Bak hri Xtai rayonu 191 sayl orta mktbin

Bakı şəhəri, Xətai rayonu 191 saylı orta məktəbin riyaziyyat müəllimi: Əliyev Ramiz Hüseyn oğlu

Silindr və ölçüləri haqqında bilgilərin genişləndirmək • Silindirik səth haqqında məlumat. • Silindirin əsas ölçüləri : silindirin oturacağının radiusu və hündürlüyüdür. • Silindrin müstəvi kəsikləri. • Bərabərtərəfli silindr. • Silindrin yan və tam səthi.

O 1 Bu dairələrin uyğun nöqtələrini birləşdirən bütün parçalardan ibarət cismə dairəvi silindir deyilir. • Verilmiş dairələrə silindrin oturacaqları, uyğun cevrələrin nöqtələrini birləşdirən parçalara silindirin doğranları deyilir. Paralel köçürmənin xassələrindən alınır ki, silindirin doğranları biri-birinə paralel və bərabərdir. Əgər silindirin doğranı oturacaq müstəvisinə perpendikulyardırsa ona düz silindir deyilir. Silindr dedikdə, düz dairəvi silindr nəzərdə tutacağıq • Düzbucaqlının bir tərəfi ətrafında fırlanmasında alınan cismə silindr deyilir.

Silindr , Sərhədləri O və O 1 iki dairədə və silindirik səthdən məhdudlanan fəza fiqurudur ibarətdir. Oturacaq Silindirik səthə silindirin yan səthi deyilir. Doğranı dairələrə isə silindirin oturacaqları deyilir Silindirin yan səthi Silindirik səthin doğranı silindrin doğranı adlanır

H • AB =H silindrin doğranı və ya hündürlüyü deyilir.

Silindrin oxundan keçən müstəvi ilə kəsişməsinə onun ox kəsiyi deyilir. ABCD ox kəsiyidir D A C B

Silindrin oxuna paralel müstəvi ilə kəsiyi isə düzbucaqlıdır. Bu düzbucaqlının bir tərəfi hündürlük (doğuran ) , digər tərəfi isə vətərdir. ОК - oturacağın mərkəzi ilə vətər arasındakı məsafə, oxla kəsik arasındakı məsafəyə bərabərdir О 1 К О

Silindrin oxuna perpendikulyar müstəvi kəsiyi dairədir.

Hündürlüyü Silindirin açılışı iki dairədən (oturacaqları) və bir düzbucaqlıdan ibarətdir. Silindrin yan səthi açılışı düzbucaqlıdır. Bu düzbucaqlının bir tərəfi silindirin hündürlüyünə, digər tərəfi isə oturacağının cevrə uzunluğuna bərabərdir. Oturacağının çevrə uzunluğu

Silindrin yan səthi dedikdə silindirik səth nəzərdə tululur. Silindrin yan səthinin sahəsi : Oturacağının çevrə uzunluğu ilə onun hündürlüyü hasilinə bərabərdir.

Silindirin tam səthi tapmaq üçün: Silindrin yan səthinin üzərinə silindrin iki oturacağının sahəsini əlavə etmək lazımdır.

Ox kəsiyi kvadrat olan silindrə bərabərtərəfli silindr deyilir

• • • Dairəvi silindr nəyə deyilir? Silindrin doğranı, və oturacaqları nəyə deyilir? Düz silindr nəyə deyilir? Silindrin radiusu, hündürlüyü nəyə deyilir? Silindirın oxu nəyə deyilir? Bərabərtərəfli silindr nəyə deyilir? Silindirin oxuna perpendikulyar müstəvi ilə kəsiyi hansı fiqurdur? Silindrin yan səthi və tam səthi dedikdə nə başa düşülür? Silindrin yan və tam səthi hansı düsturlarla hesablanır?