Asya Hun Devleti Tarihte bilinen ilk Trk devletidir

Asya Hun Devleti

• • • Tarihte bilinen ilk Türk devletidir. Merkezi Ötüken’dir. Bilinen ilk hükümdarı Teoman’dır. İlk Türk siyasi birliğini sağlamışlardır. Teoman döneminde Çin’e düzenlenen seferler sonucu Çinliler, Hun akınlarını önlemek için Çin Seddi’ni yapmışlardır. Teoman’dan sonra tahta Mete Han geçmiştir. Mete Han dönemi Asya Hunların en parlak dönemidir. Mete Han Çin’i baskı altına alarak vergiye bağlamıştır. Mete Han Çin’i egemenliği altına alabilecekken sadece vergiye bağlamış. Bunun sebebi Hunların milli benliklerini kaybetmelerinden korkmuş. Mete Han bugünkü onluk sistemi yapmıştır. Gü Mete Han’ın ölümünden sonra Hunlar zayıflamaya başlamıştır. Kuzey ve ney olmak üzere ikiye ayrılmış, daha sonra yıkılmıştır.

Kök Türk Devleti

• 552 yılında Bumin Kaan tarafından Avar hakimiyetine son vererek merkezi Ötüken olmak üzere kurulmuştur. • Bumin Kaan hükümdar olarak devletin başında bulunurken, kardeşi İstemi Yabgu devletin batı kanadını yönetmiştir. • Orhun yazıtları yazılmıştır. • Çin’in oyununa gelen Köktürk Çin hakimiyetine girmiştir.

Uygurlar

• 745’te Kutluk Bilge Kül Kaan tarafından kurulmuştur. • Başkentleri Karabalagasun (Ordubalık)’dur. • Bögü Kaan döneminde Çin’de yaygın olan Maniheizm dinini benimsemişlerdir. • Din değiştiren ilk Türk topluluğudur. • Yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğudur.

• Hazırlayan • M. Buğra Sarımehmet