ATIKLARIN ARITILMASINDA MKROORGANZMALARIN KULLANILMASI NDEKLER Atk nedir Atk

ATIKLARIN ARITILMASINDA MİKROORGANİZMALARIN KULLANILMASI

� � � İÇİNDEKİLER Atık nedir? Atık çeşitleri nelerdir? Karbonun içeriğinin belirlenmesi Bileşiklerin biyolojik parçalanması ve sentezi Azotlu bileşikler ve belirlenmesi Fosforlu bileşikler ve belirlenmesi Atık su arıtımının gerekliliği Arıtılmış atık suyun yeniden kullanımı Atık suyun özellikleri Evsel atık suların arıtımında kullanılan işlemler Hidroliz ve asitleşme bakterileri Çiğli atık su arıtma tesisi Atık su arıtma yöntemleri

Atık nedir? ? ? � Kullanılma süresi dolan ve yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken maddeler atık olarak tanımlanır.

Atık çeşitleri…… Endüstriyel ve evsel atıklar faz olarak katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç grupta toplanır.

Atıkların içeriğinde neler var? . . Endüstriyel atıklar içerisinde karbon bileşikleri bakımın dan zengindir. � Evsel atıklarda azot ve fosforlu bileşikler bakımın dan zengindir. . �

Karbonlu bileşikler. . � Sanayi türüne bağlı olarak değişirler. � Genel olarak bu bileşikler yağ, petrol, gres vb. .

Karbonlu bileşikler…. . � Yüzeyi aktif maddeler (sürfaktanlar, deterjanlar…) � Karbonhidrat, protein, yağlar

� Aromatik organik bileşikler (fenol, benzen, toulen ) � Karbonlu evsel atıklarda, nişasta, selüloz içeren yiyecekler, plastikler, camlar, metaller…vb bulunur.

Karbon konsantrasyonu � Total organik karbon (TOC) � Biyolojik oksijen isteği (BOİ) � Kimyasal oksijen isteği (KOİ)

Total organik karbon (TOC) � Karbon içeriğini saptaya bilmek için numuneler, TOC sistemine enjekte edilerek yaklaşık 950 0 C ‘ de yakılır. tam yanmadan oluşan CO 2 bir infarared dedektörü aracılığı ile ölçülerek CO 2 derişimi sinyal halinde yazıcı ile kaydedilir.

Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı (BOİ 5): Atık sudaki organik maddelerin biyokimyasal oksidasyonu sırasında mikroorganizmalar tarafından kullanılan çözünmüş oksijenin miktarıdır. Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ): KOİ testi atık suların organik madde içeriğini ölçmek için yapılmaktadır. Oksitlenebilen organik madde kimyasal oksitleyici olan potasyum dikromat kullanılarak ölçülmektedir. Bir atık suyun KOİ'si genel olarak BOİ'sinden daha yüksektir. Çünkü biyolojik olarak oksitlenemeyen birçok bileşik kimyasal olarak oksitlenebilmektedir. KOİ ölçümleri atık su karakterinin belirlenmesinde kullanılabilir.

Bileşiklerin biyolojik parçalanması ve sentezi � Mikroorganizmaların yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyacı vardır. mikroorganizm alar bu enerjiyi besinleri ayrıştırma yolu ile yaparlar.

Aerobik metabolizma… Oksijen varlığında organizmalar karbon içeren bileşikleri parçalayarak CO 2 ve H 2 O dönüştürürler. � Örnek; nitrosomonas sp. , pseudomanas, flavobacter, achrom obacter, �

Anaerobik metabolizma � Oksijen yokluğunda bileşiklerin parçalanması anaerobik katabolizma olarak bilinir. ÖRNEK; Clostridia, lactobacillus

� Oksijensiz solunumda elektron alıcısı olarak nitrat iyonlarının kullanılmasına denitrifikasyon adı verilir. ÖRNEK; Pseudomonas, arthrobacter

Anaerobik bakteriler!!! Mayalar(S. cerevisiae)-- glikoliz --- etanol � Enterik bakteriler –glükoliz –karma asitler � (E. coli, E. aerogenes) ol) � ( formik, asetik, butirik, etanol, butandi Clostridia ---glikoliz--- aseton, bütanol, butirik asetikasitler

Anaerobik atık gideriminde son ürün … � Genelde metan son üründür fakat uygun organizmalar ve şartlar sağlanırsa etanol, metanol, laktik asit, asetik asit ürün olarak oluşturulabilir.

Ototrofik metabolizma !!!! � Organizmalar karbon ve enerji kaynağı olarak kullandıkları bileşiklere göre ‘’heterotrofik’’ ve ‘’ototrofik’’ organizmalar olarak ikiye ayrılır.

Ototrofik metabolizmalar !! � Karbon kaynağı olarak CO , enerji kaynağı olarak da, inorganik bileşikleri ya da ışığı kullanarak besin oluşturlar. 2

Ototrofik metabolizmaya sahip organizmalar!!! � Fe+2 � S-2 � NH 4+ Fe+3 (thiobacillus sp) SO-2 (thiobacillus sp) NO 3(Nitrosomonas/nitrobacter)

Heterotrofik organizmalar !! � Karbonhidrat, protein, lipid, nişasta vb. ) Karbon kaynağı olarak ve enerji kaynağı olarak kullanırlar.

� Mikroorganizmalar elde ettikleri bu enerjiyi (ATP) hareket, biyolojik sentez, hücre içine ve dışına madde transferi gibi olaylarda kullanırlar

Organizmada parçalanma ve sentez olayları eş zamanlı gerçekleşir…. Parçalanma Biyosentezleme Katabolizma Anabolizma Enerji üretir Enerji tüketir

Azotlu bileşikler…. Katı atıklarda bulunan azot bileşikleri, karbona bağlı olarak, proteinler, aminler, nitrosa bileşikleri, azotlu tuzlardan oluşur. � Gaz fazda olarak Azot monoksit(NO), Azot dioksit (NO 2 ) olarak bulunur �

Denitrifikasyon Nitrifikasyonla oluşan nitrat/ nitrit konsantrasyonları belli seviye üstünde toksik oldugu için denitrifikasyonla azot(N 2) dönüştürülür. � Denitrifikasyon havasız şartlarda NO 3 ‘ın N 2 gazına indirgenmesini sağlar. �

Denitrifikasyon bakterileri. . � Pseudomonas, alcaligenes, achromobacterium, arthrobacter dir. � Bu organizmalar NO 3’ı elektron alıcısı olarak kullanırlar ve gerekli enerjiyi organik karbon bileşiklerinden sağlarlar.

� Denitrifikasyon iki basamakta gerçekleşir. � İlk basamak NO-3, NO 2 ‘ye � İkinci basamakta NO 2, N 2‘ye indirgenir.

Fosfor bileşikleri !!! Atıklardalar da fosfor bileşikleri; fosfat tuzları ve organik bağlı fosfor bileşikleri halindedir. � Evsel atıklarda daha fazla bulunurlar. �

Fosfor bileşiklerinin tayini!! � Fosfor bileşikleri nitrik asit yada sülfirik asitle ortofosfata dönüştürürler. � Ortofasfat içerisinde bulunan fosfat; a) Vanadomolibdik asit yöntemi b) Kalay klorür yöntemi c) Askorbik asit yöntemi belirlenir. .

Fosfor bileşikleri… � Biyolojik reaksiyonlar sonucu oluşur. Oluşan fosfat ya mineralize olarak doğaya katılır, yada organizmalar tarafından tutulur.

Biyolojik olarak fosfat tutma, ; � Fosfat organizmanın yapısına katılır(nükleik asit, fosfolipid , ATP) � Polifosfat şeklinde bazı organizmalar (acinetobacter sp) hücre içinde tutarlar ve enerji kaynağı olarak kullanırlar � Arıtma sistemlerinde biyolojik olarak giderildiği gibi kimyasal olarakta Ca+2, Al+3 ve Fe+3 ile çöktürülür. .

KATI ATIKLARIN ARITILMASINDA MİKROORGANİZMALAR

� Kompostlama: mikroorganizma adı verilen ve çoğunluğu gözle görülmeyen canlıların, ortamın oksijenini kullanarak çöp içerisindeki organik maddeleri biyokimyasal yollarla ayrıştırmasıdır.

� Atıkların doğal yollarla çürütülmesi sonucunda organik maddece zengin ürününe kompost denir.

� Kompost yapımında her türlü organik atık, bitkisel (sebze, meyve, yemek, ekmek vb. atıklar) ve hayvansal atıklar, gıda sanayi atıkları, gıda sanayi ve evsel atık su arıtma çamurları tek veya daha iyi şekilde karışım olarak kompostlanabilir.

Bu malzemeler KOMPOSTLANMAMALIDIR: • İnsani atıklar veya hijyenik pedler • Hastalıklı bahçe bitkileri • Arsız otlar • Odun kömürü külü • Parlak kuşe kağıt • Böceklere karşı ilaçlanmış bitkiler

Kompostlama mekanizması � Kompostlama işlemi, nemli tutulan ve havalandırılan karışık organik atıklarda doğal olarak bulunan, kendiliğinden çoğalan mikroorganizmalar tarafından gerçekleştirilir. Başlangıçta çoğunlukla bakteri olan bu organizmaların çoğalması sırasında ısı, CO 2 ve su buharı açığa çıkar.

� Kompostlaştırma işlemine katkıda bulunan organizmalar arasında bakteriler, mayalar, küfler ve aktinomisetler sayılabilir. � Düşük nem şartlarında(%50 -60 nem) özellikle küf ve aktinomisetler aktif rol oynarlar. � Daha yüksek nem şartlarında (%60 -80 nem) bakteriler kompostlaştırma işleminde aktif rol oynarlar.

AKTİNOMİSETLER Bakteri ile mantarlar arasında bir geçit formudur. Aktinomisetl er, hetetrofik organizmalar olup, yaşamları ortamda bulunan organik maddelere bağlıdır. Topraktaki bazı dirençli bitki ve hayvan dokularının ayrışmasında görev yaparlar. MANTARLAR Bu canlılar ayrıştırıcıdırlar. Bu canlılar, doğadaki kompleks organik maddeleri basit organik bileşiklere ve inorganik moleküllere dönüştürürler. Yani diğer canlıların bünyelerine alamadıkları besinleri basit bileşikler şeklinde parçalar ve onlara sunarlar. Mantar, üstlendiği göreve ve özelliklerine göre, küf ve maya şeklini alır.

Kompostlama süreci su safhaları içerir: � Ayırma � Parçalama (öğütme) � Fermentasyon � Olgunlaştırma için depolama

Kompostu insanda sindirim ile karşılaştırabiliriz. � Ağız ------Parçalama-Karıştırma-----Ön İşlem Mide----İşleme Girme------Kompostlaşma � Bağırsak---Organizma tarafından kullanılma-Son İşlem (insanda kana karışma, bitkide köklerle bünyeye alınma) �

1 -AYRIŞTIRMA Toplanan organik atıklar kompostlama işleminden önce manuel ve mekanik olarak ayırma işlemine tabi tutulur. Amaç: Ekonomik değeri olan maddelerin ayrılması; plastik, cam gibi inert madde ve kimyasal kirleticilerin miktarının en aza indirilmesidir.

2 -PARÇALAMA Katı atık işleme tesisine gelen atıklar, tesis içerisinde hareketli bantlar ile eleme ve boyut küçültme ünitelerine iletilir. Yabancı maddelerden arındırılmış, elenmiş ve boyutları küçültülmüş organik atıklar (yemek artıkları ve yeşil atıklar) kompostlama için biyolojik parçalama ünitesine iletilirler.

FERMANTASYON Fermentasyon işlemi üç evrede gerçekleşir: 1. Mezofilik evre 2. Termofilik evre 3. İyileştirme(soğuma)evresi Bu evrelerde işlem yapan mikroorganizmalar şunlardır:

1 -Mezofilik Evre Birinci aşamada mezofilik bakterilerle beraber aktinomisetler, mayalar ve diğer mantarlar; Aerobik Mezofilik Bakteri yağları, proteinleri ve karbonhidratları ayrıştırır. Sıcaklık 300 C’ye erişinceye kadar küf mantarları, bakteriler, protozonlar aktif rol oynar. 30 -400 C arasında aktinomisetler egemen olmaya başlarlar ve ortamda topraksı koku meydana yayılır. Aktinomisetler asıl humuslaştırı organzimalar olarak bilinir.

2 -Termofilik Evre Sıcaklık 40 -500 C’ye ulaştığında kompostlamayı başlatan organzimaların hemen tamamı ölür ve bunların yerini 700 C sıcaklığa kadar dayanabilen ve ısı üretebilen termofilik bakteriler alır. Termofilik bakteriler kendileri için mevcut besini tükettiklerinde ısı üretmeyi durdururlar ve kompost soğumaya başlar. Termofilik Corynebacterium

3 -İyileştirme (Soğuma) Evresi Kompostlamanın sonuç aşamasında, çok sayıda solucan ve böcek larvaları oluşmaktadır. � Ürün kalitesini yükselmek için, öğütme, elekten geçirme, gerekirse kurutma ve paketlemeyi içerir. ürün iyileştirme işlemi ürünün açık havada 30 -60 gün bekletilerek koyu rnkli, kısa fiberli, kararlı hale gelmesidir. � Olgunlamamış kompost Olgunlaşmış kompost

� Kompostlaştırma işleminde patojenik organzimaların aktiviteleri sonucu ( virüsler, bakteriler, protozoa, küf vb. )etrafta hastalık sorunları ortaya çıkarabilir. Bunu önlemek için yüksek sıcaklıkta (T>60 C) kompostlaştırma işlemi uygulanır. Koku sinek ve gürültü problemleri oluşabilir. Koku problemi etkin havalandırma ile giderilebilir.

Kompostlamaya etki eden faktörler: � � � Atık yapısı Kimyasal bileşim Ekolojik faktörler Ham maddenin hazırlanması ve kompostlama metotları Karbon/Azot oranı Sıcaklık Havalandırma Ph Su muhtevası Zararlı maddeler Dane büyüklüğü Aşı maddesi

C/N ORANI Genel olarak kompostlama için ideal C/N oranı 30: 1 olarak kabul edilir. � Daha düşük oranlarda ortamda ihtiyaçtan fazla bulunacak azot amonyak gazı olarak istenmeyen kokuya sebep olarak ortamdan ayrılır. � C/N oranının yüksek olması durumunda ise, ortamdaki mikroorganizmaların büyümesi için yeterli azot bulunmayacağından, kompost oransal olarak daha soğuk kalır ve parçalanma daha düşük bir hızda devam eder. �

SICAKLIK � İyi planlanmış bir kompost sisteminde 60 -70 o sıcaklığa ulaşılması 3 -5 gün alır. İşletme esnasında kompost sıcaklığının 65 o. C’nin altında tutulmasına çalışılır. Zira yukarıda da belirtildiği gibi yüksek sıcaklıklarda faydalı mikroorganizmaların da ölmesi söz konusudur. Yığının çok ısınması halinde karıştırma veya havalandırma ile yüksek sıcaklık düşürülür.

NEM � Nem: Kompostlamada ideal nem oranı %50 -60 olarak verilmektedir. � Düşük nem oranları (< %30) mikrobiyal aktiviteyi engellerken, çok fazla nem (< %65) de yavaş ayrışmaya, koku oluşmasına ve süzüntü suyuna besin maddesi karışmasına neden olur.

Kompostlama hazneleri çeşitli şekillerde olabilir. Ev tipi ticari kompostlama ünitesi

Kompost ürünü ile gübre arasındaki farklar � Kompost, gübre değildir. Gübre toprağa bitkilerin gelişmesi için gerekli besin maddesi kazandırırken kompost, toprağın yapısal düzenini sağlar. Ancak kompost içerisine belli oranlarda Azot, Fosfor, Potasyum ilavesi ile üstün kalitede gübre eldesi mümkün olabilmektedir. Elde edilen bu gübrenin tarım alanlarına yararı tüm yapay gübrelerden daha fazladır.

Sürekli kompost kullanmanın toprağa yararları � Hasatla topraktan uzaklaştırılan organik maddelerin yerini alır, toprağın humus çevrimini dengeler. � Topraktaki canlı yaşamını teşvik eder ve organizmaların sayılarını artırır. � Hafif bünyeli topraklarda besin maddesi ve su tutma yeteneği artırılır � Asidik toprakların p. H’sı artar. � Toprak kayması, yıkanması ve erozyonu önlenir.

Kompost şu alanlarda kullanılmaktadır. Süs bitkileri alanında � Peyzaj mimarlığı ve uygulama alanlarında � Fidancılıkta � Tekrar kültüre alma, yeşillendirme � Üzüm bağlarında � Ormancılıkta � Biyofiltre tesislerinde �

Kompost kullanımıyla; � Üretim sonrası atıkların yeniden değerlendirilmesi, � Su kirliliğinin önlenmesi, � Turba kaynaklarının tüketiminin azaltılması, � Toprak üzerinde bırakılan atık miktarının azaltılması, � Bitkisel atıkların yakılmasının önüne geçilmesi sağlanmış olur.

Kompost yapımı için gerekli adımlar: * Kopmost İçin Uygun Bir Sepet Bulalım * İçerisine bahçedeki otları, kırık dalları atalım * Sepetimizin içerisine yaprakları atalım * Evdeki yemek artıklarını da atalım * Zaman zaman (haftada bir) havalandırmak için karıştıralım * İçerisine su katıp nemli tutalım * Kompostlama sırasında sıcaklık çok yükselir * 3 ay sonra bakalım * Kahverengi gübre ile hormonsuz ürünler yapalım

� Niçin Geri Kazanım ve Geri Dönüşüm ? Genel bir sonuç olarak belirtmek gerekirse, 1970'lerde hız kazanan doğayı koruma ve kirlenmesini önleme çabalarının en etkili yollarından birinin, yenilenemeyen doğal kaynaklardan tasarruf etmek olduğunun 1980'lerin ortasından itibaren genel kabul görmesi, bu alanda tüm dünyada önemli girişimlerin başlatılmasını sağlamış, başta ambalaj malzemeleri olmak üzere atık haline gelmiş tüm değerlendirilebilir malzemelerin, malzeme ve/veya enerji biçiminde geri kazanımı birçok ülkenin hedefi haline gelmiştir.

� Ülkemizde de konuya ilişkin kamuoyu bilinci ve duyarlılığının her geçen gün arttığı görülmektedir. Bu faaliyetlere yeni bir hukuki düzen getirme doğrultusunda, 1991 yılında yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, KAKY'ne göre yasal zorunlu kotalar ile dar kapsamda başlatılan çalışmalar, bazı AB üyesi ülkelerde olduğu gibi ambalaj atıklarına özgüyeni yönetmelik ile 2004 yılından itibaren daha geniş bir kapsama ve kaynağında ayrı toplama hedefi ileri bir aşamaya ulaşmıştır. Hukuka oturtma çabalarının sosyal yansımalarının da olduğunu vurgulamak gerekir. Artık çevreye saygılı olmayan üreticilerin itibarı zayıflamakta ve geri dönüşüm özelliği taşımayan ürünler, bilinçli tüketiciler tarafından her geçen gün daha az rağbet görmektedir.

TÜRKİYE’DE KOMPOSTLAŞTIRMA UYGULAMALARI � Giresun Kompostlaştırma Tesisi � Mersin Kompostlaştırma Tesisi � Antalya Kompostlaştırma Tesisi � Marmaris Kompostlaştırma Tesisi � Izmir Kompostlaştırma Ve Geri Kazanma Tesisi

ATIK SULARIN ARITILMASI

Atıksu Arıtımının Gerekliliği � Halk sağlını korumak � Ekolojik zararı engellemek � “Tarımsal” ve “sucul” alanda yeniden kullanım için “mikrobiyolojik açıdan güvenilir” çıkış suyu sağlamak

Arıtılmış Atık suyun Yeniden Kullanımı � Sulama suyu olarak � Evsel amaçlı � Endüstriyel amaçlı � Yangın söndürme � Dekoratif amaçlı fıskiyelerde ve havuz suyu � İnşaat faaliyetlerinde

1. ATIK SU ÖZELLİKLERİ Atık su fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtımı gerektirmektedir. Yerleşim alanlarından kaynaklanan evsel atık suda bulunan başlıca parametreler aşağıdaki tabloda verilmektedir. Parametre Ortalama Konsantrasyon(mg/lt) Toplam katı madde 700 v Çözünmüş, toplam 500 v Sabit 300 v Uçucu 200 v Askı halinde, toplam 200 v Sabit 55 v Uçucu 145

Toplam Katı Madde: Ortalama olarak evsel atık sular 720 mg/lt toplam katı madde içerir. Toplam katı maddenin yaklaşık 500 mg/lt'si çözünmüş halde, geri kalanı ise askıda katı durumdadır. Çözünmüş ve askıdaki katılar sabit ve uçucu halde olabilirler. Arıtma işlemlerinin çoğu, askıdaki katı madde ve uçucu çözünmüş katı maddelerin uzaklaştırılması için tasarlanır

Parametre Ortalama � � � � Konsantrasyon(mg/lt) Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı (BOİ 5) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Toplam Azot Fosfor Klorürler Alkalinite (Ca. CO 3) Yağ ve Gres 200 500 40 10 50 100

� Klorür: Evsel atık sularda, klorürlerin belli başlı kaynağı insan idrarıdır. Su sertliğinin yüksek olduğu yörelerde, su yumuşatıcılarının kullanılması ile büyük miktarda klorür atık suya karışmaktadır. � Alkalinite: Atık suda alkalinite; kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum gibi elementlerin hidroksit, karbonat ve bikarbonatlarının varlığından veya amonyaktan oluşmaktadır. � Fosfor: Atık sudaki mikroorganizmalar için bir besin maddesidir.

� Azot: Atık sudaki mikroorganizmalar için bir besin maddesidir. Azot yeterli olmadığı durumlarda, atık suyun arıtılması için azot ilavesi gerekebilir. Evsel atık suda azot biyolojik arıtım için gerekli miktarda vardır. Atık sudaki azot başlıca, proteinli maddelerden ve üre'den kaynaklanmaktadır. Bakteriler tarafından parçalanan bu bileşikler amonyak oluşumuna sebep olurlar. Oksijenli bir ortamda bakteriler amonyağı nitrit ve nitrat' a oksitlerler. Nitrat azotu atık sudaki azot bileşiklerinin son oksidasyon kademesidir. � Kükürt: Sülfat iyonu atık suda mevcuttur. Sülfatlar, kimyasal olarak, anaerobik (oksijensiz) koşullarda, bakteriler tarafından sülfürlere ve hidrojen sülfüre (H 2 S) indirgenir. Daha sonra H 2 S biyolojik olarak sülfürik aside oksitlenir.

EVSEL ATIKSULARIN ARITIMINDA KULLANILAN İŞLEMLER Ön Arıtma Üniteleri • Kaba ızgaradan geçirme • İnce ızgaradan geçirme • Debi ölçümü • Atık suyun terfi edilmesi • Kum tutucudan geçirme • Ön çökeltme havuzları İkincil Arıtma Üniteleri • Biyolojik arıtma • Son çökeltme havuzlan • Dezenfeksiyon Üçüncül Arıtma Üniteleri • Azot giderimi • Fosfor giderimi

� Hidroliz ve asitleşme bakterileri Bazı bakteri grupları polisakkarit, yağ ve proteinler gibi organik moleküllerin parçalanması ile oluşan maddeleri alarak laktik asit aksinet, purivet, propiyonat, asetat etanol, amonyak sülfit hidrojen ve karbondioksite fermante eder.

ÇİĞLİ ATIKSU ARITMA TESİSİ İzmir Körfezi'nin atık su kirliliğinden kurtarılması amacı ile Büyük Kanal Projesi kapsamında inşa edilmiştir. İzmir Körfezi boyunca inşa edilen ana kuşaklama kanalı aracılığıyla toplanan atık su Gümrük, Bayraklı, Karşıyaka, Çiğli Pompa İstasyonlarından pompalanarak Çiğli Atık su Arıtma Tesisi'ne iletilmektedir. Tesis 300, 000 m² lik bir alan üzerine kuruludur. "ileri biyolojik arıtma" yöntemine göre tasarımlanmış olup, ortalama kapasitesi 600, 000 m 3/gün’dür. Tesis birbirinden bağımsız olarak çalışabilen 3 ayrı arıtma hattından oluşmaktadır. Arıtma işlemleri sonucu, tesiste ortalama olarak 600 ton/gün çamur oluşumu gerçekleşmekte olup, bu çamurlar tesis sahasında inşa edilen stok sahalarında depolanmaktadır

� Çiğli Atık su Arıtma Tesisi

� Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi, ızgara, kum tutucu ve parshall savaklarından oluşan ön arıtma yapıları; 40 m. çapında ön çökeltme tankları; her biri 9. 000 m³ hacminde bio - fosfor tankları; her biri 25. 000 m³ hacminde havalandırma tankları; son çökeltme tankları; arıtılmış su deşarj hattı, çamur arıtma sisteminden oluşmaktadır. Tesisten çıkan arıtılmış su, 2, 5 km uzunluğundaki betonarme açık kanal ile denize deşarj edilmektedir.

ATIKSU ARITMA YÖNTEMLERİ Atık su arıtma yöntemleri temel olarak 3’e ayrılır; • Fiziksel arıtma yöntemleri • Kimyasal arıtma yöntemleri • Biyolojik arıtma yöntemleri Değişik karakterdeki atık sular için değişik arıtma yöntemleri kullanılabilir. Evsel atık sular için genelde fiziksel ve biyolojik arıtma yöntemleri tercih edilirken endüstriyel atık suların arıtımı için kimyasal yöntemler kullanılmaktadır

Biyolojik Arıtma Yöntemleri Biyokimyasal reaksiyonlar neticesinde atık sudaki çözünmüş organik kirleticilerin uzaklaştırıldığı yöntemlerdir. • Aktif çamur sistemleri • Stabilizasyon havuzları • Damlatmalı Filtreler

Stabilizasyon Havuzları Bu arıtma yönteminde atık sular ön arıtma ünitelerinden geçirildikten sonra havuzlara alınır. Temel prensip sisteme havalandırma yapmadan doğal ortamda arıtımın gerçekleştirilmesidir. Bununla birlikte, doğal arıtma yavaş cereyan ettiğinden büyük havuz hacimlerine ihtiyaç vardır. İklimin ise sıcak olması tercih sebebidir.

Stabilizasyon Havuzlarının Avantajları Kolaylığı �İnşa açısından �İşletim ve bakım için kalifiye eleman ihtiyacı açısından Düşük Maliyet �Diğer arıtma sistemlerine göre daha ucuz �Yüksek maliyetli elektromekanik ekipmana ihtiyaç yok �Az miktarda elektrik enerjisi tüketimi �Az miktarda çamur üretimi

Stabilizasyon Havuzlarının Avantajları � Çıkan çamur katı halde olduğu için ekstra bir arıtım işlemine gerek kalmaz. � Giderim konusunda yüksek bir verime sahiptir. � Patojenler stabilizasyon havuzlarında giderilir.

Stabilizasyon Havuzlarının Dezavantajları � Koku � Böcek (özellikle sivrisinek) üremesi � Fazla miktarda alan ihtiyacı � Çıkış suyunda yüksek bulanıklılık, özellikle alg kaynaklı (500 -2000 µg klorofil / L)

Güneş ışığı, rüzgar, alg ve oksijen kullanarak organik karbon, azot ve fosforu ayrıştırırlar

Damlatmalı Filtreler Temel prensibi belirli bir tank hacmine doldurulan plastik bir malzemenin üzerinde bakteri tabakası oluşturarak, bu malzemenin üzerinden ön arıtmadan geçirilmiş atık suyu filtre etmek ve bu sayede atık su içindeki organik maddelerin bakteriler tarafından parçalanmasını temin etmektir. Filtre yüzeyinde üreyen bakteri tabakası zamanla kalınlaşarak kopar ve çıkış suyu ile birlikte tankı terk eder. Atık su içindeki bu bakteri kütlelerini sudan ayırmak için son çökeltme tankı kullanılması gereklidir.

Damlatmalı filtrelerin avantajları �Basit, güvenilir bir yöntem �Düşük maliyet �Oldukça düşük güç gereksinimi �Orta derecede ustalık ve teknik uzman gereksinimi �Akımdaki oynamalara dayanıklı �Stabil çamur üretimi

Damlatmalı filtrelerin dezavantajları � Filtre malzemesinin tıkanma olasılığı � Koku ve sinek problemi � Filtre malzemesinin donması riskidir

Aktif Çamur Sistemleri � Bu arıtma sisteminde ön arıtmadan geçirilmiş atık su havalandırma tanklarına alınır. Bu tanklara dışarıdan oksijen verilir, aerobik mikroorganizmalar atık su içindeki çözünmüş ve kolloid organik maddeleri ayrıştırarak arıtım işlemini gerçekleştirir. Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi aktif çamur havuzu

Aktif Çamur Sistemleri � Havalandırma sonucu, organik maddelerin askıda büyüyen mikroorganizmalar tarafından parçalanır. Askıda büyüyen mikroorganizmalar suyun içerisinde bulunan organik maddeleri parçalayarak H 2 O ve CO 2’e çevirirler. Aktif çamur sistemlerinde bakteriler en önemli mikroorganizmalardır.

Çiğli Atık su Arıtma Tesisi son çökeltme havuzları Havalandırma tankından çıkan atık suların son çökeltme tankında mikroorganizmalardan ayrıştırılması gereklidir. �

Gaz atıkların biyodönüşümü � Gaz atıklar (CO 2 , CO, CH 4, NO, H 2 S…. ) uygun çözeltilere absorbe edildikten sonra biyolojik yöntemlerle değerli kimyasal maddelere dönüştürülebilirler. � Örnek; metanol, butanol vb.

METAN BAKTERİLERİ � Metan bakterileri kesinlikle anaerobik koşullarda bulunurlar. metan bakterilerinin temel özelliği karbondioksiti metana indirgeyebilmeleridir.

Gaz atıklardan asetik asit oluşumu…. . � Gaz atıklardan CO su içine absorbe edildikten sonra bazı organizmalar tarafından asetik asite dönüştürülebilir. � 4 CO + 2 H 2 O CH 3 COOH + 2 CO 2

� Bu dönüşümü sağlayan organizmalar; peptostreptococcus productus, clostridium thermoacetium, acetobacterium woodi ve eubacterium limosum’u gösterbiliriz…

� Bazı metanojik bakteriler; CO +H 2 O CO 2 + H 2 Oluşan CO 2 , H 2 ile indirgenerek formik asit oluşturulur. CO 2 + H 2 HCOOH bu dönüşüm clastridium sp bakterisi tarafından sağlanır.

� Asetik asitle de farklı organizmalar ile alkol ve diğer organik asit oluşturulabilir. � Asetik asit + candida sp. asit + clostridium sp. butyrıbacterium sp dıplococcus sp Sitrik + Kaproik asit propiyonik asit bütirik asit

MİKROORGANİZMALAR YOLUYLA ATIKLARIN TEMİZLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ � Son yıllarda gerek çevre kirliliği gerekse de canlıların yaşamı için yararlı ürünlerin eldesini sağlayacak yeni bir adım atılmıştır. biyo teknoloji adı verilen bu alanda belli mikroorganizma kültürleri kullanılmaktadır. bunlar maya, küf ve bakteri kültürleridir.

� Atıkların çevreden temizlenmesi ve onlardan yeni ürünler elde edilmesi insan ve hayvan sağlığı için olduğu gibi ekonomik açıdan da yararlıdır