BESMELE Kuranda Besmele Herhangi bir ii yapmaya Allahn
BESMELE
Kuran’da Besmele • Herhangi bir işi yapmaya Allah’ın adıyla başlamak, Hz. Peygamber'e vahyedilmiş bir edep ve saygı kuralıdır. Bu kural, ilk inen âyet olduğu ittifakla kabul edilen Alak suresinin ilk ayetlerinde şöyle ifade edilmektedir: ﻷ ﺍﻱ ﺍ ﻹﺍ ﺍ • ﺍ ﺍﻱ ﻹﺍ • Yaratan Rabbinin adıyla oku. İnsanı yapışkan bir hücreden yaratan. Oku, Rabb’in sonsuz kerem sahibidir. Kalemle yazmayı öğretendir. İnsana bilmediklerini öğretendir.
Kuran’da Besmele • ﺍ ﺍﻭﺍ ﻓﻴﺍ ﺍﻟ ﺭﻳﺍ ﺳﻴﺍ ﻯ ﻭ ﺣﻴ • (Nuh) dedi ki: "Gemiye binin! Onun yüzüp gitmesi de, durması da Allah'ın adıyladır. Şüphesiz ki Rabbim çok bağışlayan, pek esirgeyendir. « • Hud 41.
Kuran’da Besmele ﻣ ﺍﻟ ﺍﻟ ﻣ ﺍﻟ ﺣﻴ • "Mektup Süleyman'dandır, rahmân ve rahîm olan Allah'ın adıyladır. « • Neml, 30. •
Kuran’da Besmele • Hz. Peygamber bu konuda şöyle buyurmaktadır: “Davud oğlu Süleyman (a. s. ) ve benden başka hiçbir peygambere indirilmeyen bir âyet bana indirildi. Bu âyet “Bismillâhi'r rahmanirrahim”dir. ” • İbn Kesîr, Tefsir, I, 33.
Neml Suresi 30. Ayeti • Rasulullah (s. a. s. ), İslâm dinini tebliğ etmeğe başladıktan sonra, cahiliye Arapları'nın kullandığı sözü değiştirmiş ve, "Ey Allah'ım, senin adınla" anlamına gelen, "Bismikellahümme" ve "Allah'ın adıyla" anlamına gelen, "Bismillah" sözlerini kullanmıştır. • Ancak Kur'an ı Kerîm'de Neml suresinin otuzuncu ayeti nazil olduktan sonra besmele son şeklini almıştır.
Besmelenin Anlamı • "İşime, Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla başlıyorum. O'nun emriyle ve O'nun için bu işin başındayım ve O'nun adına teşebbüste bulunuyorum, O'nun emriyle yapıyorum. Çünkü bu başladığım işin tamamlanmasında gerekli olan kuvvet ve kudret O'nun tarafından bana verilmiştir ve O'ndandır. O bana bu kuvvet ve kudreti vermezse ben bu işi tamamlayamam. "
• «Bismillahi'r rahmani'r rahim» sözü dört kelimeden oluşan bir cümledir. Bunlar: İsim, Allah, Rahman, Rahim kelimeleridir. Ancak isim kelimesinin başına bir "b" harfi getirilmiştir. Bu harf, kendinden önce var olduğu düşünülen bir fiile, sonraki cümleyi bağlamak için kullanılmıştır. 'b' harfinden önce var sayılan fiil ‘başlarım’, 'okurum', 'yaparım' olabileceği gibi 'başla', 'oku', 'yap' şeklinde emir de olabilir. Buna göre besmele, bu fiillerden birisinin var kabul edilmesiyle beş kelimeden meydana gelmiş olur.
Besmele ile Başlamanın Önemi • Her işe Allah’ın adıyla başlanması, İslâm’ın âdâbındandır. Bu gerçek, ilk olarak indirilen Kur’an ı Kerim’in: “Yaratan Rabbinin adıyla oku” âyetinde Allah Teâlâ tarafından bildirilmiş ve Hz. Muhammed’e talim edilmiştir. • İslâm kültürü, bir kimsenin her işe Allah adı ile başlamasını gerekli kılar. Eğer bu bilinçli bir şekilde ve samimiyetle yapılırsa şu üç güzel sonucu doğuracaktır:
• Birincisi, bu kişiyi kötülükten uzak tutacaktır. Çünkü Allah ismi, onu kötü bir niyet veya bir davranıştan alıkoyarak bu konuda düşünmesini sağlayacaktır. • İkincisi, kişi meşrû bir işe başlarken Allah’ın adını anarsa, onun her hareketi tabiatıyla Allah'ın rızasına uygun olacaktır. • Üçüncüsü, o kişi, Allah’ın yardım ve nimetleriyle karşılaşacak ve Şeytanın aldatmalarından korunacaktır. Çünkü kim Allah’a yönelirse, Allah da ona yönelir. • Mevdudi.
• Besmelede en önemli husus, Allah’ın ismini okumak ve onu, girişilecek işten önce zikretmektir. Bu öne alma, yardımın yalnızca Allah’tan isteneceğini ve manayı yalnızca O’na ait kılmak içindir. Çünkü bilindiği gibi her millet, en önemli işine, büyüklüğüne inandığı bir isimle başlar. Arap müşrikleri de sözlerine veya işlerine “Lât’ın ismi ile”, “Uzza’nın ismi ile” gibi putlardan birinin ismi ile başlarlardı.
• İnsanlar arasındaki alışveriş ve diğer işlerde, özellikle açılış törenlerinde ve özel programlarda “filancanın adına, filanın şerefine” gibi bunun değişik örneklerini görürüz. İşte besmelede de fiilin (yapılacak işi ifade eden fiilin) cümlenin sonuna bırakılarak Allah’ın isminin öne alınması, bütün bunları reddetmek ve başlamayı yalnız Allah’ın ismine tahsis etmek içindir. Besmele, “Ne kendim ve ne de başkası yani, akla gelebilen hiçbir isim ile değil, ancak yüce Allah’ın ismi ile şu işime başlarım, başlıyorum” demektir. • Elmalı.
• İstediğimizi yapmakta ne kadar serbest olursak olalım, yaptığımız şeylerin sebep ve neticelerini bilemeyiz. Bütün iradelerimizin, istek ve dileklerimizin aksamadan ve sıkıntısız meydana geldiğini görememekteyiz. Demek ki, başarılarımız, her şeyin ilk sebebi ile isteklerimiz arasındaki münasebetin bereketine bağlıdır. Bu bereket, başlangıçta Rahmân’a ait, sonunda da Rahîm’e aittir. İşin başlangıcında da, sonunda da başarıyı ve bereketi bize ihsan edecek ve takdir edecek sadece Allah’tır.
Her İşin Başı Besmele • Rasulullah buyurdular ki: • ﻱ ﺍ ﺍ ﻳ ﺍﻟﻠ ﺍﻟ ﺍﻟ ﻳ • “Besmele ile başlanmayan her önemli iş sonuçsuz kalır”. • Feyzu’l Kadir, V, 13.
• "Rasulullah buyurdular ki: ﺍ ، ﺍﻃﺠ ﻋ ﻻ ﺍﻟ ﻓﻴ ﺍ ﺍﻟ. • ﺩ ﺍﻟ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﻴ ﺍ ﻋﻠﻴ ﺍﻟ . ﺷﻰ ﺃ ﻯ ﻻ ﺍﻟ ﻳ ﺇﻻ ﺍ ﻟ ﺍﻟ • "Kim bir yere oturur ve orada Allah'ı zikretmez (ve hiç zikretmeden kalkar) ise Allah'tan ona bir noksanlık vardır. Kim bir yere yatar, orada Allah'ı zikretmezse, ona Allah'tan bir noksanlık vardır. Kim bir müddet yürür ve bu esnâda Allah'ı zikretmezse, Allah'tan ona bir noksanlık vardır. « • [Ebû Dâvud, Edeb 31, (4856), 107, (5059); Tirmizî, Daavât 8, (3377)]
Bereket Anlayışı • İman etmeyenlere imtihan amacıyla verilen bolluk ile müminlere ve takva sahiplerine Allah'ın sözünü verdiği bereketler arasında büyük fark vardır. • Bereket, güzel bir şekilde kullanıldığında, iyilik, güven, huzur ve hoşnutlukla beraber bulunduğunda az bir malda da söz konusu olabilir.
• Nice zengin ve güçlü milletler vardır ki, huzursuzluk içinde yaşamaktadırlar. • İşte burada kuvvet var, fakat güven yoktur. Mal var, huzur yoktur. Bolluk var yararı yoktur. Parlak bir hayat var, fakat kendisini karanlık bir istikbal beklemektedir. • İman ve takva ile elde edilen bereketler ise hayatın bütün güzelliklerini kuşatan bereketlerdir. . . Bir anda hayatı geliştiren ve yüksek düzeye çıkaran bereketlerdir. Mutsuzluk, alçaklık ve çözülme ile birlikte gelen salt bir bolluk değildir.
Besmele Şeytanı Uzaklaştırır • "Rasulullah buyurdular ki: ، ﻻ ﻳ ﻻ ﺍ : ﺍ ﺍﻟ ﺍ. • ﺇﺍ ﺍﻟ ﺍﻟﻩ ﻭ ﺍ • Kişi evine döndüğü zaman içeri girerken ve yemek yerken Allah'ın adını zikrederse, şeytan (adamlarına) şöyle der: "Size burada gecelemek de yok akşam yemeği de yok!»
. ﺃ ﺍﻟﻳ ﺍﺍ : ﺍ. ﺇ ﺍﻟ ﻭ ﻻ ﺍ ، ﺃ ﺍﺍ ﻭﻻ ﻳ : • ﺇ ﺍﻟ ﻭ ﺍ ﻭ • Ama kişi, eve girerken Allah'ı zikreder fakat akşam yemeğini yerken zikretmezse, şeytan (avenelerine): "Akşam yemeğine kavuştunuz ama burada gecelemeniz mümkün değil!" der. Adam eve girerken ve yemeğe başlarken "Bismillah!" diyerek Allah'ı zikretmezse, şeytan (avanelerine): "Yemeğe de yetiştiniz, yatmaya da!" der. " • Müslim, Eşribe 103
Besmele Allah’a Sığınmaktır • Ebû Müleyh (r. a. ) bir adamın şöyle söylediğini anlatır: “Rasûlüllah (s. a. s. )’ın terkisine binmiştim. Rasûlüllah (s. a. s. )’ın hayvanının ayağı tökezledi. Bunun üzerine ben, ‘şeytan helak olsun, mahvolsun’ dedim. • Rasulullah hemen bana şöyle dedi:
ﺍ ﺍ ﻯ ، ﺍﻟ : ، ﻱ : ﻭ ، ﺍ ﺍ ﻯ ﻭ ﺍ ، " ﺍ ﺍﻟ ﺍ : • ﺍ " ﻭ ﺍﻟ ﺍ • “Şeytan helak olsun deme. Çünkü sen böyle söylediğin zaman o büyüklenir. Hatta kendisini bir ev gibi görür ve şöyle der: ‘Kuvvetimle bunu yaptım (başardım)’ Fakat sen, “Bismillah” de. Zira sen böyle söylediğinde o küçülür. Hatta bir sinek gibi olur. ” • Ebû Davûd, Edeb, 85; Ahmed b. Hanbel, V, 59 71, 365.
Hayvan Keserken Besmele ﺍ ﺍ ﺛﻴﺍ ﻭ ﺍ • ﻭﺍ ﺍ ﺍ ﺍﻟ ﺍﺍﻩ ﻧﻴ ﺍ ﺍ ﻭﺍ ﺍ ﺍ ﺍﻟ ﺍﺩﻳ • Allah'ın âyetlerine inanıyorsanız, üzerine O'nun adı anılarak kesilenlerden yeyin. Üzerine Allah'ın adı anılıp kesilenden yememenize sebep ne? Oysa Allah, çaresiz yemek zorunda kaldığınız dışında, haram kıldığı şeyleri size açıklamıştır. Doğrusu bir çokları bilgisizce kendi kötü arzularına uyarak saptırıyorlar. Muhakkak ki Rabbin haddi aşanları çok iyi bilir. • En’am / 118 119.
Hayvan Keserken Besmele • Ebu Musa'dan rivayet edildiğine göre: Kızlarına, kurbanlarını kendi elleriyle kesmelerini, ayağını kurbanın boynuna basmayı, keserken tekbir getirip besmele çekmeyi tenbih etmiştir. " • * İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) demiştir ki: "(Hayvanı keserken) besmele çekmeyi bir kimse unutmuşsa bunun bir mahzuru yoktur. Ancak kasden terketmiş ise, kesilen yenilmez. " • * Hz. işe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: "Resülullah (aleyhissalâtü vesselâm)'a soruldu: "Halk bize et getiriyor, kesilirken besmele çekilip çekilmediğini bilmiyoruz, ne yapalım? " "Siz besmele çekin, yiyin!" cevabını verdi. "
Yemekten Önce Besmele • Hz. Aişe anlatıyor: ، ، ﺍ ﺍ ، ﺍ ﺍﺍ ﻱ : • ﺍ ﻭ ﺍﻟ ﻯ ﺍﻟﻠ • "Rasûlullah, ashabından altı kişi içerisinde yemek yiyordu. Derken bir bedevî geldi. (Besmele çekmeksizin) iki lokmada yutuverdi.
ﺍﻟ ﻱ : ﻭ ، ﺍﻟ : ، ﺍ ﺍﺍ ، ﺍﻟ ﺍ : " ﺍ ﺍ ﺍ : • ﺍ ﻭ ﺍﻟ ﻯ ﺍﻟﻠ " ﺍﻟ ﻱ آ : ، • Rasulullah şöyle buyurdu: "Eğer bu adam besmele çekseydi yemek hepinize yeterdi! Sizden biriniz yemek yiyeceği zaman «Bismillah» desin. Eğer yemeğin başında Bismillah demeyi unutursa «Bismillahi fi evvelihi ve ahirihi» desin « • İbn Mace
Yemekten Önce Besmele " ﺍ ﺍ ﺍﻟ ﺍ : ﺍ ﺍﻟ ، ﺍﻟﻠ آ : ﺍ ، ﻯ ﺍ ﻱ آ ﺍ ، • ﺍ ﺍ ﺍﻟ " ﺍ ﺍ ، ﻱ ، ﻯ ﻯ • "Rasulullah bir adam besmele çekmeden yemek yiyen bir adama bakıyordu. Yemeğini yemiş, geriye tek lokması kalmıştı. Onu ağzına kaldırırken: "Bismillahi evvelehu ve ahirehu" dedi. Bunun üzerine Rasulullah güldü ve: "Şeytan onunla birlikte yemeye devam etti. Ne zaman ki Allah'ın ismini zikretti, karnındakileri hep kustu!" buyurdu. « • İbn Hanbel
، ﺍﻱ ﻱ ، ﺍ ﺍ ﺍﺍ ، ﺍ ﺍﺍ ﺍ ﺍ ، • » ﺍﻟ ﺍ ﺍ ﺍ ﺍﻟﻠ ، « ﻱ ﻱ ﺍ • Gerçek şu ki şeytan, Besmele çekilmeyen yemeği benimseyerek kendi hakkı sayar. Şeytan yemeği sahiplenmek için şu kıza geldi ben hemen onun elini tuttum (besmelesiz yemesini engelledim). Sonra şu bedeviye geldi ben onun da elini tuttum. Nefsim elinde tutan Allah’a yemin olsun ki; şeytanın eli onun eliyle birlikte benim elimdeydi. • Müslim
Su İçerken Besmele • İbnu Abbas anlatıyor: "Resülullah buyurdular ki: « ﺍﻭﺍ ﺍﻟﻠ ﺍ ، ﺍﻭﺍ ﺍ ﺍﺍ ، • » ﺍ ﻭﺍ ﺍﻳ • "Suyu deve gibi bir solukta içmeyin. İki üç solukta (dinlene) için. Su içerken besmele çekin. Bitirince de Allâh'a hamdedin. « • Mucemu’l Kebir
Abdestte Besmele • "Rasulullah buyurdular ki: « ﺍ ﻭ ﺍ ﺍﻟ ، • » ﺍ ﺍ ﺍ ﻭ • "Abdesti olmayanın namazı da yoktur. Üzerine besmele çekmeyenin abdesti yoktur. « • İbn Mace
Yolculuktan Önce Besmele • Safvan İbnu Assâl anlatıyor: • "Rasulullah beni seriyyede savaşa gönderdi. (Yola çıkarken) şu talimatı verdiler: "Allah'ın adıyla, Allah yolunda yürüyün. Allah'ı inkâr edenlerle savaşın. İşkence yapmayın, (ahidde bulunduğunuz taktirde) ahdinizi bozmayın, çocukları öldürmeyin. "
Cinsel İlişki Öncesi Besmele • Sizden birisi eşine yaklaşmak istediğinde: • ﺍ ﺍﻟﻠ ﺍﻟ ﺍ ﻣﺎ ﺍ • “Bismillah! Ey Allah’ım! Bizi şeytandan, şeytanı da bize ihsan ettiğin çocuktan uzak kıl!” der ve eğer bu yakınlıktan onlara bir çocuk bahşedilirse, o çocuğa şeytan ebediyen zarar veremez • (Buhârî, nikâh 66; Müslim, nikâh 116).
İslam Kültüründe Besmele • Mevlid i Şerifin müellifi Süleyman Çelebi, mevlidine “Allah” adıyla başlayarak, İslâm terbiye ve geleneğinin en güzel numunesini sunmuştur. • Allah adın zikredelim evvelâ • Vâcip oldur cümle işte her kula • Allah adın her kim ol evvel ana • Her işi âsan eder Allah anâ • Allah adı olsa her işin önü • Hergiz ebter olmaya ânın sonu • Her nefeste Allah adın de müdâm • Allah adıyla olur her iş temâm.
OĞLU BESMELE ÖĞRENİNCE • İsa Peygamber bir mezarlığın yanından geçerken ağla maya başladı. Yanındakiler sordular: • — Ey Allah'ın Peygamberi, neden ağlıyorsun? • — Neden olacak, şu mezarlıktaki bir ölünün ruhlar âleminde çektiği azaba ağlıyorum. • — Neden azap çekiyor? • — Herhalde dünyada iken bir kısım günahlar işlemiş, Allah'ın emirlerine uymamış.
• Hazret i İsa, oradan uzaklaşarak, varacağı köye varıp vaaz ve nasihatlannı yaptıktan sonra, tekrar aym yoldan köyüne döndü. Yine aynı mezarlığın yanına gelince arka daşları İsa Peygamber'in ağlayacağını sandılar. Halbuki ağlamıyor, gülüyordu. Sordular: • — Ey Allah'ın Nebîsi, bu defa neden tebessüm edip, seviniyorsun? • — Geçen defaki adama yapılan azab kalkmış, güllük gülistanlık bir yerde zevk ü sefa içinde eğleniyor ondan. • — Neden azabı kalkmış acaba?
• — Neden olacak, adamın dünyada bir çocuğu var. Şu sıralarda bir hocaya gidiyor, ondan din dersleri alıyor. Çocuk besmeleyi ezberledi. Rabbimiz de buyurdu ki: • "— Senin oğlun dünyada Benim ismimi ezberledi. Bes meleyi öğrendi. Her zaman "Bismillah" demeye başladı. • Ben, böyle bir çocuğun babasına azap etmem. Haydi çocuğunun dindarlığı hürmetine seni affediyorum. " • Böylece çocuğu besmeleyi öğrendiği andan itibaren babasından azap kalktı.
BESMELENİN FAZİLETİ • Saliha bir kadının, münafık ve cahil bir kocası vardı. Bu kadın " Bismillahirrahmanirrahim " diye besmele çekmeden, hiçbir işine başlamazdı. Kocası, onun bu haline kızar, kadıncağıza yapmadığı eziyeti bırakmazdı. O saliha kadın ise, kocasının eza ve cefalarına sabreder ve onun doğru yola gelmesi için Allah'a dua ederdi. Bir gün, kadının kocası iyice öfkelenmişti. . Karısına yapacağı eziyet ve kötülük için bir bahane arıyor ve kendine : • " Suna bir oyun çevirenimde görsün ; bakalım onu rezil olmaktan kim kurtaracak ? " diye söylenip duruyordu.
• Başkalarına açıkça söyleyemediği inkarcılığı, artık bütün çirkinliğiyle, içinde dolup taşmıştı. • Hanımını çağırdı, ona bir kese altın vererek : • Bunu iyi sakla !!! diye tembih etti. Kadında kocasının emri üzerine hemen gitti, besmeleyi çekerek keseyi iyice sakladı. Bu arada kocası da onu gizlice takip ediyordu. Sonra karisinin haberi olmadan keseyi, karisinin sakladığı yerden aldı. İçindeki altınları boşaltarak, keseyi derin bir kuyuya attı. Aradan çok gedmeden karisini çağırdı ve: • Sana verdiğim bir kese altını hemen getir. dedi. • Kadın koştu ; keseyi sakladığı yere, • " Bismillahirrahmanirrahim " diyerek elini uzattı.
• Tam o anda, Allahu Tealinin emriyle, kese kadının sakladığı yerde içindeki altınlarla beraber aynen duruyordu. Islanan keseden suları damlıyordu. Kadın kesenin neden ıslak olduğunu anlayamadı ve keseyi kocasına getirdi. Adam içi altınla dolu keseyi görünce çok sasırdı ve karisinin söylediklerinin ne kadar doğru olduğunu anladı. • Sonra karısına ; • Sana çok zulmettim, çok canini yaktım, beni affet. diye yalvarmaya başladı. Allah'a tevbe ve istiğfar etti. İbadetlerine bağlı bir insan oldu. O günden sonra dua ve yakarışlarında hep söyle derdi ;
• Ya Rabbi ! Bana dünyam ve ahirenim için hayırlı, Saliha bir kadını es olarak verdiğin için, sana hakkiyle şükretmekten acizdim, beni affet Allah'ım. . . • O saliha kadın ise ; • Ya Rabbi ! Sana şükürler olsun ki, duamı kabul edip kocamı Salihlerden eyledin, diye dua ediyordu.
BESMELE ÇEKMENİN FAYDALARI • Birbiriyle dost olan iki şeytan, aradan uzun za man geçtikten sonra, bir gün ansızın karşılaşmışlar. Birbirlerine şaşkın bakarak bîri diğerine şu su âli sormuş: • —"Arkadaş, ben seni tanıyamadım, nedir bu halin, çok zayıflamışsın, eskiden bu kadar zayıf de ğildin, bir derdin mi var? " demiş. Zayıf şeytan: • "Hiç sorma arkadaş! Öyle bir derde düştüm ki, sorma. Bir adamın peşine takıldım. Bu adamdan ya kamı bir türlü kurtaramadım. Bu adam, her işinde "BESMELE" çekiyor. "
• —Yemesinde, içmesinde, yatmasında, kalkmasında hep "Bismilâhirahmânirrahim" diyerek "BESMELE" çekiyor. • "Günlerdir açım. Tam onun sofrasına geliyo rum. Yemek yiyeceğim. Adam "BESMELE" çekip ye meğe başlıyor. Ben artık oradan bir lokma alamadan kalkıyor aç kalıyorum. " • —"İşte bunun için eridim. Bittim. Günlerdir açım" dedi. "Başka birinin peşine de gidemedim bu adamdan ayrılarak. " • —"Sen, ya sen nasıl bu kadar şişmanlamışsın? Az kalsın seni tanıyamayacaktım! Bu şişmanlığın sebebi nedir? " dedi. Şişman şeytan şu cevabı verdi:
• "Arkadaş! Ben de, senin tam tersine bir adama düştüm ki, herif ne haram diyor, ne helâl diyor. Öyle bir haramzâdeki hak, hukuk nedir bilmiyor. Midesini hep haramla doldurmuş. Ben de bu herifin peşine ta kıldım. Herif "Besmele" nedir bilmiyor. " • Aklına hiç bir zaman "Besmele" çekmek gel mediği gibi, herif zâten "Besmele" nasıl çekilir (oku nur) bilmiyor bile!. . • — "Ben de bol adamın yemeklerinden yiyip, rahat göbek şişirmekte ve ense yapmaktayım. Ensemin kilise direği gibi oluşu, göbeğimin davul gibi şişişinin sebebi budur. . . " demiş.
- Slides: 42