Barbara Sulma STOWARZYSZENIE LGD WRZOSOWA KRAINA ORGANIZACJE NGO

Barbara Sulma STOWARZYSZENIE LGD WRZOSOWA KRAINA

ORGANIZACJE NGO W POLSCE � Do 31 grudnia 2006 roku zarejestrowanych w rejestrze REGON (GUS) było 76 279 stowarzyszeń i 9 119 fundacji. � Najwięcej zarejestrowanych organizacji było w województwach: mazowieckim, pomorskim, lubuskim, warmińsko-mazurskim, dolnośląskim. � Na obszarach wiejskich zlokalizowanych jest blisko 19% wszystkich zarejestrowanych w Polsce organizacji pozarządowych, podczas gdy 69% ma siedzibę w miastach bądź miasteczkach.

POLA, FORMY I ZASIĘG DZIAŁAŃ Najwięcej organizacji pozarządowych działa w obszarze: � „sportu, turystyki, rekreacji i hobby” (39, 2% organizacji), � „kultura i sztuka” (12, 8% organizacji), � „edukacja i wychowanie” (10, 3% organizacji) � „usługi socjalne i pomoc społeczna” (9, 9% organizacji), � „ochrona zdrowia” (8% organizacji).

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW � � Przeciętnie organizacje pozarządowe korzystają z 3 źródeł przychodów, w tym, że 90% organizacji korzysta z nie więcej niż 4 źródeł. W 2005 roku podstawowymi źródłami dochodów organizacji pozarządowych były: Ø Ø � składki członkowskie (59, 5%), źródła samorządowe (43, 3%), darowizny od osób fizycznych (35, 5%), darowizny od instytucji i firm (34, 5%). Coraz więcej organizacji korzysta ze środków Unii Europejskiej, takich jak programy pomocowe i fundusze strukturalne UE. Wykorzystanie tych środków jest jednak stosunkowo niewielkie, łącznie około 5, 6% organizacji skorzystało w 2005 roku z tych środków.

STOWARZYSZENIE Stowarzyszenie to grupa ludzi skupionych wokół wspólnego celu, wspólnej idei. � Cechy stowarzyszenia: � dobrowolność – swobodę tworzenia stowarzyszeń, dobrowolność przystępowania i występowania członków, � samorządność – niezależność wobec podmiotów zewnętrznych i swoboda ustalania norm oraz reguł wewnętrznych, � trwałość – istnieje niezależnie od konkretnego składu osobowego swoich członków (pod warunkiem, że będzie ich co najmniej 15 w stowarzyszeniu zarejestrowanym lub 3, jeśli jest to stowarzyszenie zwykłe), � niezarobkowy cel – celem stowarzyszenia nie jest przysparzanie członkom korzyści majątkowych (nie można podzielić majątku stowarzyszenia pomiędzy członków), w przeciwieństwie do spółek. Kto może utworzyć stowarzyszenie: � Obywatele polscy, mający pełną zdolność do czynności prawnych (ukończyli 18 lat i nie są ubezwłasnowolnieni) i nie są pozbawieni praw publicznych (art. 3 ust. 1).

RODZAJE STOWARZYSZEŃ � Stowarzyszenia zwykłe. � Stowarzyszenia zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). � Związki stowarzyszeń tzn. federacje. � Kluby sportowe, tzw. stowarzyszenia kultury fizycznej, które działają na podstawie odrębnej ustawy.

STOWARZYSZENIE ZWYKŁE To „uproszczona formuła stowarzyszenia”, które nie ma osobowości prawnej, a cel społeczny realizuje, w oparciu o uchwalony regulamin. � � Mogą je utworzyć co najmniej 3 osoby, które uchwalają nazwę, cel, określają regulamin działalności, teren działania i siedzibę oraz wybierają swojego przedstawiciela, który będzie reprezentował stowarzyszenie. Następnie zgłaszają (pisemnie) utworzenie stowarzyszenia do organu nadzorującego (wydział spraw obywatelskich w starostwie powiatowym, w którym stowarzyszenie będzie miało siedzibę). Ma ograniczone możliwości podejmowania czynności prawnych, nie może: Ø Ø Ø zawierać umów o przyznaniu dotacji, czy o wykonaniu zadania publicznego lub innej usługi, powoływać swoich oddziałów terenowych, łączyć się w związki stowarzyszeń, zrzeszać osób prawnych, prowadzić działalności gospodarczej, przyjmować darowizn, spadków, zapisów, otrzymywać dotacji, korzystać z ofiarności publicznej.

STOWARZYSZENIE ZWYKŁE � � Nie ma osobowości prawnej, ale ma zdolność sądową (może występować przed sądem jako strona) Jedynymi dozwolonymi przez prawo przychodami stowarzyszeń zwykłych są składki członkowskie. Obowiązki stowarzyszenia: � Musi uzyskać numer REGON i NIP, konto bankowe. � Musi prowadzić taką samą księgowość i sprawozdawczość jak stowarzyszenia, które są zarejestrowane w KRS (roczne sprawozdanie finansowe, składane wraz z roczną deklaracją CIT-8 w właściwym urzędzie skarbowym).

STOWARZYSZENIE ZAREJESTROWANE W KRS � � � Do założenia potrzebnych jest co najmniej 15 osób. Działa w oparciu o statut. formalności rejestracyjne. Posiada osobowość prawną. Daje możliwość korzystania z różnych źródeł finansowania (np. dotacji) oraz możliwość prowadzenia działalności gospodarczej.

ETAPY REJESTRACJI W KRS � Zwołanie zebrania założycielskiego w celu uchwalenia, zatwierdzenia statusu stowarzyszenia i wybrania komitetu założycielskiego. Napisanie statutu stowarzyszenia. � Złożenie wniosku o rejestrację w KRS

STATUT STOWARZYSZENIA �Musi Ø Ø Ø Ø Ø zawierać: nazwę (odróżniająca dane stowarzyszenie od innych organizacji, instytucji itp. ), teren działania i siedzibę, cele i sposoby ich realizacji, sposób nabycia/przyczyny utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków, władze stowarzyszenia, sposób ich wyboru, kompetencje (w tym zasady działania: walnego zebrania członków, zarządu, komisji rewizyjnej), sposób reprezentowania, zaciągania zobowiązań majątkowych, warunki ważności uchwał, sposób uzyskiwania środków finansowych i płacenia składek członkowskich, zasady wprowadzania zmian w statucie, sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

ZEBRANIE ZAŁOŻYCIELSKIE � � Ustalić termin i miejsce zebrania (musi w nim wziąć udział minimum 15 osób, które staną się członkami założycielami stowarzyszenia) Wybrać przewodniczącego zebrania, sekretarza i protokolanta. Przygotować listę członków założycieli w dwóch egzemplarzach (uczestnicy spotkania podpisują oba egzemplarze, które składamy w KRS) z danymi: Ø imię i nazwisko, Ø data i miejsce urodzenia, Ø adres zameldowania, Ø numer dowodu osobistego, PESEL, Ø własnoręczny podpis (bardzo ważne!). Dobrze jeśli lista zawiera też oświadczenie członków założycieli o: Ø posiadaniu obywatelstwa polskiego, Ø pełnej zdolności do czynności prawnych i pełni praw obywatelskich.

ZEBRANIE ZAŁOŻYCIELSKIE � � � Przygotowujemy teksty uchwał, które muszą być podjęte w trakcie zebrania: Ø uchwała o powołaniu stowarzyszenia (uchwała nr 1), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, Ø uchwała o przyjęciu statutu (uchwała nr 2), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, Ø uchwała o wyborze komitetu założycielskiego (uchwała nr 3), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania. Komitet założycielski odpowiada za formalności związane z rejestracją (właściwe wypełnienie formularzy) oraz skompletowanie wymaganych dokumentów i załączników. Komitet założycielski musi dopilnować, aby został spisany protokół zebrania założycielskiego podpisany przez przewodniczący i sekretarz zebrania.

ZŁOŻENIE WNIOSKU O REJESTRACJĘ W KRS � � � � Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym, mający siedzibę w mieście będącym siedzibą wojewody (sąd rejestrowy). Adresy sądów, można znaleźć na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości: www. ms. gov. pl (zakładka „Krajowy Rejestr Sądowy”). Wniosek rejestracyjny, czyli formularze i dokumenty (załączniki) składamy w dwóch oryginalnych egzemplarzach. Wniosek rejestracyjny w Krajowym Rejestrze Sądowym i wszystkie formularze podpisuje komitet założycielski. Wniosek rejestracyjny wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć we właściwym sądzie , w ciągu 7 dni od dnia zamknięcia zebrania założycielskiego. Sąd ma 3 miesiące, od dnia złożenia wniosku, na rozstrzygnięcie wniosku jeśli nie ma żadnych uchybień formalnych. Sąd rejestrowy wysyła do starosty odpis wniosku o rejestrację, który ma na ustosunkowanie się do niego 14 dni, licząc od dnia doręczenia wniosku. Sąd rejestrowy zawiadamia założycieli i organ nadzorujący (przesyła mu też statut) o wpisaniu stowarzyszenia do KRS.

WNIOSEK O REJESTRACJĘ W KRS Formularze: � Formularz KRS-W 20 (podstawowy), dołączamy do niego: Ø KRS-WK – Organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki – tu podajemy informacje o zarządzie i komisji rewizyjnej (w dwóch, oddzielnych załącznikach – i dla zarządu i dla komisji) Ø KRS-WF – Założyciele (informacje o osobach wchodzących w skład komitetu założycielskiego) – składamy gdy na zebraniu założycielskim nie wybrało władz. Ø KRS-WM – Przedmiot działalności - składamy gdy zgłaszamy jednocześnie wpis działalności gospodarczej do rejestru przedsiębiorców. Dokumenty (oryginały lub kopie notarialnie poświadczone): � statut stowarzyszenia – dwa egzemplarze, podpisane przez komitet założycielski (lub przez zarząd, jeśli zostanie wybrany), � protokół z zebrania założycielskiego – dwa egzemplarze, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, � lista członków założycieli – dwa egzemplarze, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, � podjęte na zebraniu uchwały – wszystko w dwóch egzemplarzach, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania.

ODMOWA REJESTRACJI STOWARZYSZENIA I ODWOŁANIE Odmowa rejestracji może być spowodowana: Ø Ø Statut niezgodny z Konstytucją lub innymi przepisami prawa, Przedstawiciele nie spełniają wymogów określonych ustawą. Odwołanie: � Zaskarżenie decyzji do sądu rejonowego w ciągu 7 dni od daty otrzymania decyzji. � Od postanowienia wydanego przez sąd rejonowy (I instancja) przysługuje zażalenie do sądu okręgowego (II instancja). Wnosi się je za pośrednictwem sądu I instancji w terminie tygodniowym od dnia doręczenia postanowienia. � Od postanowień sądu II instancji przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego, wnosi się ją do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem strony skarżącej (przymus adwokackoradcowski, czyli kasacji nie może wnieść strona).

FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z ROZPOCZĘCIEM DZIAŁALNOŚCI REGON � Miejsce: urząd statystyczny (lub jego oddział) właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia; wniosek można złożyć osobiście lub przesłać pocztą. � Dokumenty: druk RG-1 i załącznik (Formularz dostępny na stronie internetowej GUS: www. stat. gov. pl , w urzędach statystycznych i ich oddziałach oraz w KRS). � Jest wydawany w ciągu 7 dni od daty otrzymania formularza RG-1 przez urząd statystyczny. � Uzyskany numer REGON trzeba zgłosić do KRS na urzędowym formularzu KRS-Z 20, do którego dołączamy obowiązkowo formularz KRS-ZY. KONTO BANKOWE � Miejsce: wybrany bank, który określa wymagane dokumenty.

FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z ROZPOCZĘCIEM DZIAŁALNOŚCI NIP � Miejsce: urząd skarbowy (właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia). � Dokumenty: organizacja wypełnia druk NIP-2; wymagana jest decyzja o nadaniu numeru REGON. � Prowadzący działalność gospodarczą dołączają do zgłoszenia uwierzytelnione lub urzędowo poświadczone kopie dokumentów potwierdzających zgłaszane informacje, w szczególności: wypis z KRS, Ø zaświadczenie o numerze REGON, Ø umowa na posiadanie/wynajem lokalu, w którym znajduje się siedziba, Ø informacja o koncie bankowym. Ø � � Na numer NIP czeka się około 2 -3 tygodni. Stowarzyszenia i fundacje prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek zgłoszenia numeru NIP do KRS (formularz KRS-Z 20 wraz z załącznikiem KRS -ZY oraz zaświadczeniem o nadaniu numeru NIP).

KORZYŚCI …. Główną korzyścią płynącą z rejestracji stowarzyszenia w KRS jest nabycie przez organizację osobowości prawnej. To z kolei znacznie poszerza możliwości działania Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS może: � • przyjmować darowizny, spadki, zapisy, otrzymywać dotacje, korzystać z ofiarności publicznej, � • podejmować finansową współpracę z administracją publiczną � i biznesem, � • zawierać umowy na realizację zadań publicznych, � • prowadzić działalność gospodarczą, � • łączyć się w związki stowarzyszeń, � • zrzeszać osoby prawne, � • powoływać oddziały terenowe, � • ubiegać się o status organizacji pożytku publicznego.

ORGANIZACJA POŻYTKU PUBLICZNEGO Każda organizacja samodzielnie decyduje o tym, czy chce starać się o uzyskani statusu. Najważniejsze przywileje organizacji pożytku publicznego? � Zwolnienia z następujących podatków i opłat (art. 24): � • podatku dochodowego od osób prawnych, � • podatku od nieruchomości, � • podatku od czynności cywilnoprawnych, � • opłaty skarbowej, � • opłat sądowych (art. 104 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwalnia OPP z opłat sądowych, ale tylko w sprawach, które nie dotyczą prowadzonej przez nie działalności gospodarczej). Nieruchomości � Organizacje pożytku publicznego mogą nabywać prawo użytkowania nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego na preferencyjnych zasadach. (BONIFIKATY DAROWIZNY) Możliwość przyjmowania wpłat 1% podatku

OBOWIĄZKI ORGANIZACJI POŻYTKU PUBLICZNEGO Organizacja pożytku publicznego ma obowiązek: � Sporządzić i ogłosić („w sposób umożliwiający zapoznanie się z tym sprawozdaniem”)roczne merytoryczne sprawozdanie z działalności � Sporządzić i ogłosić swoje roczne sprawozdanie finansowe. � Przekazać sprawozdanie merytoryczne i finansowe do Ministra Pracy i Polityki Społecznej do dnia 31 marca za poprzedni rok obrotowy. � Przekazać sprawozdanie merytoryczne i finansowe do KRS. � Organizacje pożytku publicznego podlegają nadzorowi ministra polityki społecznej

TRZEBA SPEŁNIC WARUNKI OKRESLONE W USTAWIE PRZYKŁADY � � � Status organizacji pożytku publicznego mogą uzyskać wyłącznie podmioty, które prowadzą działalność na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów pod warunkiem, że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa (art. 20 pkt 1). Nie może uzyskać statusu organizacji pożytku publicznego organizacja, która nie przeznacza całości swoich dochodów na działalność statutową (art. 20 pkt 5) Organizacje pożytku publicznego zobowiązane są mieć statutowy kolegialny organ kontroli lub nadzoru (art. 20 pkt 6). Ponadto osoby zasiadające w takim organie kontroli muszą spełniać dodatkowe kryteria opisane w ustawie. Rejestracja OPP kosztuje do 500 zł.

ORGANY: - Walne zebranie członków Zarząd Komisja rewizyjna 1. 2. 3. 4. 5. Bieżącą pracą kieruje zarząd…. . Czyli co on tak naprawdę musi robić? Prowadzić prawidłowo dokumentację organizacji: - protokoły -uchwały - rejestry POĆWICZYMY! SPORZĄDZIMY DOKUMENTACJĘ PO POSIEDZENIU ZARZĄDU……

� � TERMINY SKŁADANIA DEKLARACJI I ZAPŁATY ZOBOWIĄZAŃ WOBEC BUDŻETU PAŃSTWA DEKLARACJE MIESIĘCZNE: do 15 danego miesiąca za miesiąc poprzedni: - zapłata naliczonych składek ZUS - osoby prawne, jednocześnie do ZUS powinny być przesłane odpowiednie deklaracje, a każdy pracownik powinien otrzymać deklarację o wpłaconych za niego składkach (RMUA); --> gdy organizacja zatrudnia osoby i wypłaca wynagrodzenia, od których musi odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. � � � do 20 danego miesiąca za miesiąc poprzedni: - wpłata zaliczki na podatek dochodowy osób fizycznych - uwzględnia podatek zarówno od umów o pracę, jak i umów zleceń oraz umów o dzieło od pracowników własnych i zewnętrznych (wpłat należnego podatku za zatrudnione osoby dokonujemy zawsze na konto właściwego nam (tj. pracodawcy) urzędu skarbowego); --> gdy organizacja zatrudnia osoby i wypłaca wynagrodzenia, od których musi odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy. - wpłata zryczałtowanego podatku od osób fizycznych. --> gdy organizacja zatrudnia osoby i wypłaca wynagrodzenia, od których musi odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy. - wpłata zaliczki na podatek dochodowy osób prawnych. Jeśli organizacja osiągnęła w miesiącu dochody nie podlegające zwolnieniu podatkowemu, wówczas musi od nich naliczyć 19% podatku dochodowego. O warunkach zwolnienia organizacji pozarządowych z tego podatku piszemy w Podatki PDOP. do 25 danego miesiąca: - złożenie deklaracji VAT-7 za miesiąc poprzedni i ewentualna zapłata podatku VAT; - złożenie wniosku o zwrot podatku od zakupów dokonanych ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej; możliwe jest zastąpienie miesięcznej deklaracji VAT-7 kwartalną deklaracją VAT-7 K. --> gdy organizacja zarejestrowana jest jako aktywny podatnik podatku VAT

� � � DEKLARACJE ROCZNE (składane w zależnie od zatrudniania osób): Informacja ZUS IWA, - informację składają pracodawcy, który zgłaszali w sprawozdawanym, średnio, co najmniej 10 ubezpieczonych do ubezpieczenia wypadkowego. Termin składania: do końca stycznia roku następnego. Deklaracja PIT-4 R - informacja należnych miesięcznym zaliczkach podatku dochodowego osób fizycznych. Składana za cały rok, dotyczy wszystkich osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz zatrudnionych na umowę zlecenie i o dzieło. Termin składania właściwemu dla organizacji urzędowi skarbowemu: do końca stycznia następnego roku. Deklaracja PIT-11 - informacja o uzyskanych przez podatnika dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych. Deklaracja dotyczy osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz zatrudnionych na umowę zlecenie i o dzieło. Uwaga: w deklaracji w rubryce (poz. 78) należy uwzględnić przychody sfinansowane z bezzwrotnej pomocy zagranicznej, objęte zaniechaniem poboru podatku. Termin składania właściwemu dla zatrudnionego urzędowi skarbowemu i podatnikowi: do końca lutego następnego roku.

� � � DEKARACJE/SPRAWOZDANIA ROCZNE (składane zawsze): Deklaracja CIT-8 (wraz z załącznikiem CIT-8/O) - zeznanie roczne Termin: do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego; --> składana jest przez każdą organizacje bez względu na wysokość i charakter osiąganych przychodów. Deklaracja CIT-D (załącznik do CIT-8) Obowiązek złożenia tej deklaracji dotyczy organizacji, które otrzymały w roku podatkowym darowizny od podatników, którzy uzyskali prawo do odliczenia ich od podatku dochodowego. W deklaracji tej muszą być wyszczególnione informacje o poszczególnych otrzymanych darowiznach i darczyńcach jeśli: - jednorazowa darowizna przekroczyła 15 000 zł, - suma wszystkich darowizn przekazana w roku podatkowym od jednego darczyńcy przekroczyła 35 000 zł. (więcej w: Darowizny sprawozdawczość) Termin: do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego; Sporządzenie sprawozdania finansowego (bilansu, rachunku wyników oraz informacji dodatkowej) (więcej w: Rachunkowość sprawozdanie) Termin: w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego (końca roku podatkowego); Zatwierdzenie sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający (np. Zarząd) Termin: w ciągu 6 miesięcy od dnia bilansowego; Przekazanie do Urzędu Skarbowego sprawozdania finansowego (zatwierdzonego bilansu, rachunku wyników, informacji dodatkowej oraz uchwały Zarządu o podziale ewentualnej nadwyżki przychodów nad kosztami i przeznaczeniu jej na cele statutowe) Termin: w ciągu 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego przez organ uprawniony np. Walne Zgromadzenie Członków;

� � � DLA FUNDACJI: Należy złożyć sprawozdanie z działalności za rok poprzedni do odpowiedniego Ministerstwa. Sprawozdanie obejmuje okres roku kalendarzowego. Składa się je każdego roku z działalności za rok ubiegły. Sprawozdanie należy sporządzić według wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie ramowego zakresu sprawozdania z działalności fundacji z dnia 8 maja 2001 r. (Dz. U. Nr 50, poz. 529) DLA ORGANIZACJI POSIADAJĄCEJ STATUS ORGANIZACJI POŻYTKU PUBLICZNEGO: Należy złożyć sprawozdanie z działalności za rok poprzedni ministrowi właściwemu ds. zabezpieczenia socjalnego, obecnie Ministrowi Polityki Społecznej. Sprawozdanie obejmuje okres roku kalendarzowego. Składa się je każdego roku z działalności za rok ubiegły. Ponadto sprawozdanie to podlega obowiązkowi upublicznienia. Więcej na ten temat: Obowiązki OPP (sprawozdania finansowe, raporty roczne). Termin: do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego.

� � � � Zgodnie z ustawą o rachunkowości każdy dowód księgowy powinien zawierać: Określenie rodzaju dowodu Określenie stron (Nazwy, adresy, numery indentyfikacyjne), pozwalające jednoznacznie zidentyfikować uczestników danej operacji; Treść (opis) danej operacji, jej wartość, jeśli to możliwe ilość (liczbę) i cenę jednostkową; Datę operacji i sporządzenia dowodu; Podpisy (czytelne) osób odpowiedzialnych za operacje, pozwalające je jednoznacznie zidentyfikować; Zapis stwierdzający sprawdzenie dowodu oraz opis kwalifikujący dowód do ewidencji (dekretacja dowodu) wraz z podpisem osób odpowiedzialnych zgodnie z zapisami w statucie. W przypadku dokumentów zewnętrznych organizacja, prócz przyjmowania dokumentów potwierdzających przepływ i wydatkowanie środków wystawionych przez inne podmioty, sama też tworzy dokumenty potwierdzające np. operacje kasowe lub przychody organizacji. Przychody organizacji, które w większości są darowiznami, potwierdzane są zwykle przez deklarację samych darczyńców na wpłacie bankowej lub przekazywane są na podstawie odpowiednich umów między darczyńcą a organizacją. W niektórych jednak sytuacjach organizacja zobligowana jest do wystawienia dokumentów potwierdzających konkretne zdarzenia np. potwierdzenie przyjęcia opłaty za działania związane z odpłatną działalnością pożytku publicznego. Wystawia wtedy faktury VAT - jeśli jest płatnikiem podatku VAT, albo rachunki w przypadku gdy korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

� � � W większości organizacji pozarządowych jest prowadzona kasa, czyli że dokonywane są płatności w gotówce. Ze względów bezpieczeństwa sugerujemy jednak korzystać z kasy w przypadku mniejszych kwot (np. do 1. 000 zł), a pozostałe płatności w miarę możliwości dokonywać za pośrednictwem banku. W tym dziale mają Państwo do dyspozycji kilka narzędzi, które powinny ułatwić Państwu pracę związaną z prowadzeniem kasy. Generalną zasadą jest, aby wszystkie operacje gotówkowe miały potwierdzenie w oryginalnych dokumentach. I tak dla wpłat do kasy wystawiamy druk KP (kasa przyjmie), dla wypłat druk KW (kasa wyda). Druki te wypełniamy i podpisujemy czytelnie imieniem i nazwiskiem (zwłaszcza dotyczy to osób z zewnątrz). KP i KW są drukami ścisłego zarachowania - oznacza to, że powinny być ponumerowane. Jeśli wypłacamy gotówkę na podstawie faktury, rachunku lub innego rozliczenia, nie ma konieczności wystawiania KW do każdej z tych operacji, ale na dokumencie musi być potwierdzenie otrzymania gotówki w wysokości figurującej na dokumencie. RAPORT KASOWY Wszystkie operacje kasowe powinny być zebrane w jedno zestawienie zwane raportem kasowym. Raporty prowadzi się na bieżąco i powinny być sprawdzane, zatwierdzane i zamykane przynajmniej raz w miesiącu. Osoba prowadząca kasę ponosi odpowiedzialność materialną za powierzoną gotówkę i czeki, co powinno być potwierdzone podpisanym przez nią odpowiednim oświadczeniem

� � Czy organizacja nieprowadząca działalności gospodarczej i niebędąca płatnikiem podatku VAT może wystawiać rachunki np. w związku z odpłatną działalnością pożytku publicznego? Pomimo, że organizacja nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy - Prawo działalności gospodarczej, to jednak jako osoba prawna (stowarzyszenie rejestrowe) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Również gdyby organizacja nie była osobą prawną , mogłaby podlegać opodatkowaniu tym podatkiem jako jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Stanowi o tym art. 1 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawa ta w art. 12 przewiduje osiąganie przez podatnika również innych przychodów - nie tylko z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy - Prawo o działalności gospodarczej. To, że organizacja nie prowadzi działalności gospodarczej według przepisów tej ustawy, nie oznacza także, że nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej. Zgodnie z definicją działalności gospodarczej zawartej w art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej jest nią każda działalność zarobkowa w rozumieniu przepisów prawa działalności gospodarczej, wykonywanie wolnego zawodu, a także każda inna działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej, lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców. W związku z tym, że organizacja nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, to a contrario na podstawie § 34 rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT nie wystawia faktury VAT. Natomiast na podstawie art. 87 Ordynacji podatkowej podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej zobowiązani są - na żądanie kupującego lub usługobiorcy - wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

� Podatnicy, od których zażądano rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawiają rachunek nie później niż w terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru. Jeżeli jednak żądanie wystawienia rachunku zostało zgłoszone po wykonaniu usługi lub wydaniu towaru, wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania. � Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. � Podatnicy wystawiający rachunki są zobowiązani kolejno je numerować i przechowywać kopie tych rachunków w kolejności ich wystawienia przez 5 lat kalendarzowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek. � Rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi jest wystawiany z kopią i zawiera conajmniej: imiona i nazwiska (nazwę albo firmę) oraz adresy sprzedawcy i kupującego, bądź wykonawcy i odbiorcy usługi � datę wystawienia i numer kolejny rachunku � określenie rodzaju i ilości towarów lub wykonanych usług oraz ich ceny jednostkowej � ogólną sumę należności wyrażoną liczbowo i słownie � czytelny podpis wystawcy rachunku oraz odcisk pieczęci wystawcy rachunku, jeżeli się nią posługuje � odpowiedni wyraz "ORYGINAŁ" lub "KOPIA" � W przypadku gdy oryginał rachunku uległ zniszczeniu lub zaginął, ponownie wystawiony rachunek zawiera wyraz "DUPLIKAT" oraz datę jego ponownego wystawienia. Rachunki mogą być sporządzane odręcznie, maszynowo lub przy zastosowaniu techniki informatycznej. � Warto również zauważyć, że przepisy art. 87 Ordynacji podatkowej nakładają na podatnika obowiązek wystawiania rachunków na żądanie kupującego lub usługobiorcy, lecz nie zabraniają wystawienia rachunków w sytuacji, gdy takie żądanie jest zgłaszane. A zatem rachunki takie mogą być wystawiane i przekazywane odbiorcom również wtedy, gdy nie są przez nich żądane. � ------------Podstawy prawne: ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost. zm. Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 39) ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926; ost. zm. Dz. U. z 2003 r. Nr 228, poz. 2255) rozporządzenie Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268)

� Umowa o pracę - wzór umowy o pracę Załączniki do Umowy o pracę: - zakres obowiązków pracownika - kwestionariusz osobowy - formularz kwestionariusza osobowego umowy o pracę - oświadczenie do celów obliczania zaliczek na podatek dochodowy - formularz oświadczenia - świadectwo z poprzedniego zakładu pracy - orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku - potwierdzenie zapoznania się z regulaminem pracy i przepisami BHP - zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia BHP - karta badań okresowych i kontrolnych

Umowa o dzieło � Ten rodzaj umowy zawierany jest w przypadku zlecenia wykonania konkretnego dzieła, np. opracowanie raportu, wykonanie tłumaczenia, namalowanie obrazu, wygłoszenie wykładu. Istnieje rzeczywisty rezultat pracy: raport, tekst tłumaczenia, obraz, dwugodzinny wykład. Umowa zlecenie � Ten rodzaj umowy zawierany jest w przypadku, gdy umowa dotyczy wykonywania określonych czynności, np. obsługa sekretariatu, obsługa księgowa, wprowadzanie danych z ankiet, przygotowywanie imprez dobroczynnych etc. W zależności od typu zleceniobiorcy jest on dodatkowo obciążany składką ubezpieczenia, odprowadzaną przez zleceniodawcę: �

STOWARZYSZENIE/FUNDACJA MUSI MIEĆ KONTO BANKOWE? � � � � Z przepisów nie wynika bezpośrednio obowiązek posiadania konta bankowego przez stowarzyszenie czy fundację. Jest jednak obowiązek dokonywania niektórych płatności za pośrednictwem konta bankowego, np. transakcji o dużej wartości powyżej 15 tys. euro (art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), przyjmowania darowizn, które mają być podstawą do odliczenia podatkowego u darczyńcy (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych) zapłaty zobowiązań podatkowych, dlatego też jednak lepiej konto założyć. Pamiętajmy o tym, że informacje o rachunku bankowym jesteśmy zobowiązani zgłosić do urzędu skarbowego. Dotyczy to nie tylko pierwszego zakładanego przez stowarzyszenie czy fundację konta ale i każdego kolejnego rachunku. Informacje te zgłaszamy na formularzu NIP-2. Podstawa prawna Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 nr 173 poz. 1807 z późn. zm. ), art. 22 Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. ), art. 18 ust. 1 c Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. ), art. 26 ust. 7 pkt. 2 Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. , Nr 269, poz. 2681 z późn. zm. ) art. 5 ust. 3

� Zapraszam do bieżącego kontaktu z LGD Wrzosowa Kraina � Zapraszam do korzystania z internetowego poradnika NGO: www. ngo. pl � Czy potrzebne jest opracowanie skryptu – ściągi? Dziękuję za dzisiejszy wspólny warsztat, Barbara Sulma