BAB 1 Konsep Teknologi dalam Pengajaran dan Pembelajaran

OBJEKTIF Pada akhir sessi perbincangan, anda diharap dapat: Menjelaskan konsep teknologi, pengajaran dan pembelajaran Menghuraikan prinsip dan domain teknologi dalam pengajaran dan pembelajaran Membincangkan peranan dan kepentingan teknologi dalam pengajaran dan pembelajaran 2

PENGENALAN Teknologi ialah keupayaan menggunakan pengetahuan saintifik atau pengetahuan lain yang tersusun yang digunakan secara sistematik sehingga mampu mempamerkan amalan yang praktikal dalam melaksanakan sesuatu tugas sehingga tugas tersebut mencapai kejayaan (Galbraith, 1967) 3

KONSEP TEKNOLOGI PENDIDIKAN Teknologi pendidikan ialah proses yang komplek dalam menganalisis keperluan pendidikan secara sistematik, saintifik dan rasional bertujuan mereka bentuk dan mengaplikasikan secara sepadu idea, tenaga sumber bahan, kaedah dan tatacara untuk mempertingkatkan keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran Persatuan Teknologi Pendidikan Malaysia 1988 4

DOMAIN TEKNOLOGI PENGAJARAN 1977 AECT (1979) Teknologi pengajaran merupakan satu proses yang kompleks dan bersepadu yang melibatkan manusia, prosedur, idea, peralatan dan organisasi untuk menganalisis masalah-masalah serta mereka bentuk, menilai dan menguruskan penyelesaian kepada masalah-masalah dalam keadaan di mana proses pembelajaran itu adalah bermatlamat dan terkawal. Dipetik daripada Yusup Hashim, 1998 5

DOMAIN TEKNOLOGI PENGAJARAN 1994 “Instructional technology is theory and practice of designing, development, utilization, management, and evaluation of processes and resources for learning. ” Seels dan Richey (1994) Teknologi pengajaran adalah teori dan amalan tentang mereka bentuk, membangun, mengguna, mengurus dan menilai proses serta sumber untuk pembelajaran. 6

DOMAIN-DOMAIN TEKNOLOGI PENDIDIKAN 7

TEORI DAN AMALAN Teori mengandungi konsep, konstruk, prinsip dan saranan yang menyumbang kepada pembinaan kerangka pengetahuan. Amalan adalah aplikasi pengetahuan untuk menyelesaikan masalah pengajaran dan pembelajaran 8

DOMAIN REKA BENTUK Mengandungi reka bentuk sistem pengajaran, reka bentuk mesej, strategi pengajaran dan ciri-ciri pelajar Rekabentuk adalah proses menentukan ciri-ciri dan keperluan pembelajaran. Di samping menentukan komponen sistem pengajaran, rekabentuk juga mengambil kira perubahan sistem dan pengaruh alam sekeliling (Tessmer, 1990) 9

DOMAIN REKABENTUK Terdapat empat bidang utama: • rekabentuk sistem pengajaran • rekabentuk strategi • rekabentuk mesej • ciri-ciri pelajar 10

REKABENTUK SISTEM PENGAJARAN (ISD) Satu tata cara teratur dan terancang untuk… • menganalisis - tentukan apa yang diajar • merekabentuk - tentukan spesifikasi • membina - proses bina dan hasil bahan • melaksana - guna bahan dan kaedah • menilai - tentukan kesan & keupayaan 11

REKABENTUK STRATEGI Merupakan spesifikasi untuk memilih dan menyusun peristiwa dan aktiviti pembelajaran dalam sesuatu unit pelajaran (Seels dan Richey, 1994) Sebagai penentuan urutan, kandungan, domain pembelajaran, kaedah dan media yang paling sesuai untuk mengukuhkan proses pembelajaran (Leshin, Pollock dan Reigeluth, 1991) 12

REKABENTUK STRATEGI …bukan sekadar memilih dan menyusun aktiviti pengajaran malahan mencakupi komponen umum suatu set bahan pengajaran serta prosedur yang akan digunakan untuk menghasilkan pembelajaran yang berkesan (Dick and Carey, 1991) …merupakan perancangan dan pelaksanaan proses pengajaran dan pembelajaran secara mikro. (Yusup. 1997) 13

REKABENTUK MESEJ Bermaksud cara dan format apa yang paling berkesan untuk menyampaikan mesej kepada pelajar (Grabowski, 1991) Pola-pola simbol yang akan mempengaruhi perilaku kognitif, efektif dan psikomotor (Fleming dan Levie, 1993) 14

REKABENTUK MESEJ Rekabentuk mesej memberi tumpuan kepada: perkara yang sangat kecil seperti visual, urutan pelajaran, halaman dan rekabentuk skrin komputer yang terdapat pada sesuatu unit pelajaran. medium - statik, dinamik atau kombinasi tugasan pembelajaran - pembentukan konsep, sikap, pembinaan kemahiran atau penghafalan. 15

CIRI-CIRI PELAJAR Latar belakang, pengalaman, kemahiran, pengetahuan dan sikap sedia ada pelajar yang memberi impak terhadap proses pembelajaran. Pengetahuan sedia ada atau peringkat masuk pelajar (entry level) mempengaruhi pencapaian pelajar. 16

CIRI-CIRI PELAJAR Ciri-ciri pelajar menggunakan kajian motivasi untuk • mengenalpasti pembolehubah yang boleh digunakan • menunjukkan cara pembolehubah itu digunakan untuk meningkatkan proses pembelajaran. 17

DOMAIN PENGEMBANGAN Mengandungi teknologi cetak, teknologi pandang dengar, teknologi berasaskan komputer dan teknologi bersepadu Juga dikenali sebagai domain pembinaan Proses menterjemahkan spesifikasi rekabentuk kepada bentuk fizikal atau produk. 18

DOMAIN PENGEMBANGAN Melibatkan proses rekabentuk, bina, guna dan nilai. Terdapat empat kategori bahan: • teknologi cetak • teknologi bahan pandang dengar • teknologi berasaskan komputer • teknologi bersepadu 19

DOMAIN PENGEMBANGAN teknologi cetak • teks (tulisan) • visual teknologi bahan pandang dengar • pita audio • slaid • filem jalur • transparensi • pita video/filem (visual gerak dan statik) • CDI, VCD, CD-ROM 20

DOMAIN PENGEMBANGAN teknologi berasaskan komputer • berasaskan mikroprosesor • berbentuk digital teknologi bersepadu • bahan multimedia • hiperteks/hipermedia 21

DOMAIN PENGGUNAAN Tindakan menggunakan proses, sumber dan persekitaran. Penggunaan menglibatkan penggunaan media dan kaedah, penyerapan inovasi. 22

DOMAIN PENGGUNAAN Menggunakan proses (kaedah dan model pengajaran), sumber (bahan dan perkakasan media) dan alam sekeliling untuk pembelajaran. Terdapat empat kategori: • penggunaan media dan kaedah (cara sistematik) • penyerapan/penerimaan inovasi • pelaksanaan (menggunakan bahan) • institutianalisasi (penerimaan & pengekalan) 23

DOMAIN PENGGUNAAN penggunaan media dan kaedah (cara sistematik) • proses sistematik menggunakan bahan pengajaran penyerapan/penerimaan inovasi • proses penerimaan terhadap sesuatu perubahan pelaksanaan • proses menggunakan bahan dalam p&p institutianalisasi • penerimaan & pengekalan 24

DOMAIN PENGURUSAN Mengandungi pengurusan projek, pengurusan sumber, pengurusan sistem penyampaian dan pengurusan maklumat Kawalan ke atas teknologi instruksional menerusi perancangan, penyusunan, penyelarasan dan penyeliaan. Terdapat empat kategori: • • pengurusan projek pengurusan sumber pengurusan sistem penyampaian pengurusan maklumat 25

DOMAIN PENGURUSAN Pengurusan projek melibatkan perancangan, pemantauan dan pengawalan ke atas • projek rekabentuk • pembinaan bahan pengajaran Pengurusan sumber melibatkan perancangan, pemantauan dan pengawalan ke atas • perkhidmatan bantuan sumber • perkhidmatan lain-lain media 26

DOMAIN PENGURUSAN Pengurusan sistem penyampaian melibatkan perancangan, pemantauan dan pengawalan ke atas: • kaedah • media Pengurusan maklumat melibatkan perancangan, pemantauan dan pengawalan ke atas: • pengumpulan • pemindahan • pemprosesan 27

DOMAIN PENILAIAN Mengandungi analisis masalah, pengukuran rujukan kriteria, penilaian formatif dan penilaian sumatif 28

DOMAIN PENILAIAN Proses untuk menentukan kesesuaian dan keberkesanan program pendidikan Empat kategori: • penilaian analisis masalah (peperiksaan dll) • penilaian rujukan kriteria (penguasaan unit pelajaran) • penilaian formatif (mengesan bagi penambahbaikan) • penilaian sumatif (buat keputusan penggunaan) 29

DOMAIN PENILAIAN Contoh aplikasi penilaian: • penilaian pencapaian pelajar • penilaian penggunaan media • penilaian rekabentuk dan pembinaan bahan • penilaian program atau projek media 30

KEPENTINGAN DOMAIN Menjadi asas dan struktur kepada bidang teknologi instruksional. (Seels and Richey, 1994) Kurikulum memberi tumpuan kepada apa yang hendak diajar, instruksional pula memberi tumpuan kepada bagaimana hendak mengajar. (Snelbecker, 1974) 31

. . . KEPENTINGAN DOMAIN Untuk menghasilkan pengajaran/latihan dan bahan pengajaran yang sistematik dan berkesan. Bahan pengajaran yang direkabentuk dan dibina perlu dinilai, diguna dan diurus supaya dapat meningkatkan prestasi pengajaran dan pembelajaran. (Yusup, 2002, hal. 260) 32

. . . KEPENTINGAN DOMAIN Dalam bidang latihan industri, dapat meningkatkan prestasi pekerja dan produktiviti. Dalam bidang ketenteraan, dapat meningkatkan kemahiran anggota tentera menggunakan teknologi canggih. (Yusup, 2002, hal. 260) 33

PERANAN TEKNOLOGI PENGAJARAN 2 PERSOALAN (Abdul Rahim Mohd Saad, 1996) 1. Kesesuaian isi kandungan program pendidikan dan latihan masa kini. 2. Kesesuaian kaedah p&p yang sedia ada berbanding dengan teknologi masa kini. 34

PERANAN TEKNOLOGI PENGAJARAN Peranan : 1. Mengubah keputusan peringkat membuat 2. Mengubah sistem atau pendekatan pengajaran 3. Mengubah pengalaman pembelajaran 35

PRINSIP-PRINSIP TEKNOLOGI PENDIDIKAN Sejenis media sahaja tidak boleh digunakan dengan berkesan untuk semua tujuan pengajaran dan pembelajaran Pengguna mesti mengetahui isi kandungan media Media dipilih mesti sesuai dengan kaedah pengajaran Media mesti sesuai dengan keupayaan dan gaya pembelajaran pelajar 36

PERANAN DAN KEPENTINGAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN DALAM PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN Kepentingan bahan pengajaran Kepentingan bahan pembelajaran 75% daripada maklumat yang diperolehi melalui deria penglihatan 13% melalui deria pendengaran Selebihnya melalui deria sentuh, rasa dan bau 37

KEPENTINGAN BAHAN PENGAJARAN Membantu guru menyampaikan pengajaran dengan tepat Merangsangkan minat pelajar supaya menumpukan perhatian pada pelajaran Memudahkan guru menyampaikan pelajarannya. Penghuraian sesuatu dengan menggunakan perkataan dapat dikurangkan Penggunaaan alat bantu mengajar seperti carta, lutsinar, radio dan sebagainya dapat menjimatkan masa pengajaran 38

KEPENTINGAN BAHAN PEMBELAJARAN Pelajar dapat membuat hubungkait di antara benda konkrik dengan fakta-fakta abstrak Pelajar mengukuhkan ingatan. Mengikat sesuatu dalam bentuk konkrik lebih lama dari bahan abstrak Menambahkan aktiviti pengayaan dan pemulihan pelajar Pelajar dapat menjalankan kajian melalui kaedah projek dan membuat kesimpulan. Membantu pelajar menyelesaikan masalah secara indiviidu 39

PRINSIP-PRINSIP TEKNOLOGI PENDIDIKAN Media tidak boleh dikatakan berkesan atau tidak berkesan hanya kerana ia berbentuk maujud atau abstrak Media hendaklah dipilih secara objektif dan bukan mengikut selera atau perasaan sendiri Keadaan fizikal yang terdapat di sekeliling media akan mempengaruhi hasil yang diperolehi 40

KEPENTINGAN TEKNOLOGI PENDIDIAN DALAM P&P Melicinkan proses P&P kerana berfokuskan kepada isi-isi penting kepada topik yang akan disampaikan Menjimatkan masa, tenaga dan wang Mengelakkkan rasa bosan pelajar seterusnya mengekalkan minat pelajar Mengelakkan berlaku 41