BANKOWE PRAWO PRYWATNE DR HAB MARCIN SPYRA DEFINICJA
BANKOWE PRAWO PRYWATNE DR HAB. MARCIN SPYRA
DEFINICJA BANKU
POJĘCIE BANKU Art. 2 p. b. Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
CZYNNOŚCI BANKOWE SENSU STRICTO ART. 5 UST. 1 1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów; 2) prowadzenie innych rachunków bankowych; 3) udzielanie kredytów; 4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw; 5) emitowanie bankowych papierów wartościowych; 6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych; 7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
MONOPOL BANKOWY ART. 5 UST. 4 I 5 4. Działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności, o których mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie przez banki, z zastrzeżeniem ust. 5. Jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.
CZYNNOŚCI BANKOWE SENSU LARGO ART. 5 UST. 2 Czynnościami bankowymi są również następujące dewizowych; czynności, o ile są one wykonywane przez banki: 1) 7) udzielanie i potwierdzanie poręczeń; udzielanie pożyczek pieniężnych; 8) wykonywanie czynności zleconych, związanych z 1) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, emisją papierów wartościowych; których przedmiotem są warranty; 9) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów 2) świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym; pieniądza elektronicznego; 11) pośrednictwo w zawieraniu umów lokaty 3) terminowe operacje finansowe; strukturyzowanej; 4) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych; 12) doradztwo w odniesieniu do lokat 5) przechowywanie przedmiotów i papierów strukturyzowanych. wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych; 6) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości
BANK VS. LOMBARD Trybunał Konstytucyjny wyrok z 17. 01. 2001, K 5/00, Bankom należy przeciwstawić przedsiębiorstwa zwane lombardami. traktowanie banków i lombardów jako podmiotów prawnych tej samej kategorii nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. SN wyrok z 15 czerwca 1999 r. , III CZP 17/99, Od kilku lat w obrocie prawnym pojawiły się lombardy. Lombard to przedsiębiorstwo, którego działalność polega na udzielaniu pożyczek "pod zastaw" rzeczy ruchomych. Jeżeli pożyczkobiorca nie zwróci w ustalonym terminie sumy dłużnej wraz z odsetkami, właściciel lombardu sprzedaje pozostawioną rzecz i z uzyskanej sumy zaspokaja swoje roszczenie. Umowa łącząca właściciela lombardu i pożyczkobiorcę określana jest jako umowa lombardowa. Wobec braku ustawowego zakazu prowadzenia takiej działalności należy przyjąć, że jest ona dopuszczalna (por. art. 22 Konstytucji RP)”.
SANKCJA KARNA Art. 171 ust. 1 p. b. Kto bez zezwolenia prowadzi działalność polegającą na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych lub obciążania ryzykiem tych środków w inny sposób, podlega grzywnie do 10 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 5.
ART. 9 CRR IV (DYREKTYWA 2013/36/UE) 1. Państwa członkowskie wprowadzają zakaz prowadzenia przez osoby lub przedsiębiorstwa niebędące instytucjami kredytowymi działalności polegającej na przyjmowaniu od ludności depozytów lub innych środków finansowych podlegających zwrotowi. 2. Ust. 1 nie ma zastosowania do przyjmowania depozytów lub innych środków finansowych podlegających zwrotowi przez państwo członkowskie, władze regionalne lub lokalne państwa członkowskiego, przez międzynarodowe instytucje publiczne, których członkiem jest co najmniej jedno państwo członkowskie, ani do przypadków wyraźnie objętych przepisami krajowymi lub unijnymi, pod warunkiem jednak, że działalność ta podlega regulacjom i mechanizmom kontroli mającym na celu ochronę deponentów i inwestorów.
POJĘCIE DEPOZYTU PODLEGAJĄCEGO ZWROTOWI
BANKI I POKREWNE KATEGORIE PODMIOTÓW Bank (krajowy) (Krajowa) instytucja płatnicza Bank zagraniczny Fundusz inwestycyjny Instytucja kredytowa Instytucje finansowa Bank hipoteczny SKOK Instytucja pożyczkowa
ŹRÓDŁA PRAWA: USTAWY z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe z 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających Kodeks cywilny z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim z 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym z 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentam
REKOMENDACJE KNF ART. 137 UST. 1 KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania bankami. Brak jest podstaw do stawiania Sądowi orzekającemu zarzutu naruszenia art. 137 ust. 1 pkt 5 Prawa bankowego poprzez dokonanie oceny przedmiotowej klauzuli z pominięciem postanowień Rekomendacji. Wbrew bowiem odmiennym twierdzeniom pozwanego powoływana Rekomendacja nie przesądza o tym na czyje zlecenie i na czyj koszt mają być dokonywane wyceny nieruchomości. W tym zakresie kwestionowane postanowienie wzorca nie stanowi odzwierciedlenia zapisów Rekomendacji. S. ad Apelacyjny w Warszawie wyrok z z dnia 21 marca 2012 r. VI ACa 1155/11 Sankcje za „naruszenie rekomendacji” np. art. 25 n ust. 1 „Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem krajowym, (…) Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji banku krajowego posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień podmiotu dominującego przysługujących temu podmiotowi.
ROZSTRZYGNIĘCIA W SPRAWACH KLAUZUL NIEDOZWOLONYCH Art. . 23 d u. o. k. k. Prawomocna decyzja o uznaniu postanowienia wzorca umowy za niedozwolone ma skutek wobec przedsiębiorcy, co do którego stwierdzono stosowanie niedozwolonego postanowienia umownego oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na podstawie wzorca wskazanego w decyzji.
WPŁYW ŚRODKÓW NADZORU NA WAŻNOŚĆ UMÓW Art. 138 ust. 7 p. b. Środki podejmowane w ramach nadzoru nie mogą naruszać umów zawartych przez bank, z wyłączeniem umów: 1) o których mowa w art. 92 a ust. 1 i 3 oraz w art. 92 d; [sekurytyzacja, derywaty kredytowe] 2) zawartych przez bank krajowy z podmiotami działającymi w tym samym holdingu oraz umów zawartych przez bank krajowy z podmiotami, z którymi posiada bliskie powiązania, oraz umów, o których mowa w art. 6 a ust. 1 i 7 [outsourcing].
- Slides: 15