ATATRKN MATEMATK ALANINDA YAPTII ALIMALAR Matematik Matematik insanlk

ATATÜRK’ÜN MATEMATİK ALANINDA YAPTIĞI ÇALIŞMALAR

Matematik: • Matematik, insanlık tarihinin en eski bilimlerinden biridir. Çok eskiden matematik, sayıların ve şekillerin ilmi olarak tanımlanırdı. Matematik de diğer bilim dalları gibi geçen zaman içinde büyük bir gelişme gösterdi; artık onu birkaç cümleyle tanımlamak mümkün değil. Matematik bir yönüyle resim ve müzik gibi bir sanattır. Matematik, başka bir yönüyle bir dildir.

Matematiğin Özellikleri: 1 -)Matematik, matematikçilerin oynadığı bir oyundur. 2 -) Matematik bir yaşam biçimidir. 3 -) Matematik, mantıksal bir sistemdir. 4 -) Matematik, bir anahtardır. 5 -)Matematik bir bilgi alanıdır. 6 -) Matematik bir yaşam biçimidir.

Biraz da Eğlenelim…

Atatürk ve Matematik • Atatürk’ün yaşamında ilk olağanüstü başarısı çocukluk çağında, orta öğrenim döneminde matematik dersinde olmuş ve bunun sonucu olarak dersin öğretmeni O’nun adına ‘’Kemal’’ adını vermiştir. Atatürk, Selanik Askeri Rüştiyesinde geçen bu olayla ilgili anısını şöyle anlatıyor:

‘’Rüştiyede en çok matematiğe merak sardım. Az zamanda bize bu dersi veren öğretmen kadar belki de daha fazla bilgi edindim. Derslerin üstündeki sorularla uğraşıyordum, yazılı sorular düzenliyordum. Matematik öğretmeni de yazılı olarak cevap veriyordu. Öğretmenin ilk ismi Mustafa idi, bir gün bana dedi ki: -’’Oğlum senin de ismin Mustafa benim de. Bu böyle olmayacak, arada bir fark bulunmalı. Bundan sonra adın Mustafa Kemal olsun. ’’O zamandan beri ismim gerçekten Mustafa Kemal oldu.

Atatürk’ün yaşamında matematiğin önemi bugüne kadar bildiğimiz veya ilkokullarda öğrenmiş olduğumuz gibi matematik öğretmeninin Kemal ismini vermesinden çok ötedir. Cumhuriyetten önce çeşitli okullarda okutulmuş matematik kitaplarını incelerseniz; içlerinde Arap harfleriyle yazılmış formüller; müselles, murabba veya hatt-ı mübas gibi günümüz matematiğinde bir anlam ifade etmeyen bir çok terim görürsünüz.

Atatürk 1937 yılında yayınlanan bir geometri kitabı yazmıştır. Bu kitapta kullanılan yeni terimler ayrıntılarıyla açıklanmış ve üzerlerine örnekler verilmiştir. Bu kitap geometri öğretenlere ve bu konuda bilgi edinmek isteyenlere kılavuz olarak kültür bakanlığınca yayınlanmıştır.

GEOMETRİ KİTABINDAN ÖRNEK SAYFALAR

• Mustafa kemal bu geometri kitabını yazarak matematiğe daha anlaşılır yeni terimler kazandırmak istediğini bir geometri dersinde ortaya koymuştur.

• Atatürk 13 Kasım 1937 tarihinde Sivas’a gitmiş ve 1919 yılında Sivas Kongresi’nin yapıldığı lise binasında bir geometri dersine girmiştir.

• Atatürk , ’’Bu anlaşılmaz terimlerle bilgi verilemez. Dersler Türkçe terimlerle anlatılmalıdır. ’’diyerek dersi kendi buluşu olan Türkçe terimlerle ve çizimleriyle anlatmıştır.

Atatürk’ün Matematiğe Kazandırdıkları • Cumhuriyetten Önce: Müsellesin sathı yatalay, dikeley zarbının müsavatına müsavidir. • Cumhuriyetten Sonra: Üçgenin alanı, taban ile yüksekliğinin çarpımının yarısına eşittir. Taban Alanı=taban x yükseklik ---------- 2

• Cumhuriyetten Önce: Müsellesin, zaviyetan-ı dahiletan mecmu’ü 180 derece ve müellesi mütesaviyü’l-adla, zaviyeleri birbirine müsavi müselles demektir. • Cumhuriyetten Sonra: Üçgenin iç açıları toplamı 180 derecedir ve eşkenar üçgen açıları birbirine eşit üçgen demektir. a+B+y=180

Yeni İsmi Eski İsmi Limit Gaye Ondalık Aşar’i Parabol Kat’ı Mükafti Piramit Ehram Prizma Menşur Sadeleştirme İhtisar Pay Suret Payda Mahrec Teğet Hatt-ı Mümas Üçgen Müselles Bölen Maksumunaleyh Bölme Taksim Bölüm Haric-i Kısmet

Yeni İsmi Eski İsmi Bölünebilme Kabiliyet-i Taksim Çarpma Zarb Çarpan Mazrup Çarpanlara Ayırma Mazrubata Tefrik Çember Muhit-i Daire Çıkarma Tarh Dikey Amudi Açı Zaviye Taban Kaide Beşgen Muhammes Türev Müştak Kenar Dılı Köşe Re’s

Yeni İsmi Eski İsmi Kare Murabba Koni Mahrut Çap Kutur Alan Mesaha-i Sathiyye

Çok kenar-Çokgen(Poligon): Yanda her biri ‘’b’’ uzunluğunda ‘’n’’ adet kenara sahip olan düzgün çokgene ait alan ve çevre formülleri verilmiştir.

Çember: • Çember, düzlemde sabit bir noktaya eşit uzaklıkta bulunan noktaların kümesinin oluşturduğu yuvarlak, geometrik şekil.

Çemberin Özellikleri: • Çemberin iki noktası arasında kalan parçaya çember yayı (çember parçası) denir. • Bir kesenin, çember içerisinde kalan parçasına kiriş denir. • Çemberi iki eş parçaya ayıran doğru parçasına çap denir. Merkezden geçen kiriş, çaptır. • Merkez ile, çember üzerindeki bir noktayı birleştiren doğru parçasına yarıçap denir. Küçük r (r) ile gösterilir. • Çember, bulunduğu düzlemi; çemberin iç bölgesi, dış bölgesi ve kendisi olmak üzere üç bölgeye ayırır. Çemberin kendisi ve iç bölgesinin birleşimine daire denir.

Çemberin Açıları: • Çemberin merkezi, merkez açının köşesidir. Çevre açının köşesi, çemberin üzerindedir. Merkez açının içinde kalan çember parçasına, merkez açının gördüğü yay; çevre açının içinde kalan çember parçasına, çevre açının gördüğü yay denir. Merkez açının kenarlarının, çemberi kestiği noktaların arasındaki yaylardan birisi majör, yani büyük çember yayı, diğeri de minör, yani küçük çember yayıdır. Merkez açının gördüğü yay, minör yaydır. Merkez açının ölçüsü, 0 ile 180 derece arasında, çember yaylarının ise, 0 ile 360 derece arasındadır.

Bir AB kirişi ve gösterilişi. Bir çemberin çapı (R). Bir AB çember yayı ve gösterilişi. Bir çemberin yarıçapı(r).

Daire: • Daire, çemberin içinde kalana verilen isimdir. Burada alandan kasıt, bir çemberin çevrelediği noktaların kümesi olmasıdır.

üADI: KAAN üSOYADI: BALCI üSINIFI: 8/D üNUMARASI: 918 üOKULU: NURULLAH NARİN ORTA OKULU üDERS: MATEMATİK üKONU: ATATÜR’ÜN MATEMATİK ALANINDA YAPTIĞI ÇALIŞMALAR üÖĞRETMENİN ADI: GÜRKAN üSOYADI: SARIDAŞ

KAYNAKÇA: ü tr. wikipedia. org ü matematik-canavari. blogspot. com ü www. google. com. tr ü www. ataturkinkilaplari. com ü turkoloji. cu. edu. tr ü www. slideshare. net ü www. sinavonline. net ü Matematik. nedir. com ü www. isteataturk. com

İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… (THANK YOU FOR WATCHİNG…)