BEP ER ve PERFORMANS DZEY Bireyselletirilmi Eitim Programnn

BEP İÇERİĞİ ve PERFORMANS DÜZEYİ

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programının İçeriğinde Neler Yer Alır? a. Öğrencinin şimdiki/varolan eğitsel performans düzeyinin ifadesi. b. Öğrenciye bir akademik yıl sonunda kazandırılması planlanan uzun dönemli hedefler (yıllık hedefler). c. Uzun dönemli hedeflere ulaşmak için gerekli olan kısa dönemli hedefler. d. Belirlenen hedeflere ulaşmada kullanılacak olan öğretim yöntemleri ve materyaller. e. Kısa dönemli hedeflere ulaşmada gerekli olan zamanın başlama ve bitiş tarihleri. f. Belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirlemek için kullanılacak değerlendirme yöntemi ve ölçütleri. g. Öğrenciye sağlanacak ek özel eğitim hizmetlerinin nerede, ne zaman, kimler tarafından ve ne kadar süreyle verileceğinin belirlenmesi.

Öğrencinin Şimdiki/Varolan Eğitsel Performans Düzeyinin İfadesi: Varolan performans düzeyinin değerlendirilmesi ile öğrencinin neleri yapıp neleri yapamadığı, diğer bir deyişle güçlü ve zayıf yönleri belirlenmeye çalışılır.

Öğrencinin Şimdiki/Varolan Eğitsel Performans Düzeyinin Yazım İlkeleri Değerlendirme verilerine göre oluşturulmalıdır. Sınıf öğretmenleri özel gereksinimli öğrenciyi değerlendirirken tüm derslere ilişkin eğitsel performansını; diğer bir deyişle neleri yapıp neleri yapamadığını belirlemeye çalışmalıdır. Değerlendirilmeyen bir derse, beceriye ya da konuya ilişkin öğrenci performansı yazılamaz. Bu nedenle performans düzeyi ifadeleri değerlendirme sonuçlarına göre oluşturulmalı ve yazılan ifadelerde kullanılan değerlendirme yöntemi de belirtilmelidir.

Performans ifadeleri “Ali, yapılan hata analizi sonuçlarına göre çıkarma işleminde kendisine verilen 5 işlemden 4’ünde onluk bozarak çıkartmayı yapamamakta, büyük sayıdan küçük sayıyı çıkarmaktadır. ” “Ayşe, programa dayalı olarak hazırlanan Türkçe dersi kontrol listesinde kendisine verilen metni harf/ses, hece ve kelime atlamadan okumakta ancak satır atlayarak ve sözcükleri tekrar ederek okumaktadır. Bakarak yazma becerilerinde ise, sözcükleri hece ve harf atlamadan doğru yazmakta ancak cümledeki sözcükleri ya da bir satırın tamamını atlayarak yazmaktadır. ”

Performans Yazım ilkeleri Öğretmenler sınıflarındaki öğrencilere ne öğreteceklerine programa göre karar verirler. özel gereksinimli öğrencinin varolan performans düzeyinin belirlenmesinde de yapılması gereken öğrencinin müfredatın neresinde olduğunu belirlemektir. Bu belirleme, öğrencinin güçlük çektiği tüm derslere ilişkin olarak gerçekleştirilir. Öğrencinin kendi sınıfının müfredat hedeflerini karşılamaması durumunda, öğretmen değerlendirmeyi yaparken yalnızca kendi sınıfına ait müfredatla sınırlı kalmaz, aynı zamanda da diğer sınıfların müfredat hedeflerine göre de öğrenciyi değerlendirmeye alır.

Performans/ örnek “Ayşe öğretmen, 3. sınıf öğrencisi olan Akın’ın matematik, Türkçe ve hayat bilgisi derslerindeki performansını belirlemek için, programa dayalı kontrol listeleri hazırlamıştır. Kontrol listeleri ile yaptığı değerlendirme sonunda Akın’ın Türkçe ve hayat bilgisi derslerinde birinci sınıf müfredat hedeflerine sahip olduğunu, matematik dersinde 1. sınıf müfredat programında yer alan 1’den 20’ye kadar olan rakamları okuma ve yazma becerisini gösterdiğini, diğer davranışlara sahip olmadığını belirlemiştir. ”

Performans – ilkeler…… Performans düzeyi öğrencilerin yapamadıkları ile birlikte yapabildiklerini de yansıtmalıdır. Öğrencinin bir derse ilişkin performansını yazarken, yalnızca yapamadıkları değil, aynı zamanda yapabildikleri de belirtilmelidir. Böylece öğrencinin performansı daha iyi tanımlanmış olacaktır.

Performans/örnek “İlköğretim birinci sınıf öğrencisi olan Ali, hayat bilgisi dersinde programa dayalı olarak hazırlanan kontrol listesi ile değerlendirilmiştir. Ali, kendisinin ve arkadaşlarının adlarını sorulduğunda söylemektedir. Sınıf ve okul kurallarını söylemekte ve uymaktadır. Ali sorulduğunda, okul çantasında ve sınıf içinde bulunan araç-gereçlerin adlarını, okulun bölümlerini söylemekte güçlük yaşamaktadır. ”

Performans Yazım ilkeleri Performans düzeyi ölçülebilir ve gözlenebilir şekilde ifade edilmelidir. Farklı yorumlara yol açacak ifadelerden kaçınılmalıdır. Örneğin “bir yılda 12 ay olduğunu bilir” gibi bir ifade kullandığımızda “bilir” ile ne anlatılmak istenildiği açık değildir. “Bir yılın 12 aydan oluştuğunu sorulduğunda söyler, ayların adlarını sırasıyla sayar ve yazar” denildiğinde öğrencinin performansı daha açık ve anlaşılır biçimde ifade edilmektedir.

Performans Yazım ilkeleri Yazılan performans düzeyi uzun ve kısa dönemli hedefler oluşturmaya olanak vermelidir. Öğrencinin bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alan uzun ve kısa dönemli hedefler performans düzeyine göre belirlenir. Bu nedenle performans düzeyi ifadeleri, öğrencinin yaşadığı güçlükleri gerçekçi biçimde eksiksiz olarak yansıtmalıdır. Öğrencinin performansında belirtilmeyen bir davranışın hedef olarak alınması mümkün olamayacağı için öğrenci performansının tam olarak tanımlanması gerekmektedir. Bu yönüyle performans düzeyi belirleme, usta bir terzinin ölçü alması gibidir. İyi alınan bir ölçü ile hazırlanan giysi büyük ya da küçük olmaz. Benzer biçimde öğrencinin performansının tam ve doğru olarak belirlenmesiyle oluşturulan hedefler öğrencinin ne ulaşamayacağı kadar zor, ne de çok kolay olacaktır.

Performans Yazım ilkeleri Performans düzeyi ifadeleri öğrencinin şimdiki durumunu yansıtmalıdır. Öğrencinin geçmişteki başarı ya da başarısızlıklarına bakarak şimdiki performans düzeyi yazılamaz. Böyle bir yaklaşım, performansa dayalı amaçların da yanlış yazılması tehlikesini getirir. Bu nedenle performans düzeyi belirlenirken öğrencinin o anki performansı değerlendirilmelidir. Yaz tatili öncesinde hecelemeden okuyan bir öğrencinin yaz tatili sonrasında heceleyerek okuduğu sıkça karşılan bir durumdur. Buna göre öğrenci performansını tatil öncesine göre belirleyen bir öğretmen, öğrencinin şu an okumada bulunduğu düzeyi yanlış belirlemiş olacaktır.

Performans/örnek “İlköğretim üçüncü sınıf öğrencisi olan Fatma, hayat bilgisi dersinde programa dayalı olarak değerlendirilmiştir. Buna göre Fatma, sınıf kurallarına uymaktadır. Okul çantasındaki araç-gereçleri, ailesindeki bireylerin isimlerini ve çevresindeki canlı ve cansız varlıkların adlarını sorulduğunda söylemektedir. Buna karşın Ayşe, sınıfındaki arkadaşlarının adlarını, okulun bölümlerini ve evin bölümlerini sorulduğunda söylemekte güçlükler yaşamaktadır. Sorulduğunda taşıtların adlarını söylemekte, ancak taşıtların kullanıldıkları yerleri ifade etmekte zorlanmaktadır. ”

Performans/örnek “Hale 4. sınıf öğrencisidir ve matematik dersinde dört işlemle ilgili güçlükler yaşamaktadır. Hale’nin yaşadığı güçlüğü belirlemek için programa dayalı olarak değerlendirme yapılmıştır. Yapılan değerlendirme sonucunda Hale’nin, üç basamaklı bir doğal sayı ile üç basamaklı bir doğal sayıyı eldeli sonuç en fazla dört basamaklı olacak şekilde toplayıp sonucunu yazabildiği belirlenmiştir. Çıkarma işleminde doğal sayılarla onluk bozmayı gerektirmeyen çıkarma işlemini yapabildiği, iki basamaklı bir doğal sayıdan onluk bozarak bir basamaklı bir doğal sayıyı çıkarıp sonucu yazdığı gözlenmiştir. Buna karşın, iki ve daha fazla basamaklı bir doğal sayıdan onluk yüzlük ve/veya binlik bozmayı gerektiren iki ve daha fazla basamaklı bir doğal sayıyı çıkaramadığı gözlenmiştir. Çarpma işleminde ise eldesiz çarpma işlemini yaparken; iki ve daha fazla basamaklı bir doğal sayıyla bir ve daha fazla basamaklı bir doğal sayıyı eldeli çarpamadığı gözlenmiştir. Bölme işleminde ise en fazla üç basamaklı bir sayıyla bir basamaklı bir doğal sayıyı kalansız biçimde bölebildiği diğer basamaklarda bölme işlemini yapamadığı gözlenmiştir. ”

Performans Belirleme Özet Performans Düzeyi Belirleme İfadeleri Öğrencinin şimdiki durumunu yansıtmalı Yapamadıklarıyla birlikte yapabildiklerini de yansıtmalı Öğrencinin genel durumu hakkında bilgi vermeli Yetersizliğin performansı nasıl etkilediği yazılmalı Değerlendirme verilerini içermeli UDH ve KDH oluşturmaya uygun olmalı Performansın standardı belirtilmeli UDH ve KDH’ ler performans düzeyinden oluşturulmalı Ortalama öğrenci başarısı yer almalı Değerlendirmede kullanılan araçlar yazılmalı Davranışsal terimlerle ifade edilmeli Güçlük çektiği alanlarda değerlendirme yapılmalı

BUSE – PERFORMANS DÜZEYİ İlköğretim ikinci sınıf öğrencisi olan Buse, hafif derecede zihinsel engelli tanısı olan ve kaynaştırma öğrencisi olarak eğitimini sürdüren bir öğrencidir. Hazırlanacak BEP için performans düzeyi belirlenmiştir. Yapılan değerlendirmeye ilişkin bilgiler aşağıdadır. Değerlendirme Tarihi: 1 Ocak -1 Şubat 2008 Öğrencinin Güçlük çektiği Alanlar: Türkçe, matematik ve sosyal beceriler Değerlendirme Yöntemi: İnformal değerlendirme araçları Değerlendirme Tekniği: Gözlem, görüşme, kontrol listesi, çalışma örneği analizi, müfredata dayalı hazırlanan ölçüt bağımlı ölçme aracı

Değerlendirmeden elde edilen bilgiler: Matematik Becerilerinin Değerlendirilmesi: Kontrol listesi, ÖBT ve gözlem ile elde edilen bilgilerde 1’den 100’e kadar olan doğal sayıları yazıp saymakta ve 100’den küçük doğal sayıların basamaklarını adlandırıp basamaklardaki rakamların basamak değerlerini belirlemektedir. Toplamları 100’e kadar olan doğal sayıların eldesiz toplama işlemini yapmakla beraber eldeli toplama işlemini yapması istediğinde 2/4 oranında başarılı olduğu gözlenmiştir. 100’den küçük ve onluk bozmayı gerektirmeyen iki doğal sayının farkını bulabilmekle beraber, onluk bozmayı gerektiren iki doğal sayının farkını bulması istendiğinde eksilen ve çıkan sayıya dikkat etmeksizin büyük sayıyı küçük sayıdan çıkardığı 4 ayrı gözlemde gözlenmiştir. Kendisinden istendiğinde 4 denemenin hiçbirinde tek basamaklı iki doğal sayıyı çarpamadığı ve kalansız bölme işlemini gerçekleştiremediği görülmüştür. Sorulduğunda daire ve üçgenin özelliklerini söyleyebilmekle beraber, kare ve dikdörtgenin özelliklerini 4 ayrı denemede sorulduğunda bu özellikleri söyleyemediği görülmüştür. Söz konusu becerilerde sınıf ortalaması ¾ ile 4/4 arasında değişmektedir. .

Türkçe Dersi İçin Gerekli Becerilerde Değerlendirme: Görüşme, gözlem ve çalışma örneği analizi ile değerlendirme yapılmıştır. Topluluk önünde konuşmakta ve işitilebilir ses tonuyla okumaktadır. Buna karşın noktalama işaretlerine uygun sesli okuma becerisi değerlendirildiğinde 20 noktalama işaretinden yalnızca 2’sine dikkat ederek okuma yapmaktadır. Okuma hızı sınıf düzeyine göre değerlendirildiğinde ortalama öğrenci dakikada 90 kelime okurken Buse dakikada 30 kelime okumaktadır. Defterini düzenli ve temiz bir şekilde kullanmaktadır. El yazısı kalite ve hız açısından değerlendirildiğinde sınıf ortalamasındadır. Ancak yazma sırasında-gerek dikte çalışmasında, gerekse bağımsız yazma sırasında- noktalama işaretlerine ( nokta, virgül, iki nokta üste ve soru işareti) dikkat etmediği 4 ayrı gözlemde görülmüştür. Yazma sırasında noktalama işaretlerine paralel olarak büyük küçük harf kuralını da uygulayamadığı yalnızca sayfa başında büyük harf kullandığı geriye kalan tüm yazı çalışmasında küçük harfle yazdığı yine 4 ayrı gözlemde görülmüştür. Ayrıca yazmada sınıftaki ortalama bir öğrencinin aksine sözcük bölme kuralına da dikkat edemediği yapılan dört ayrı gözlemde elde edilen bir bilgiler arasındadır.

Sosyal beceriler: İki gün boyunca 6 teneffüste ve okula giriş çıkışta gözlenmiş ve sıraya girmesi gereken durumların hiçbirinde ( tuvalet, kantin ve bayrak töreni öncesi sonrası) sıraya girmediği arkadaşlarını iterek öne geçmeye çalıştığı gözlenmiştir. Ayrıca üç farklı derste, üç ayrı gün yapılan gözlemlerde de izin isteme, teşekkür etme, özür dileme becerilerinin gerekli olduğu 8 ayrı durumda gözlenmiş ve bu durumların hiçbirinde bu becerileri sergilemediği görülmüştür.