Bak hri Suraxan rayonu Nadir liyev adna 282li
Bakı şəhəri Suraxanı rayonu Nadir Əliyev adına 282№li tam orta məktəbin 11 a sinif şagirdi Niftili Aypara “Şəbəkə avadanlıqları “
Şəbəkə avadanlıqları �Şəbəkələrin əksəriyyətində server və müştəri kompyuterləri olur. Bunlardan başqa, şəbəkədə şəbəkə kabellərini birləşdirən və siqnalları gücləndirən qurğuların da olması lazımdır. Belə qurğuları iki qrupa ayırmaq olar: kommunikasiya qurğuları və transmissiya qurğuları.
Kommunikasiya avadanıqları Kommunikasiya avadanlıqları verilənlərin göndərilməsinə və alınmasına kömək edir. Kommunikasiya avadanlıqları dedikdə, ilk növbədə, fikrimizə masaüstü kompyuterlər və modem gəlir. Lakin verilənləri göndərən və alan başqa növ qurğular da var. Bunlara misal olaraq iri kompyuterləri – superkompyuterləri, meynfreym kompyuterləri və minikompyuterləri – əl və dizüstü kompyuterləri və hətta faks maşınlarını və rəqəmli kameraları göstərmək olar. Fərdi istifadə üçün ən geniş istifadə olunan ötürücü qurğu modemdir
Modem: Kompyuterə verilənləri telefon xətti ilə ötürməyə imkan verir. Bildiyiniz kimi, kompyuterdə informasiya rəqəmli formada, yəni sıfır (0) və birlərdən (1) ibarət ikilik kod şəklində saxlanılır. Bu kodlar telefon xətti ilə ötürülmək üçün analoq siqnallara çevrilməlidir. Bu işi məhz modem görür. Başqa sözlə, modem kompyuterdəki informasiyanı telefon xətləri, televiziya kabelləri ilə ötürmək və ya açıq fəzaya göndərmək üçün yararlı for-maya salır. Xəttin o biri ucunda isə ikinci modem həmin siqnalları kompyuterin başa düşdüyü dilə çevirir və beləliklə bu iki kompyuter bir-biri ilə ünsiyyətdə olur.
Transmissiya avadanlıqları. Modemlər fərdi kompyuterlər, yaxud bir-iki nəfərlik kiçik ofislər üçün yararlıdır. Lakin yerli və geniş şəbəkələrdə verilənləri ötürmək üçün istifadə olunan qurğular fərqlidir. Onlardan geniş istifadə olunan-ları aşağıdakılardır: Şəbəkə interfeys kartı. Kompyuter şəbəkəsi üçün aparat təminatının ən vacib hissəsi NIC (network interface card) şəbəkə adapteridir. Ona bəzən Ethernet-adapter, yaxud şəbəkə kartı da deyilir.
Körpü [bridge]. Körpü şəbəkəni altşəbəkələrə ayırmaq (və ya yerli şəbəkələri birləşdirmək) üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi qurğu, yaxud uyğun proqram təmi-natı olan kompyuterdir. Şəbəkə keçidi [gateway]. Şəbəkə keçidi, yaxud şlüz müxtəlif tipli şəbəkələr ara-sında informasiya mübadiləsini gerçəkləşdirmək üçün birləşdirici qurğudur. Eynitipli şəbəkələr arasında mübadilə zamanı Informasiyanı çevirən körpüdən fərqli olaraq, şlüz verilənləri ötürməklə yanaşı, həm də onların formatını təyinat şəbəkəsinin protokoluna uyğunlaşdırır. �
Şəbəkələrın növləri Şəbəkələrin çoxlu növü mövcuddur, şəbəkələr [local area networks, LAN] və geniş (qlobal) şəbəkələr [wide area networks, WAN] daha geniş yayılmışdır. Adlarından da göründüyü kimi, LAN əsasən məhdud Yerli şəbəkələrin əksəriyyəti fərdi kompyuterləri, iş stansiyaları və printer, skaner və s. kimi qurğuları bir-birinə bağlayır. Yerli şəbəkələrin müxtəlif növləri olsa da, onlar-dan ikisindən daha çox istifadə olunur: “müştəri-qulluqçu” və “tay-tuşlar” şəbəkəsi. WAN isə daha geniş coğrafi ərazini əhatə edir
“Müştəri-qulluqçu”, yaxud “müştəriserver” şəbəkəsi [client-server network]. Bu növ yerli şəbəkədə iş stansiyalarının və serverin imkanlarından maksimum istifadə etmək məqsədilə idarəetmə onlar arasında paylanır. Bu arxitekturada tətbiqi proqramın işlənməsi müştəri və server kompyuterləri arasında bölüşdürülür. Meynfreymlərə əsaslanan çoxistifadəçi sistemlərin “lal” terminallarından fərqli olaraq, “müştəri-server” arxitekturasına əsaslanan şə- bəkədə müştərilər üçün fərdi kompyuterlər olur. Server kimi digər fərdi kompyu-terdən, minikompyuterdən və ya meynfreymdən istifadə edilə bilər
Geniş şəbəkələr daha geniş coğrafi ərazi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu ərazi bir bölgə, bir ölkə, hətta bütün dünyanı əhatə edə bilər. Ən böyük geniş şəbəkə, şübhəsiz, İnternetdir. Geniş şəbəkələrin əksəriyyəti iki və daha artıq yerli şəbəkədən ibarət olur və onlar bir-birinə yönləndiricilər vasitəsilə bağlanır. Belə şəbəkələrdə rabitə kanalı ola-raq telefon sistemlərindən, rabitə peyk-lərindən, mikrodalğalardan, yaxud onların kombinasiyasından istifadə olunur.
Şəbəkə əməliyyat sistemləri. Bildiyiniz kimi, bütün kompyuterlərin əməliyyat sisteminə ehtiyacı var. Əməliyyat sistemi başqa funksiyalarla yanaşı, kompyuterin resurslarını da idarə edir. Windows, Mac OS, UNIX kimi əməliyyat sistemlərinin adları sizə artıq tanışdır. Kompyuter şəbəkələrində iki növ əməliyyat sisteminin olması zəruridir. Bun - lardan birincisi, Windows, yaxud Mac OS kimi masaüstü əməliyyat sistemidir. Digəri isə şəbəkə əməliyyat sistemidir.
Köməkçilərimiz �http: //compland. az/occontent/uploads/5/630_thumbnail. png �http: //alsat. az/uploads/posts/201404/1397109608_komputer-detailar. gif �http: //alsat. az/uploads/posts/2015 -06/1433828922_vgashnur. jpg �http: //aysberq. site 40. net/uploads/posts/201309/1378966097_68573�connect-computer-small. jpg �http: //alsat. az/uploads/posts/201509/thumbs/1441708229_rsz_1 img_7455 yen. jpg �http: //www. zetron. az/tinymce/upload-files/04. jpg
- Slides: 11