Basiscursus Licentie 2 Bedrijfsvoeren gewasbescherming Groene Welle 1

Basiscursus Licentie 2 Bedrijfsvoeren gewasbescherming Groene. Welle 1

Hoofdstuk 6 Gewasbescherming en wetgeving 2

Oriëntatie Grotere bedrijven: Bedrijfsleider of 1 medewerker met Bedrijfsvoeren gewasbescherming = ‘Spuitlicentie B’ GBM (Gewasbeschermingsmonitor)valt onder: ØArbowet ØWet gewasbescherming en biocide 3

1 Arbowet en arbocatalogus Werkgever heeft zorgplicht: ØVeilige arbeidsomstandigheden ØGoede voorlichting aan medewerkers over risico’s ØGoede instructies veilig werken en PBM ØToezicht op veilig werken ØAansprakelijk bij calamiteiten ØRisico inventartisatie (RIE) opstellen 4

1 Arbowet en arbocatalogus Werkgever heeft wettelijke verplichting: Ø Wasplaats met water, zeep en handdoek ØPBM beschikbaar en laten gebruiken ØEHBO-middelen ØBij gebruik, verwijderen en vernietigen GBM 5

1 Arbowet en arbocatalogus Arbodienst en Arbocatalogus: ØVoor elke sector ØArbodienst helpt werkgevers opstellen /uitvoeren arbeidsomstandigheden en verzuimbeleid ØHulp bij RI&E (risico - inventarisatie en – evaluatie) 6

Vragen 1. Wat is de belangsrijkste verplichting die je als werkgever hebt? Zorgplicht; zorgen voor veilige werkomgeving 2. Welke info vindt je in de arbeidscatalogus? Gewenste situatie rond veilig werken 3. Wat kan het gevolg voor de werkgever zijn bij blijvende arbeidsongeschiktheid? 7

2 Principes veilig uitvoeren GBM Zie arbeidscatalogus 2. 1 Voordat je met GBM gaat werken: Ø Vermijd of beperk gebruik GBM Ø RIE op het bedrijf: inventariseer risico’s, beschrijf veiligheidsmaatregelen, herbetredingstermijn, aandacht voor jonge medewerkers, zwangere vrouwen… Ø Informeer personeel over uitvoering van … Ø Gezondheidscheck voor personeel 8

2 Principes veilig uitvoeren GBM Ø < 12 jaar mogen niet werken Ø 13 -17 jaar gelden beperkingen Ø Wasplaats, EHBO-voorzieningen Ø Deugdelijke opslag GBM Ø Etiket lezen, gevarensymbolen H- en P- zinnen, W. G. veiligheidsbladen Ø Alleen toegelaten middelen Ø Deugdelijke apparatuur, SKL (behalve rugspuit) Ø PBM in orde. Filter spuitcabine. 9

2 Principes veilig uitvoeren GBM 2. 2 Voorbereiding gebruik GBM Ø Milieuvriendelijkste middel www. milieumeetlat. nl Ø Arbo-vriendelijk middel; gevarensymbool, kleine verpak. Ø Veilige formulering WOF-granulaat-vlb-poeder Ø Dosering juist berekenen Ø Volgorde bij mengen hoofdst. 3 Ø Juiste PBM www. beschermbewust. nl Ø Denk aan omwonenden, uitvoerend personeel Ø Herbetredingstermijn Ø Spuitdag plannen (weekend) Ø Rouleer taken 10

2 Principes veilig uitvoeren GBM 2. 3 Tijdens en direct na toepassen Ø Weersomstandigheden, manier van lopen Na afronding spuiten: Ø Restanten verdunnen en spuiten over ander gewas (let op toelating) Ø Reinig apparatuur en PBM 11

3 Andere verplichtingen ØBHV bij > 25 medewerkers ØPreventief medewerker ØRI&E ØPreventief Medisch Onderzoek aanbieden 12

Vragen 1. Wat geef je in een RI&E aan? Alle risico’s en veiligheidsmaatregelen. 2. Waar vind je info over herbetreding? Etiket 3. Wat geven H en P zinnen aan? Hazard(gevaar) en Precaution(voorzorg) 4. Welke info vind je www. beschermbewust. nl Veilig omgaan met GBM 13

3 Andere verplichtingen Ø BHV: v Eerste hulp bij ongelukken v Brandbestrijding v Alarmeren en evacueren v Samenwerken met hulpverleners v Meer info. Zie veiligheidsbladen 14

3 Andere verplichtingen Ø Preventiemedewerker v Bij > 25 medewerkers v RI&E opstellen v Arboplan v Advies veiligheid op bedrijf 15

3 Andere verplichtingen Ø RI&E v Risico’s registreren v Verbeterplannen v Evalueren ÞInfo STIGAS 16

3 Andere verplichtingen Ø Preventief medisch onderzoek v Bloed onderzoek (GBM) v Niet verplicht voor medewerkers 17

4 REACH en veiligheidsinformatiebladen Ø REACH v Registratie Evaluatie Autorisatie en Restrictie van Chemische stoffen v Productie > 1000 kg chemische stof v Doel: kennis gevaarlijke stoffen in de keten Eindgebruiker zie veiligheidsbladen 18

4 REACH en veiligheidsinformatiebladen Herbicide: TOKI 19

4 REACH en veiligheidsinformatiebladen Ø Veiligheidsinformatiebladen www. fytostat. nl v Stof en toelatingshouder v Samenstelling, formulering v Risico gezondheid, milieu v Eerste hulpmaatregelen v Brandbestrijding v Verwerking en opslag v Maatregelen bij blootstelling en gebruik PBM v Fysische en chemische eigenschappen 20

4 REACH en veiligheidsinformatiebladen v Stabiliteit en reactiviteit v Toxicologische, ecologische aspecten v Afvalverwerking v Transport v Bijzondere gevaren, H- en P-zinnen en EUH- Zinnen(eu beleid) ØToeleverancier is verplicht VIB (veiligheidsinformatiebladen) te leveren aan klant 21

Vragen 1. Wat is de belangrijkste functie van de REACH regelgeving? Kennis gevaarlijke stoffen verspreiden 2. Hoe kom je aan info over veiligheids-aspecten van een middel? Veiligheidsinformatie blad (VIB) 22

5 Veiligheid, H- en P- zinnen, gevarensymbolen Ø Blootstellingsroute v MOND (INSLIKKEN) v HUID v ADEMHALINGSWEGEN 23

5 Veiligheid, H- en P- zinnen, gevarensymbolen H- en P- zinnen ØH 301: Giftig bij inslikken. ØH 302: Schadelijk bij inslikken. ØH 312: Schadelijk bij contact met de huid ØP 262: Contact met de ogen, de huid of de kleding vermijden ØP 270: Niet eten, drinken of roken tijdens het gebruik ØP 273: Voorkom lozing in het milieu 24

5 Veiligheid, H- en P- zinnen, gevarensymbolen Symbool Onderschift Betekenis Giftig of zeer giftig Stoffen die bij opname door inslikken, ademhaling, via de huid de dood tot gevolg hebben. Lage LD-50, lage letale dosis Gezondheid schadelijk gvaar: schadelijk of irriterend Prikkelende of irriterende werking op ogen, neus en luchtwegen Gezondheidsschadelijk op lange termijn Chronische klachten zoals kanker, overgevoeligheid bij inademen, allergieën. Bijtend, werkt in op lichaamsweefsel Beschadiging van huid, ogen, slokdarm Milieugevaarlijk Schadelijk voor oppervlakte water en grondwater (aquatische milieu) 25

5 Veiligheid, H- en P- zinnen, gevarensymbolen Symbool Onderschift Betekenis Ontvlambaar Stoffen die makkelijk tot ontbranding overgaan. Verwijderd houden van ontstekingsbronnen Oxiderend of brand bevorderen Stoffen die bij hoge temp. Ontleden en zuurstof afgeven. Bevorderen brand Ontploffingsgevaar Houder onder druk (spuitbussen) 26

Vragen 1. Op welke manieren kunnen middelen in het lichaam komen? Via de huid, de ademhaling en inslikken 2. Wat geven de H en P- zinnen aan? Hazard(gevaar) en Precaution(voorzorg) 3. Wat zijn EUH zinnen? H zinnen op grond van EU beleid 27

6 Acute en chronische toxiciteit Acute giftigheid: giftigheid op korte termijn Ø Bij toepassing Ø Herintreding gespoten ruimte, of werken in behandeld gewas Symptomen: Hoofdpijn Misselijkheid Tranende ogen, pupilvergroting Rode plekken op de huid Uitvallen organen 28

6 Acute en chronische toxiciteit LD-50 Lethale dosis 50 Hoeveelheid bestrijdingsmiddel in mg per kg lichaamsgewicht van een proefdier waarbij 50% van de populatie (proefdieren) binnen 14 dagen sterft Hoe lager het getal, des te giftiger 29

6 Acute en chronische toxiciteit LD-50 en opname middel ØLD-50 oraal (via mond) ØLD-50 dermaal (via huid) ØLD-50 respiratoir (via ademhaling) 30

6 Acute en chronische toxiciteit LD 50 oraal Zeer giftige middelen Tot 25 mg per kg Giftige middelen 26 tot 200 mg per kg Gezondheid schadelijk gevaar: schadelijk of irriteren 200 -2000 mg per kg 31

6 Acute en chronische toxiciteit Chronische giftigheid: lange termijn Symptomen: Kankerverwekkende eigenschappen Verstoring van erfelijke informatie Chronische vergiftiging (opslag in het lichaamsvet) Beïnvloeding van de voorplanting 32

6 Acute en chronische toxiciteit CMR –stoffen: v Carcinogeen (kankerverwekkend) v Mutageen (veranderd het DNA) v Reproductie toxisch (Giftig of schadelijk voortplanting) 33

6 Acute en chronische toxiciteit CMR stoffen; aparte registratie met: Gebruikte hoeveelheid stof/jaar Hoeveel (en welke) medewerkers, hebben er mee gewerkt Aard van werkzaamheden Wijze van aanraking Maatregelen voorkoming blootstelling 34

6 Acute en chronische toxiciteit Residutoleranties = maximale residu in voedingsmiddelen ADI Acceptabele Daily Intake= aanvaardbare dagelijkse inname Maximale inname via voeding Residutolerantie= maximale residu in voedingsmiddelen Basis van veiligheidstermijnen zodat de consumenten onder de ADI waarden blijven via voeding 35

6 Acute en chronische toxiciteit Veiligheidstermijn: Ø Wachtperiode tussen laatste toepassing en oogst Ø NVWA controleert residu op voedsel en planten 36

Vragen 1. De LD 50 waarde van een middel is 200. Wat wil dat zeggen? Dat binnen 2 wk 50% van de proefdieren overlijd bij het eten van 200 mg-kg lichaamsgewicht 2. Wat zijn CMR-stoffen? Stoffen die kankerverwekkend zij n en de voortplanting en het DNA beïnvloeden. 37

7 Wanneer loop je risico? Risicomomenten: Ø Klaarmaken middel Ø Toepassen Ø Schoonmaken en onderhoud apparatuur Ø Afvoeren restanten en verpakkingen Ø Herbetreding; wanneer kun je op het perceel/kas weer werken? 38

7 Wanneer loop je risico? Handeling/middel Ventilatie regime herbetredingstijd voorwaarde 1 uur wijd open of geen 1 uur 8 uur Op dag 1 en 2 regelmatig ventileren 2 uur wijd open 2 uur n. v. t. 2 uur wijd open 2 uur Op dag 1 en 2 regelmatig ventileren Gewasbehandeling -niet-vluchtige GBM --vluchtige GBM Ruimtebehandeling -niet-vluchtige GBM --vluchtige GBM 39

7 Wanneer loop je risico? Formulering en risico Risico’s afh. van formulering: Ø Bij aanmaken groot risico (puur) Ø Inademen bij spuitpoeders Ø WG minder kans op stuiven Ø Poeders in water oplosbare folie minder riskant ØEC’s (effect concentratie) huidopname 40

Vragen 1. Wat betekent “herbetredingstermijn”? Wanneer je de kas weer in mag. 2. Zet de middelen in volgorde van minst naar meest risicovol voor inademing? WOF – WG -spuitpoeder 41

8 Veiligheidsinstructies Vrijstelling licentieplicht Ø Uitvoeren GBM; spuitlicentie verplicht Ø Routinehandeling vrijgesteld veiligheidsinstructie Veiligheidsinstructies moeten worden goedgekeurd door B. E. http: //www. erkenningen. nl 42

8 Veiligheidsinstructies Handelingen en veiligheidinstructies v Bedienen volledig gesloten zaadcoatingsmachine v Gebruik GBM in vitro (kweekcellen) cultuur v Aardappel opslag handmatig bestrijden glyfosaat v Handmatig ziek zoeken met glyfosaat v Pleksgewijs onkruidbestrijding handapparatuur 43

8 Veiligheidsinstructies Handelingen en veiligheidinstructies v Pleksgewijs onkruidbestrijding met handbediende slangen met spuitdop en afschermkap en Glyfosaat v Toepassen bewortelingspoeder met indolylboterzuur v Dispensers feromonen in fruitteelt v Insmeren van stammen voor wildafweer v Vullen van bewaarbakken snijbloemen 44

8 Veiligheidsinstructies Handelingen en veiligheidsinstructies v Behandelen van pootaardappelen tegen Rhizoctonia v Bedienen van machine voor fytodrip in uitgangsmateriaal Ø Apparatuur wordt gevuld door iemand met lic. 1 45

9 persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Beschermende kleding Ø Werkgever is verplicht PBM beschikbaar te stellen (Arbowet) Ø Werknemer is verplicht PBM te dragen Ø Aan en uittrekken PBM CE-normen Ø Conformité Européenne Voor PBM CE-111 46

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) 9. 1 Bescherming luchtwegen - Bij gebruik GBM neem je stof en gas/dampen in - 2 soorten bescherming: o onafhankelijk adembescherming: schone ademhalingslucht via perslucht o afhankelijk adembescherming: masker met filter 47

Volgelaatsmasker Bedekt neus, mond, kin en gezicht 48

Halfgelaatsmasker • Bedekt neus, mond en kin 49

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Masker controleren 50

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Maskers onderhouden en opbergen v Filter losdraaien en opbergen in afsluitbare emmer v Filters bewaren op een koele donkere plaats uit de buurt van GBM kast v Masker reinigen met lauw water en zeep. Controleer masker op scheurtjes of beschadigingen 51

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Filters v Letter en kleurcodes Lettercode kleur Biedt bescherming tegen P wit stof A bruin Organische gassen en dampen, de meeste GBM B grijs Anorganische gassen en dampen E geel Zwaveldioxide, andere zuren K groen Ammoniak 52

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Combinatiefilters v A 2 P 2 of A 2 P 3 filters v P tegen particles ofwel deeltjes (stof) v A tegen organische dampen Ø lees etiket of veiligheidsblad 53

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Lettercode; mate van bescherming P 3>p 2 Filtercode Te filtreren materiaal Grootte van de te filtreren deeltjes P 1 Grof stof >10 micron ( 1 micron=1/ 1000 mm) P 2 Fijn stof 0, 3 -10 micron P 3 Ultra fijn stof < 0, 3 micron 54

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Filter vervangen v 8 werkuren of 1 maand Kleurcode: v grijze, gele of groene eenmalig gebruik 55

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) 9. 2 Bescherming huid v Spuitoveral, oogbescherming, handschoenen en laarzen Spuitoveral: v Ademende v Niet ademende v Wegwerp v Eenmalig of meermalig gebruik 56

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Overal schoonmaken: welke van de twee? 57

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Materiaal: v Vaak kunststof v Leverancier van GBM levert informatie v Lees VIB (Veiligheid en Instructie Bladen) v www. beschermbewust. nl v Bij menging keuze materiaal staat op RI&E 58

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Handschoenen: moeten geschikt zijn met lange kappen v Handschoenen schoonmaken met lauw water en zeep, drogen en opbergen 59

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM ? 60

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Materiaal handschoenen: v Nitrilrubber, neopreen v Info leverancier, VIB www. beschermbewust. nl v Bij menging zie RI&E 61

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Laarzen v Vloeistofdichte laarzen, binnenkant textiel v Spuitoveral over laarzen 62

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Laarzen schoonmaken: v Afspoelen, evt sopje schoonborstelen v Niet voor andere werkzaamheden gebruiken v Polyurethaan, neopreenrubber of butylrubber 63

9 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Oogbescherming v Zie H-en P-zinnen op etiket, veiligheidsbladen v Oogdouche of oogspoelfles binnen handbereik 64

Vragen 1. Wat geven de CE normen aan als het gaat om beschermende kleding? De minimale eisen waaraan ze moeten voldoen 2. Wanneer kun je beter een volgelaatsmasker gebruiken? Bij contact met spuitnevel 3. Welk filter is het meest geschikt? A 2 P 3 65

Vragen 4. Hoe kom je aan info voor het juiste filter? Het veiligheidsblad 5. Hoelang kun je een filter gebruiken? 8 uur of een maand 6. Welk materiaal is geschikt als handschoen? Neopreen of nitril 66

10 Jongeren en leeftijdsbepalingen 13 t/m 15 jaar: werken in een gewas welke tenminste 14 dagen geleden gespoten is 16 -17 jaar adequaat toezicht en afdoende beschermd 67

10 Jongeren en leeftijdsbepalingen Symbool Geen gevarensymbo ol verkopen Kopen/vervoer toepassen en 18 16 16 16 -18 Deskundig toezicht. Zie arbeidsomstan digheden 16 16 16 Deskundig toezicht 16 16 16 68

11 Wet en etiket Gebruiksvoorschrift = Wettelijke Gebruiksvoorschrift v Toegelaten gewassen, objecten v Maximaal aantal toepassingen/jaar v Maximale dosering/toepassing v Interval tussen 2 toepassingen v Veiligheid en betredingstermijn v Aanvullende driftreductie v Aanwijzing grondwaterbeschermingsgebieden v Aanwijzing afvoeren verpakking v. Mag je Teppeki met de regenleiding geven? http: //www. fytostat. nl/ 69

11 Wet en etiket W nummer: wijziging van etiket Ø Opgebruiktermijn Ø Expiratie datum ØZie www. ctgb. nl ØN- nummer Nederland geen D of B… nummers (andere landen) 70

Vragen 1. Een etiket heeft W-8. wat betekent dat? Etiket is voor de 8 e maal herzien na uitgifte 1 e etiket. 2. Waar moet je rekening mee houden als W-nummer veranderd? Dat het niet meer is toegestaan in je teelt 3. Wanneer mag je Duitse middelen bewaren? Als je in Duitsland percelen bezit 71

12 Opslag GBM Deugdelijke opslag v Vanaf 400 Kg opslag milieuvergunning PGS 15 (gevaarlijk stoffen) v Regels (zie volgende) 72

Eisen kast <400 kg Solide bouw, stevige standplaats Standplaats koel en droog Buiten invloed van zonnestraling Constructie muisdicht 2 ventilatie openingen van elk minimaal 2 vierkante dm diagonaal tegenover elkaar Kastdelen glad en effen zijn Geen poreuze of absorberende materialen gebruiken Lekbak over de gehele bodem Deur afsluitbaar met stevig slot Deur voorzien van verplicht waarschuwingsbord Poeders boven Vloeistof onder Herbicide gescheiden van andere middelen Schoon en opgeruimd Dicht bij de kast een wasplaats met stromend water 73

12 Opslag GBM Voorwaarden beheer v Verboden gebruikte verpakking te hergebruiken of middelen in andere verpakking v Geen GBM in oppervlakte water, bodem grondwater beschermende gebieden, langs openbare weg v Beroepsmatig toe passers, beheerder GBM heeft spuitlicentie 74

12 Opslag GBM v Wie GBM bij een depot afhaalt werkt in agrarische sector v Toeleveranciers hebben GBM administratieplicht v. Alle GBM altijd in oorspronkelijke verpakkingen v Zorgvuldig vervoeren en beschadigingen voorkomen 75

Vragen 1. Wat moet er in de buurt van de opslag aanwezig zijn? EHBO- koffer, ogendouche, Brandblus app, PBM , absorptiemiddelen, wasplaats. 2. Hoe richt je een kast doelmatig in? 76

13 Activiteitenbesluit Emissie voorkomen v Regels/sector over mest, brandstoffen, spuitplaatsen, teeltvrije zone, ect. 77

13 Activiteitenbesluit Open teelten: akkerbouw, veehouderij, vollegrondsgroenten, lage boomkwekerij, bloembollenteelt buiten de bollenstreek Spuitvrije zone: Ø 1, 5 m vanaf insteek sloot tot aan het midden eerste rij bij intensief gespoten gewassen: aardappelen, uien, lage boomkwekerij… 78

13 Activiteitenbesluit Spuitvrije zone: Ø 0, 25 m spuitvrij voor granen, vlas, graszaad Ø 0, 25 m spuitvrij voor grasland ØO, 5 m overige gewassen en braakland Ø langs watervoerende sloten niet voor droge sloten van 1 -4 tot 1 -10 79

13 Activiteitenbesluit Driftreductie In de 14 -meterzone nu 50% toekomst 75% driftreductiedoppen Emissie beperkende doppen 80

13 Activiteitenbesluit v Driftreductiebeperkende doppen zie etiket v Kantdoppen langs waterloop 81

13 Activiteitenbesluit v Spuitboom op 50 cm boven grond of gewas 82

13 Activiteitenbesluit v Veldspuiten met drukregistratie systeem v Bij vulling vanuit oppervlakte water=> terugslagklep v Stalling onder overkapping 83

13 Activiteitenbesluit Bloembollen en knollen in de bollenstreek v 1, 5 m veldspuit met 50% antidriftdoppen v 1, 5 m veldspuit met 25 cm dopafstand en max 30 cm boven gewas v 1 m botrytis bestrijding met waarschuwingssysteem v 1 m met luchtondersteuning v 1 m overkapte beddenspuit of handgedragen apparatuur 84

13 Activiteitenbesluit Boomkwekerij en fruitteelt opwaarts en zijwaarts teelvrije zones van v 5 m opwaarts en zijwaarts boomkwekerij v 9 m appels, peren, steenvruchten, pitvruchten v 4, 5 m reflectiescherm v 3 m bij tunnelspuit, vanggewas, dwarsstroomspuit met reflectiescherm 85

13 Activiteitenbesluit Gesloten teelten: condens- of drainage water, overloop bassin v Opvang condenswater v Lozen op vuilwater riool niet toegestaan v Bij vol waterbassin, geen overstroming via bassin alleen regenwater lozen v Inhoud bassin van 3500 m 3/ha mag via bassin lozen 86

13 Activiteitenbesluit Gesloten teelten: condens- of drainage water, overloop bassin v Geldt niet bij teelten zonder GBM gebruik gbm via druppelsysteem v Aanmaak middelen boven vloeistof kerende vloer v GBM buizen bovengronds v Absorberend materiaal aanwezig v Verontreiniging vanuit leiding of apparatuur niet lozen op oppervlakte water 87

13 Activiteitenbesluit http: //www. glastuinbouwwaterproof. nl/zuiveringsplicht/ 1 januari 2018 gewasbeschermings-middelen met minimaal 95% verwijderen uit te lozen water. Zuiveringscollectieven hebben, tot uiterlijk 1 januari 2021. 88

Vragen 1. Wat is het doel van activiteitenbesluit? Emissie beperken 2. Wat zijn de belangrijkste regels uit dit besluit voor de glastuinbouw? Opvang condens- of drainage water, overloop bassin, lozen op vuilwater riool niet toegestaan 89

14 Besluit GBM en biocide Raamwet: uitvoeringsbesluit, ministeriele regeling, en AMVB’s Licentieplicht: lic 1, lic 2, lic 3, aantekening knaagdieren, licentie mollen en woelratten Zorgplicht voor alle GBM gebruikers: maatregelen nemen om risico’s te verlagen 90

14 Besluit GBM en biocide Overzicht Licenties Bewijs van vakbekwaamheid bestemd voor Uitvoeren gewasbescherming Personeel die GBM toepassen Bedrijfsvoeren gewasbescherming Bedrijfshoofd of verantwoordelijk voor gewasbescherming Bedrijven die voor derden spuiten en adviseurs Distribueren gewasbescherming Personeel dat depot beheert 91

Vragen Welke licentie moet je hebben: Je als akkerbouwer op eigen bedrijf spuit 1 Hovenier werkend voor gemeente 2 Beheerder depot 3 92

15 Administratie GBM Administratieplicht; v aankoop en gebruik GBM v vorm vrij v 5 jaar bewaren v geldt ook voor toeleveranciers 93

15 Administratie GBM Controle en Administreren Voorraad 1 jan v Bij aanschaf: naam GBM, toelatingsnr hoeveelheid, leverancier, datum v Bij gebruik: naam GBM, toelatingsnr, hoeveelheid en perceel of adres 94

Vragen 1. Wat moet je administreren na bespuiting? Middel, N- nr, hoeveelheid en perceel 2. Wat moet je administreren bij aflevering? Middel, N- nr, hoeveelheid en datum en leverancier 3. Hoe lang moet je de administratie bewaren? 5 jaar 95

16 Overige regelgeving Gewasbeschermingsmonitor: d. m. v. checklisten geïntegreerde bestrijding evalueren v achteraf aannemelijk maken dat IPM is ingezet v wachttermijnen en herbetredingstermijnen 96

16 Overige regelgeving v Verbod GBM in open ruimte per 2017 v Uitstoot naar oppervlakte water verminderen 97

16 Overige regelgeving Storl-aanwijzigen op etiket: v leeg maken, spoelen, bedrijfsafval v leeg maken, spoelen, KCA of KGA v leeg maken, klein chemisch/gevaarlijk afval 98

16 Overige regelgeving Spoelen lege verpakkingen v Handmatig bij rugspuit v Ander apparatuur d. m. v. spoelunit: 3 bar, 30 sec. 99

16 Overige regelgeving Afvoeren vervallen middelen: KCA Ø www. storl. nl ØStichting Opruiming Restanten Landbouwbestrijdingsmiddelen (STORL) 100

16 Overige regelgeving Keuring spuitapparatuur om de 3 jaar Uitzondering rugspuit veldspuiten, boomgaardspuiten, motorvatspuiten, selectieve spuitapparatuur voor onkruidbestrijding op verhardingen en trekkers. 101

Vragen 1. Wat moet je in de gewasbescherming-monitor vastleggen? Alle inzet op gebied van gewasbescherming 2. Wat betekent veiligheidstermijn en re-entryperiode? Periode tussen toepassing en 1 e oogst Periode tussen toepassing en herbetreding 3. Hoe moet je verlopen middelen afvoeren? KGA- depot 102

17 Omgaan met restanten en apparatuur reinigen en stallen Restanten spuitvloeistof: verdunnen en met hoge snelheid/lage druk verspuiten op opgedroogde gewas Apparatuur reinigen: niet op verhardingen Ingebouwde reinigingsapparatuur op veldspuit 103

17 Omgaan met restanten en apparatuur reinigen en stallen Biofilter verdamping Grond + stro 104

Biofilters https: //www. youtube. com/watch? v=6 Zcvg. Expau. I 105

17 Omgaan met restanten en apparatuur reinigen en stallen Puntbelasting (veel middel op één plek) is verboden Stalling op onverharde ondergrond 106

Vragen 1. Hoe kun je restanten spuitvloeistof veilig afvoeren? Verdunt opspuiten of in Groot chemie bak 2. Welke organismen zorgen voor afbraak in biofilter? Schimmels en bacteriën 3. Waar reinig je spuitapp? Op perceel met toelating of spoelinstallatie 4. Hoe voorkom je puntbelasting bij stalling? Overdekt of onverharde plaats ver van sloot 107