AYNALAR TUE INARLI 1 ERK Dzlem Ayna ukur

AYNALAR TUĞÇE ÇINARLI 1

İÇERİK �Düzlem Ayna �Çukur Ayna �Tümsek Ayna 2

AYNALAR �Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını kısmını yansıtabilen yüzeylere ayna denir. �Aynalar, yansıtıcı yüzeylerinin şekillerine göre adlandırılırlar. Yansıtıcı yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna, yansıtıcı yüzeyi küre kapağı şeklinde olan aynalara küresel ayna denir. 3

AYNA ÖRNEKLERİ 4

DÜZLEM AYNA �Yansıtıcı yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna denir. Düzlem aynaya düşen ışınlar aynada yansıma kanunlarına göre yansırlar. Daima düzgün yansıma görülür. 5

DÜZLEM AYNA ÖRNEKLERİ PERİSKOP TEPEGÖZ 6

Olmayan Bir Cismin Görüntüsü • Noktasal olmayan bir cismin görüntüsünün bulunması için cismin uç noktalarından aynaya en az ikişer ışın gönderilir ve bu ışınlar yansıma kanunlarına göre aynadan yansıtılır. • Yansıyan ışınların uzantılarının kesiştiği noktalar birleştirilerek cismin görüntüsü bulunur. 7

8

Düzlem Aynada Görüntünün Özellikleri 1 - Zahiridir yani aynanın arkasında oluşur. 2 - Aynanın arkasında oluşur. 3 - Düzdür. 4 - Cismin aynaya olan uzaklığı ile görüntünün aynaya olan uzaklığı eşittir. 5 - Cismin boyu, görüntünün boyuna eşittir. 6 - Cisme göre sağlı solludur. (Sağ el, görüntünün sol elidir). 9 7 - Görüntü aynaya göre simetriktir.

ÇUKUR AYNA �Yansıtıcı yüzeyi çukur olan aynalara çukur ayna (konkav ayna = iç bükey ayna) denir. � Çukur ayna, cisimlerin görüntülerini büyütebilme ve gelen paralel ışınları bir noktada toplayabilme özelliğine sahiptir. 10

ÇUKUR AYNA ÖRNEKLERİ ARABA FARI TELESKOP 11 EL FENERİ

Çukur Aynaya Paralel Gelen Işınların Yansıması �Çukur aynaya paralel gelen ışınlar, aynada yansıma kanunlarına göre yansıdıktan sonra bir noktada toplanırlar. Çukur aynada yansıyan ışınların toplandığı noktaya odak noktası denir. �Aynadan yansıyan ışınlar odak noktasından geçtikten sonra doğrultu ve yönünü değiştirmeden yayılmaya 12 devam ederler.

ÇUKUR AYNADA GÖRÜNTÜ a) Sonsuzdaki bir cismin görüntüsü odakta ve nokta şeklindedir. 13

b) Cisim merkezde ise görüntüsü merkezde, ters, gerçek ve cisimle aynı boydadır. 14

c) Cisim merkez ile odak arasında ise görüntü merkez ile sonsuz arasında ters, gerçek ve cisimden büyüktür. 15

d) Cisim odak noktasında ise görüntü sonsuzda oluşur. 16

TÜMSEK AYNA �Yansıtıcı yüzeyi tümsek olan aynalara tümsek ayna (konveks ayna = dış bükey ayna) denir. �Tümsek ayna, cisimlerin görüntülerini küçültebilme ve gelen paralel ışınları dağıtma özelliğine sahiptir. 17

TÜMSEK AYNA ÖRNEKLERİ ARABA YAN AYNASI BÜYÜTEÇ 18

Tümsek Aynaya Paralel Gelen Işınların Yansıması �Tümsek aynaya paralel gelen ışınlar, aynanın arkasındaki bir noktadan çıkıyormuş gibi birbirinden uzaklaşarak yansırlar. � Tümsek aynada yansıyan ışınların uzantılarının aynanın arkasında kesiştiği noktaya odak noktası denir. Aynadan yansıyan ışınlar odak çıkacak şekilde yansıdıktan sonra doğrultu ve yönünü 19 değiştirmeden yayılmaya devam ederler.

20

Tümsek Aynada Görüntünün Özellikleri �Tümsek aynada görüntünün özellikleri aynıdır. Cisim nereye konursa konsun; – Görüntü daima cisimden küçüktür. – Cisim aynaya yaklaştıkça görüntü daha da küçülür. – Görüntü düzdür. – Görüntü zahiridir yani aynanın arkasında oluşur. 21

NELER ÖĞRENDİK ? �Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. �Tümsek aynada yansıyan ışınların uzantılarının aynanın arkasında kesiştiği noktaya ………. denir. �Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını kısmını yansıtabilen yüzeylere ………. denir. �Yansıtıcı yüzeyi tümsek olan aynalara ………. denir. 22

�Yansıtıcı yüzeyi çukur olan aynalara ………. denir. �Çukur aynada cisim odak noktasında ise görüntü ………. denir. �………. aynada görüntünün özellikleri aynıdır. �Çukur aynada sonsuzdaki bir cismin görüntüsü ………. oluşur. 23

CEVAPLAR �Odak Noktası �Ayna �Tümsek Ayna �Çukur Ayna �Sonsuzda �Tümsek �Odakta 24

KAYNAKÇA �www. fenokulu. net �www. tr. wikipedia. org �www. fenci. gen. tr �www. dershocası. com �www. ögrenciyiz. net �www. egıtımhane. com �www. fenkurdu. com �www. fenci. gen. tr 25