Bebeklik Dneminde Fiziksel Geliim Dr Gke Karaman Benli

Bebeklik Döneminde Fiziksel Gelişim Dr. Gökçe Karaman Benli Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Okul Öncesi Eğitim Anabilim Dalı

YENİ DOĞAN BEBEK • Doğum öncesi ( 10 ay, 40 hafta, 280 gün) periyodu tamamlayarak doğan bebeğe normal yeni doğan denir. • Yeni doğan dönemi ya da neonatal dönem dediğimiz dönem, hayatın ilk 28 günüdür. • Doğum ve takip eden ilk haftaya erken neonatal dönem, 14. haftaya kadar (4. hafta dahil) geç neonatal dönem denir. 2

--Erken Neonatal Dönem-- -- Geç Neonatal Dönem 28. Hafta DOĞUM 1. Hafta 4. Hafta ----PERİNATAL DÖNEM------ 3

Yeni Doğan Bebeğin Fiziksel Özellikleri • Yeni doğan bebeklerin vücut ağırlıkları ortalama 3 -3. 5 kg (3200+/600 gr) kadardır. Kız bebekler biraz daha düşük ağırlıklıdır. En düşük vücut ağırlığı zamanında doğan bebekler için 2. 5 kg olarak alınmıştır. 57 kg olarak doğan bebekler de rapor edilmiştir. • Yeni doğanın boyu ortalama 48 -50 cm kadardır. Kızlar biraz daha kısa olurlar. En düşük boy zamanında doğanlarda 46 cm’dir. 57 cm doğan yayınlanmış vakalar da vardır. • Kafa çevresi zamanında doğan bebeklerde 35 cm, göğüs çevresi kafa çevresinden 2 -2. 5 cm kadar daha dardır (33 cm). Bir yaşına kadar bu fark yavaş azalır. Bir yaşında kafa çevresi göğüs çevresine eşit olur. Daha sonra göğüs çevresi daha hızla genişler ve kafa çevresini geçer. Yeni doğanda baş vücudun ¼’ü kadardır. 4

Yeni Doğan Bebeğin Fiziksel Özellikleri • Başın gövdeye oranı erişkine oranla daha büyüktür. Yüz yuvarlak, mandibula (alt çene) ufacıktır. • Ekstremiteler (kol ve bacaklar) erişkine kıyasla ve gövdeye oran itibarıyla kısa görünümlüdür. • Derileri pespembe ve yumuşacıktır. Omuzlarında ve sırtta ayva tüyleri (lanugo) şeklinde tüyler bulunur. • Vücudun çeşitli kısımları verniks kazeoza adı verilen peynirimsi bir madde ile kaplıdır. 5

Yeni Doğan Bebeğin Fiziksel Özellikleri • Saçlar ipek gibi yumuşak ve kabarıktır. • Tırnakları parmak ucuna kadar inmiştir. • Solunum sayısı dakikada 30 -40 civarındadır. Erişkinde ise dk. 18 -20 dir. • Kalp atımlarının sayısı dk. 120 -160 civarındadır. Yetişkinde ise 65 -70 dir. • Kandaki hemoglobin miktarı oldukça yüksektir. %14 -17 gr kadardır. • Yeni doğan bebeğin kalori ihtiyacı günde 55 cal/kg’dır. 1. haftanın sonunda 110 cal /kg yükselir. 6

Yeni Doğan Bebeğin Fiziksel Özellikleri • Yeni doğan bebeğin vücudunda annesinden gelen bağışıklık cisimleri bulunur. Onu bir çok enfeksiyona karşı oldukça iyi korur. Fakat yine de dirençleri çeşitli enfeksiyonlara karşı oldukça düşüktür. Bu nedenle doğum odasında steril yani mikroplardan arıtılmış bir yağla temizlenirler. Göbek kordonu steril bir gazlı bezle sarılır. • Yeni doğanın hakim pozisyonu fleksiyondur. 7

Vücut ağırlıkları artışı: İlk üç ay içinde günde 22 -25 gr. İkinci üç ay içinde günde 20 -22 gr. Üçüncü üç ay içinde günde 15 -18 gr. Dördüncü üç ay içinde günde 12 -14 gr. 8

Boyca Uzama: • İlk üç ay 10 cm. (En hızlı ilk üç ay) • İkinci üç ay 7 cm • Üçüncü üç ay 5 cm • Dördüncü üç ay 3 cm uzayarak doğuma kıyasla ortalama 25 cm. uzarlar. 9

Baş çevresi; • Baş çevresi genişliği 1 yaş altında hızlı bir şekilde devam eder. • Her ay 1 cm. genişleyerek bir yaşında ortalama 12 cm kazanır ve 46 -47 cm’yi bulur. 10

1 yaşta; 1 yaş sonunda vücut ağırlığı doğum ağırlığının yaklaşık üç katına boyu da 75 cm’e ulaşır. 11

Diş Gelişimi; Bebekler diş gelişimi bakımından farklılık gösterebilmekle beraber ilk süt dişleri 6 -8 aylar arasında alt çenede iki ön kesici dişin patlamasıyla çıkar. 12

Diş Gelişimi; • İlk alt kesicilerden sonra yaklaşık iki ay arayla üst çenedeki iki ön kesici diş patlar. • Daha sonra bir kaç ay arayla alt ve üst çenedeki yan kesiciler çıkar. • Böylece bebek 1 yaşına geldiğinde 8 diş kazanır. Bundan 2 -3 ay sonra üst ve alt çenede belirli bir sıra izlemeyerek küçük azılar çıkar. • Daha sonra köpek dişleri ondan sonra da her iki çenede büyük azılar çıkarak 2, 5 -3 yaş arasında 20 süt dişi tamamlanmış olur. • 6 yaşından sonra süt dişleri yavaş yerini kalıcı dişlere vermeye başlar. 13

Apgar Ölçeği İŞARETLER 0 1 2 Kalp Vuruşu YOK 100 den aşağı 100 den yukarı Solunum Çabası YOK Düzensiz Aktif Adale Tonusu YOK Çok az, kısmen fleksiyon Kuvvetli , aktif Refleks Uyarımı YOK Zayıf ağlama, yüzünü kırıştırma Ağlama, kuvvetli aksırma, öksürme Deri Rengi Soluk mavi Vücut pembe, etraf mavi Tam pembe 14

Apgar Ölçeği • 10 çok sağlıklı. • 8 -9 pek merak edilmez. • 6 veya altı yardım gerekebilir. • 4ün altı hiç beklemeden yardım edilir. 15

Kaynak • Pınar San Bayhan ve İsmihan Artan: “Çocuk Gelişimi ve Eğitimi” Morpa Yayınları.
- Slides: 16