Betrouwbaarheidstypologie Extractieve bedrijven 1 2 3 Toepassingsvraag 1

Betrouwbaarheidstypologie Extractieve bedrijven 1

2

3

Toepassingsvraag 1 • Welk verband bestaat er tussen de stijgende olieprijzen en de oliewinning? 4

Belangrijkste aanknopingspunten voor betrouwbaarheid • marktprijzen • functiescheiding tussen planning, winning, opslag en administratie • concessieadministratie • per concessie beoordelen: beginvoorraad volgens geologisch onderzoek – eindvoorraad volgens geologisch onderzoek ≈ gewonnen • bepalen omvang voorraad door geologisch onderzoek. 5

Kenmerkende betrouwbaarheidsrisico’s • volledige verantwoording gewonnen aardschatten • omvang en waardering van de voorraad in de grond. 6

Toepassingsvraag 2 • Hoe zou de accountant de omvang van de voorraad in de grond moeten controleren? 7

Preventieve IC maatregelen 8

Begroting, normen en tarieven 9

1. 1 Begroting, normen, tarieven • exploratiebegroting per oliebron op basis van concessievoorwaarden • investeringsbegroting voor duurzame vaste activa • personeelsbegroting 10

Toepassingsvraag 3 • Noem een aantal kenmerkende zaken die je vaak in concessievoorwaarden tegen komt. 11

1. 2 CT functiescheiding • • • verkrijgen van concessies: beschikkend geologisch onderzoek: uitvoerend planning: intern beschikkend winning: Uitvoerend opslag: Bewarend administratie: registerend en controlerend. 12

1. 3 Procedures, wet- en regelgeving, richtlijnen • regelgeving ten aanzien van verwerven concessie • regelgeving ten aanzien van exploratie concessie • milieuvoorschriften 13

Managementinformatie 14

1. 4 Belangrijke managementinformatie • Gewonnen tegen marktprijs Minus: Kosten (concessie, winning) Exploratieresultaat • Balans gerelateerd: Immateriële. vaste activa (concessies), Vaste activa (platform etc. ), voorraad. • Verder: resterende looptijd concessie, milieuproblemen 15

Gegevens in bestanden Informatie 16

1. 5 Essentiële bestanden • • concessiebestand vaste activabestand personeelsbestand voorraadbestand 17

Toepassingsvraag 4 • Welke gegevens zijn vastgelegd in het concessiebestand? 18

Repressieve IC-maatregelen 19

Cijferanalyse 20

2. 1 Cijferanalyse • • exploratieresultaten in relatie tot begroot marktprijzen in relatie tot verwachting voorraadniveaus bezettingsgraad personeel en vaste activa 21

Verbandscontroles 22

2. 2 Verbandscontroles • beginvoorraad volgens geologisch onderzoek – eindvoorraad volgens geologisch onderzoek ≈ gewonnen volgens rapportage winning. • opslag: beginvoorraad + gewonnen – eindvoorraad = verbruikt voor raffinage. 23

Toepassingsvraag 5 • Hou zou je het raffinageproces kunnen typeren? 24

2. 3 Detailcontroles • naleving regelgeving verwerving en exploratie 25

Waarneming ter plaatse 26

2. 4 Waarneming ter plaatse • inventarisatie van de opslag • naleving milieuvoorschriften 27

Olie Royaal 28

• Olie Royaal is een beursgenoteerd bedrijf dat zich bezighoudt met de winning van gas en ruwe olie (“up stream activiteiten”) om deze vervolgens na raffinage in een uitgebreid netwerk van tankstations te verkopen (“down stream activiteiten”). Voor de winning van olie dient meestal eerst een concessie verworven te worden van de locale overheid. Op basis van inschrijving bepalen deze overheden aan welke maatschappij te concessie toegewezen wordt. Nadat de concessies verworven zijn worden de oliebronnen gedurende de overeengekomen periode geëxploreerd. 29

30

• Onder de directeur Exploratie ressorteren onder meer de volgende afdelingen: • Concessieverwerving • Geologie • Planning • Exploratie • Controlling • Uiteraard dient bij exploratie rekening gehouden te worden met de vaak stringente milieueisen. Voor de exploratie beschikt Olie Royaal over een omvangrijke capaciteit aan boortorens. Toch komt het nog wel eens voor dat extra capaciteit ingehuurd moet worden. De huurkosten kunnen aanzienlijk zijn. De bemanning van de boortorens werkt in ploegendienst en ontvangt een gevaren en onregelmatigheidstoeslag. De gewonnen ruwe olie wordt in tankers naar de centrale opslag in Pernis vervoerd. 31

32

Toepassingsvraag 6 • Welke risico’s kun je onderscheiden ten aanzien van het verwerven van concessies? 33

Toepassingsvraag 7 • Welke maatregelen op het gebied van de bestuurlijke informatieverzorging kun je adviseren ten aanzien van het verwerven van concessies? 34

35

Toepassingsvraag 8 • Welke risico’s kun je onderscheiden ten aanzien van de exploratie van ruwe olie? 36

Toepassingsvraag 9 • Welke maatregelen op het gebied van bestuurlijke informatieverzorging kun je adviseren bij het exploreren van de olievelden? 37

Toepassingsvraag 10 • Wat is de informatiebehoefte van de directeur Exploratie? 38

39

Toepassingsvraag 11 • Ondanks dat het accountantskantoor al jarenlang een goedkeurende controleverklaring bij de jaarrekening verstrekte, is Olie Royaal negatief in het nieuws gekomen omdat ze de olievoorraden die nog in de grond zitten te hoog zouden hebben gewaardeerd. Hoe zou dit kunnen komen? 40