Asyann Ykselen Kresel Gc Hindistan Asyann Ykselen Kresel

Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: Hindistan Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN Şubat 2010

İçindekiler Hindistan Siyasi Görünüm • İdari Bölgeler • Sosyal ve Siyasi Görünüm • Modern Hindistan Ekonomik Görünüm • • • • Nüfus ve Şehirleşme Hint İstihdam Piyasası Ekonomik Büyüklük Büyüme Performansı Kişi Başı Milli Gelir Dağılımı Enerji Tüketimi Otomobil Satış ve Üretimi Artan Altyapı Yatırımı Gereksinimi Ulaştırma Harcamaları İç Pazar Yapısı Hindistan Bilişim Sektörü Endüstriyel Üretim Yaşam Maliyeti Karşılaştırmaları Hindistan Küresel Konum ve Küresel Ekonomik İlişkiler • • • Hindistan’ın Küresel Ekonomideki Payı Hindistan Dış Ticareti Hindistan Cari Denge Küresel Sermaye Yatırımları Hint Dış Yatırımları Küresel Piyasalarda Hintli Şirketler Yenilikçi Bilgi Ekonomisi Olma Yolunda Hindistan Küresel Ar-Ge Yatırımları Hint Ekonomisine Dair Projeksiyonlar Türk – Hint Ekonomik İlişkileri • • • Türk-Hint İkili Ekonomik Anlaşmalar Türk-Hint İkili Ticari İlişkiler Türk-Hint Turizm İlişkileri Türk-Hint Yatırım İlişkileri Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları Önümüzdeki Dönemde Türkiye’nin Hindistan Politikası Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 2

Hindistan: Temel Bilgiler Genel Görünüm Anahtar Bilgi ve Veriler • Dünya’nın coğrafi alanı 7. büyük ülkesi, Resmi Adı: Hindistan Cumhuriyeti • Dünya’nın en kalabalık 2. ülkesi, Başkent: Yeni Delhi • Dünya’nın en kalabalık demokrasisi, Yönetim Biçimi: Federal Cumhuriyet • Dünya’nın 2. büyük ordusuna sahip, Devlet Başkanı: Pratibha Patil (5 Yıllığına 2007’de seçildi. ) • En çok Müslüman nüfusa sahip 2. ülke, • Nükleer güç, • ABD ile nükleer anlaşma yaptı. (Anlaşma 2006 yılında imzalandı; 2008 yılında Amerikan Kongresi tarafından onaylandı. ) Hükümet Başkanı: Manmohan Singh (2004 yılında seçildi. ) Nüfus: 1, 166, 079, 000 Yüzölçümü: 2, 973, 190 km² • Eylül 2008’de ay yörüngesine uzay aracı gönderdi. 2014 yılında uzaya astronot göndermeyi planlıyor. GSYİH ($, 2008): 906 Milyar Dolar • Hindistan: Dünyanın arka ofisi (Back office of the world) Satınalma Gücü Paritesine Göre Kişi Başı Milli Gelir ($, 2008): $3, 800 • Çin: Dünyanın üretim üssü (Workshop of the world) Para birimi: Rupi Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 3

Hindistan Siyasi Görünüm Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 4

Hindistan: Kıta Büyüklüğünde Bir Ülke 28 Eyalet, 8 Birlik Toprağı EYALETLER 1. Andhra Pradesh 2. Arunachal Pradesh 3. Assam 4. Bihar 5. Chhattisgarh 6. Goa 7. Gujarat 8. Haryana 9. Himachal Pradesh 10. Jammu and Kashmir 11. Jharkhand 12. Karnataka 13. Kerala 14. Madhya Pradesh 15. Maharashtra 16. Manipur 17. Meghalaya 18. Mizoram 19. Nagaland 20. Orissa Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 5 21. Punjab 22. Rajasthan 23. Sikkim 24. Tamil Nadu 25. Tripura 26. Uttar Pradesh 27. Uttarakhand 28. West Bengal BİRLİK TOPRAKLARI A. Andaman and Nicobar Islands B. Chandigarh C. Dadra and Nagar. Haveli D. Daman and Diu E. Lakshadweep F. National Capital Territory of Delhi G. Puducherry

Sosyal ve Siyasi Görünüm Dil: Hintçe resmi dil ve nüfusun % 30’unun ana dili. Ayrıca 14 tane resmi dil var. Din: Hindu: % 80, Müslüman: % 13, 4, Hristiyan: % 2, 3, Sih: %1, 9, Budist: % 0, 8 Siyasi Yapı: Federal demokrasi, sembolik Cumhurbaşkanı ve geniş koalisyonlardan oluşan hükümet Cumhurbaşkanı: Smt. Pratibha Devisingh Patil (2007 -) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN Başbakan: Manmohan Singh (2004 -) 6

Modern Hindistan 1850 -1947: Koloniyal Dönem 1947 -1991: Planlı Ekonomi • İthal ikamecilik • Sanayileşme • İş gücü piyasasına ve mali piyasalara devlet müdahalesi • Büyük kamu sektörü • Merkezi planlama East Indian Company Genel Merkezi 1947: Bağımsızlık 1991: Dışa Açılma ve Küresel Ekonomik Sisteme Entegre Olma Bombay Borsası Mohandas Karamchand Gandhi Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 7

Hindistan Ekonomik Görünüm Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 8

Nüfus ve Şehirleşme (1) Hindistan Nüfus Artışı Hindistan Şehirleşme Oranı • 2001 Yılında 1, 027 milyar olan Hindistan nüfusunun 2025 yılında 1, 4 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. • Şehirleşme oranı düşük ama hızla artıyor. • Nüfusun %60’ı, nüfusu 5000’in altında olan köylerde yaşıyor. • Şehirli nüfusun toplam nüfusa oranı %29’dur. Bu rakamın 2025 yılında %36’ya çıkacağı tahmin ediliyor. Hindistan Nüfus Artışı 1400 1220 1200 1007 1026 1042 1058 1075 1092 1108 1124 90 1000 81 80 828 800 Şehirleşme Oranı % 65 70 673 60 600 69 48 50 40 40 400 66 27 30 29 20 200 10 0 1980 1990 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2013 Kaynak: IMF 0 Vietnam Hindistan Çin Endonezya Malezya ABD Güney Kore Kaynak: The 'bird of gold': The rise of India's consumer market, Mc. Kinsey Global Institute (Mayıs 2007) • Nüfusunun % 52’si 25 yaş altında ve 2025 yılına kadar yaş ortalamasının 30 civarında olması öngörülmektedir. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN Japonya 9

Nüfus ve Şehirleşme (2) Nüfusu 1 Milyonun Üzerinde Olan Şehirler 10 Mega Şehrin 2’si Hindistan’da • 2001 yılında nüfusu 1 milyonun üzerinde 35 şehir vardı. • 2025 yılında nüfusu 1 milyonun üzerinde şehir sayısı 70’e çıkacak. 10 Mega Şehir ve Nüfusları (Milyon) Tokyo Hindistan’ın Önde Gelen Şehirleri ve Nüfusları 33. 6 23. 4 Seoul 22. 4 Mexico City 3 Kanpur New York City 21. 9 Surat 3. 1 Mumbai (Bombay) 21. 6 Pune 3. 2 Delhi 21. 5 Ahmedabad São Paulo 20. 6 Los Angeles 18. 5 Shanghai 17. 5 Osaka 5 10 15 20 Chennai 4. 5 Kalküta 5 Bangalore 16. 7 0 3. 8 5. 1 Haydarabad 25 30 35 40 Kaynak: The 'bird of gold': The rise of India's consumer market, Mc. Kinsey Global Institute (Mayıs 2007) 8. 6 Delhi 11. 9 Mumbai (Bombay) 13. 6 0 5 10 15 Kaynak: The 'bird of gold': The rise of India's consumer market, Mc. Kinsey Global Institute (Mayıs 2007) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 10

Hint İstihdam Piyasası 2050 Yılında Dünyanın En Çok Çalışan Nüfusa Sahip Ülkesi Olacak (900 Milyon) İşsizlik Oranı (%) Çalışan İnsan Sayısı 10 9 Çin 9. 2 9. 3 9. 1 8. 9 8. 7 8. 8 8. 6 8. 2 8. 1 8 7. 6 7 Hindistan 6 5 4 ABD 3 Brezilya 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 0 2002 2000 1 2001 2025 2000 Endenozya 2 1999 2050 Kaynak: ISA Ekonomik Tahminleri, Ulusal İstatistikler 0 200, 000 400, 000 600, 000 800, 000 1, 000, 000 Kaynak: US Census Bureau Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 11

Yükselen Piyasaların Önde Gelen Ekonomisi 1, 2 Trilyon Dolarlık Ekonomisiyle Yükselen Piyasaların Önde Gelen Ülkesi Satın Alma Gücü Paritesine Göre Hesaplandığında Dünyanın 4. Büyük Ekonomisi Satın Alma Gücü Paritesine Göre GSYİH (GDP) Milyon $ (2008) 5000 16, 000 4500 14, 000 4000 3500 12, 000 3000 10, 000 2500 8, 000 2000 1500 6, 000 1000 4, 000 500 2, 000 Kaynak: IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu (Ekim 2009) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN a ly İta a sa ily Br ez Fr an re lte gi İn ya us R ya an m Al an st in di H po n ya in Ja Ç D AB n ije ry a Fi lip in l Pa er ki st an M ıs ır Vi et na Ba m ng la de ş İra 0 N Br ez ily H a in di st an M ek si ka Ko re Tü En rkiy e do ne zy a ya us R Ç in 0 Kaynak: IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu (Ekim 2009) 12

Hızlı Büyüme Performansı • 1980 -2009 ortalama büyüme: %5, 99 (Çin: 9, 87; Türkiye: 3, 96; Dünya: 3, 21) • Son 5 sene ortalama büyüme hızı: %8, 22 (Çin: 10, 5; Türkiye: 2, 88; Dünya: 3, 34) • 1950 -1980 dönemi ortalama büyüme hızı: (%3, 5) “Hint Büyüme Hızı” (“Hindu Rate of Growth”) olarak biliniyor. (1950 -1980 Türkiye’nin ortalama büyüme hızı: %6) 1980 -2014 Mukayeseli Büyüme Performansı (%) 20 15 10 5 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 0 -5 -10 Çin Hindistan Türkiye Dünya Kaynak: IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu (Ekim 2009) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 13

Kişi Başı Milli Gelir Hızla Artıyor Satın Alma Paritesine Göre Kişi Başı Milli Gelir ($) 4500 4285 3940 4000 3626 3354 3500 3125 3000 2780 2932 2573 2321 2500 2078 1876 2000 1500 1455 1520 1588 2000 2001 2002 1706 1000 500 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Kaynak: IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu (Ekim 2009) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 14

Fakirlik Azalıyor Yoksulluk Sınırının Altında Yaşayan Nüfus Yıllık Gelirlerine Göre Hane Halkı Dağılımı • Nüfusun % 24, 3’ü 2005 yılında günde 1 dolardan az kazanıyor. Bu oran 1990’da % 33, 3 idi. • Dünya Bankası’na göre nüfusun 41, 6’sı (456 milyon) günde 1, 25 doların altında gelirle yaşıyor. Bu rakam 1981 yılında % 60’idi. • Küresel Fakirlerin %33’ü Hindistan’da yaşıyor. 54. 9 143 Milyon 200 192. 4 Milyon 94. 9 Milyon 50 51. 3 50 250 150 Yoksulluk Sınırının Altında Yaşayan Nüfus (%) 60 300 44. 5 38. 9 40 0 36 26. 1 30 10. 9 Milyon 3. 6 Milyon >10940 $ 2005 42. 6 Milyon 4380$-10940$ 4380$ >2025 27. 5 Kaynak: Ministry of Statistics and Program Implementation, Government of India. Central Statistical Organization 20 10 • Tüketime açık 350 milyonluk ORTA SINIF 0 1973 -74 1977 -78 1983 1987 -88 1993 -94 1999 -2000 2004 -05 Kaynak: Ministry of Statistics and Program Implementation, Government of India. Central Statistical Organization • 53 dolar milyarderi (Forbes The World’s Billionaires List) • 60. 000’den fazla dolar milyoneri Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 15

Enerji Tüketimi Hızla Artıyor En Çok Petrol Tüketen 4. Ülke 2000 -2008 Yılları Arasında Birincil Enerji Tüketimi En Çok Artan 15. Ülke 2000 -2008 Arası Birincil Enerji Toplam Artış Oranı (%) Türkiye 34 Peru 34 2008 Dünya Petrol Tüketimi (%) Cezayir 40 Kanada 2. 6% Kuveyt 41 Güney Kore 2. 6% Suudi Arabistan 2. 7% Brezilya 2. 7% Tayland 44 Hindistan 47 Hong Kong 47 Pakistan 50 Mısır Almanya 52 3. 0% Suudi Arabistan 55 Rusya 3. 3% Türkmenistan 55 Hindistan 3. 4% Ekvator 58 İzlanda 58 Kazakistan 59 İran 59 Bangladeşh Japonya Çin 9. 6% ABD 64 Singapur 5. 6% 0. 0% 66 BAE 22. 5% 5. 0% 83 Çin 121 0 20 40 60 80 100 15. 0% 20. 0% 25. 0% Kaynak: BP 107 Katar 10. 0% 120 140 Kaynak: BP Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 16

Türkiye Gibi Enerji Bağımlısı Petrol Üretim Açığı Enerji Arzında Ortadoğu’ya Bağımlı Hindistan’da Petrol Tüketimi ve Üretimi (Bin Varil / Gün) Hindistan’ın Ham Petrol İthalatı Yaptığı Ülkeler ve Payları (2007) 3500 3000 2500 2000 Yemen 3% Malezya 4% 1500 1000 500 2008 2006 2004 2002 2000 1998 1996 1994 1992 1990 1988 1986 1984 1982 1980 1978 1976 1974 1972 1970 Tüketim Suudi Arabistan 23% BAE 9% 0 Üretim Diğer 14% Kaynak: BP Kuveyt 9% Doğal Gaz Üretim Açığı İran 17% Irak 10% Nijerya 11% Hindistan’da Doğal Gaz Tüketimi ve Üretimi (Milyar metre küp) Kaynak: Amerikan Enerji Bakanlığı, Enerji Enformasyon Ajansı • 2025 yılında 146 milyar metre küp doğal gaz ithal edeceği tahmin ediliyor. 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1972 1971 1970 45 40 35 30 25 20 15 10 05 00 Üretim Tüketim Kaynak: BP Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 17

Enerji Bağımlılığını Azaltmak İçin Yeni Projeler Türkiye-İsrail-Hindistan Boru Hattı Sistemi • Ceyhan Limanı’na ulaşan ham petrol önce gemiler ile İsrail’in Aşkelon Limanı’na, oradan da mevcut boru hattı ile Kızıldeniz’deki Elat Limanı’na taşınacak. Elat Limanı’na gelen ham petrol tankerlerle Hindistan’a taşınacak. İran-Pakistan-Hindistan Doğal Gaz Boru Hattı (IPI Pipeline, Peace Pipeline) • 2, 775 km. Uzunluğunda (Bakü-Tiflis-Ceyhan: 1, 768 km. ) • Maliyeti 7. 5 milyar dolarak hesaplanıyor. • Ceyhan’dan yüklenen bir tanker 5 günde Aşkelon Limanı’na sevkiyat yapıp Ceyhan’a dönebiliyor. • İleriki aşamalarda Ceyhan-Aşkelon arasına denizin altından boru hattı döşenmesi öngörülüyor. (Med-Stream) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 18

Ekonomik Büyümeye Paralel Olarak Otomobil Satış ve Üretimi Hızla Artıyor. Otomobil Üretim ve Satış Performansı 12 11 10. 1 9. 7 10 11. 1 10. 8 9. 6 9. 7 8. 9 8. 4 7. 8 8 7. 2 6 6. 8 5. 9 4 2 0 2002 -03 2003 -04 Toplam otomobil üretimi (Milyon) Toplam otomobil satışları (Milyon) 2004 -05 2005 -06 2006 -07 2007 -08 2008 -09 Kaynak: Society of Indian Automobile Manufacturers (SIAM) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 19

Hızla Büyüyen Ekonomi ve Artan Altyapı Yatırımı Gereksinimi Hindistan’ın 450 Milyar Dolar Alt Yapı Yatırımı Yapması Planlanıyor • Otoyolların sadece %6’sı gelişmiş durumda. • Sadece yolların bozuk olması nedeniye oluşan ekonomik kayıp yıllık 6 Milyar Dolar. • Çoğunluğu sömürge döneminden kalma 63, 221 km demiryolu bulunuyor. Ancak demiryollarının ciddi modernizasyona ihtiyacı var. • Hindistan Demiryolu İdaresi 1, 5 milyon eleman çalıştırıyor. (Dünya’nın en büyük iş vereni) • Önümüzdeki 5 yılda demiryolu için 60 milyar dolar harcanması planlanıyor. • Telefonlaşma oranı 1999 yılında % 2, 3 iken, 2007 yılında % 18, 7’ye yükseldi. Bu oran Çin’de %57 dir. • 23 Milyon konuta ihtiyacı var. (Özellikle düşük maliyetli evler) • Hindistan’da 12 ana liman bulunuyor ve bu limanlar tüm kargonun %75’ini taşıyor. • Limanların maliyet verimliliği (cost-efficiency) çok düşük. Bir tekstil malının Hindistan’dan ABD’ye ihracatının taşıma ve liman maliyeti Tayland’dan % 20, Çin’den %35 daha yüksek. • Jawaharlal Nehru Limanı 2007 yılında dünyanın en yoğun 24. limanı oldu. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 20

Ulaştırma Harcamaları 2025 Yılında 5 Katına Çıkacak Toplam Ulaştırma Harcamaları (Milyar Rupi) 16 13. 754 14 12 10 8 6. 395 6 4 2. 788 2 0. 471 1. 159 0 1985 1995 2005 2015 2025 Kaynak: The 'bird of gold': The rise of India's consumer market, Mc. Kinsey Global Institute (Mayıs 2007) • 2006 -2007 yılında toplam hava yolu yolcusu %27, 2, hava kargosu % 11, 2, uçak seferleri %27, 5 arttı. • 2020 yılında iç hat yolcusunun 180 milyon, dış hat yolcusunun 50 milyona ulaşması öngörülüyor. • Halen 250 olan uçak sayısının 2020’de 500’e ulaşacağı hesaplanıyor. (Türkiye’de 17 havayolu şirketinin toplam yolcu ve kargo uçağı sayısı 300) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 21

Doyuma Ulaşmamış Bir Pazar Göreceli Olarak Yüksek Özel Tüketim Oranı Milli Gelir Bileşenleri, % (2005) 80 70 70 57 60 50 40 44 39 30 20 18 14 3 10 0 -10 62 Özel Tüketim Çin 28 23 16 12 1 Hükümet Harcamaları Yatırımlar Japonya Hindistan -2 20 Net Ticaret ABD -6 Hizmet Sektörünün Ağırlığı Artacak Milli Gelir Bileşenleri, % 120 100 80 40 55 60 40 20 Hizmet Sanayi 24 26 36 19 0 1985 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 65 2000 22 Tarım 27 9 2025

Hindistan Tüketici Profili Geleneksel Çok Uluslu Şirketler Bazı Çok Uluslu Şirketler ve Yerli Şirketler 5 -10 Milyon Zengin $ 10 bin üzerinde geliri olanlar: 50 -60 Milyon tüketici $ 3 -10 bin geliri olanlar: Gelecekte fırsat vaat eden asıl kitle 150 Milyon tüketici $ 2 -3 bin geliri olanlar: 150 Milyon tüketici Kaynak: C. K. Prahalad, "The Fortune at the Bottom of the Pyramid: Eradicating Poverty through Profits (Wharton School Publishing, 2004) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 23

Hindistan Bilişim Sektörü Sektör Genel Görünüm • Bilgi Teknolojilerinin milli gelire katkısı 2000 yılında % 1, 2 iken, 2007 yılında bu oran % 5, 4’e yükseldi. • 2010 yılında 60 milyar dolar bilgi teknolojisi ihracatı yapma hedefi • 5000 Bilişim şirketi faaliyet gösteriyor. Bu rakamın % 40’ı yabancı sermayeli şirket ve bu şirketler toplam gelirlerin % 65’ini kazanıyor. • İhracatın% 70’i ABD’ye, %25’i ise AB pazarına yapılıyor. Hindistan’ın bilgi temelli bir ekonomiye dönüşmesi için avantajları: • Fen ve matematik alanında sahip olduğu vasıflı insani gücü, • İngilizce’nin yaygın olarak kullanılıyor olması, • Makro ekonomik istikrar, • Gelişmiş finansal sistem, • Serbest pazar ekonomisinin kurallarının işlemesi, • Dünya’nın en büyük pazarlarından birisi olması. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 24

Endüstriyel Üretim Büyüme Görünümü Endüstriyel Üretim Büyüme Oranları Mevcut Görünüm • Endüstriyel Üretim 2008 yıllında güçlü iç talep ve artan yabancı sermaye yatırımları ile güçlü kalmaya devam etti. • Ancak 2009 yılında azalan ihracat talebiyle üretimde düşme yaşandı. Yıllık Endüstriyel Üretim Büyüme Oranları (%) 12. 0 10. 6 9. 5 9. 4 10. 0 8. 5 8. 0 8. 1 8. 0 8. 5 7. 4 6. 9 Önümüzdeki Dönem 6. 0 • Önümüzdeki dönemde yabancı yatırımlar sanayi üretiminde belirleyici unsur olacak. 4. 0 • Ağır sanayi büyüyecek, ancak Çin büyümesini engellemeye devam edecek. 2. 0 0. 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 • Bilişim sektörü en önemli sanayi üretimi olmaya devam edecek. Kaynak: ISA Ekonomik Tahminleri ve Ulusal İstatistikleri Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 25

Yaşam Maliyeti Karşılaştırmaları Bölgesel Yaşam Maliyeti Karşılaştırmaları Yaşam Maliyeti (New York = 100) Yaşam Maliyeti (Pekin = 100) Tokyo 172 London Singapur 100 Seul 100 Delhi 75 Bangkok 74 0 20 40 60 80 100 Sidney 102 Pekin 112 New York 112 Sidney 142 93 İstanbul 85 Moskova 84 Dubai 83 Pekin 82 Mexico City 71 Delhi 100 120 140 160 180 200 61 0 20 40 60 80 100 120 160 Kaynak: ABD Dışişleri Bakanlığı • Dünyanın diğer şehirleri ile karşılaştırıldığında yaşam maliyetleri Hindistan’da düşük kalmaktadır. • Fakat hızlı büyüyen Bombay ve Bangalore gibi şehirlerde hızla artmaktadır. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 140 26

Hindistan’ın Küresel Konum ve Küresel Ekonomik İlişkiler Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 27

Hindistan 16. , 17. ve 18. Yüzyılda Dünyanın En Büyük İki Ekonomisinden Birisiydi. Ülkelerin Küresel Ekonomideki Payları (1500 -2050) Çin ve Hindistan 16. , 17. ve 18. yüz yılda dünyanın en büyük iki ekonomisiydi. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 28

Hızla Küresel Ekonomiye Tekrar Entegre Oluyor. Hindistan Dış Ticaret Rakamları Küresel Ticaretteki Payı Hızla Artıyor Hindistan’ın Dünya İhracatındaki Payı (%) Toplam Dış Ticaret (Milyar $) 662 700 600 1. 20 0. 95 1. 00 514 500 0. 80 418 400 336 300 0. 60 133 28 133 146 0. 78 2002 2003 1. 05 0. 83 0. 70 0. 52 0. 42 247 200 100 0. 66 0. 78 1. 00 0. 40 177 0. 20 52 0. 00 0 1980 1990 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 1980 2008 1990 2001 • En çok ihracat yapan 19. ülkedir. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 29 2004 2005 2006 2007

Hizmetler Sektörü Hindistan Dış Ticaretinde Önemli Bir Yer Tutuyor. Hindistan Hizmet Ticareti Rakamları Yazılım En Önemli İhraç Kalemlerinden Hindistan Yazılım İhracatı (Milyar $) Hindistan Hizmet Ticareti (Milyar $) 160 45 140 40 35 120 50 100 44 80 31. 3 30 23. 6 25 17. 7 20 35 12. 9 15 60 28 40 20 40. 3 14 17 76 17 88 17 2002 2003 0 7. 7 5 58 43 21 10 9. 9 0 27 2002 İthalat 2006 2004İhracat 2005 2007 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Kaynak: Reserve Bank of India Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN Kaynak: Reserve Bank of India 30

Hindistan Çin’in Aksine Cari Açık Veriyor Çin 2008 yılında 426 Milyar $ cari fazla verirken, Hindistan 36 Milyar $ cari açık verdi 500 400 300 200 100 0 1990 -100 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 Hindistan 2000 2001 2002 2003 Çin Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 31 2004 2005 2006 2007 2008

Küresel Sermaye Yatırımları Artmasına Rağmen Çin’e Oranla Sınırlı Kalıyor. 1991 -2008 yılları arasında Hindistan’a toplam 133 Milyar Dolar küresel sermaye yatırımı yapılırken, bu rakam Çin’de 957 Milyar Dolar idi. (Türkiye 87 Milyar Dolar) 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 Çin 2000 2001 2002 2003 Hindistan Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 32 2004 2005 2006 2007 2008

Hindistan Küresel Piyasalarda! • Hindistan 2000 -2008 yılları arasında küresel piyasalara 43, 5 Milyar Dolar yatırım yaptı. • Toplam sermaye ihracatı 62 Milyar Dolar. (Rusya Federasyonu: 203, Brezilya 162, Çin: 148 Türkiye: 22 Milyar Dolar) Hindistan Dış Yatırımlar (Milyar $) 20 18. 3 18 16 13. 1 14 12 10 8 6 5 4 2 0. 8 1. 4 1. 7 2003 -2004 -2005 0 2000 -2001 -2002 -2003 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 2005 -2006 33 2006 -2007 -2008

Hintli Şirketler Küresel Piyasalarda (1) • Forbes 2000 listesinde 47 Hintli şirket bulunmaktadır. (2009) (Bu listede 13 Türk şirketi yer alıyor) • Hindistan en büyük 2000 şirket listesinde en çok şirketi olan 10. ülkedir. (Türkiye ise 29. sırada) En Büyük 2000 Şirketin Ülkesel Dağılımı 600 551 500 400 288 300 200 98 100 91 72 61 58 57 55 47 45 45 42 41 Almanya Kanada Hindistan İsviçre Tayvan Hong Kong İtalya 0 ABD Japonya İngiltere Çin Fransa Güney Kore Avusturya Kaynak: Forbes Dergisi Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 34

Hintli Şirketler Küresel Piyasalarda (2) Boston Consulting Group tarafından yayınlanan the 2008 Global Challengers List’te en çok şirkete sahip ikinci ülke The 2008 BCG 100 Global Challengers List, Şirketlerin Ülke Dağılımı 45 41 40 35 30 25 20 20 13 15 10 5 7 6 1 1 1 Mısır Şili Arjantin 2 2 Tayland Malezya 3 0 Polonya Endonezya Macaristan Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN Türkiye Rusya 35 Meksika Brezilya Hindistan Çin

Hintli Şirketler Küresel Piyasalarda (3) • Dünya’nın en büyük 250 enerji şirketinin 7’si Hindistan’da faaliyet gösteriyor. 90 85 80 70 60 50 40 30 20 10 5 5 5 6 7 Kore Hong Kong Almanya İspanya Hindistan 7 8 9 10 11 7 Fransa Çin Brezilya Rusya İtalya İngiltere 17 18 Kanada Japonya 0 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 36 ABD

Hintli Şirketler Küresel Piyasalarda (4) Hintli Şirketler Küresel Satın Alma ve Birleşmelerin Yükselen Yıldızı Haline Geldi Satın Alan Şirket Satın AlınanŞirketin Değeri (Milyar $) Ülke Sektör Tarih Bharti. Airtel MTN 13 Güney Afrika Telekom 2009 Tata Steel Corus Group 12, 1 UK Maden/Çelik 2007 Hindalco Novelis 6 Kanada Maden/ Çelik 2007 Tata Motors Jaguar and Land. Rover 2, 5 UK Otomotiv 2008 Suzlon Energy Repower Systems 1, 7 Almanya Enerji 2006 ONGC Videsh Petrobras 1, 4 Brezilya Petrol 2006 Essar Steel Holdings Esmark (ESMK) 1, 1 Amerika Enerji, Havacılık, Emlak, 2009 United Spirit White and Mac. Kay 1, 1 UK Tüketim Malları 2007 Tata Power PT Bumi Resources 1, 1 Tayland 2007 • Hintli şirketler 2006 yılında küresel piyasalarda 480 satın alma ve birleşme gerçekleştirirken, bu sayı 2007 yılında 676’ya çıkmış olup, 2008 yılında 454’e inmiştir. • Afrika’da 1970’lerde Kenya, Nijerya ve Uganda ile sınırlı olan Hindistan satın alma ve birleşmeleri 2000 -2007 arasında %837 artış göstermiştir. • Hintli şirketler 2007 yılına gelindiğinde 20’den fazla ülkede satın alma ve birleşme yapmaya başlamıştır. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 37

Yenilikçi Bir Bilgi Ekonomisi Olma Yolunda • Hindistan milli gelirinin %1’ini araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ayırıyor. • 2020 Yılında “yenilikçi bir bilgi ekonomisi” haline gelmeyi hedefliyor. • Küresel Ar-Ge harcamasının % 3, 7’sini tek başına yapıyor. • 1, 2 milyon kişi bilişim sektöründe çalışıyor. • 65 tane sadece genetik mühendisliği çalışması yapan kuruluş var. • Kendi uydusunu uzaya gönderebilen 6 ülkeden birisidir. Ar-Ge Harcaması (2008, Milyar $) 400 365 350 300 250 216 200 150 100 65 50 45 44 42 41 26 22 19 Tayvan İtalya 4 0 ABD Çin Japonya Almanya Fransa Hindistan İngiltere Güney Kore Kanada Türkiye Kaynak: Battelle, R&D Magazine, OECD Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 38

Hindistan: Küresel Ar-Ge Yatırımlarının Cazibe Merkezi Küresel Ar-Ge Yatırımları İçin En Cazip Üçüncü Ülke Fortune 500 Listesindeki 125 Şirketin Hindistan’da Ar-Ge Merkezi Var Ar-Ge Yatırımları İçin En Cazip Ülkeler Çin • IBM’in Hindistan’daki araştırmacı sayısı, Amerika’daki araştırmacı sayısından daha fazladır. • Motorola’nın dünyadaki 19 Ar-Ge Merkezi içinde, ABD dışında en çok eleman çalıştırdığı ikinci merkez Hindistan’dır. (1300 Ar-Ge elemanı) • Google’ın en büyük Ar-Ge Merkezi Hindistan’ın Banglore kentinde bulunuyor. • Nokia’nın Hindistan’da üç Ar-Ge laboratuarı bulunuyor. • Yahoo’nun Hindistan’da Ar-Ge Merkezi bulunuyor. 61. 8 ABD 41. 2 Hindistan 29. 4 Japonya 14. 7 İngiltere 13. 2 Rusya 10. 3 Fransa 8. 8 Almanya 5. 9 Kanada 4. 4 Hollanda 4. 4 Singapur 4. 4 Tayvan 4. 4 Belçika 2. 9 Italya 2. 9 Malezya 2. 9 Kore 2. 9 Tayland 2. 9 Hindistan ve Çin, Bio-Teknoloji Alanında Yatırım Yapmak için ABD’den Sonra En Cazip İki Ülke Haline Gelmiştir Biyoteknoloji Yatırımı Ülke Cazibe Endeksi Türkiye 1. 5 6 Vietnam 1. 5 4 0 6. 88 8 10 20 30 40 50 60 70 6. 1 5. 58 5. 55 5. 26 5 Hindistan Rusya Brezilya Çek Cumhuriyeti 2 0 ABD Kaynak: UNCTAD, World Investment Report 2005 Çin Kaynak: Burrill& Co. , A. T. Kearney Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 39

Hindistan: Önümüzdeki Dönemde Küresel Ekonominin Büyüme Motoru Sahip olduğu yüksek büyüme potansiyeli ile önümüzdeki dönemde en çok büyüyen ekonomilerden birisi olacak. 2006 -2020 Ortalama Büyüme Hızı (%) 6 5 4 3 2 1 Av z rte ki us t nd el la Z ni Ye Po ur ya a ç ve N or sa Fr an Ka na da a ily Br ez pa İs Ar ja nt ny a in D AB li Şi ka si re Ko M ek de n oz ya da En an İrl ye ki Tü r in Ç an d yl Ta al M H in di st ez an ya 0 Kaynak: Deutsche Bank Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 40

Nüfus ve Ekonomik Potansiyele Göre Uzun Dönemli Projeksiyonlar • BRICs: Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin • Next 11: Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Kore, Meksika, Nijerya, Pakistan, Filipinler, Türkiye, Vietnam Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 41

2050 Yılında Dünyanın 3. Büyük Ekonomisi Olacak 2050 Yılında Küresel Ekonomi ve Hindistan 80 70 60 50 40 30 20 10 de ş ng la Ba ki st an ır Pa M ıs n İra a ly İta r le in lip Fi Ka na da m ye na et Vi ki Tü r re Ko sa Fr an ya an m Al gi lte re a İn a ije ry N po ny oz de n Ja ya ya us En R a ka si M ek ily Br ez st an D in di H AB Ç in 0 Kaynak: Goldman Sachs Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 42

Türk – Hint Ekonomik İlişkileri Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 43

Ekonomik İlişkiler İçin Sağlam Yasal Zemin • Ticaret Anlaşması - 19 Eylül 1973 • Bilim ve Teknoloji Alanında İşbirliği Anlaşması - 02 Nisan 1976 • Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması - 13 Temmuz 1978 • Hava Ulaştırması Anlaşması - 10 Nisan 1986 • Denizcilik Anlaşması - 18 Temmuz 1988 • Sivil Havacılık Alanında Mutabakat Muhtırası - 21 Şubat 1992 • Standardizasyon Alanında Teknik İşbirliği Anlaşması - 19 Kasım 1993 • Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması - 31 Mart 1995 • Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması - 01 Şubat 1995 • Demiryolları Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası - 11 Nisan 1995 • Ekonomik ve Teknik İşbirliği Komitesi Yedinci Dönem. Toplantısı Mutabakat Zaptı - 11 Haziran 1997 • Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması - 17 Eylül 1998 • TÜBİTAK ile CSIR Arasında Bilimsel ve Teknik İşbirliği Konusunda Mutabakat Senedi - 17 Eylül 1998 • Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komitesi 8. Dönem Toplantısı Mutabakat Zaptı - 09 Şubat 2000 • Tarım ve Tarımla İlgili Diğer Alanlarda İşbirliği Mutabakat Zaptı - 31 Mart 2000 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 44

Hindistan: Türkiye’nin Ekonomik Potansiyelinden En Az Yararlanabildiği Ülke DEİK Panorama Endeksi ve DEİK Fırsat Atlası DEİK Panaroma Endeksi Değeri Fark 15 65 -50 Japonya 1 40 -39 Malezya 32 70 -38 BAE 19 52 -33 Endonezya 31 61 -30 Güney Kore 8 38 -30 Fas 22 50 -28 Kuveyt 34 62 -28 Slovakya 37 60 -23 Portekiz 28 48 -20 Çek Cumhuriyeti 24 43 -19 Hırvatistan 21 39 -18 Pakistan 29 47 -18 Çin 7 24 -17 Danimarka 11 27 -16 Arnavutluk 42 57 -15 Ülke Hindistan Endeksi Değeri Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 45

İkili Ticaret Türkiye Aleyhine Artıyor. Türkiye – Hindistan Dış Ticareti (Milyon $) 3000 2500 2457 2299 2000 1 890 1559 1500 1278 1046 1000 722 500 0 564 449 56 2000 542 354 74 2001 411 348 69 2002 71 2003 219 136 İhracat 2004 İthalat 2005 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 222 2006 2007 46 2008 2009

Hindistan İthalat ve İhracatı İçinde Türkiye’nin Payı Hindistan Dış Ticaretinde Türkiye’nin Payı (%) 1. 2 1 0. 8 0. 6 0. 4 0. 2 0 2001 2002 ithalatı içindeki payı (%) 2003 2004 ihracatı içindeki payı (%) 2005 2006 2007 Kaynak: DEİK Hesaplamaları Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 47 2008

Türkiye’yi ziyaret eden Hintli turist sayısı artıyor ama hala çok az Türkiye’yi Ziyaret Eden Hintli Turist Sayısı 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 2002 2003 48 2004 2005 2006 2007 2008

Türkiye’yi ziyaret eden Hintli turist sayısı artıyor ama hala çok az Yurt Dışına Giden Hintli Turist Sayısı (Milyon) 9 8. 3 10260 Maldivler 8 7. 1 7 6. 2 Japonya 58572 Pakistan 59560 Avustralya 6 5 Hintli Turistlerin En Çok Tercih Ettiği Ülkeler 5. 3 Kanada 4. 9 4. 4 67951 4. 5 77849 Bangledesh 4 86231 Nepal 95685 113323 Sri Lanka 3 Malezya 2 225789 Hong Kong 1 273487 344926 USA 0 2001 2002 2003 2004 2005 Tayland 352766 Çin 356460 2006 Singapur Kaynak- Minstry of Tourism, Govt of India 583543 0 100000 200000 300000 400000 500000 600000 700000 Kaynak- Minstry of Tourism, Govt of India Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 49

Türkiye’deki Hindistan Yatırımları Hazine Müsteşarlığı verilerine göre 31 Aralık 2009 itibariyle Türkiye’de 90 adet Hindistan menşeli şirket faaliyet göstermektedir. • Borusan Telekom–Dhanus: İletişim hizmetlerinde faaliyet gösteren Dhanus, Borusan. Telekom’un %100’ü için anlaşmaya vardıklarını açıklamıştır. • GMR–Limak: GMR Grup, Temmuz 2007’de 2. 280 Milyar Euro bedelle Sabiha Gökçen Havalimanı’nın yeni dış hatlar terminal binasının yap-işlet-devret modeli ile yapılması hakkını kazanan Limak İnşaat AŞ. -GMR Infrastructure Ltd- Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Grubu’nda % 40 hisse ile yer almaktadır. • Çalık- Indian Oil Corporation (IOC): İlk olarak Çalık Holding ile birlikte Tüpraş özelleştirme ihalesine katıldı. Konsorsiyum daha sonra, Ceyhan’da 4. 9 milyar dolara mal olacak 15 milyon ton/yıl kapasiteli rafineri ve petrokimya tesisi kurma kararı aldı. • Indian Oil Corporation (IOC): Samsun-Ceyhan Boru hattını yapmak üzere Çalık ve Eni tarafından kurulan Trans-Anatolian Pipeline Company (TAPCO) da %12, 5 hissesi bulunuyor. • Arcelor. Mittal: Hindistan’ın ve dünyanın önde gelen demir-çelik şirketi Arcelor. Mittal, Borusan Holding’le %50 ortaklıkla, Gebze’de 4. 8 milyon ton kapasiteli bir sıcak sac tesisi kurma kararı almıştır. • Polyplex: Dünyanın 5. büyük ince polyester film üreticisi Polyplex, üretim operasyonlarını coğrafi olarak çeşitlendirme stratejisine paralel olarak Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi’nde, Aralık 2005’te polyester film tesisi yatırımı yapmıştır. • Tata: Adana’da otobüs montaj tesisi bulunuyor. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 50

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (1) Orta Doğu’nun İstikrarı ve Irak Orta Doğu’da istikrarın ve barışın sağlanması iki ülkenin ortak çıkarıdır. • Türkiye ve Hindistan Orta Doğu’nun enerji kaynaklarına bağımlıdır. • Irak enerji kaynaklarının işletilmesi için Türk ve Hintli şirketler ortak çalışmalar yürütebilir. • TPAO ve Hindistanlı Oil and Natural Gas Corporation Ltd. (ONGC) Irak’ta petrol lisansına sahip. • TPOA ve diğer Türk enerji şirketleri Irak pazarı için Hintli şirketler ile konsorsiyum kurabilir. • Ayrıca Türk ve Hintli Şirketler Irak’ın yeniden imarı için projelerde işbirliği yapabilirler. Hindistan donanması Beyrut Limanı’nda (2006) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 51

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (2) Alt Yapı Yatırımları ve Müteahhitlik • Müteahhitlik sektörü, Hindistan’da tarımdan sonraki ikinci büyük sektör konumundadır. • Müteahhitlik sektöründeki yatırımlar Hindistan GSYİH`nın %11’ini ve gayri safi sabit sermaye oluşumunun (GFCF) ise % 50`sini oluşturmaktadır. • 11. Kalkınma Planı, (2007 -08, 2011 -12 mali yıllarını içermektedir. ) çerçevesinde inşaat sektöründeki yıllık talebin %8, 9 oranında büyümesi ve sektörün 2. 5 milyon kişiye ilave iş olanağı sağlaması öngörülmektedir. • 450 Milyar Dolarlık alt yapı gereksinimi • Artan konut ihtiyacı • Modernize edilmesi gereken limanlar • Modernize edilecek 50 havaalanı • Özelleştirilecek 80 havaalanı • Hızla artan ulaştırma harcamaları • Müteaahhitlik hizmetlerinden Türk şirketlerinin aldığı pay yok denecek kadar az • Projeler için ucuz iş gücü imkanı Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 52

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (3) Turizm Yılda 10 milyon Hintli yurt dışına giderken Türkiye’nin payına ise yıllık sadece 50 bin Hintli turist düşüyor. Türkiye’ye Daha Fazla Hintli Turist Çekilmesi İçin Neler Yapılmalı? • Hindistanlılar için vizenin kolaylaştırılması ve uzatılması, • THY’nin sefer sayısının arttırılması ve seferlerinin servis kalitisini yükseltilmesi, • Hindistan’dan charter “uçuş” seferlerinin başlatılması, • Türk turizmcilerinin Hindistan’a yönelik özel bir eğitimden geçirilmesi, • Türkiye’nin tanıtımda Bollywood ile işbirliği yapılması, • Hindistan’a yönelik deniz-güneş turizmi yerine tarihkültür, alışveriş, eğlence, spor ve sağlık turizminin vurgulanması, Hindistan’da Turizm Alanında Yatırım Açığı ve Yatırım Fırsatları • Hindistan turizm tesislerinin işletilmesi için yatırıma açıldı. • 3 ve 4 yıldızlı otel işletilmesinde açık var. • Otel, tatil köyleri, sağlık ve toplantı merkezleri inşaası için büyük imkanlar sunulmaktadır. • Türkiye’nin Dubai’ye alternatif olması için, olumlu farklılıklarının vurgulanması. Kaynak: DEİK Analizi Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 53

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (4) Perakendecilik Sektörü • Türk yatırımcıya açık bir sektör • Hızla sayısı artan 350 milyonluk orta sınıf Hindistan Küresel Perakende Gelişme Endeksi’ne Göre Perakende Sektöründe En Büyük Gelişme Fırsatını Sunuyor. • Doymamış Pazar Küresel Perakende Gelişme Endeksi (2009) • Yüksek özel tüketim oranı • Genç Nüfus: 2030’a kadar yaş ortalaması 30’un altında olacak • Mobilya: DEİK-Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) ile yürütülen sektörel çalışmada Yunanistan’dan sonra ikinci hedef ülkedir. • Kuyumculuk: Kadınlar çok altın tüketiyor. Hindistan 68 Rusya 60 Çin 56 BAE 56 Suudi Arabistan 56 Vietnam 55 Şili 55 Brezilya 53 Slovenya 52 Malezya 51 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Kaynak A. T. Kearney Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 54

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (5) Ar-Ge İşbirliği • Küreselleşen Ar-Ge süreçleri ile Hindistan’da bir çok şirket Ar-Ge merkezi kurdu. • Hindistan’ın Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranı %1, Türkiye’de ise halen % 0, 7’dir. • İki ülke yabancı şirketlerin Ar-Ge merkezi kurmasını teşvik için işbirliği yapabilir. • TÜBİTAK ile The Council of Scientific & Industrial Research (CSIR) arasında “Bilimsel ve Teknik İşbirliği Konusunda Mutabakat Senedi” imzalanmış durumda. (17 Eylül 1998) Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 55

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (6) Enerji Yatırımları • Hindistan`da yoğun iş saatlerinde %12 oranında enerji yokluğu yaşanmaktadır. • Yağışların azalması nedeniyle bu oranın önümüzdeki dönemde daha da artması beklenmektedir. • Dolayısıyla, enerji sektörüne büyük oranda yatırım yapılması ve bu sektördeki firmaların bu durumdan önemli oranda fayda sağlaması beklenmektedir. • 2012 yılına kadar enerji, üretim, iletim, dağıtma, alanlarına 113. 000 MW ek kapasite ile 200 milyar ABD Doları yatırım yapılması tahmin edilmektedir. • Enerji Sektöründe % 100 yabancı sermayeye izin verilmektedir. • Elektrik üretim ve dağıtım şirketlerinin karları 5 yıl süreyle vergiden muaf tutulmaktadır. • Elektrik malzemeleri ve kömür ithalatına düşük gümrük resimleri uygulanmaktadır. Hindistan enerji tüketiminin uzaydan görünümü Kaynak: DTM Hindistan Müteahhitlik Raporu Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 56

Hindistan İle Ekonomik İşbirliği Alanları (7) Üçüncü Ülkelerle İşbirliği • Ortadoğu, Afrika ve Güney Asya’da anahtar teslimi projeler üstlenen Hint inşaat ve taahhüt firmaları ile Türk firmaları bu pazarlarda birlikte hareket edebilirler. • DEİK/Türk-Hindistan İş Konseyi ve Hindistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (FICCI) tarafından 24 -25 Ağustos 2010 tarihinde “Turkey-India-CIS Forum” düzenlenecek. • Bu foruma ilgili işadamlarının, Türkiye’den karar verici mercilerin ve belirlenen sektörlerde CIS ülkelerindeki öncü kurum ve işadamlarının katılması bekleniyor. Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 57

Önümüzdeki Dönemde Türkiye’nin Hindistan Politikası “BRIC” ülkeleri olarak da ifade edilen Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin, ekonomik potansiyelleri bakımından halen tüm dünyanın ilgisini çeken ülkelerdir. Keza, bilgi teknolojilerindeki uzmanlığı ve eğitimli insan potansiyeliyle dikkat çeken Hindistan’la Türkiye arasında çeşitli alanlara yayılan daha yakın bir işbirliği tesisinde de büyük yarar vardır. Gerek Şubat ayında Hindistan’a yaptığım ziyaret, gerek akabinde yapılan ikili temaslar bu kanımızı daha da pekiştirmiştir. Nitekim bu ülkeye yapılan açılımların karşılıkları da hızlı bir şekilde alınmaya başlamıştır. Önümüzdeki dönemde Hindistan ve Brezilya’daki temsilciliklerimizin sayısını, kurulacak yeni Başkonsolosluklarla daha da artırmayı öngörüyoruz. ” “[Konferansta] Güney Asya bölgesinin küresel düzenin evrimi bakımından kilit bir konumda olduğu tespiti yapılmış, bölgede geleceğin süper güçlerinden birisi olacağı belirtilen ve ilişkilerimizin geliştirilmesi için çaba göstereceğimiz Hindistan’ın da yer aldığına işaret edilmiştir. Önümüzdeki dönemde bölge halklarıyla aramızdaki tarihsel ve kültürel yakınlıklardan da güç alarak Güney Asya bölgesinde olumlu bir düzen kurulmasına katkıda bulunacak şekilde gayret sarfedileceğine dikkat çekilmiştir. ” II. Büyükelçiler Konferansı Sonuç Bildirisi, Ankara, Ocak 2010 (Bu çerçevede Bombay Konsolosluğu açılması kararlaştırıldı. ) “Küresel Eğilimler ve. Türk Dış Politikası”, Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın Büyükelçiler Konferansı Açış Konuşması, 15 Temmuz 2008, Bilkent Otel ve Konferans Merkezi “Konferansta, Çin, Hindistan ve Japonya ile karşılıklı yarar zemininde arttırılmakta olan ilişkilerimiz irdelenmiş, bu çerçevede, önümüzdeki dönemde anılan ülkelerle işbirliğimizin arttırılmasına dönük olası adımlar ele alınmıştır. ” I. Büyükelçiler Konferansı Sonuç Bildirisi, 18 Temmuz 2008 Asya’nın Yükselen Küresel Gücü: HİNDİSTAN 58