Beslenme Dostu Okullar Program Dyt H Berna KARAKA
Beslenme Dostu Okullar Programı Dyt. H. Berna KARAKAŞ T. C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Dairesi Başkanlığı h. karakas@saglik. gov. tr 0312 565 63 32 27 -28 Şubat 2019 / Antalya
Sunum Planı • Beslenme Dostu Okullar (BDO) Programı • Tarihçe • Sayısal Verilerle Güncel Durum • BDO Uygulama Kılavuzu • Yürütme, Uygulama ve Yetki • Amaç ve Kapsam • Genel Kurallar • İş Akışı • Denetim Esasları • Tartışma ve Kapanış
Beslenme Dostu Okullar Programı ( 2010 - …. ) Batman/Merkez Metin Bostancıoğlu İlkokulu
Tarihçe - 1 • 21. 01. 2010 tarihinde imzalan protokol ile Beslenme Dostu Okul Projesi ülkemizde başlatıldı • 20. 09. 2013 tarihinde protokolde belirtilen 3 yıl süresinin dolması üzerine proje program olarak yenilendi • 2013 yılında imzalanan protokol kapsamında; • Uygulama aşamasında illerde yaşanan sıkıntıları azaltmak, • Hatalı uygulamaları ortadan kaldırmak ve • Daha fazla okulun Program kapsamına girmesini teşvik etmek amacıyla • Güncelleme çalışmaları yapılarak uygulama kılavuzu ve ekleri yenilendi 09. 02. 2016 tarihinde düzenlenen ek protokol ile güncel dokümanlar yürürlüğe girdi
Tarihçe - 2 • Protokolde belirtilen 3 yıl süresinin dolması üzerine program 17. 05. 2016 tarihinde iki Bakanlık arasına imzalanmış olan “Okul Sağlığı Hizmetleri İşbirliği Protokolü” kapsamında devam etmeye başladı • 2016 yılında Genel Müdürlüğümüzün Hızlı Veri Toplama Sistemi (HTS) içinde “BDO Modülü” oluşturuldu • 81 ilde modül kullanıcıları tanımlanarak BDO kayıtları iller tarafından gerçekleştirilmeye başlandı • 2018 Kasım ayında • Bakanlığımız Okul Sağlığı Bilim Kurulu’nun görüş ve önerileri, • İl Sağlık Müdürlükleri ve İl Millî Eğitim Müdürlüklerinden iletilen görüşler doğrultusunda uygulama kılavuzu güncellendi
Tarihçe - 3 • 2018 Aralık ayı itibari ile güncel kılavuz kullanılmaktadır Kılavuzu indirmek için: https: //hsgm. saglik. gov. tr/depo/birimler/s aglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/okulsagligi/beslenme_dostu/BDO_Uyg_Kl_201 8. pdf veya https: //okulsagligi. meb. gov. tr/www/icerik _goruntule. php? KNO=16
Sayısal Verilerle Güncel Durum Sayı Türkiye Toplam Okul 60. 050 Toplam Beyaz Bayraklı Okul 26. 858 Toplam Beslenme Dostu Okul 10. 351 Oran Türkiye Beslenme Dostu Okul-Toplam Okul %17 Beslenme Dostu Okul-Beyaz Bayraklı Okul %39 Veriler 19 Şubat 2019 tarihinde HTS-BDO Modülünden alınmıştır.
Beslenme Dostu Okullar Programı Uygulama Kılavuzu Ankara/Kasım 2018 Nevşehir/İlkokulda resim yarışması
BDO Uygulama Kılavuzu UYGULAMA KILAVUZUN BÖLÜMLERİ
BDO Uygulama Kılavuzu UYGULAMA KILAVUZUN EKLERİ (BEŞ EK)
Yürütme, Uygulama ve Yetki (Kılavuz sayfa i) BDO Programının; • Yürütülmesi Millî Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında 17. 05. 2016 tarihinde imzalanan “Okul Sağlığı Hizmetleri İş Birliği Protokolü” kapsamında gerçekleştirilir • Uygulanması BDO Programı Uygulama Kılavuzu doğrultusunda yapılır • Yetkililer Sağlık Bakanlığı adına Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Millî Eğitim Bakanlığı adına Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Amaç ve Kapsam BDO Programının; • Amacı Ülke genelinde okullardaki öğrencilerin sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam konularında teşvik edilmesi ve bu konuda yapılan iyi uygulamaların desteklenmesi ile okul sağlığının geliştirilmesi (Kılavuz sayfa i) • Kapsamı Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ve özel; okul öncesi (anaokulu), ilkokulu, ortaokul ve liseler ile meslekî eğitim merkezleri, özel eğitim uygulama ve iş eğitim merkezleri (Kılavuz sayfa ii)
Genel Kurallar (Kılavuz sayfa v) i. Okul/Kurumun programa başvurabilmesi için “Beyaz Bayrak” sertifikası sahibi olması gerekmektedir. Sertifika güncel (süresi dolmamış) olmalı ya da okul/kurum Beyaz Bayrak denetimi geçirmiş, sertifikası henüz basılmamış ise de sertifika almaya hak kazanmış okul/kurum olmalıdır. ii. Okul/kurum, Beslenme Dostu Okullar Programı’na başvuruda bulunmadan önce bir “başvuru dosyası” hazırlamalıdır (bkz. BÖLÜM 2. BAŞVURU DOSYASI HAZIRLAMA). Genel Kurallar, ‘Olmazsa Olmaz’ Başvuru dosyası içinde; Beyaz Bayrak sertifikasının örneği, Okul Sağlığı Yönetim Ekibi üye listesi, ekip tarafından hazırlanan okul/kuruma özgü, yıllık BDO planı Kurallardır! ve plan kapsamında gerçekleştirilen etkinliklere ait belgeler (fotoğraf, kayıt/katılım listeleri, afiş, broşür vb. ) yer almalıdır. Dosya hazırlığını tamamlayan okul/kurum başvuruda bulunabilir. Başvuru dosyası hazırlamayan okul/kurumun başvurusu kabul edilmeyecektir. iii. İlkokul ve ortaokul olarak eğitim veren okullar ilkokul için ayrı ortaokul için ayrı başvuruda bulunacak şekilde dosya hazırlıkları yapmalıdır. EK-2: Denetim Formu ve EK-3: Okul Bilgi Formu ilkokul için ayrı ortaokul için ayrı doldurulacaktır. BDO sertifikası da ilkokul için ayrı ortaokul için ayrı hazırlanacaktır.
İş Akışı (Kılavuz Bölüm 1, sayfa 1) Osmaniye/Okulda koridor panosu
İş Akışı (Kılavuz Bölüm 1, sayfa 1) 1. Program, Uygulama Kılavuzu ve Kılavuz Ekleri ile MEM tarafından okullara duyurulur 2. Eğitim öğretim yılı başında il koordinatörleri ve denetim ekibi üyeleri ile toplantı düzenlenir tanışma, yeni dönem planlaması, çalışma takvimi oluşturma vb. 3. Başvuru yapan okul/kurumun dosyası başvuru aşamasında MEM tarafından incelenir dosya varlığı ve içerik tamlığı (niceliksel inceleme) • İçerik tam değil ise okula yazılı geri bildirim • İçerik tam ise dosya incelenmek üzere İSM’ye iletilir (niteliksel inceleme) • Başvuru dosyası tam olan okul Denetim ekibi tarafından EK-2: Beslenme Dostu Okul Denetim Formu ile okulların açık olduğu dönemde denetlenir. • Yapılan denetim sonucunda en az 75 puan alan okul/kurum BDO sertifikası almaya hak kazanır
İş Akışı (Kılavuz Bölüm 1, sayfa 1) 4. EK-5’te yer alan BDO sertifikası İSM’ce basılarak İl Sağlık Müdürü ve İl Millî Eğitim Müdürü tarafından imzalanmasının ardından İl MEM tarafından okul/kuruma teslim edilir Sertifika, düzenleme tarihinden itibaren 3 yıl geçerli 5. Yapılan ilk denetim (başvuru denetimi) sonucunda geçerli puan alamayan okul/kuruma eksikleri bildirilerek 3 ay süre verilir eksiklerin denetimi için 3 ay içinde/sonunda tekrar denetlenir 6. Sertifika alan okul/kurum her eğitim-öğretim yılında bir kez denetlenir (takip denetimi) • Söz konusu şartların devamlılığını sağlayamayan okul/kuruma eksikleri bildirilerek 3 ay süre verilir • Okul/kurum, eksiklerin denetimi için 3 ay içinde/sonunda tekrar denetlenir. • Eksiklerini tamamlamamış olan okul/kurumun sertifikası geri alınarak iptal edilir 7. Sertifika süresi dolan okul/kuruma, yapılan takip denetimi (okulun 3. takip denetimi) sonucunda koşulların devamını sağlaması halinde yeni tarihli sertifika düzenlenir
İş Akışı (Kılavuz Bölüm 1, sayfa 1) 8. BDO sertifikası almaya hak kazanan okul/kurumların, İSM bünyesinde yetkilendirilmiş personel tarafından HTS içinde yer alan BDO Modülüne kayıtları yapılır 9. BDO sertifikası almaya hak kazanan okul/kurumların, e. Okul MEM işlemleri ‘Okul Sağlığı Bilgileri’ giriş ekranına gerekli kayıtlarının yapılması sağlanır 10. Her eğitim-öğretim yılı için program kapsamında yürütülen faaliyetlerin değerlendirilmesi amacıyla, • Haziran ayının son iki haftasında İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve İl Sağlık Müdürlüğü koordinatörleri ve denetim ekibinde yer alan personeller ile yıllık değerlendirme toplantısı yapılır • Toplantı raporu il MEM ve İSM makamına sunulur, Sağlık Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı’na iletilir
Denetim Esasları ve Denetim Formu (Kılavuz Bölüm 3, sayfa 2) (Kılavuz EK-2) Sivas/Okulda sağlıklı mesaj afişi
Denetim Esasları (Kılavuz Bölüm 3, sayfa 2) • BDO olmak için başvuruda bulunan ve başvuru dosyasının içeriği tam ve uygun olan okul/kurum, • Denetim ekibi tarafından EK-2: Beslenme Dostu Okul Denetim Formu ile okulların açık olduğu dönemde (eğitim öğretim takvimi içinde) okul/kurum ziyareti ile denetlenir • Yapılan denetim sonucunda en az 75 puan alan okul/kurum BDO olmaya hak kazanır • Denetim, EK-2: Beslenme Dostu Okul Denetim Formunun; • • A. Yönetim Faaliyetleri, B. Eğitim Faaliyetleri ve Farkındalığı Arttırma, C. Okul Sağlığı Hizmetleri, D. Destekleyici Okul Çevresi Oluşturma ve Fiziki Koşullar başlıkları doğrultusunda yapılır
Denetim Formu (Kılavuz EK-2, EKLER sayfa 13’ten sonra) • Dört bölümden oluşur: A. Yönetim Faaliyetleri, B. Eğitim Faaliyetleri ve Farkındalığı Arttırma, C. Okul Sağlığı Hizmetleri, D. Destekleyici Okul Çevresi Oluşturma ve Fiziki Koşullar • Denetim Formunda yer alan her bir maddenin açıklaması Kılavuzda ayrıntılı olarak bulunmaktadır.
Denetim Formu (Kılavuz EK-2, EKLER sayfa 13’ten sonra) Kılavuz sayfa 3 ve 4’te A. YÖNETİM FAALİYETLERİ başlığı altındaki maddelerin açıklamaları yer almaktadır.
Denetim Formu (Kılavuz EK-2, EKLER sayfa 13’ten sonra) Kılavuz sayfa 5 ve 6’da B. EĞİTİM FAALİYETLERİ VE FARKINDALIĞIN ARTIRILMASI ile C. OKUL SAĞLIĞI HİZMETLERİ başlıkları altındaki maddelerin açıklamaları yer almaktadır.
Denetim Formu (Kılavuz EK-2, EKLER sayfa 13’ten sonra)
Denetim Formu (Kılavuz EK-2, EKLER sayfa 13’ten sonra) Kılavuz sayfa 6, 7, 8, 9 ve 10’da D. DESTEKLEYİCİ OKUL ÇEVRESİ OLUŞTURMA VE FİZİKİ KOŞULLAR başlığı altındaki maddelerin açıklamaları yer almaktadır.
Değerli Öğretmenlerimiz, Beslenme Dostu Okullar Programına okullarımız gönüllü olarak katılmaktadırlar. Bir çocuğumuz bile sağlıklı beslenme yahut düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı geliştiriyor ise bu, iyi bir iş yaptığımızın göstergesidir.
Değerli Öğretmenlerimiz, Beslenme Dostu Okullar Programına okullarımız gönüllü olarak katılmaktadır. Bir çocuğumuzun bile sağlıklı beslenme yahut düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı geliştiriyor olması iyi bir iş yaptığımızın göstergesidir.
Teşekkür ederim
- Slides: 30