar kelimeleri bularak çalışmasını sağlayın • Önemli bölümlerin altını çizerek çalışmasını hatırlatın • Özetlerle konunun geneline bakmasına teşvik edin • Konuyu grafiklerle ve resimlerle çalışmasını destekleyin • Günlük yaşamdan somut örnekler verin • Anlatımınıza mizah katın
• Çocuğa derslerde kullanmak üzere “Ben biraz sonra konuşmak Düşünmek ve karar vermek için istiyorum” demeyi öğretin. başkalarından daha uzun süreye • Bir şeyi hızlı yapmak zorunda ihtiyaçları vardır. kaldığında, hata yapmanın Diğer görüşleri izledikten sonra normal olduğunu öğretin. karar oluşturmayı tercih ettiği YANSITICI ÖĞRENCİLER için fikrini daha sonra söylemeyi tercih etmektedir. TEPKİSEL ÖĞRENCİLER Başkalarıyla iletişim sorunu yaşayabilir. Bazı durumlarda stresli ve tepkisel olabilmektedirler. • Harekete geçmeden önce düşünmesini öğretin. • Detaylara konsantre olması konusunda teşvik edin. • Dikkat süresini arttırmak için destek önerebilirsiniz. • Nefes ve gevşeme egzersizleri öğretilebilir.
Acaba öğretmenler kendi öğrenme stillerine uygun (aynı stilde mi) öğretiyorlar?
Öğretmen/öğrenci stili eşlemesi yapılırsa akademik başarı artar mı?
- Slides: 33