BEHE NAFARROA Euskal Herria Behe Nafarroko hiriburua DONIBANE

BEHE - NAFARROA Euskal Herria

Behe – Nafarroko hiriburua DONIBANE GARAZI da eta gastelaniaz SAN JUAN PIE DE PUERTO DERITZO. Frantziako parte bat dauka eta ere Nafarroakoa.

KOKAGUNEA

MUGAK Behe – Nafarroaren kokapena hau da: Iparraldean Lapurdi dago, Ekialdean Zuberoa, Mendebaldean Gipuzkoa eta Hegoaldean Nafarroa.

MENDIAK Mendi nagusiak hauek dira: Mendebaldean Baigorri – Ortzaize, Iparla, Auza, Txardeka, Errozate eta Ekialdean Arbailako mendigunea, Iratiko oihana eta Orhi.

IBAIAK Ibai ugari ditu Nafarro – Beherak ibai guztiak Pirineotan sartu eta Bizkaiko golkora doaz. Bi Ibai nagusi daude ERROBI eta BIDUZE dira.

URTEGIAK Urtegi hau da ondoan dagoen bat baina Behe – Nafarroan ez daude urtegirik.

ITSASOAK Behe – Nafarroan EZ dago itsasorik baina iparraldean Kantauri itsasoa dago.

KLIMA Klima Ozeaniko: Euri gutxi eta temperatura epela. Udak ez dira oso beroak eta neguak ere ez oso hotzak.

GOBERNU ESTAMENTUAK Gobernu Frantzeza, La rejion Aquitania eta Atlantiko Pirineotako departamentua gobernatzen du Iparraldean.

EUSKALKIAK Irudian ikusten den bezala hainbat euskalki erabiltzen dira Behe. Nafarroan.

DANTZAK Dantza garrantzitzuenak hauek dira: Bolant dantza, tobera – munstra eta Libertimendua ospatzen da Urtarrila eta Otsailaren artean.

MONUMENTUAK Hiru gauza garrantrzitzu daude: GAZTELU bat deitzen dela MENDIGURE. ZUBI bat deitzen dela EYHERABERRY. Eta askenik ELIZA bat deitzen dela ISPOURE.

LITERATURA Idazle ospetsu bat: JEANE ETXEPARE LANDARRETXE. Jaio zen IATSUN (Behe – Nafarroan 1937 - 1961) Oso gaste hil zen bakarrik 24 urte zituen. Egin zituen liburuak gazteentzat eta umeentzat euskaraz.

JANARIA Behe – Nafarroako euskal janari tipikoa hau da: Gehien jaten dena janari euskalduna da. Euskal pastela da Janari ospetzuena. Vichyssoise da porruko krema bat eta hau ere oso tipikoa da.

BITXIKERIAK Donibane Garazitik joaten da DONE JAKUE BIDEA. Etxe batzuk ate gainean daukate etxehen lehen jabearen izenak. Hiria dauka bere inguruan harrezi handi bat.

EGILEAK: LUCIA DAVID Eta PATRICIA