BAFRA LETME FAKLTES SGORTACILIK VE AKTERYA BLMLER SAB103
BAFRA İŞLETME FAKÜLTESİ SİGORTACILIK VE AKTÜERYA BİLİMLERİ SAB/103 -İKTİSADA GİRİŞ-2 Dr. Öğr. Üyesi Suzan URGAN
Makro Ekonomik Akımın Doğuşu ve Makro Modeller (İktisadi Yaklaşımlar) SAB/103 -İKTİSADA GİRİŞ Hafta-1
Makroekonomi • Makroekonomi milli gelir ve istihdam teorileri ile kalkınma ve büyüme teorilerinden oluşmaktadır. Buradan hareketle toplam üretim düzeyi, toplam harcama düzeyi ve fiyatlar genel düzeyini ilgilendiren konular işlenmektedir.
İktisadi Yaklaşımlar • Klasik ve Neo-Klasik Ekonomik Gelişme • Keynesyen Politikalar ve Makroekonomik Akım • Yeni Makro Modeller
Klasik Görüş (1776 -1850) Piyasa kendiliğinden dengeye gelir Liberal politika izlenmesi Tam istihdam(Mahreçler Kanunu) Para sadece mübadele aracıdır. Adam Smith(Ulusların Zenginliği) J. S. Mill
Neo-Klasik Görüş (1850 -1930) Değer (fayda) emek-değer ile değil marjinal fayda ile ölçülür. Kısmi denge analizi(ceteris paribus) Alfred Marshall
Keynesyen Politikalar ve Makroekonomik Akım (1930 -1970) Liberal politikalar krizleri önlemede etkili olamadı. 1929 Büyük Buhran şiddetli seyretti. Piyasa kendiliğinden dengeye gelmemektedir. Denge ve eksik istihdam aynı anda oluşur. Para nötr değildir. Sisteme etki yapar. Devlet gerektiğinde piyasaya müdahale etmelidir. J. M. Keynes (İstihdam, Faiz ve Para Hakkındaki Genel Teori).
Yeni Makro Modeller • Klasik dönemdeki durgunluk problemi neoklasik dönemde enflasyon olarak baş gösterdi. Ayrıca durgunluk içinde enflasyon(stagflasyon) problemi de oluştu. Mevcut ekonomik sistemler problemleri aşmada yetersiz kaldı.
Yeni Makro Modeller • • • Monetarist Teori Arz Yönlü İktisat Rasyonel Bekleyişler Teorisi Yeni Keynesyen Makroekonomik Akım Yapısalcı Akım
Monetarist Teori Yeniden liberal politika ortaya atılmıştır. Devlet ekonomiye müdahale etmemelidir. Enflasyon her zaman her yerde parasal bir olgudur. Sıkı para politikası izlenmelidir. İki konu ile liberal politikadan ayrışırlar: -Modern miktar teorisi: para arzı artarsa, fiyatlar da artar. -Ekonomi her zaman tam istihdam denge durumunda değildir. Milton Frieadman (1912 -2006).
Arz Yönlü İktisat Stagflasyon krizinin önlenmesinde, Keynesyenlerin talep yönlü politikaları etkisiz kaldı. Buna karşı arz yönlü politika ileri sürüldü. Bu teoriye göre kurumlar ve gelir vergileri düşürülerek piyasa canlandırılmalıdır. Artur Laffer (1940 -…. . )
Rasyonel Bekleyişler Teorisi Karar birimleri geçmişteki fiyat değişimlerini bilerek gelecek dönemlerdeki fiyat değişimlerini öngörmelidir.
Yeni Keynesyen Makroekonomik Akım 1980’lerden sonra ortaya çıkan bu görüşe göre piyasalar kendiliğinden dengeye gelemezler. Arz ve talep dengesi müdahalesiz sağlanamaz çünkü piyasada asimetrik bilgi vardır.
Yapısalcı Akım Enflasyonun ortaya çıkmasında işçi ve işveren beraber rol oynamaktadır. Doğal işsizlik hipotezini benimsemektedirler. Stagflasyon krizlerinin ortaya çıkmasında faiz oranları etkilidir.
Başarılar Dilerim…
Kaynakça • Zeynel Dinler, İktisada Giriş, Ekin.
- Slides: 16