BEYN FIRTINASI RNEK OLAY NCELEMES DRAMA ROL OYNAMA
BEYİN FIRTINASI ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ DRAMA ROL OYNAMA ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME
BEYİN FIRTINASI
Ne Zaman Kullanılır? • Yaratıcı fikirler üretmede • Problem çözümünde • Amaçlar belirlenirken, • Büyük değişim yaratacak fikirleri ortaya çıkarmada, • Görüş birliğine ulaşmada, Tersinden 25. 2. 2021 Yrd. Doç. Dr. İsmail GELEN 3
• Beyin fırtınası yaratıcı problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan bir grup tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası ile bieylerin yaratıcı ve orijinal görüşler ortaya sürmeleri sağlanır. Bir konunun ayrıntılı ortaya konması ve bir problemin çözümlenmesinde kullanılır. Grup üyeleri arasında alay, aşağılama gibi olumsuz yönler ortadan kaldırılarak grubun birbirine güven duyması sağlanır. Bireylerin hayal kurmalarına ve akıllarına gelenleri söylemelerine imkan tanınır. Bu tekniğin uygulanmasında grup üyeleri mümkün olduğu kadar çok fikir ileri sürerler. Bu fikirlerden etkilenen diğer grupüyeleri daha farklı buluşlar ortaya koyarlar. Fikirler eleştirilmez ve savunulmaz. Hızlı bir şekilde ifade edilen fikirler yazıya geçirilir ve sükunetle değerlendirilir. Fikrin niteliğinden çok niceliği daha önemlidir. • Beyin fırtınasında daha önce aralarında ilişki kurulmamış nesneler ya da düşünceler arasında ilişki kurulması gerekir. Bu tekniğin uygulanması için grubun altı kişiden az on iki kişiden çok olmamalıdır. Beyin fırtınasını yönetecek olan kişi espirili, kendine güvenen, saygılı, coşkulu ve sözsüz iletişimi iyi kullanan biri olmalıdır.
UYGULAMA ADIMLARI (ÖRNEK)
Teknikleri Benzerinden Yararlanma • Fikir Bağlantıları Kurma Zarardan Yarar Üretme • Dacum Yaratıcı Problem Çözme (Think Thank) 25. 2. 2021 Yrd. Doç. Dr. İsmail GELEN 6
• Özellikleri: Yaratıcı düşünceyi teşvik eder. Farklı düşüncelerinde yararlı olabileceğini öğretir. • Faydaları: Yaratıcılığı özendirir. Sınıf içinde dikkat çekici ve kalıcı bir etkinliktir. Gerilimi azaltır. Duyguların ve fikirlerin ifadesiyle insanları rahatlatır. • Sınırlılıkları: Üstün yetenekli olamayanlar katılmak istemezler. Hızlı tempo izlemeyi güçleştirebilir. Her oturumda problemin çözümüne ulaşılmaz. • ■ • ■ • ■
• Dikkat edilmesi gereken hususlar: Toplantının amacı ve sorunun ne olduğu belirtilmelidir. Zaman sınırlaması getirilmelidir. Her türlü görüş eleştirilmeden not edilmelidir. Toplantı sonunda söylenenlerin analizi, eleştirisi, değerlendirilmesi ve çözüm yolunun karşılaştırılması gerekir. Grubun verilen problemi tam anlamıyla kavramış olması gerekir. Tekniğin uygulanması sırasında misafir dinleyici ve teyp bulundurmak grup üyelerinin fikirlerini açıkça söylemelerini engeller. • ■ • ■
ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ
ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ 25. 2. 2021 Gerçek hayatta karşıya kalınan problemlerin sınıf ortamına getirilerek çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. Bu metot öğrencilere bir beceri ve konu hakkında yeterlilik kazandırmak ve uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır. Daha önceden öğrenilmiş kavram ve ilkelerin uygulamaya koşulmasıyla, derslikte kuram ve uygulama arasındaki boşluğun doldurulmasına yardımcı olur. Bu yöntem, aktif öğrenme yoluyla öğrencilerin gerçek durumlar hakkında düşünmesini, örnek olay içerisinde yer alan sorunun çözümüne yönelik öneriler geliştirmelerini Yrd. Doç. Dr. İsmail GELEN sağlar. 10
TEKNİKLERİ • Tam Metin Örnek Olay İncelemesi • Eksik Metin Örnek Olay İncelemesi • Etkileşim Durumlu Örnek Olay İncelemesi • Birbirini İzleyen Örnek Olay İncelemesi
Faydaları • Öğrenci merkezli bir yöntemdir. • Öğrenciler belli bir sorunla ilgilendiği için güdüleri genelde yüksektir. • Öğrenciler bildiklerini ya da kavradıklarını gerçek bir duruma uygulama şansına sahip olurlar. • Bir problemi çözmeyi, analiz edip sonuca ulaşmayı öğrenirler. • Eleştirel düşünme ve karar verme becerileri gelişir. • Örnek olay yöntemi izlendiğinde katılımcıların çevrelerinde süre gelen olaylara duyarlılığı gelişebilir. • Tüm öğrencilerin tartışmalara katılması sağlanır. • Gruplarla da uygulanabileceği için birlikte çalışma imkanı sağlar.
Sınırlılıkları • Uzun zaman alır. • Öğretmenin önceden iyi hazırlanmış olması gerekir. • Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. • Öğretmenin grup liderliği yapamayacağı durumlarda olayın ayrıntısını bilen bir lidere ihtiyaç duyulur. • İncelenmesi düşünülen bir olaya, örnek olay yazmak bazen güç olabilir. • Tartışmaları yönetmede ve değerlendirmede sorunlarla kaşılabilir.
DRAMA
• NEDİR? Dramada olay yaşanır • TEKNİKLERİ • • Eğitici drama Yaratıcı Drama Sosyo Drama Psikodrama
• FAYDALARI • SINIRLILIKLARI • UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
ROL OYNAMA
Rol oynamada, kişi canlandırılır • Nedir? • Üstün Yönleri • Zayıf Yönleri
• Dikkat edilmesi gereken hususlar: Rol oynama yönteminin gruba uygun olup olmadığına karar verilmelidir. Sınıftaki öğrenciler oynanacak soruna karşı ortak ve içten ilgi duymalıdırlar. Oyunu oynayacak öğrenciler • rollerini ve sorunu iyi bir biçimde anlamış olmalıdır. Öğrencilerin karakterlerini göz önüne alarak roller belirlenmelidir. Her öğrencinin görebileceği, işitebileceği biçimde oturmaları sağlanmalıdır. Öğrenciler teker veya birlikte hazırladıklarını sınıfa sunup göstermelidirler. İzleyenlerin not almalarını sağlanmalıdır. Oyun hoşça vakit geçirmek için değil, bir şeyler öğrenmek için oynanır inancı öğrencilerce anlaşılmış olmalıdır. Her sahne 5 -10 dakikadan fazla sürmemelidir. Yapılanların doğruluğu üzerinde sınıfça tartışma ve değerlendirme yapılmalıdır. Bu yöntemle birlikte gereken yöntemlerin uygulanmasına özen gösterilmelidir. Sınıfta serbest ve güvenilir bir atmosfer sağlanmalıdır. • ■ • ■ • ■
DRAMA ve ROL OYNAMA ARASINDAKİ FARKLAR nelerdir?
Altı Şapkalı Düşünme 25. 2. 2021 Yrd. Doç. Dr. İsmail GELEN 21
ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNCE YÖNTEMİ NEDİR? • Altı şapkalı düşünme tekniği Edward De Bono tarafından 1985’te yayınlanan kitabının ismidir. • Belli bir konuyu görüşmek, bir problemi çözmek yada bir konuda karara varmanın gerektiği toplantılarda, toplantıya katılanlar genellikle daldan dala atlamakta, herkes konuya farklı açıdan yaklaşmaktadır. • Altı şapkalı düşünce yöntemi, düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. ’Şapkalar’ düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe, rengin simgelediği düşüncelerin belirli bir düzen içinde sırayla aktarılması beklenir.
NEDEN RENKLİ ŞAPKALAR ? • • • Her şapkanın tanımladığı düşünce türünü adlandırmak için renkler seçilmiştir. Renkler bir şeyi hayalimizde canlandırmamızı kolaylaştırır. En önemlisi de renkler , her şapkanın işlevi ile bağlantılıdır. • • • 1. Beyaz Şapka 2. Kırmızı şapka 3. Siyah Şapka 4. Sarı Şapka 5. Yeşil şapka 6. Mavi şapka
Altı Şapkanın Renklerine Göre Anlamları Şapka rengi Anlamı Net bilgiler, saflık, tartışmasız olarak kabul edilen bilgiler, Tutkular, arzular, duygular ve sezgiler Dezavantajlar, riskler, olumsuzluklar, kararın alınması durumundaki tehlikeler, karamsarlık Avantajlar, olumlu yönler, kararın alınması durumunda sağlanacak yararlar ve fırsatlar, Yaratıcılık, üretkenlik, kararın alınmasında başka nelerin yapılabileceği Serinkanlı bir şekilde karar verme, değerlendirme şapkası. 25. 2. 2021 Yrd. Doç. Dr. İsmail GELEN 24
BEYAZ ŞAPKA ( TARAFSIZ ŞAPKAboş sayfa) (beyazın saflığı, katıksız olgular, bilgiler ve rakamlar) • Tarafsız bir biçimde , bilgiyi merkeze alarak olaylara bakış açısını getirmeyi amaçlar. • Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar ortaya konulur. • Hangi bilgilere sahibiz? • Hangi bilgiler eksik? • Bilgiyi nasıl elde edebiliriz ?
KIRMIZI ŞAPKA (DUYGUSAL ŞAPKA) (tutkular ve duygular, önseziler ve sezgiler) ateş • Önsezilere dayalı olarak , olaylara duygusal yönden bir bakış açısı getirmeyi amaçlar. • Görüşülen konu ile ilgili kişilere, hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verilir. • Duygusal tepki vermeyi temel alır. • Bu olay hakkında ne hissediyorum? • Bu öneri hakkında önsezilerim ne?
SİYAH ŞAPKA (KARAMSAR ŞAPKA) (şeytanın avukatı, olumsuz yargılar, neden yapılamayacağı) yargıç cübbesi • Olaylara eleştirel ve karamsar yönden bir bakış açısı getirmeyi amaçlar. • Eleştirel yargıyı temele alır. • Konunun riskleri, gelecekte doğurabileceği problemler , eleştiriler ortaya çıkarılır. • Bu önerilerin bize zararları neler olabilir?
SARI ŞAPKA (İYİMSER ŞAPKA) (güneş ışığı, parlaklık, olumluluk, yapıcılık, fırsatların değerlendirilmesi) güneş • Olayların olumlu yönlerine bakarak iyimser ve yapıcı bir bakış açısı getirmeyi amaçlar. • Yapıcı düşünmeyi temel alır. • O işin avantajları ortaya konulur. Getirileri göz önüne alınır. • Bu olayın bize sağlayacağı yararlar neler olabilir ?
YEŞİL ŞAPKA (YARATICI ŞAPKA) (verimlilik, yaratıcılık, hareket, tohumdan bitkinin çıkması) bitki • Olaylara yeni ve farklı çözüm yolları bulmak için yaratıcı ve yenilikçi bir bakış açısı getirmeyi amaçlar. • Yeni fikirler, yeni algılama biçimleri üretmeyi temel alır. • Yaratıcılık ön planda tutulur ve tartışmaya katılanların yaratıcı olmaları teşvik edilir. • Konuyla ilgili alternatifler nelerdir? • Bu konudaki değişik önerilerimiz neler olabilir?
MAVİ ŞAPKA (KONTROL ŞAPKASI) (serinkanlılık, kontrol) gökyüzü • Olayları tüm olası yönleriyle gören ve değişkenleri kontrol altında tutan bir bakış açısı getirmeyi amaçlar. • Durumu analiz edip sonuç çıkarmayı temel alır. • Düşünce sistematize edilir. • Toplantının sonuçları ortaya çıkarılır ve özetlenir. • Ne oldu? • Ne oluyor? • Sonra neler olmalı?
Amacı • düşünme sürecine odaklanıp geliştirmek • yaratıcılığı cesaretlendirmek, paralel ve lateral düşünme • iletişimi iyileştirme • karar verme sürecini hızlandırma • tartışmalardan kaçınma
Yararları Sınırlılıkları • Bir konu üzerinde daldan dala atlanmadan belirtilen görüşler bir sisteme sokulmuş olur. • Fazla zaman kaybı önlenir. • Bir karara varma ve sonuçların ortaya çıkması kolaylaşır. • Demokratik tutum kazanırlar. • Farklı fikirlere saygı gelişir. • Problemin farklı çözümleri olduğu fark edilir. • Empati gelişir. u yaşanır. • Konu hedeften uzaklaşabilir. • Sınıf kalabalıksa uygulanamaz. • Öğrenciler katılmak istemeyebilirler. • Her konuda uygulanmaz. • Psiko-motor alan becerilerinde etkisi yoktur.
ÖDEV: • ALTI UYGULAMA AYAKKABISI • ALTI DEĞER MADALYASI NEDİR ARAŞTIRINIZ. .
TEŞEKKÜR EDERİM. Doç. Dr. İsmail GELEN O. M. Ü. EĞİTİM FAKÜLTESİ Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Kurupelit/ SAMSUN ismailgelen@omu. edu. tr 25. 2. 2021 Doç. Dr. İsmail GELEN 34
- Slides: 34