At Donlar q DON kllarn hep birlikte gsterdii
At Donları q DON, kılların hep birlikte gösterdiği renk q NİŞANE, koyu kıllı atlarda belirgin olarak görülen açık renkli bölgeler q Don atlarda bir ırk özelliği olmamakla birlikte Haflinger ve Noriker ırklarında sadece Akkanat Al donu görülmekte
At Donları I. Esas Donlar II. Türev Donlar A) Basit: Al, Yağız, İzabel B) Birleşik: Doru, Kula, Sincabi, Akkanat Al C) Karışık: Kurt Kulası II. Alaca Donlar A) Bir Renkli Alaca Koyu Türev Donlar: Al, Koyu Al Alaca, Beyaz Alaca Yağız, Alaca B) İki Renkli Türev Donlar: Kır Don, Boz Don C) Üç Renkli Türev Donlar: Ahreç, Kızıl Kır Kula
Nişaneler q Nişane: Koyu renkli kıllara sahip atlarda baş (alın, burun ve burun ucu), beden ve bacaklarda görülen beyazlıklar q Nişane: Açık renkli kıllara sahip atlarda görülen koyuluklar Nişaneler; q Baş (Alın ve Burun) nişaneleri q Beden nişaneleri q Bacak nişaneleri
At Irkları q Dünyanın değişik bölgelerinde çevre şartlarının etkisi ve farklı amaçlarla uygulanan ıslah çalışmaları sonunda farklı özelliklere sahip bulunmakta q Dünya’da 170 at ırkı mevcut q At ırkları çeşitli şekillerde sınıflandırılmakta; en çok kabul gören Sıcak Kanlı ve Soğuk Kanlı ırklar olarak yapılan sınıflandırma
At Irkları I. Sıcak Kanlı Irklar II. Soğuk Kanlı Irklar • Vücut orta irilikte, hafif ve ince yapılı, kaslar soğuk kanlılara göre az gelişmiş, • Vücudu örten kıllar kısa, • Canlı mizaçlı ve süratli yürüyüş, • Binek, hafif çekim (tarım), koşum, taşıma ve spor işlerinde • İklime uyma kabiliyeti iyi, dünyada çok yaygınlar • Vücut iri ve ağır yapılı, kalın ve kaba görünüşlü, kaslar çok gelişmiş, • Vücudu örten kıllar uzun, özellikle bacakların distalindeki kıllar çok uzun • Baş büyük, boyun kısa ve kalın, Sağrı gelişkin ve kuvvetli (çifte sağrı) • Lenfatik mizaçlı ve yavaş yürüyüş • Ağır çekim işlerinde • İklime uyma kabiliyeti düşük, yaygın değiller
Sıcak Kanlı Irklar A. Yerli Irklar • • • Arap Atı Kafkas Atı Nonius Akhal Teke Türkiye Yerli Irkları C. Yarım Kan Atlar • Hannover Atı • Holstein Atı • Oldenburg Atı B. Kültür Irkları • • İngiliz Atı Haflinger Atı Anglo – Arap Atı Tırıscı ırklar • Amerkan Tırıscışı • Orlof Tırıscışı D. Poniler • Shetland • İzlanda
Arap Atı ü M. Ö. 2000 yıllarından beri yetiştirilmektedir. Bilinen en eski saf ırktır. ü Binek, koşum, çekim ve yarış gibi verimlerinden yararlanılabilen kombine verimli bir ırktır. ü Canlı mizaçlı ve sağlam konstitüsyonludur. • Morfolojik özellikleri ü Başın profili düz, bazen hafif iç bükeydir. ü Cidago, kısa, kuvvetli ve hafif belirgindir. Cidago yüksekliği 145 -155 cm; haralarda yetiştirilenlerde 158 -160 cm çıkabilmektedir. ü Cidago yüksekliği beden uzunluğundan biraz fazladır. ü Sağrı, kısa, düz veya az eğimlidir. ü Kuyruk bağlantısı yukarıdandır. ü Koşarken kuyruk tutma gösterir. ü En çok doru, al ve kır don görülür. Yağız don nadiren görülür.
Diğer Yerli Irklar KAFKAS (KABARDİN) ATI NONIUS ATI AKHAL TEKE (TÜRKMEN ATI)
İngiliz Atı 1. Temel Aygırlar Byerley Turk Darley Arabian Godolphin Arabian Herod Eclipse Matchem (1684 -1706) (1758 -1780) (1700 -1730) (1764 -1789) 2. Temel Kısraklar (1724 -1753) (1748 -1781)
İngiliz Atı • Kombinasyon melezlemesi ile yarış kabiliyeti ve hız yönünden yoğun bir seleksiyonla elde edilmiştir. • Irkın elde edilmesinde Arap atlarından yoğun olarak yararlanılmıştır. • Irkın 250 -300 yıllık bir geçmişi vardır. • Yarış ve spor atıdır. Tarım işlerine uygun değildir. • En hızlı koşan at ırkıdır. • İklime uyma kabiliyeti iyidir. Çok sayıda ülkede yetiştirilmektedir. Morfolojik özellikleri Baş, biraz büyük ve uzundur. Cidago yüksek, uzun ve belirgindir. Cidago yüksekliği 165 -170 cm arasındadır. Beden yandan dikdörtgen şeklindedir. Sağrı, uzun ve eğimlidir. Kuyruk bağlantısı aşağıdandır. En çok al ve doru don görülür. Kır ve yağız don az görülür.
Haflinger Atı Anavatanı Avusturya’dır. Binek, çekim ve taşıma işlerine uygundur. Dağlık ve engebeli arazide iş verimi çok yüksektir. Çok sayıda ülkede yetiştirilmektedir. 1961 yılında Türkiye’ye getirilmiştir. Saf ve melez Haflingerler, Türkiye şartlarına iyi uyum sağlamışlardır. Morfolojik Özellikleri: Baş, küçük ve alın geniştir. Yele bol ve uzundur. Cidago yüksekliği 125 -140 cm arasındadır. Oluklu (çift sağrı) görülür. Sadece akkanat al don görülür.
Tırıscı ırklar Amerikan Tırısçısı Orlof Tırısçısı Yarım Kan ırklar Hannover Atı Holstein Atı Oldenburg Atı Poniler
Soğuk Kanlı Irklar • Belçika Soğuk Kanlı At Irkları (Brabant, Ardene) • İngiltere Soğuk Kanlı At Irkları (Shire, Clydesdale, Suffolk) • Fransa Soğuk Kanlı At Irkları
TÜRKİYE YERLİ ATLARI q Türkiye’ de çeşitli tip veya ırk atlar bulunmakta q Bunların belli morfolojik özelliklere göre birbirinden ayrılması çok zor q Türkiye’deki atlar, soğuk ve sıcak kanlı yurtdışından getirilmiş yabancı atlarla melezlemeler sonucu oldukça karışmış durumda q Dolayısıyla Türkiye’deki at ırklarını birbirinin içine girmiş büyük gruplara ayırarak sınıflandırma daha doğru bir yaklaşım
Yerli Atlar 2 ana grup altında incelenebilir 1. Anadolu Yerli Tipleri Asil Yerli Tip Arap atı etkisindeki yerli tip 2. Bölgesel Tipler Çukurova Tipi Uzunyayla tipi Malakan Atları Ayvacık Midillisi Canik Atı Çamardı Kulası Poniler
- Slides: 18