atma Ynetiminde Arabuluculuk atma insan ilikilerinde yaanan doal
Çatışma Yönetiminde Arabuluculuk • Çatışma insan ilişkilerinde yaşanan doğal bir süreçtir. Örgütlerde çatışma yönetiminde çatışmayı arabulucu ya da hakem gibi üçüncü kişiden yardım alarak çözmek mümkündür. İnsanlar günlük yaşamda da bir sorun ya da çatışma çözümünde üçüncü bir kişinin ya da arabulucunun yardımına başvurabilirler (Terzi, s. 91, 2013).
Çatışma Yönetiminde Arabuluculuk Arabuluculuğun başarılı olması için taraflar arasında uyuşmazlık olması, tarafların müzakereye gönüllü olması ve bu iradelerini arabulucuya bildirmeleri, arabulucunun her iki tarafa da eşit ve olumlu yaklaşması dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardır (Kurt, s. 409, 2018). Arabuluculuğa «boşanmalar, adli vakalar, uluslararası ilişkiler, ticari ilişkiler, eğitim kurumları, sigorta hizmetleri, sosyal ilişkiler, iş ilişkileri ve örgüt yönetimi alanlarında başvurmaktadır» (Terzi, s. 94, 2013). Arabuluculuğun çeşitli tanımları yapılmıştır. Kaplan’a göre (s. 122, 2008) arabuluculuk: «ki veya daha fazla kişi veya grup arasında oluşan farklılık ve çatışmayı mahkeme dışı çözmeye ve taraflar arasında anlaşma saplamaya yönelik, tarafsız bir üçüncü kişi konumundaki arabulucu tarafından yürütülen gönüllü kabul edilebilir, …. » bir anlaşmadır.
Arabuluculuk Modelleri Kolaylaştırıcı arabuluculuk: Bu yöntem arabulucunun pasif olduğu, tarafların kendi aralarında anlaşmaya varmaları için iletişim kumalarının için teşvik edildiği bir yöntemdir (Riskin, 2003: akt. , Özmumcu, s. 1372, 2013).
Arabuluculuk Modelleri • Sosyo-duygusal arabuluculuk tarzı: «Bu yöntemde arabulucu anlaşmazlığın altında yatan duygusal nedenleri ortaya çıkararak iletişim artırmaya çalışır» (Terzi, s. 99, 2013).
Arabuluculuk Modelleri • İş/görev yönelimli arabuluculuk: «Tarafların dikkatli denetimine önem verilen, sonuca odaklı ve yönlendirme taktiklerini özgürce kullanıldığı bir yöntemdir (Terzi, s. 99, 2013).
Arabuluculuk Modelleri Değerlendirici arabuluculuk: hukuki anlaşmazlıklarda baş vurulan bir yöntemdir. Bu yöntemde arabulucu taraflara hukuki hakları konusunda değerlendirme yapmakta, hukuki davanın olası sonuçları hakkında tarafları bilgilendiren bir değerlendirme yapmaktadır (Riskin, 2003: akt, Özmumcu, s. 1375, 2013).
HAKEME BAŞVURMAK Örgütlerde çatışmaların çözümünde üçüncü kişi olarak «bilinçliliği artırmak ve güven sağlamak» için hakeme başvurulabilir (Başaran, s. 277, 1992). Tarafların kendi aralarında anlaşamamaları durumunda saygın herkesin güvenini kazanmış ve saygın bir kişiliği olan hakemden yardım almayı tercih ederler. Tarafların onayını salmış üçüncü bir kişi herhangi taraf adına değil her iki taraf adına hareket ederek çözüm üretir (Yeniçeri, s. 210, 2009).
HAKEME BAŞVURMAK Çatışma çözümünde hakemin dikkat etmesi gereken konular şunlardır (Başaran, s. 277, 1992) : « 1. Çatışmada karşıtların ne tür duygular içinde olduğunu sezmelidir. 2. Çatışmadan kimin ne kadar yaran, zararı olacağını kestirebilmelidir. 3. Gözlem, inceleme yaparken, toplantıları yönetirken nesnel, yansız olabilmelidir. 4. Üstle, astlar arasında oluşan çatışmalarda, üstle ilişkilerinin yanlış yorumlanmasına yol açacak durumlar yaratmamalıdır. 5. Hakem çatışanları özenle, sabırla dinlemelidir, az konuşmalıdır. »
Özmumcu, S. (2013). Arabulucunun Rolü Kolaylaştırıcı Ve Değerlendirici Arabuluculuk, İÜHFM C. LXXI, S. 1, s. 1369 -1390. Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde İnsan İlişkileri (Yönetsel Davranış). Gül Yayınevi, Kadıoğlu Matbaası: Ankara. Perçin, G. E. (2011). “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinden Arabuluculuğun Hukuksal Düzenlemelerdeki Yeri”, MHB Yıl 31, Sayı 2, 177 -201. Yavuz, K. (2008). Arabuluculuk ve Türk Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısına Eleştirel Bir Bakış, MHB Yıl 28, Sayı 1 -2, s. 115 -146. Yeniçeri, Ö. (2009). Örgütlerde çatışma ve Yabancılaşma. IQ Kültür ve Sanat Yayıncılık: İstanbul. Tezi, Ç. (2013). Çatışma ve Stres Yönetimi I. «Çatışma Yönetiminde Arabuluculuk» . Anadolu Üniversitesi Yayınları: Eskişehir. Kurt, R. (2018). İş Yargısında “Arabuluculuk” TBB Dergisi 2018 (135), 405 -444.
- Slides: 9