Assalomu alaykum darsimiz qatnashchilari Bugun Sinf 8 Fan

Assalomu alaykum, darsimiz qatnashchilari ! Bugun Sinf: 8 Fan: Adabiyot O’qituvchi: Vohidova Lola Abdullayevna O’tilgan mavzu: Usmon Nosir hayoti va ijodi qirralari. Yangi mavzu: Usmon Nosir ijodidan “Nil va Rim” she’ri tahlili

Darsda foydalaniladigan metod: Interfaol. l l l Darsda qo’llaniladigan usullar: 1. Aqliy hujum(Klaster usuli va “Bog’ga sayohat” o’yini yordamida) 2. Individual jang 3. Rang tasvir va kino bilan ishlash 4. Bahs 5. Fikrlar himoyasi

Darsning fanlararo integratsiyasi: l l l l 1. Tarix - Usmon Nosir va Qadimgi Rim, Qadimgi Misr; 2. Siyosatshunoslik - Ijodkor yashayotgan muhit tuzumi; 3. Geografiya - she’r xaritasi; 4. Tasviriy san’at - zamon siyratining she’rdagi surati; 5. Mantiq(Logika) - she’rning ichki va tashqi mantig’I; 6. Mehnat - aql va yurak birligi-ishchan tafakkur otashkuragi; 7. “ 2014 -yil-Sog`lom bola yili” bilan uzviy fikrlar. Usmon Nosir istagan yil; 8. Ona tili - so’z san’atining mohirona tajassumi;

Darsdagi talablar: l l l -o’zaro hurmat; -faollik; -o’z fikrini bera olish; l -dars-teatr, lekin siz tomoshabin emassiz.

Darsning borishi: l l l l 1. Uy ishini tekshirish-2 min. 2. O’tilgan darsni mustahkamlash(Aqliy hujum va klaster usuli bilan)-8 min. 3. Yang mavzu-8 min. 4. Yangi mavzuni mustahkamlash -5 min 5. Fikrlar himoyasi-10 min. 6. Xulosalash-4 min. 7. Uy vazifasi berish, baholash, rag’batlantirish -3 min.

Olovdek lovillab dil yonur, Baxtliman janglarga yarasam! Usmon Nosir. l l «Usmon Nosir deganda biz kimni tushunamiz? U shunday iste’dod egasiki, bamisoli tekkan joyini kuydirguvchi olovdir. Usmon Nosir ulug‘ va abadiy she’riyatning diydasidan oqib ulgurmagan shabnamdir, u hali qahqahaga aylanmay, lablarimizda manguga qotib qolgan nim tabassumdir. Uning she’rlari ko‘z kabi tirik, jonli, tutqich bermas hayot poralaridir. Biz Usmon Nosirni qadrlaymiz. Chunki u she’riyatning tabarruk, muqaddas dargohida anvoyi bir chamandir, sira xazon bo‘lmaydigan mo‘‘jiza bog‘ yaratib ketdi» . Abdulla Oripov, 1983.

Usmon Nosir Haqiqiy ismi: l l Usmonxon Mamatxo’ja o’g’li; Hijriy 1279 inchi sichqon yilida, aqrab oyining 22 nchi kunidan 23 inchi kuniga o’tar kechasi dunyoga keldi.

1 -shart: l “Aqliy hujum”da sinf o’quvchilari 2 guruhga bo’linib, shoirning hayoti va ijodiga oid bittadan faktga izoh so’raydilar:

“Yurak” she’ri: Yurak, sensan mening sozim, Tilimni nayga jo’r etding Ko’zimga oyni berkitding, Yurak, sensan ishqibozim Senga tor keldi bu ko’krak, Sevinching toshdi Qirg’oqdan, Tilim char, ajab, gohi Seni tarjima qilmoqdan

“Yurak” she’ri davomi: Sen ey, sen-o’ynoqi dilbar, Zafardan izla yoringni To’lib qayna, toshib o’yna, Tirikman, kuyla boringni. Itoat et! Agar sendan Vatan rozi emas bo’lsa, yoril, chaqmoqqa aylan sen Yoril! Mayli, tamom o’lsam!. .

Shunday qilib, uy ishi bo’yicha xulosalar: Hurlik kuychi si Mohir tarjimon Usmon Nosir Sonetni kuyga solgan ijodkor Qisqa umr, bara kali ijod 6 -7 yillik ijod samarasi Sovuq Magadanning olovqalb qurboni

Yangi mavzuga tayyorgarlik: 2 daqiqa tanaffus: l l Masala: 1+1=1 mantiqan isbotlang, albatta ijodkor sifatida! Dalillar: - [haqiqat+haqiqat]=HAQIQAT - Qafasga sher bilan quyonni solib qo’ysanggiz-da bir zumdan so’ng xabar olsangiz, qafasda 2 ta jonivor emas, bitta sherning o’zi qoladi

Yangi mavzuni tushuntirish: l l l Yuqoridagi mantiqni bekorga keltirmadik. Usmon Nosir ham ijodida ana shu haqiqat formulasini bergani, unga yechimni tarix va bugundan qidirgani kaltak bo’lib boshiga kulfat keltirdi. Ham o’tmish, ham bugun, ham kelajak uning dilrabo she’rlariga mavzu bo’ldi. U o’tmishda zulm, istibdod iskanjasida ezilgan benavolar, qullarning fojiasini o’z davri tuzumi bilan qiyosladi. Farqni topolmagach, “Qiynalaman. Tirishaman. Hushim parishon”, -deya mahzunlanadi. Biz oldingi darslarimizda Usmon Nosir va u yashagan davr haqida bahslashgan edik. Ijodkor ruhiyatini ochuvchi, yangi bahslarga sabab bo’lguvchi yana bir ilhom hosilasi borki, usiz biz Usmon Nosir she’riyatini to’la anglay olmaymiz. Bu she’r umr bahorining 23 -sida yozilgan bo’lib, u “Nil va Rim”dir. Man shu ruhda yozilgan she’rlardan yana bittasi “Isroil” she’ridir.

“Nil va Rim” she’ri 1935 -yil yozilgan; l 6 bandlik; l Har bir band 14 misradan iborat; l She’r shakliy jihatdan 2 qismdan iborat: I, III bandlar- “Nil” qismi; IV, V, VI bandlar- “Rim” qismi; l

She’rdan parcha: Rim ustida shamsiyadek tumanli osmon, Katta sirkka sig’ishmasdan qaynar olomon: “Odam bilan hayvon o’yin ko’rsatar emish…” (Bunday qiliq bizning uchun qandayin erish!. . ) Tishlarini irjaytirib bo’kirgan yo’lbars To’rt tarafga tashlanadi, talpinib lars-lars. Och ko’zlari qonga to’lgan, sakrab o’ynaydi… O, bechora, qoch! U seni tirik qo’ymaydi! Ana, tirnog’ini nishlab kelar u, Changal soldi! Xalq o’rnidan birdan turdi duv… Chapak chaldi. ”Ey, axmoq Rim, sevinma qonga! Bundan boshqa xo’rlik bormi, axir insonga? ”Dedi, parch-parcha bo’lgan gladiator. Rim-o’yindan o’lim kutgan jinni teatr!

She’r matni ustida ishlash: Tarix zarvaraqlari l l l l Ro, Azriso, Tifan. Fir’avn. Minis, Ramzes, Kleopatra. Gomer. Sezar. Spartak. Aflotun. Vergiliy-

3 -shart. Sinfdagi o’quvchilar(6 guruh) she’rdagi: l l l -so’z kashfiyotlari, -nozik o’xshatishlari, -kinoya, zaharxanda so’z o’yinlari yoxud yombi kabi qotirilgan so’z birikmalari akslangan o’rinlarni yig’ish musobaqasini o’tkazadilar. Fikrlar guruhlar bo’yicha yig’iladi(5 daqiqa). O’quvchilar namuna asosida ma’lumotlar omborini to’ldiradilar.

Guruhlarga ishlash uchun namunalar: I guruh III guruh O’yib olib ko’zining oyin Sariq qumlar orasidan Qon rangli quyosh Ko’zyoshidan Diltoshidan qurilgan haykal IV guruh Avval bahor osmonidek yig’lar gado Rim V guruh VI guruh Rimo’yindan o’lim kutgan jinni teatr! Ki, tun qancha qora bo’lsa, oy shuncha yorug’ !

“Mani aldab ko’ring” bahs-o’yini: l Yo’lg’on, Rost aralash ma’lumotlar o’qiladi. O’quvchilar ularni o’z ko’rsatkichlari yordamida aniqlab beriladi.

Uyga vazifa. l “Nil va Rim”she’rining “savol va topshiriqlari”ga javob yozib kelish. l Qo’shimcha ball uchun: She’rni biror chet tiliga tarjima qilish.

Ishtirokingiz uchun minnatdormiz !!!