BAARI TESTLER Sunum Plan Tanm ve Tarihe Baar

BAŞARI TESTLERİ

Sunum Planı Tanım ve Tarihçe Başarı ve Genel Başarı Testlerinde Kullanılan Soru Türleri Yazmalı Soru Türlerinin Özellikleri İşaretlemeli Soru Türlerinin Özellikleri Okullarda Başarı Testlerinin Kullanılması

Başarı Testi Türleri Öğretmen Yapımı Başarı Testleri Standart Başarı Testleri Başarı Testi Geliştirmenin Aşamaları Başarı ve Yetenek Testleri Bir Başarı Testi Olarak PISA ÖSS ve Ülkemizdeki Durum Değerlendirme

Başarı Kavramı, Eğitim psikolojisi alanında, akademik çalışma, genel okuma ya da matematik gibi özel bir beceri alanında belirlenen yeterlilik düzeyi olarak tanımlanırken; Genel psikoloji alanında, kişinin kendisi veya toplum tarafından konulan hedeflere ulaşması olarak tanımlanmaktadır (Budak, 2003).

Sık sık gülmek ve çok sevmektir; Akıllı insanların saygısını, çocukların sevgisini kazanmaktır; Güzeli sevmektir; Herkesteki iyiyi bulmaktır; İster sağlıklı bir çocuk, ister bir parça yeşil bahçe, ister saygın bir hayatla biraz daha iyi bir dünya bırakabilmektir geriye, Kendinden geçercesine şarkı söylemektir; Tek bir kişi bile olsa, birinin sizin varlığınızdan ötürü daha rahat nefes aldığını bilmektir; İşte budur başarılı olmak. . Emerson

Başarı Testleri Başarı testi ise, özellikle formel eğitim veya öğretim verilen kişinin, bilgi, kavram ve anlayış yönlerinden sağladıkları gelişmeyi saptama amacı ile hazırlanan ve kullanılan testlerdir (Budak, 2003).

Tarihçe Yazılı testlerin eğitim amaçlı ilk kullanımı 1702 yılı İngilteresine kadar dayanmaktadır. İlk objektif başarı testi 1864’te yine bir İngiliz olan George Fisher tarafından geliştirilmiştir. Ardından 1897’de J. M. Rice tarafından geliştirilen objektif testler, başarı testlerinin gelişmesinde önemli bir dönüm noktası olmuştur (Aiken, 1991).

Tarihçe On sekizinci yüzyılın ortalarında Horace Mann, tüm öğrencilerin aynı duruma konulduğu, aynı sorularla konuların kapsamı genişletilerek, şans faktörünün etkilerinin azaltıldığı yazılı sınav türünü ortaya atmıştır (Öner, 1997) .

Tarihçe 1923’te Kelley, Ruch ve Terman , Thorndike’ın psikoloji laboratuarında geliştirdiği ölçme ilkelerinden yararlanarak çağdaş ölçme-değerlendirmenin ilk örneğini, “Stanford Başarı Testleri”ni yayınlamışlardır (Öner, 1997).

Tarihçe Günümüzde başarı testleri, bireylerin akademik özgeçmişlerinden ne derecede yaralandıklarını göstermesi bakımından, başarıların değerlendirilmesi amacıyla kullanıldığı gibi, bireylerin gelecekteki başarılarını yordama amacıyla da kullanılmaktadır (Özgüven, 2000).

Başarı ve Genel Başarı Testleri, içindeki soruların kapsadığı alanın çok geniş olması, herhangi bir alana düşen soru sayısının az oluşu gibi özellikleriyle başarı testlerinden ayrılır. Üniversite giriş sınavlarında kullanılan Fen Bilimleri Testi, Sosyal Bilimler Testi gibi adlarla hazırlanmış olan testler genel başarı testlerinin özelliklerini taşır (Özgüven, 2000).

Başarı ve Genel Başarı Testleri ise, konu yönünden oldukça dar bir alanda hazırlanır ve konuyu derinliğine yoklamayı amaçlar. Biyoloji Testi, Fizik Testi gibi alanlarda hazırlanmış testler başarı testlerinin özelliklerini taşır (Özgüven, 2000).

Başarı Testlerinde Kullanılan Soru Türleri Başarı testlerinde, eğitim hedeflerini ya da bireylerin niteliklerini ölçmek amacıyla çok çeşitli soru türlerinden yararlanılmaktadır. Bunlar; Yazılı, Kısa Cevaplı, Tamamlamalı, Eşleştirmeli, Doğru-Yanlış, Çoktan Seçmeli (Özgüven, 2000).

Yazmalı Soru Türlerinin Özellikleri Yazmalı soru türlerinin en önemli avantajı işaretlemeli sorularla ölçülemeyen bir fikri organize etmek ilişkiler belirtmek, açıklamak gibi nitelikleri ölçer olmasıdır. Yazmalı soru türlerini hazırlamak oldukça kolaydır, cevaplamada rastlantısal tahminlere göre doğru cevap verme olasılığı düşüktür. Az sayıda sorulduğu için yazmalı soru türleri öğrencilerin bilgilerini ve öğrenilmesi gereken konuları örneklemede yetersiz kalmaktadır (Özgüven, 2000).

İşaretlemeli Soru Türlerinin Özellikleri İşaretlemeli soruları hazırlamak yazmalı sorulara göre daha çok zaman alır ve bazı beceriler gerektirir. Ancak avantajlı bir yönü olarak testler kısa bir sürede uygulanır ve puanlaması çok kolay ve objektiftir. Cevaplaması az zaman aldığından kısa sürede çok soru cevaplanır bu da belirli bir zamanda ölçülmesi istenen nitelikleri daha iyi örnekleme olanağı vermektedir (Özgüven, 2000).

Doğru-Yanlış Tipi Sorular Doğru-Yanlış soruları, hazırlanması ve okunması kolay olduğu için çok sayıda soru sorma olanağı verirler böylece ölçülen niteliğin örnekleme olanağı artmaktadır. İki seçenekten birini seçmeye dayandığından % 50 şansa yer verir (Özgüven, 2000). Aşağıdaki ifadelerin yanına Doğrı ise (D) Yanlış ise (Y) işareti koyunuz. Örnek Soru ( ) Bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka herhangi bir özellikle karıştırmadan, doğru olarak ölçebilme derecesine Güvenirlik denir. ( ) Ölçen kişi dikkat ederse hatasız bir ölçme yapılabilir.

Eşleştirme Türü Sorular Eşleştirme sorusu, bir soru olmaktan çok bir soru grubudur. Eşleştirme soruları yapısal olarak bir soru, diğeri cevap olmak üzere iki gruptan oluşmaktadır. Soru ve cevap maddelerinin homojen olması, aynı konudan ya da birbirine yakın konudan hazırlanması gerekir (Özgüven, 2000).

Örnek Soru Açıklama: (A) Sütunundaki kavramlarla (B) Sütunundaki isimleri eşleştiriniz. İsmin başındaki harfi soruların önüne konan parantezin içine yazınız A B ( ) 1. Bireysel Zeka Testi (A) Galton ( ) 2. İlgi Envanterleri (B) Strong ( ) 3. Momentler Çarpımı Korelasyonu (C) Spearman ( ) 4. Grup Zeka Testleri (D) Otis ( ) 5. Kişilik Envanterleri (E) Binet ( ) 6. Özel Yetenek Testi (F) Pearson (G) Thurstone (H) Woodforth

Çoktan Seçmeli Sorular Çoktan seçmeli sorular bir soru ve soruya cevap olabilecek olası seçeneklerden oluşur. Çoğunluk seçeneklerden biri doğru, diğerleri yanlış olarak düzenlenir. Puanlar şans hatasından daha az etkilenmektedir. Soruların seçenekleri testin uygulanacağı bireylerin gelişmişlik derecesine göre 3 ile 5 seçenek arasında değişmektedir (Özgüven, 2000).

Örnek Soru Aşağıdaki isimlerden hangisi insan doğasına bakışı yönünden diğerlerinden farklıdır? a) Jung b) Horney c) Adler d) Rogers e) Sullivan

Okullarda Başarı Testlerinin Kullanılması Başarı testleri daha ziyade öğrencilerin geçmiş akademik yaşantılarını ölçmek amacıyla kullanılır. Herhangi bir alandaki başarı için o alana ait temel kavram ve bilgilerin bilinmesi ilerideki başarı için önemli olduğu için, başarı testleri geleceğe yönelik yordama amaçları için de kullanılmaktadır (Özgüven, 2000).

Okullarda Başarı Testlerinin Kullanılış amaçlarından bazıları şunlardır Öğrencilerin zayıf ve kuvvetli başarı alanlarını tanımada, Öğrencilerin seçmeli derslerden hangisini alacağı veya alanlardan hangisine yöneleceğinin kararlaştırılmasında, Öğrencilerin başarısızlık nedenlerinin araştırılmasında, Öğrencilerin başarı seviyeleri ile zeka seviyelerinin karşılaştırılmasında, (? ) Seçme ve sınıflandırmayı gerektiren durumlarda kullanılmaktadır (Özgüven, 2000).

Başarı Testi Türleri Basarı testleri maksimum performans ölçen testler grubuna dâhildir. Öğretmen Yapımı Başarı Testleri ve Standart Başarı Testleri olarak ikiye ayrılır.

Öğretmen Yapımı Başarı Testleri Öğretmen yapımı başarı testleri, adından da anlaşılacağı üzere, sınıf veya branş öğretmenlerinin, sınıftaki öğretiminin etkinliğini ölçmek ya da artırmak için geliştirdiği testlerdir. Öğretmen yapımı testler, derslerde öğrencilere öğretilen konuların öğrenilme düzeyini ölçmede sıklıkla kullanılır (Cesur, 2009).

Standart Başarı Testleri Hedeflenen popülasyondan yeterince kişiye uygulanarak; uygulama ve puanlama normları (ortalama, standart sapma standart puanları, vb. ) ile güvenirliği, geçerliği ve tutarlılığı belirlenmiş testler Standart Testler olarak adlandırılırlar. Gup içerisinde başarısı en yüksek olan adayları seçmek amacıyla hazırlanmış Standart Başarı Testleri çok daha kapsamlı bir kullanılış için genellikle uzmanlarca geliştirilirler(Budak, 2003; Duru, 2007).

Standart Bir Başarı Testi Geliştirmenin Aşamaları Testin amacını belirleme. Kullanılacak Ölçülecek İlk ölçme aracının türünü belirleme. hedeflere uygun belirtke tablosu hazırlama. madde havuzunu oluşturma. Maddelerin Madde Pilot gözden geçirilmesini sağlama. ön denemesi yapma. uygulama yapma. Madde Testin analizi yapma. son formu için güvenirlik ve geçerlilik çalışması yürütme.

Standart Başarı Testlerinin Ayırıcı Özellikleri Açıkça tanımlanmış bir davranış örneklemini ölçmek üzere düzenlenmiş olmaları ve belirli bir dizi test maddesini içermesi. Uygulama Uzman Testin ve puanlama için özel yönergelere sahip olmaları. kişiler tarafından geliştirilmiş olmaları. üzerinde geliştirilmiş olduğu bireyleri örnekleyici niteliği olan gruplara dayalı normlarının olması. Geçerlik Testin ve güvenirliklerinin saptanmış olması. eşdeğer formlarının aynı bireylere aynı zamanda uygulanmasının yanı sıra, değişik yer ve zamanlarda da uygulanabilmesi (Gronlund, 1971: Akt. , Koç, 1984).

Ayırıcı özelliklerin sonucu olarak Uzman kişiler tarafından geliştirilmiş olmaları, test ve test maddelerinin teknik niteliklerinin yüksek olmasını, Uygulama ve puanlama yönergelerinin açık bir biçimde ortaya konmuş olması, testin değişik uygulayıcılar tarafından kullanımında standart bir yöntemin izlenmesini,

Ayırıcı özelliklerin sonucu olarak Normlarının bulunması (Ulusal, yerel düzeyde, yaş, cinsiyet ve öğrenim düzeyi normları); her hangi bir öğrencinin test puanını, tanımlanmış grupların puanlarıyla karşılaştırmayı, Eşdeğer (paralel) formlarının bulunması, ilk uygulamaya dayalı olarak cevapları hatırlama kaygısı olmaksızın, testin aynı birey ya da bireyler üzerinde tekrarlanabilmesini olanaklı kılmaktadır (Gronlund, 1971: Koç, 1984). Akt. ,

Standart Başarı Testlerinin Kullanılması Standart Başarı Testleri, türlü amaçlar için kullanılır. Bunlardan bazıları; Gruplar arasında karşılaştırma yapılacak durumlarda ve büyük gruplar hakkında bilgi toplamada yaygın olarak kullanılan testlerdir. Bir birey ya da grubun başarı düzeyini karşılaştırmak söz konusu olduğunda,

Standart Başarı Testlerinin Kullanılması Bir birey ya da grubun değişik beceri ya da konu alanlarındaki başarı seviyesinin karşılaştırılmalı olarak profili elde edilmek istendiğinde, Değişik Belli okul ya da sınıflarda başarı karşılaştırılacağı zaman, bir zaman süresinde öğrencinin gelişimi izlenmek istendiğinde, Araştırmalarda, başarı değişkenine ilişkin bilgi toplanması gerektiğinde Standart Başarı Testleri’nden yararlanılır (Özgüven, 2000).

Standart ve Öğretmen Yapımı Başarı Testlerini Ayıran Farklar Standart Başarı Testleri, içerik olarak ülke çapında okullarda yaygın olan ortak ders konularını ya da bilgileri kapsarken; Öğretmen Yapımı Başarı Testleri, sınıfa özgü bilgi ve becerileri kapsar. Standart Başarı Testleri, daha genel bilgi ve becerilere ilişkin sorulardan oluşur. Öğretmen Yapımı Başarı Testleri ise sınırlı bir konuda soruları kapsayabilir (Özgüven, 2000).

Standart ve Öğretmen Yapımı Başarı Testlerini Ayıran Farklar Standart Başarı Testleri uzman kişiler tarafından hazırlanırken Öğretmen Yapımı Başarı Testlerinde öğretmen testi kendisi hazırlar. Standart Başarı Testlerinde, madde analizleri yapılır. Elde edilen verilere göre iyi sorular seçilerek son test hazırlanır. Öğretmen Yapımı Başarı Testlerinde ise test hazırlamanın böyle bir süreçten geçmesi çok nadirdir (Özgüven, 2000).

Standart ve Öğretmen Yapımı Başarı Testlerini Ayıran Farklar Standart Başarı Testlerinin güvenirlik derecesi yüksektir, buna karşın Öğretmen Yapımı Başarı Testlerinin güvenirlik derecesi daha düşüktür. Standart Başarı Testleri ülke ya da geniş bir bölge için hazırlanır, sonuçlar tüm ülke çapında geniş bir grubun performansını temsil eder. Öğretmen Yapımı Başarı Testleri ise yalnızca bir sınıfı, okulu ya da belli (kısıtlı) bir referans grubunu temsil eder (Özgüven, 2000).

Başarı Testleri ve Yetenek Testleri Başarı testleri ile yetenek testlerini kullanış amaçları yönünden birbirinden kesin olarak ayırmak oldukça güçtür. Her ikisi de bireyin geleceğine yönelik karar alırken “yordayıcı” olarak kullanılmaktadır (Karakaya, 2002).

Başarı Testleri ve Yetenek Testleri Yetenek ölçüleri bireyin gelecekteki başarısını özellikle de bireyin akademik başarısını yordamada kullanılmaktadır. Başarı ise okul ortamında belirli bir ders veya akademik programdan bireyin ne derecede yararlandığının göstergesidir (Karakaya, 2002).

Başarı Testleri ve Yetenek Testleri Yapılan araştırmalar, yetenek ölçüleri gibi bireyin geçmişteki genel başarısının da gelecekteki başarı olasılığını yordamada bir ölçüt olarak kullanılabileceğini ve ayrıca yetenek testlerinden alınan puanlar ile okulda alınan akademik başarı puanları arasında pozitif yönlü bir ilişkinin bulunduğunu göstermektedir (Karakaya, 2002).

Bir Başarı Testi Olarak PISA (Programme for International Student Assessment) PISA Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından düzenlenen dünyanın en büyük eğitim araştırmalarından biridir. 2000 yılından itibaren üç yılda bir yapılan bu araştırmayla OECD üyesi ülkeler ve diğer katılımcı ülkelerdeki 15 yaş grubu öğrencilerin modern toplumda yerlerini alabilmeleri için gereken temel bilgi ve becerilere ne ölçüde sahip oldukları değerlendirilmektedir (PISA Türkiye, 2012).

Bir Başarı Testi Olarak PISA (Programme for International Student Assessment) Örnek PISA Sorusu Bir pizza dükkânında büyüklükleri farklı olan aynı kalınlıkta iki yuvarlak pizza satılmaktadır. Çapı 30 cm olan küçüğünün fiyatı 30 lira, çapı 40 cm olan büyüğünün fiyatı ise 40 liradır. Buna göre, hangi pizza daha ucuzdur? İşleminizi gösteriniz.

Türkiye'nin PISA Sonuçları PISA-2003 sonuçlarına göre, Türkiye; değerlendirmeye alınan 41 ülke içinde, matematikte 33. sırada, okuma alanında 34. sırada, fen ve problem çözmede 36. sırada yer almıştır.

Türkiye'nin PISA Sonuçları PISA-2006 sonuçlarına göre, Türkiye; değerlendirmeye alınan 57 ülke içinde, matematikte 43. sırada, okuma alanında 37. sırada, fen ve problem çözmede 44. sırada yer almıştır.

Türkiye'nin PISA Sonuçları PISA-2009 sonuçlarına göre, Türkiye; değerlendirmeye alınan 65 ülke içinde, matematikte 43. sırada, okuma alanında 41. sırada, fen ve problem çözmede 43. sırada yer almıştır.

Türkiye'nin PISA Sonuçları PISA 2009 sonuçları incelendiğinde Türkiye’nin 2003 yılına göre ortalama okuma yeterliliği, Matematik ve Fen bilimleri puanlarının yükseldiği ve bu sayede sıralamada birkaç basamak yükseldiği görülmektedir. 2003 -2009 karşılaştırmasında Türkiye’nin puanını en çok arttıran ülkelerden biri olduğu anlaşılmaktadır (Çelen ve diğerleri 2011).

Sonuç Başarı testleri, yetenek, kişilik, ilgi ve tutum gibi çeşitli alanlara ilişkin psikolojik testler arasında en yaygın olarak kullanılan testlerdir. Öğretmenler tarafından hazırlanan başarı testleri ile uzmanlar tarafından hazırlanan standart başarı testleri hep birlikte düşünüldüğünde diğer alanlardaki toplam test sayısını aşabileceği kolayca tahmin edilebilir

Sonuç Bir yükseköğretim programında ya da bir mesleki yerleştirme programında mesleki başarıyı etkileyen birçok faktör olup öğrencinin geçmişteki başarısı bunlardan bir tanesidir. Başarı testleri sonuçlarının, bu çerçevede düşünülerek kullanılması gerekir (Özgüven, 2000).

Sonuç Ülkemizde ilköğretimin sekizinci ve ortaöğretimin dokuzuncu sınıflarında yapılması öngörülen mesleğe ve yüksek öğretime yapılacak yöneltmeler için Standart Başarı Testlerine büyük gereksinim duyulmaktadır (Özgüven, 2000).