BALKAN YARIMADASI n n Balkanlar veya baz yaynlardaki

BALKAN YARIMADASI n n Balkanlar veya bazı yayınlardaki kullanımla Güneydoğu Avrupa, Avrupa kıtasının güneydoğu kesiminde, İtalya Yarımadasi'nın doğusu, Anadolu'nun batısı ve kuzeybatısında yer alan coğrafi ve kültürel bölgedir. Bunlar içinde, “Balkan” sözünün kullanımı bütün dillerde vardır. Bölge Avrupa'nın yoksul, geri kalmış ve sorunlu yerlerinin başında gelir. Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgedeki hükümranlığının bitişinden itibaren Balkanlar’ın paylaşımına dair sıkıntılar günümüze dek sürmüştür. Bölge, 52. 000 civarında insanın yaşadığı bir toprak parçasıdır. Adını batıdan doğuya uzanan ve Bulgaristan’ı ikiye bölen dağ silsilesinden almıştır. Önceleri bu sıradağların adı olarak kullanılan Balkan, daha sonraları tüm bu bölge için kullanılmaya başlanmıştır.

Sözün Kökeni ve Anlamı n Bölgenin adı olan Balkanlar sözü Türkçedir. Bir bölge adı olarak Balkanlar sözü Turkce dil kurumu’nca “öz. a. Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Slovenya, Arnavutluk, Makedonya, Bosna. Hersek, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan ve Trakya'yı içine alan bölge” şeklinde belirtilir. Kelimenin yapısında yer alan Balkan sözünün, “sarp ve ormanlık sıradağ; sık ormanla kaplı dağ; yığın, küme; sazlık, bataklık” gibi anlamları vardır.

Sözün Yapısı ve Rumeli Adı n Türkiye Türkçesi literatüründe Rumeli adlandırması da Balkanlar adlandırmasına denk bir kullanıma sahiptir. Rumeli ismi ise, Osmanlı Devleti ’nin dogu roma İmparatorluğu’ndan fethettiği topraklara verdiği Türkçe isimdir: Rum+el+i (< Rum Eli: Rum (Ad) El (Ad) +i (3. teklik iyelik eki) yapısındaki sözün kökündeki “Rum” kelimesi “Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde olan toprak, halklar” anlamıyla kelimenin yapısına katılmıştır. “Roma” sözünün bir biçimidir: (Lat. ) Roma > Rum (Osm. Tr. ).

Prizren ve selanikteki beyaz kule.

Coğrafya n Balkanlar, güneybatıda Adriyatik Denizi ve İyon Denizi; güneyde Akdeniz; güneydoğuda Ege Denizi, Marmara Denizi doğuda Karadeniz ile çevrili bir yarımadadır. Kuzey sınırlarını Tuna, Sava ve Kupa nehirleri oluşturur. Balkanlar’ın toplam yüzölçümü 524, 701 km 2’dir.

Resne’deki Niyazi Bey Sarayı ve Vardar ve Üsküp

Ohri n Ohri ve civarı 19. ve 20. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu topraklarının hareketli kısmında yer almıştır

Balkan Yarımadası n Balkanlar’ın veya coğrafi adla Balkan Yarımadası’nın doğu, güney ve batı sınırları hakkında mevcut görüş birliğine rağmen, kuzey sınırları tartışmalıdır. Bazı coğrafyacılar kuzey sınırını Tuna ve Drava nehirleri olarak kabul eder, bazıları da sınır Karpat Dağları’nın doğusunda geçirir.

Hazirlayan: Arzu kalus…