Bai 22 I SILIC II HP CHAT CUA
Baøi 22:
I/ SILIC: II/ HÔÏP CHAÁT CUÛA SILIC:
I/ SILIC: 1/ Tính chaát vaät lyù: 2/ Tính chaát hoùa hoïc: Silic tồn tại ở 2 dạng: silic tinh thể và silic vô định hình § Silic tinh : a/Tínhthể khöû: Cấu trúc giống kim cương, màu xám, có ánh kim, nóng chảy ở 1420 o. C -Taùc duïng vôùi phi kim: F 2, O 2 Có tính bán dẫn Ở nhiệt độ thường có độ dẫn điện+4 thấp, khi nhiệt độ tăng thì độ dẫn 0 + 2 F 20 Si. F 4 (Silic đioxit) điện tănga, Si K hình: Oxh • Silic vô định là chất bột màu nâu b, Si 0 K Tinh thể0 silic + O 2 Oxh t 0 +4 0 thường) (Silic tetraflorua – t Si. O 2 - Taùc duïng vôùi hôïp chaát: +4 Si + 2 Na. OH + H 2 O ………. Na 2 Si. O 3 +…………. 2 H 2 0 Khử Natri silicat Silic cuøng nhoùm vôùi Cacbon neân silic cuõng coù soá oxi hoùa töông töï Cacbon: -4 0 +2 +4 Silic laø ñôn chaát, chæ tham gia phaûn öùng oxi hoùa khöû: vöøa co tinh oxi hoùa vöøa coù tính khöû
I/ SILIC: 2/ Tính chaát hoùa hoïc: a/ Tính khöû: b/ Tính oxi hoùa: q Khi taùc duïng vôùi kim loaïi nhö Fe, Ca, Mg …. Taïo silixua kim loaïi 2 Mg + 0 Si t 0 Mg 2 Si -4 So saùnh vôùi cacbon Magie silixua
Gioáng nhau: Cacbon vaø silic ñeàu coù khaû naêng theå hieän tính oxi hoùa vaø tính khöû, trong caùc hôïp chaát treân Si coù soá oxi hoùa -4 vaø +4, ñoù laø soá electron ngoaøi cuøng cuûa Si töông töï cacbon laø ñeàu baèng 4. Khaùc nhau: Si: Khoâng phaûn öùng tröïc tieáp vôùi H 2 Si tan trong kieàm C: Taùc duïng tröïc tieáp vôùi H 2 Tan trong HNO 3 ñaëc, H 2 SO 4 ñaëc. Si laø phi kim hoaït ñoäng yeáu hôn C, ñoù laø do nguyeân töû Si coù baùn kính lôùn hôn, neân khaû naêng huùt electron cuûa haït nhaân keùm hôn so vôùi cacbon
3/ Traïng thaùi töï nhieân: Al và Các nguyên tố khác 29, 5% Silic Bieåu ñoà % khoái löông caùc nguyeân toá trong voû traùi ñaát Oxi 46, 6% Trong töï nhieân chæ gaëp silic döôùi daïng caùc hôïp chaát, chuû yeáu laø caùt (Si. O 2), caùc khoaùng vaät silicat vaø aluminosilicat nhö : cao lanh (Al 2 O 3. 2 Si. O 2. 2 H 2 O), xecpentin (3 Mg. O. 2 Si. O 2. 2 H 2 O), fenspat (Na 2 O. Al 2 O 3. 6 Si. O 2)…. Silic coøn coù trong cô theå ñoäng, thöïc vaät vôùi löôïng nhoû vaø coù vai troø ñaùng keå trong hoaït ñoäng soáng cuûa theá giôùi höõu sinh.
Tinh theå thaïch anh
Tinh theå thaïch anh
Tinh theå thaïch anh
4/ ÖÙng duïng vaø ñieàu cheá a/ ÖÙng duïng: v. Si sieâu tinh khiết 6 số chín ( 99, 9999% Si) laø chất baùn dẫn ñöôïc dùuøng trong thời ñaïidu haønh vũ trụ, chiếc xe lunokhot Của Lieân Xoâ cũ haï caùnh xuống mặt trăng ngaøy 16/1/1973, sở dĩ ñi ñöôïc laø nhờ tế baøo quang ñiện silic. v. Vai troø sinh học của Si -Thực vật cần Si ñể tạo caùc moâ thực bì, Si laøm cho thaønh tế baøo cứng hơn vaø bền hơn, chống sự xaâm hại của coân truøng vaø nấm mốc -Si coù trong hầu hết tế baøo ñộng vật, ñặc biệt tuyến tuỵ, gan, toùc, xương, răng…Xương, raêng vaø sụn của người bệnh lao lượng S giaûm ñaùng kể. Những người bị bệnh vẩy nến haøm lượng Si trong maùu giảm roõ rệt, haøm lượng Si tăng cao trong maùu ở những người bệnh ñại traøng.
4/ ÖÙng duïng vaø ñieàu cheá b/ Ñieàu cheá - Trong phoøng thí nghieäm: Ñoát chaùy 1 hoãn hôïp goàm boät magie vaø caùt nghieàn mòn. Si. O 2 + 2 Mg to Si + 2 Mg. O - Trong coâng nghieäp: Duøng than coác khöû silic ñioxit trong loø ñieän ôû nhieät ñoä cao. o t Si. O + 2 C Si + 2 CO 2
II/ HÔÏP CHAÁT CUÛA SILIC: 1/ Silic ñioxit: - Tính chaát vaät lyù - Tính Ôû daïng tinh theå, chaát noùnghoùa chaûyhoïc ôû 1713 o. C, khoâng tan trong nöôùc. o Si. O trong di ch khoaùng kiê m đă vaät c, no thaïch ng tananh. deãê da ng trong kiê m no ng Trong nhieân, Si. Odung 2 tantöïchaäm 2 ôû dang cha y Si. O 2 laø caùt chöùa nhieàuto taïp chaát Si. O 2 + 2 Na. OH Na 2 Si. O 3 + H 2 O o Si. O 2 tan đươ c trong dung di ch HF Si. O 2 + 4 HF Si. F 4 + 2 H 2 O Döïa vaøo phaûn öùng naøy ngöôøi ta duøng dung dòch HF ñeå khaéc chöõ vaø hình treân thuûy tinh Caáu truùc tinh theå Si. O 2
Silic đioxit laø một trong những thaønh phần chủ yếu coù trong caùt, được ñuøng laøm vật liệu xaây dựng, sản xuất thuỷ tinh… Sa maïc
Saûn xuaát ñoà goám
Bình ly baèng thuûy tinh
Loï hoa baèng thuûy tinh
Pha boät maøu trang trí ñoà goám
2/ Axit silixic vaø muoái silicat a/ Axit silixic: (H 2 Si. O 3) Silicagen ØLaø chaát ôû daïng keo, khoâng tan trong nöôùc, khi ñun noùng deã maát nöôùc H 2 Si. O 3 to 2 + Si. O H 2 O ØKhi saáy khoâ, axit silixic maát 1 phaàn nöôùc, taïo thaønh silicagen duøng ñeå huùt aåm va øhaáp thuï nhieàu chaát ØLaø axit yeáu, yeáu hôn caû axit cacbonic neân deã bò khí CO 2 ñaåy ra khoûi dung dòch muoái cuûa noù Na 2 Si. O 3 + CO 2 + H 2 O H 2 Si. O 3 + Na 2 CO 3
2/ Axit silixic vaø muoái silicat b/ Muoái silicat -Chi co muoái silicat cu a kim loa i kieàm tan đươ c trong nươ c -Tha nh phaàn chi nh cu a thu y tinh lo ng: Na 2 Si. O 3 va K 2 Si. O 3 -Muoái Na 2 Si. O 3 laø thaønh phaàn khoâng theå thieáu trong caùt -Troän caùt vôùi soâda ñun noùng Na 2 CO 3 + Si. O 2 Na 2 Si. O 3 + CO 2 Na 2 Si. O 3 + 2 H 2 O 2 Na. OH + H 2 Si. O 3 -Trong dung dòch, silicat kim loaïi kieàm bò thuûy phaân maïnh taïo ra moâi tröôøng kieàm.
Caâu 1: Số oxi ho a cao nhaát cu a Si thể hieän ơ hơ p chaát na o sau ñaây? A. Si. O B. Si. O 2 Sai Đúng C. Si. H 4 D. Mg 2 Si Sai
Caâu 2: Khi cho oxit axit ta c du ng vơ i nươ c, thi axit se khoâng đươ c ta o tha nh, neáu oxit axit đo la : A. Cacbon đioxit C. Silic đioxit Sai Đúng Sai B. Lưu huy nh đioxxit D. Đinitơ pentaoxit Sai
Caâu 3: Si ta c du ng vơ i dung di ch na o sau đâaây gia i pho ng khi H 2? A. Dung di ch HNO 3 Sai C. Dung di ch Na 2 CO 3 B. Dung di ch Na. OH D. Dung di ch HF Đúng Sai
- Slides: 23