Benzodiazepinen als crisisinterventie bij borderline persoonlijkheidsstoornis Pepijn Booltink

“Benzodiazepinen als crisisinterventie bij borderline persoonlijkheidsstoornis” Pepijn Booltink AIOS Psychiatrie

PICO P I C O Me. SH: Borderline Personality Disorder Me. SH: Benzodiazepine Anti-Anxiety Agents Psychopharmacotherapy Psychotropic Drugs Crisis Intervention Me. SH: Placebo Separation Me. SH: Dyscontrol Impulsivity / Impulsiveness Disinhibition

Artikelen • ("Borderline Personality Disorder"[Mesh] AND "Benzodiazepines"[Mesh] AND "Crisis Intervention"[Mesh]) 0 artikelen • ("Borderline Personality Disorder"[Mesh] AND "Benzodiazepines"[Mesh]) 35 ‘hits’ → 3 artikelen

1981… 1985 • Meta-analyse van onderzoeken ’ 70 -’ 80; Benzodiazepine als ‘zonodig’ medicatie; kan ‘dyscontrol’ induceren of onderdrukken ¹ • Drie case-reports: Alprazolam voornamelijk effectief bij angst ² • Dubbel-blind gerandomizeerd cross-over trial met alprazolam: verhoogde ‘dyscontrol’ en suïcidaliteit ³ ¹ Schatzberg & Cole (1981) Benzodiazepines in the Treatment of Borderline Personality Disorder ² Faltus (1984) The Positive Effect of Alprazolam in the Treatment of Three Patients With BDR ³ Gardner & Cowdry (1985) Alprazolam-Induced Dyscontrol in Borderline Personality Disorder

Alprazolam-Induced Dyscontrol in Borderline Personality Disorder • Behavioral ‘Dyscontrol’ = Gestoorde zelf-regulatie van gedrag; agressie, woede-aanvallen, automutilatie, suïcidale gestes, suïcidepogingen, impulsiviteit, verhoogde afleidbaarheid, ongepast gedrag, apathie en falen in doelgericht handelen • 16 patiënten met uitgebreide geschiedenis van ‘dyscontrol’ • 6 wkn incl. 2 wkn opbouwdosering 1 -6 mg alprazolam of placebo, tussenin 1 wk medicatievrij

Resultaten Dyscontrol Patiënt Leeftijd Verleden Placebo Alprazolam 1 41 jr Meerdere overdoses, krassen, brandplekken Geen Ernstige overdosering (dag 6) 2 35 jr Meerdere overdoses, krassen, brandplekken Geen Overdosering (dag 12) 3 37 jr Bijten medewerker Geen Diepe sneden in nek (dag 42) 4 32 jr krassen en brandplekken Geen Krassen (dagen 7, 10 & 40) 5 24 jr Overdosering, krassen _ Poging breken eigen arm (dag 21) 6 42 jr Arm kapot slaan tegen muur Geen Stoel gooien naar kind (dag 20) 7 31 jr Overdoses, arm en hoofdbonken, krassen Hoofdbonken, voor auto springen (dag 18) Hoofdbonken, voor auto springen (dag 31) 8 28 jr Meerdere overdoses, krassen Overdosering (dag 42) _

Resultaten • Gemiddeld 4, 7 mg alprazolam • Ernstige ‘dyscontrol’ bij 7/12 (58%) patiënten met alprazolam VS 1/13 (8%) patiënten met placebo; p = 0, 01 met Fisher’s exact test • 12/16 patiënten met alprazolam, waarvan 4 vroegtijdig beëindigd i. v. m. ernstige ‘dyscontrol’ VS 14/16 patiënten met placebo, waarvan 0 vroegtijdig beëindigd; p = 0, 025 met Fisher’s exact test

Resultaten • Significante verslechtering van ‘dyscontrol’ bij alprazolam-gebruik • Zelfs zo hevig dat vier trials moesten worden beëindigd • Kanttekening: 2/16 patiënten ondervonden substantiëel voordeel van de alprazolam t. o. v. carbamazepine, fenothiazine of parnate • Paradox: enkele patiënten rapporteerden verbetering in stemming naast verergering van ‘dyscontrol’

Conclusies & aanbevelingen • Geen evidentie voor benzodiazepinen als crisisinterventie • Beperkte kwantiteit en kwaliteit van onderzoeken • Uitkomsten verschillende onderzoeken even grillig als persoonlijkheid van de patiënt • Wel evidentie voor toename van dyscontrol door benzo’s • Verslavingsgevoeligheid is extra argument tegen ‘zonodig’ • Olanzapine, carbamazepine en tranylcypromine zijn betere alternatieven, onderbouwd met meer evidentie • Mijn aanbeveling: uiterst terughoudend met benzodiazepinen bij patiënten met BPD, tenzij in verleden een positief resultaat.

NICE Guideline 2010 • Geen medicijn in UK geregistreerd in behandeling van BPS • Louter behandeling van comorbiditeit • Zeer recent onderzoek¹ naar farmacotherapie van BPS wordt bekritiseerd om ‘low quality evidence’ • APA Guideline treatment of BPS (2001) is speculatief, zonder evidentie ¹ Pharmacotherapy for borderline personality disorder: Cochrane systematic review of randomised trials; Lieb et al (2010; British Journal of Psychiatrie)

Bedankt voor de aandacht!